DŻIHADYZ

M

Ruch społeczny to forma zbiorowego,

spontanicznego działania pewnych kategorii

społecznych lub zbiorowości zmierzającego do

określonego celu i często do wywołania

zmiany społecznej.

Podejmowane przez członków ruchów społecznych

akcje mają zazwyczaj charakter spektakularny, aby

wywołać duże wrażenie zarówno na społeczeństwie,

jak i na aparacie władzy, który kontroluje to

społeczeństwo.

Ruchem społecznym, który chciałabym omówić jest

„dżihadyzm”

Ibrahim Husaijn Szadhili Sajjid Qutb (1906 – 1966)

był egipskim teoretykiem islamskiego fundamentalizmu

i politycznym myślicielem, który  poprzez namysł nad

problemem suwerenności władzy stał się czołowym

ideologiem i duchowym przywódcą islamskiej rewolucji. Myśl

Qutba wywarła ogromny wpływ na następujące po nim

pokolenia fundamentalistów, którzy zainspirowani poglądem

na zagadnienia suwerenności i legalności władzy

wykorzystali intelektualną podbudowę jego koncepcji dla

uniwersalnego programu zbrojnego obalenia

niesprawiedliwej, nie-islamskiej władzy. Koncepcje Qutba

wywarły tym samym zasadniczy wpływ na rozwój

współczesnej salafickiej doktryny dżihadyzmu.

Od chwili ataków 11 września świat stał się aż

nazbyt świadomy wzrostu fanatycznej ideologii

opartej na ekstremistycznej interpretacji

islamu i skupionej na totalistycznych

fantazjach. Dlatego w  ostatnich latach

zauważyliśmy wyłonienie się znacznie bardziej

upolitycznionego odłamu islamu, który często

określa się mianem islamizmu.

Ten luźno powiązany ruch stara się

doprowadzić do panowania islamu na całym

globie, tworząc szereg państw islamskich,

które mają być rządzone przez ścisłe trzymanie

się prawa szariatu.

Równocześnie widzimy wyłonienie się jeszcze

bardziej krańcowej ideologii, która nazywana

jest „dżihadyzmem”. 

Choć istnieją znaczne podobieństwa między

islamizmem a dżihadyzmem, istnieją również

znaczne różnice, które zaznaczają dżihadyzm jako

odrębną ideologię. Islamizm ma wizję świata, w którym

islam jest wiodącą zasadą, i stara się nawrócić ludzi na

tę religię. Przy braku nawrócenia islamizm wyobraża

sobie sytuację, jaka istniała w wielu okresach historii

islamu, kiedy nie-muzułmanie żyli w państwach

islamskich jako obywatele drugiej kategorii, jako

Dhimmi. Podczas gdy islamizm stara się

przeorganizować życie wokół surowych zasad

islamskich, dżihadyzm skupia się na kulcie śmierci

i wielbi „męczenników” jako najwspanialszych ludzi.

Tam gdzie islamizm stara się zrobić z nie-muzułmanów

ludzi podrzędnych, dżihadyzm w ogóle nie życzy sobie,

by istnieli. Dżihadyzm przedstawia świat jako pole

bitwy między absolutnym dobrem i absolutnym złem,

światłem i ciemnością.

Dżihad (داه , ğihād – zmaganie, walka) –

w kulturze islamu pojęcie pierwotnie

oznaczające dokładanie starań i

podejmowanie trudów w celu wzmocnienia

wiary i islamu, zarówno poprzez walkę

zbrojną (śmierć w takiej wojnie daje

muzułmaninowi natychmiastowe

zbawienie), nawracanie niewiernych,

pokojowe propagowanie islamu, jak i

wewnętrzne zmagania wyznawcy.

W tradycji europejskiej termin ten często,

tłumaczy się jako „święta wojna”.

„Wielki i mały Dżihad”

W myśl tego rozróżnienia „dżihad większy” ma

być ważniejszy i polegać on na nieustannych

wysiłkach podejmowanych przez każdego

muzułmanina

w celu wykorzenienia wszystkiego, co w jego

życiu jest grzeszne lub przeciwne takiemu

sposobowi życia, jakiego Bóg chce dla ludzi. Ma

to być zatem walka z Szatanem i jego pokusami.

Narzędziami tego dżihadu są serce w pierwszym

przypadku,

a ręce i język w drugim. „Dżihad mniejszy”

(dżihad

bis-sajf) utożsamiany jest w tym przypadku

z walką zbrojną.

P. Sztompka: „(…) ruchy społeczne(…)

wróżniają (…) dwie właściwości. Po pierwsze, są

one ukierunkowane na poszczególny cel, jakim

jest zrealizowanie jakiegoś rodzaju zmiany

społecznej. Po drugie, przebiegają

w ramach niezinstytucjonalizowanych

i niesformalizowanych.”

Współczesny dżihadyzm doskonale wpisuje się

w te dwa wyróżniki: jego ostatecznym celem

jest fundamentalna i głęboka zmiana społeczna

– odtworzenie idealnego społeczeństwa

muzułmańskiego, początkowo na terenach

muzułmańskich, a później na całym świecie.

Celem taktycznym zaś jest osłabienie państw

zachodnich i zasadnicze ograniczenie ich

wpływów w świecie muzułmańskim.

Dżihadyzm jest tylko powierzchownie

powiązany z politycznym islamem,

ponieważ czerpie swoje idee nie

z racjonalnego zrozumienia świata, ale

z wynaturzonej, mistycznej wizji wiecznej

walki, w której fetyszyzacja śmierci

odgrywa centralną rolę. Pod tym

względem dżihadyzm podziela obsesje

i aspiracje zwolenników innych

ludobójczych i terrorystycznych ruchów,

zarówno ze skrajnej lewicy, jak i skrajniej

prawicy nieislamskiego spektrum

politycznego.

Zbrojny dżihad jest współczesnym

globalnym

i rewolucyjnym ruchem społecznym,

którego wiodącą ideologią jest islamizm;

terroryzm jest natomiast jedną z metod

walki, którą ten ruch wykorzystuje – obok

walki partyzanckiej

i propagandowej. Ponieważ „dżihadyści”

nie posiadają środków do prowadzenia

„klasycznej” wojny (lotnictwo, marynarka

wojenna),

stosują taktyki

partyzanckie i terrorystyczne.

Dżihadyści chcą cofnąć ludzkość do czasów

Proroka

i wyzwolić ją spod opresji niesprawiedliwych

systemów społeczno-politycznych

stworzonych przez ludzi, by poddała się

sprawiedliwemu i doskonałemu panowaniu

jedynego prawdziwego Boga.

Przykład krwawego

dżihadyzmu

Na filmie, który został udostępniony w serwisie

YouTube, widać mężczyzn ustawionych w szeregu

przed kamerą; wszyscy klęczą, mają związane ręce i

zasłonięte oczy. Za ich plecami stoi trzech dżhiadystów

w czarnych kominiarkach - dwóch trzyma

islamistyczne flagi, trzeci ogłasza "wyrok". - Szariacki

sąd ze wschodniego regionu Deir al-Zor skazał na

śmierć tych żołnierzy-apostatów, którzy dopuścili się

masakr naszych braci i rodzin w Syrii - czyta kat, po

czym strzela w tył głowy kolejnym więźniom. Z każdym

oddanym strzałem słychać okrzyki "Bóg jest wielki!".

P. Sztompka: „Ruchy społeczne rodzą się,

rozwijają, odnoszą sukcesy lub porażki, ale w

końcu

rozpadają się i znikają”.

Można zatem mieć nadzieję, że i dżihadyzm

spotka kiedyś taki los – niestety, nie należy

spodziewać się, że stanie się to szybko. W swej

najnowszej

i najgroźniejszej „inkarnacji” ruch ten powstał

bowiem relatywnie niedawno i musi przejść

jeszcze kilka faz, poprzedzających jego

ewentualną dezintegrację.

Dziękuję za uwagę

Bibliografia:

1.http://dzihadyzm.blox.pl/html/1310721,262146,14,15.html?
3,2013
2.http://bliskiwschod.pl/2012/02/u-zrodel-dzihadyzmu-mysl-
polityczna-sajjida-qutba/
3. http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,7017
4.http://wiadomosci.wp.pl/kat,1020223,title,Syria-dzihadysci-
nagrali-na-wideo-egzekucje-11-
mezczyzn,wid,15653172,wiadomosc.html