święta wojna w islamie. Historyczno-teologiczne aspekty dżihadu
- dżihad „wojna świętą” pojawia się wraz z narodzinami islamu
- islam tworzy się w atmosferze wojen i rozpowszechnił się dzięki wojnie, która prowadzili pierwsi muzułmanie najpierw ze sowimi rodakami i Żydami w Arabii, a następnie z krajami chrześcijańskimi ( Syria, Egipt, Bizancjum)
- po mało owocnym nauczaniu Mahometa w Mekce zmienił miejsce na Medynę (622) (ale potem i tak siła przekonał Mekkańczyków do swoich poglądów bo wygrał z nimi w bitwie pod Bard w 624, ale cała wojna trwała do 630)
- 27 wielkich najazdów na rozkaz Mahometa
- 34 małe wyprawy wojenne z inicjatywy pierwszych muzułmanów
- dzięki wyprawom wojennym zdobywali obfite łupy ( broń, klejnoty, szlachetne metale, narzędzia itd.), a ci so się sprzeciwiali byli bestialsko mordowani
- w ciągu dziewięciu lat po śmierci Mahometa muzułmanie podbili tereny sąsiednich krajów chrześcijańskich: Syrie( 636) i Egipt (641)
- narzucanie podatków na chrześcijan, co wspierało ekspansje militarną
Dżihad w Koranie: połączenie walki duchowej ze święta wojną
- po uznaniu przemocy za uprawniony środek do szerzenia posłannictwa Mahometa, islam zaczął rozwijać teologię wojny
- doktryna kanoniczna na temat dżihadu jest różnorodna i sprzeczna
- islam ogromne znaczenie przywiązuje do dżihadu jako walki zbrojnej
Koraniczne przykłady zachęty do walki militarnej w imie religii
- najstarsze wzmianki o dżihadzie militarnym są w surach mekkańskich
- sura VIII,17 - To nie wy ich zabijacie, lecz Bóg ich zabijał. To nie ty rzuciłeś, kiedy rzuciłeś, lecz to Bóg rzucił; aby doświadczyć wiernych doświadczeniem pięknym.
-A kiedy miną święte miesiące, wtedy zabijajcie bałwochwalców, tam gdzie ich znajdziecie; chwytajcie ich, oblegajcie i przygotowujcie dla nich wszelkie zasadzki! (IX, 5).
-, g'Sihad w Koranie jest terminem, który oznacza zobowiązanie muzułmanów do walki na rzecz islamu ze wszystkich sił: ziemskimi dobrami i własną osobą, również w aspekcie walki militarnej.
- Mahomet uważał, iż święta wojna wymaga mobilizacji ze strony wszystkich muzułmanów, którzy są zdolni do noszenia broni.
- Zdobycie Mekki nie wyeliminowało idei świętej wojny z programu Proroka(*). O tych, którzy zginą w świętej walce, Mahomet mówił, że Bóg kupił "ich dusze i ich majątki, w zamian za co otrzymają Ogród" (IX, 111).
- Łupieżcze wojny prowadzone przez Mahometa i pierwszych muzułmanów dokonywane były w duchu religijnym.
Dynamizm w podbojach: święte wojny w VII wieku
Śmierć proroka- długi okres świętych wojen
Państwo muzułmańskie tworzyła swa świetność kosztem ziem chrześcijańskich
VII wiek arena przemocy- w czasie tzw. Wojen secesyjnych (ridda) siła narzucono jedność islamskiego świata, a święta wojna była jednym z podstawowych celów społeczeństwa
Syria, damaszek, Jarmuż (636)
638 - Jerozolima, Antiochia, Cezarea
639 -643 wali o Egipt i zdobycie Aleksandrii
Północna Afryka
Persja 652
Narzucanie islamu i prawa muzułmańskiego- okresy względnej tolerancji przeplatały się z krwawymi prześladowaniami
Kalif Mutawakkila (847-861)- zakazała nauczania dzieci muzułamanskich z chrzescijankimi, zajmowania przez chrześcijan stanowisk państwowych, nakazał burzyć kościoły, nosić chrześcijanom specjalne stroje, a a na domach wyznawców Chrystus umieścić podobizny diabłów
Badania statystyczne- VII w. muzułmanie to 10% populacji, 300 lat później chrześcijanie to 20% populacji
VII w- charydżyci włączyli dżihad do obowiązków muzułmanów jako 6 filar
Wielkie podboje muzułmańskie: VIII wiek - oskrzydlenie Europy
Cel główny: rozbicie Cesarstwa Bizantyjskiego
Wyprawy przeciw Bizancjum 717-718 bardzo intensywne, oblężenie Konstantynopola, chrześcijańskie państwo w stanie najwyższego zagrożenia
Malik ibn Anas (zm.795) rozbudował idee dżihadu- wskazówki jak powinien działać bojownik na rzecz islamu, jak dzielić łupy, jak interpretować śmierć w oboju, jakie nagrody czekają w walce
As-Safi (zm. 820) nawracanie bałwochwalców to drugorzędny cel dżihadu; dżihad obowaizkiem każdego zdrowego mężczyzny, walka stawała się obowiązkiem wszystkich kiedy przywódca muzułmański ogłaszał świętą wojnę całego narodu
As- Sabayani (zm. 796) „ wielka księga dyplomatyki”
Wczesne średniowiecze- Sycylia, Sardynia, Korsyka, wybrzeże Italii, południowe wybrzeże Francji, , Bizancjum, Hiszpania- ataki muzułmanów
Rok 846: Bazylika Świętego Piotra w rękach muzułmanów
Cały IX wiek Italia atakowana przez muzułmanów
Bari- stolica muzułamanskiego emiratu przez pewien czas
Lata 20 - atak na Sycylie
846 ogromna flota aby zdobyć Rzym (73 statki nadpływające ze strony Sycylii)
Papieżowi Sergiuszowi II (844-847) nie udało się należycie przygotować do obrony, ale wysłał posłańca do Lotara po pomoc
Muzułmanie: 10 tys. Żołnierzy, 500 kawalerzystów- akcja błyskawiczna
Zniszczenie straży papieskiej w Ostii, popłyniecie łodziami i poszli w góre Tybru
23 sierpnia 846 złupienie części Rzymu, w tym Bazyliki św. Piotra I Pawła- zniszczyli obraz papieski, rozrzucili najbardziej czczone relikwie, zrabowali wota
Lotar ruszył z odsieczą, a na wiadomość o tym muzułmanie zaczęli uciekać
Flota najeźdźców wraz ze zrabowanymi przedmiotami zatonęła w pobliży Sycylii
Ataki muzułmańskie powtarzały się do X wieku
Chrześcijańska reakcja na dżihad: wyprawy krzyżowe
historycy również krytyczni wobec chrześcijaństwa wskazują wyraźnie na opóźnienie reakcji chrześcijaństwa na zaborczą ekspansję islamu.
Jeszcze pod koniec X wieku, , świat chrześcijański nie zareagował zorganizowaną wyprawą militarną całego chrześcijaństwa przeciw najeźdźcom na ziemie chrześcijańskie.
Stało się tak z kilku powodów: braku rozbudowanej teologii wojny w nauce Kościoła, rozbicia politycznego Europy, nieznajomości przeciwnika, czyli muzułmanów i ich religii, zagrożenia ze strony Normanów itd.
średniowieczna Europa szukała teologicznego uzasadnienia przemocy w sytuacjach koniecznej obrony.
podejmowane przez chrześcijańskich władców wyprawy militarne przed krucjatami były postrzegane raczej jako kontynuacja wojen z barbarzyńcami, które kiedyś zapoczątkowali cesarze Rzymu. Nie były więc traktowane jako wojny święte.
na skutek ekspansji islamu od XI do XIII wieku odżyła idea wojny sprawiedliwej: w 1095 roku papież Urban II (1088-1099) ogłosił na synodzie w Clermont wojnę w celu uwolnienia Wschodu chrześcijańskiego od islamu. Była to reakcja m.in. na politykę kalifa Hakima (ok. 985-1021). Władca ten propagował dyskryminację chrześcijan, którym niszczono kościoły, a w 1010 roku dopuszczono się nawet profanacji grobu Chrystusa.
Seldżucy, którzy założyli państwo w Azji Mniejszej, w 1070 roku zdobyli Jerozolimę. W 1076 roku ludność miasta powstała przeciw nim, na co Turcy odpowiedzieli rzezią mieszkańców.
Wraz ze wzrostem siły politycznej Turków seldżuckich okazało się, że dawna swoboda w dostępie do świętych miejsc zaczęła zanikać z powodu rozbojów i wysokich podatków nakładanych na pielgrzymów.
Równocześnie z ogłoszeniem krucjaty papież podnosił problem jedności Kościoła.
celem wypraw krzyżowych było ratowanie chrześcijaństwa wschodniego przed wrogiem zewnętrznym (islam) i wewnętrznym (podziałami w Kościele).
w założeniach oficjalnej nauki Kościoła celem prawdziwych wypraw krzyżowych była Jerozolima-powrót do źródeł chrześcijaństwa
Wyprawy krzyżowe wyrosły z entuzjazmu religijnego, a nie z myśli o podboju świata arabskiego
8. Odpowiedź islamu doby krucjat: rozwój doktryny dżihadu
wyprawy krzyżowe pobudziły muzułmanów do jeszcze większego rozbudowania idei świętej wojny.
dżihad wewnętrzny(skierowany jest przeciw wadom moralnym człowieka) i zewnętrzny( wymierzony jest przeciw niewiernym).
dżihad zewnętrzny posiada dwie odmiany
pierwsza to dżihad ofensywny, który jest obowiązkiem wszystkim muzułmanów celem poszerzenia terytoriów islamu. Jedni muzułmanie są zobowiązani do czynnego udziału w wojnach napastniczych, natomiast inni, tzn. ci, którzy nie mogą wyruszyć z wyprawą zbrojną, zobowiązani są do wspierania dżihadu pieniędzmi i innymi dobrami.
Drugi rodzaj dżihadu to wojna defensywna, mająca na celu pozbycie się agresorów, którzy zajęli terytorium posiadane przez muzułmanów. Ten rodzaj wojny jest obowiązkiem każdego zdrowego fizycznie mężczyzny.
Radykalizację dżihadu proponował teolog muzułmański Ibn Taymiyya (1263-1328), który w swych dziełach atakował m.in. chrześcijan oraz uważał, że władca uchybiający obowiązkowi prowadzenia wojny świętej z niewiernymi nie zasługuje na to, by rządzić(*).
Wśród muzułmańskich dzieł XII i XIII wieku były i takie, które poświęcono wspaniałości (fada'il) Jerozolimy, czyli miejsca, które miało duże znaczenie dla islamu i o które należy bezwzględnie walczyć(*).
Wiek XII był też areną przemocy, jaką stosowali zwolennicy muzułmańskiej sekty asasynów, których niektórzy określają jako pierwszych terrorystów w historii. Świetnie posługując się sztyletem i trucizną stali się postrachem władców muzułmańskich i krzyżowców. To właśnie oni sprawiali, że od Afganistanu po Kair przeszła istna zaraza zamachów obalających różnych możnych tego świata. Sektą kierował mistrz zwany "Starcem z Gór", który rezydował w niedostępnej fortecy w górach(*). Przez ok. dwieście lat asasyni pozyskiwali młodych ludzi do skrytobójczych działań. Uczono ich pogardy dla śmierci, odwołując się do koranicznych opisów raju pełnego szczęścia dla tych, którzy polegli w boju. Aby upewnić w tym adeptów, stosowano też odurzanie narkotykami i inne sztuczki. Dzięki nim asasyni na skinienie swego władcy skakali w przepaść, ich wierność stała się legendarna(*).
9. Potężny dziedzic dżihadu: Imperium Osmańskie
w średniowieczu niektórzy teoretycy islamu przekonywali, iż dżihad jest jedynie wojną obronną. Proponowano dżihad jako tzw. wojnę potencjalną, czyli nie jako stały obowiązek, lecz walkę zbrojną ogłaszaną wtedy, gdy jakiś władca muzułmański uznawał ją za potrzebną i zgodną z duchem wiary(*). Było to jednak spojrzenie zdecydowanej mniejszości.
Większość autorytetów muzułmańskich utrzymywała, że obowiązek dżihadu nie ustanie, dopóki cały świat nie znajdzie się pod panowaniem islamu(*).
W teologii islamu utrwalił się średniowieczny muzułmański podział świata na dar al-islam "ziemię islamu" i dar al-h.arb "świat wojny o islam". Przez całe wieki podział ów nie oznaczał nic innego jak stan wojny muzułmanów z całym niemuzułmańskim światem.
Do powstania państwa Osmanów święta wojna prowadzona była przeciw państwom frankijskim w Palestynie i Syrii.
ród Osmana- To muzułmańskie państwo prowadziło święte wojny nie tylko przeciw resztkom posiadłości bizantyjskich w Anatolii, ale również przeciw państwom w Rumeli (południowo-wschodnia Europa), w aż do całkowitego zniszczenia Konstynopola (1453 r.)(*).
W ten sposób pod panowanie władców muzułmańskich dostał się czwarty spośród pięciu starożytnych patriarchatów chrześcijańskich.
To wydarzenie wywołało wielki wstrząs w Europie. Mimo sporów wewnątrzchrześcijańskich, dobrze zdawano sobie sprawę z grozy sytuacji.
Na gruzach Bizancjum powstało jedno z największych imperiów w historii świata, trwające blisko cztery wieki imperiów Osmanów.. Osmanowie byli kontynuatorami ideologii dar al-islam i dar al-h.arb.
Źródła osmańskie wyraźnie wskazują na ten religijno-ideowy charakter ekspansji, który mocno przemawiał do tureckich muzułmanów.
Oprócz zaangażowania Osmanów w zjednoczenie świata muzułmańskiego, kierowali oniáswoją zaborczą politykę na kraje chrześcijańskie.
W XV wieku padła Bośnia, Serbia, Albania(*) i Krym, zhołdowana została Wołoszczyzna i Mołdawia.
W następnych stuleciach Turcja zdobyła Cypr (1570) i Kretę (1699).
W XVI wieku świat osmański obejmował terytoria od Węgier po Bagdad i od Nilu po Krym. Z czasem dołączyły prowincje Północnej Afryki.
W XVII wieku Osmanowie w imię świętych wojen prowadzili zacięte walki w chrześcijańskiej Europie: z Polską, Austrią i Wenecją. Piraci tureccy nawet po zwycięskiej dla chrześcijan morskiej bitwie pod Lepanto (1571) porywali do niewoli tysiące chrześcijan z europejskich wybrzeży Morza Śródziemnego.
W różnych rejonach imperium ucisk chrześcijan był tak wielki, że wielu z nich przechodziło na islam(*).
Chrześcijanie miejscowi upokarzani byli też w sposób szczególny przez dewszirme, czyli przez przymusową brankę dzieci, które nawracano siłą na islam i szkolono w specjalnych obozach janczarów. Tworzyli oni korpus wojskowy o charakterze religijnym przy boku sułtana.
O strachu przed muzułmanami osmańskimi, który panował w Europie, świadczy fakt, że we Francji pomiędzy rokiem 1480 a 1609 wydrukowano dwa razy więcej książek o Turkach i Turcji niż o obu Amerykach(*). Paniczny strach przed Turkami zaczął stopniowo ustępować od drugiej połowy XVIII wieku, kiedy to Imperium Osmańskie w sposób widoczny traciło na znaczeniu.
10. Wahabizm- pomost dla współczesnego dżihadu
Wraz z osłabieniem Turcji na aranie międzynarodowej zaczęły się rozwijać ruchy dążące do zreformowania islamu ( na obrzeżach- W Arabii, Jemenie)
Największy ruch- wahabizm- do Abda al.- Wahhaba (1703-1792)
Nieprzejednany monoteizm- odrzucenie kultu świętych, czci zmarłych, sufickich obrzędów, posługiwania się amuletami, spożywania alkoholu, palenia tytoniu, zakaz dawania schronienia heretykom i przyjaźni z innowiercami
Postulowanie ustroju państwowego, który zakładał wprowadzenie państwa islamskiego odmianie hanabalickiej
Zwolennicy wahhabizmu wypowiedzieli świetna wojnę wszystkim, którzy nie przyjmowali zasad tego kierunku
XIX w umacnianie się tej orientacji
Cecha współczesnego wahhabizmu- całe życie prawowiernego muzułmanina powinno być poświęcone umacnainiau u rozpowszechnianiu islamu, a z innowiercami i heretykami należy prowadzić świętą wojnę
1932 powstanie niepodległego Królestwa Arabii Saudyjskiej z oficjalna wahhabistowską wykładnią islamu
Dla niepoznaki uzywa się słowa : ruch islamski” zamiast wahhabizm
W latach 1992-1994 organizacje : „Towarzystow Szamali”, „Medresa im. Króla Fahda”, „Kongres islamski”- utworzyły w Czeczeni i Dagestanie siec placówek w których prowadzono nauczanie w duchu wahhabizmu
Wahhabizm - finansowany przez władze saudyjskie służy do poszerzania swoich wpływów w świecie muzułmańskim i szczerzenia fundamentalizmu muzułmańskiego
11. Dżihad w dobie kolonializmu
XIX w proces wewnetzrnego rozkładu Turcji
Tunis na rzecz Francji (1881)
Egipt na rzecz Angli (1882)
Cykladi i Libia i Trypolitania na rzecz Włoch (1912)
1918- azjatyckie posiadłości Turcji, jako terytoria mandatowe, przeszły pod kontrolę Francji i Anglii
Do świata muzułmańskiego zaczęły przenikać idee europejskie- niektórzy akceptowali, niektórzy nie
Wśród tych co nie akceptowali odzyła idea świetej wojny
Muhammad Ahmad Mahdi (zm. 1885)w 1881 ogłosił się mahdim, czyli wybawicielem islamu wysłanym przez Boga przed końcem świata, aby napełnić ziemie sparwiedliwoscia i pomóc muzułmana wejść do raju; wlaka z niewiernymi, dazenia do wyzwolenia Sudanu spod władzy egipsko-angielskiej
Ruch mahdystów był sprzeciwem ludów Sudanu przeciw ekspansji kolonialnej, ale odwoływanie się do idei świętej wojny ukazuje jak bardzo w tej religii zakorzeniła się nauka usprawiedliwiająca przemoc
23 XI 1914 sułtan Mehmed V wezwał muzułmanów do dżihadu przeciw Francji i Angli
Kilka miesięcy później imperium osmańskie areną pierwszego „nowoczesnego” ludobójstwa chrześcijańskich Ormian- kolej, telegraf, biurokracja państwowa, tajne organizacje, zacieranie faktów
Od 1915 w ciagu kilku lat deportowano 2 MILIONY Ormian, z czego 1,5 miliona zginęło, a 500 tys. Zostało na obczyźnie
Dżihad zaczęto propagować w ramach dwudziestowiecznej resislamizacji, czyli odbudowy państwa islamskiego
Cechy wspólne grup fundamentalistycznych: powrót do źródeł, upolitycznienie religii , antyeuropejskość
12. W stronę XXI wieku: dżihad na usługach fundamentalistów
Od lat 20 tych XX w. powstawały w islamie pierwsze zorganizowane grupy o charakterze partii politycznych głoszące ideę tworzenia państw w oparciu o prawo muzułmańskie
Stowarzyszenie Braci Muzułmanów- zał. Hasan al.- Bann (1906-1949)- ideologia fundamentalistyczna i pannmuzułmańska, terror usprawiedliwiany wartościami dawnego islamu, a metodą działania dżihad, hasło: „Allah jest naszym bogiem, prorok jest naszym przywódcą, Koran jest nasza konstytucją, dżihad naszą drogą, śmierć w imię boga jest naszym pragnieniem”
Sayyid Qutb (1906-1966)- zobył wykształcenie islamskie i zachodnie (stypendium w USA); amerykanski styl zycia uznał za niemoralny, zachód nie ma nic do zaoferowania, i nie ma racji usprawiedliwiających jego dalsze istnienie więc muzułmanie powinni tą kluture zniszczyć i zbudować nową rzeczywistość w oparciu o wartości kalsycznegoi islamu
Abu al. Ala al. Mawdudi(1903-1979); podstawowym zadaniem ludzi i ich organizacji jest realizacja boskiego panowania na ziemi, a Aten cel można zdobyć rewolucją muzułmańską
Organizacje bin Ladena jako Front Zwalczania Żydów i Krucjat zał. W 1988
Al.-Qudia (ugrupowanie założone przez samego bin Landena w 1990)
Egipski Dżihad-(tworzący wraz a Al.-Qiudą trzon frontu)
Pakistańskei Towarzystwo Ulemów ( fanatyczni przeciwnicy USA i sympatycy afgańskich Talików)
Ruch Ansar (ruch an rzecz przyłączenia do Pakistanu indyjskiego Kaszmiru popierający Talibów)
Dżihad Bangladesz
Islamska Armia Wyzwolenia Świętych Miejsc (wcześniej nieznane ugrupowanie, wzięło odpowiedzialność za ataki terrorystyczne w Kenii i Tanzanii 1989) - przypuszcza się, ze jest to wojskowe skrzydło Międzynarodowego Frontu (filarem ideologii tych ugrupowań jest przekonanie że wszystkie humanistyczne idee europejskie są zaledwie marnym cieniem tego, co islam osiągnął tysiąc lat wcześniej
Propaganda fundamentalizmu islamskiego przedstawia bin Ladena jako wręcz bohatera, który porzucił wygodne życie na rzecz wiary
Bin Laden : „Wierzymy, ze bóg wykorzystał naszą święta wojnę w Afganistanie do zniszczenia armii sowieckiej, a teraz prosimy boga, by uzył nas jeszcze raz, abyśmy zrobili to samo z amerykanami, tak by uczynić stany zjednoczone cieniem samych siebie”
13. Mały przyczynek ku rozwiązaniu problemu: czego oczekują chrześcijanie od współczesnych muzułmanów
Dialog jest jedynym środkiem pokojowego współistnienia ludzi w świecie pluralistycznym
W dialogu chrześcijańsko- muzułmańskim zaniedbanymi zagadnieniami są świeta wojna i brak tolerancji dla Chrystusa w Weilu krajach arabskich
Prawda jest fundamentem dialogu- może być nieprzyjemna ale musi być poszukiwana
Wraz z bezkarnością Turków, którzy zamordowali Ormian, rozpoczął się proces znieczulania europy na zbrodnie
Tragedia chrześcijan w Sudanie- Agnieszka Dzieduszycka dokument Pt” A wy nie płaczecie z nami”- w kraju tym wymordowano już 2,5 mln chrześcijan
Współczesne chrześcijaństwo podejmując dialog z islamem kieruje się postulatem o konieczności odrzucenia przemocy
Podstawowy problem: pytanie kto jest, kto może być rzecznikiem islamu?
Z braku jednego ośrodka wydaje się ze trzeba apelować do różnych środowisk muzułmańskich
Oczyszczenie historii
Przeinterpretowanie koranicznego wezwania do przemocy
Wcielenie w Zycie zasady wzajemności i sprawiedliwości
II RELACJA PAŃSTWO- RELIGIA W UJĘCIU ISLAMU
1. Czy można mówić o demokracji i sekularyzacji w islamie?
Sekularyzacja oznacza zakwestionowanie tradycyjnych form religijności oraz deklerykalizację i desakralizację życia społecznego: wypieranie przez wartości świeckie (profanum) sakralnych wymiarów życia człowieka (sacrum)(*).
Dla mieszkańców Zachodu stanowi ona zjawisko uniwersalne połączone z demokracją, ale dla wielu muzułmanów jest to twór obcy(*).
czy apelowanie do strony islamskiej o prawa demokratyczne ma sens, kiedy kieruje się je do przedstawicieli tak odmiennej kultury? Wydaje się mimo wszystko że tak.
niektórzy muzułmanie (np. H.asan Hanaf'u) wykazują, że aspekty demokracji nie są obce islamowi, a współczesne społeczeństwo muzułmańskie wkroczyło w proces odnowy, który może doprowadzić do demokratycznych przemian(*)
można odwoływać się do pewnych sytuacji pierwotnego islamu, który był przynajmniej pod pewnymi względami otwarty na nowe idee.
istnieją ponadreligijne prawidłowości łączące państwo i religię w różnych kulturach.
w dyskusjach niektórych muzułmanów o demokracji pojawia się czasem skłonność do przyjęcia zasad pluralizmu politycznego jako prawa możliwego do pogodzenia z nakazami islamu (np. w Egipcie Partia Pracy). Inni wskazują na konieczność dialogu, ale pod hasłami islamu, który dla muzułmanów jest podstawą tożsamości.
2. Religia a państwo we wczesnym islamie
Podstawa do formułowania prawa o wolności religijnej znajduje się w surze II, 256: "Nie ma przymusu w religii!" i XVIII, 29: "Przeto kto chce, niech wierzy, a kto nie chce, niech nie wierzy". Również w surze X, 99 znajduje się pytanie: "Czy ty potrafisz zmusić ludzi do tego, żeby stali się wierzącymi?".
Koran formułuje ummę, ale nie zawiera szczegółów organizacyjnych wspólnoty. Występuje tam jedynie rozróżnienie na władzę prawno-religijną Boga h.ukm (VI, 52; XXVIII, 70. 88) i władzę cywilną ulu l-amr (IV, 59. 83)(*).
nauka Koranu nie jest przejrzysta; obok wezwań do tolerancji pojawiają się fragmenty nawołujące do przemocy i upokorzenia również "ludzi Księgi" (IX, 29)(*).
praktyka tolerancji w pierwszych latach ummy muzułmańskiej nie była idealna. Dyskryminacja chrześcijan polegała m.in. na zmuszaniu ich do płacenia podatku pogłównego, którego wysokość zależała od woli poszczególnych zarządców czy władców muzułmańskich.
Mahomet łączył nierozdzielnie dwie funkcje: polityczną i prorocką(*).
Po jego śmierci następca Abu Bakr (632-634) próbował kontynuować tę kumulację funkcji(*), jednak szybko okazało się, że urząd następcy Mahometa różni się od posłannictwa Proroka.
Pierwsi czterej kalifowie zwani al-h'Sulafa' ar-ras'Sidun ("kalifowie sprawiedliwi", 632-661) nie byli prorokami.
już we wczesnym islamie zaczęto szukać elementu boskiego uwierzytelniającego ich urząd.
Zaczęto wypracowywać definicję kalifa, która akcentowała nie następstwo po Mahomecie, ale zastępstwo Boga na ziemi(*). Proces ten rozpoczął się już w czasach panowania kalifa `Umara ibn al- H'Sat.t.aba (634-644)(*). Generalnie można przyjąć, że wszyscy tzw. "kalifowie sprawiedliwi" uważali się za następców wysłannika Bożego (h'Sal'ufa rasul Allah), ale nie równych Mahometowi. Władcy ci byli suwerenni w sprawach politycznych, a problemy religijne określał Koran, którego wykładnią i interpretacją zajmowali się teologowie(*).
3. Rozbudowane powiązania religii i państwa: Umajjadzi i Abbasydzi
Dalsza ewolucja urzędu kalifa w kierunku teokratycznego centralizmu postępowała za panowania Umajjadów (661-750)(*).
Kalifowie w imię Boga mieli dopilnować należytego stosowania tradycji (sunna), władzy (h.ukm), kar koranicznych (h.udud), nakazów (fara'id.) i prawa (h.uquq).
Kalif nie posiadał boskiej władzy tworzenia praw, ale kierował ummą muzułmańską jako najwyższy zwie rzchnik duchowy i świecki(*).
kalif w ostatniej instancji odpowiedzialny był tylko przed Bogiem.
Panowało przekonanie, że ten, kto wypowie mu posłuszeństwo, poniesie karę w życiu doczesnym i przyszłym(*).
nastąpiło zrównanie proroków z kalifami; prorocy mieli za zadanie przekazywać polecenia Stwórcy, a kalifowie dopilnować, aby były one należycie stosowane w praktyce.
kalif nie był "zastępcą proroka Boga" (h'Sal'ufa rasul Allah)(*), lecz wprost "zastępcą Boga" (h'Sal'ufa Allah)(*) i nosił tytuł "cienia Boga na ziemi"(*).
Władcy umajjadzcy (661-750) i abbasydzcy (750-1258) rościli sobie prawo do posiadania najwyższego autorytetu religijno-politycznego związanego z piastowanym urzędem kalifa(*).
Z czasem jednak władza polityczna kalifów abbasydzkich stała się iluzoryczna. W miejsce zwartego państwa islamskiego powstał bowiem zróżnicowany świat muzułmański, w którym kalifat cieszył się duchowym autorytetem, a władcy lokalni z różnych rejonów pozwalali się zatwierdzać oficjalnie przez marionetkowych kalifów abbasydzkich(*).
Na politycznej myśli islamu zaważyły wpływy perskie i greckie nie naruszając jednak powiązania religii i państwa.
Perski teolog i prawnik `Abd Allah Ibn al-Muqaffa` (+ 757) w swoim podręczniku dla kalifa abbasydzkiego Abu G'Sa`fara al-Mans.ura pt. Ar-risala f'u as.-s.ah.aba ("List o otoczeniu władcy") stwierdza, że kalifowi należy się absolutne posłuszeństwo poddanych we wszystkich sprawach z wyjątkiem buntu przeciw Bogu. Kalif ma dbać o jedność ummy budowanej w oparciu o islam(*).
Dziedzictwo myśli greckiej wprowadzono do teorii politycznej islamu w początkach IX wieku. Tworzono wtedy idealne koncepcje państwa w oparciu o oryginalne powiązania myśli teologii muzułmańskiej z grecką filozofią Platona, Arystotelesa i neoplatonizmu.
Do pierwszych dzieł tego nurtu należy Maqala f'u amarat al-iqbal wa ad-dawla ("Słowo o znakach akceptacji i władzy") Ar-Raziego (+ 923), - koncentruje się na psychologii władzy, a szczególnie na pytaniu, co sprawia, że niektóre postacie przyciągają ludzi i są chętnie akceptowane jako rządzący.
prace Al-Farab'uego (+ 950) Ara' ahl al-mad'una al-fad.ila ("Państwo doskonałe"), As-Siyasa al-madaniyya ("Polityka") oraz Fus.ul al-madan'u ("Aforyzmy męża stanu") starają się pogodzić dziedzictwo greckiej politologii z przepisami islamu;państwem doskonałym winien kierować władca idealny, czyli kalif będący równy prorokom(*).
Pogłębione badania na temat władzy i jej powiązań z religią podjął Al-Maward'u (+ 1058) w Al-Ah.kam as-sult.aniyya wa al-wilayat ad-d'uniyya ("Zasady władzy i urzędy religijne")(*). wiele miejsca poświęcił legitymizmowi władzy przyczyniając się do utrwalenia idei kalifa w teologii muzułmańskiej; nie zna chrześcijańskiego rozróżnienia na to, co boskie i cesarskie. Wszystko, a więc sama władza i prawo pochodzą od Boga. Nie występuje podział na funkcje religijne i polityczne, ponieważ oba te zakresy skupiają się w jednej osobie kalifa(*).
4. Islam i państwo w nowej sytuacji: kalifaty i Imperium Osmanów
Po upadku kalifatu abbasydzkiego (1258) utrwaliła się idea że każdy sułtan, który zachowuje prawa religijne może nosić tytuł kalifa
Wskrzeszenia kalifatu dokonali egipscy Mamelucy, którzy byli twórcami lini 16 pseudokalifów- ich zadaniem było udzielanie inwestytury sułtanom mameluckim
Zdobycie Egiptu przez sułtana osmańskiego Selima I (1512-1520)to koniec marionetkowego kalifatu
Wśród muzułmanów odrodziła się idea kalifatu, która wykorzystała Turcja
Kalif-sułtan dysponował całym zarządzanym terytorium jako własnością
Miał władzę nakładania i regulowania podatków, a od 1877 mógł skorzystać ze skarbca państwowego na potrzeby swego haremu ( mógł mieć 9 żon)
Władcy osmańscy jako kalifowie ogłaszali wojnę lub pokój, byli najwyższymi dowódcami sił zbrojnych i posiadali władzę nad życiem i śmiercią nawet największych osobistości w państwie.
5. W stronę rozdziału religii i państwa: zniesienie kalifatu
Do zniesienia kalifatu przyczyniły się reformy Mustafy Kumala Ataturka
1 XI 1922 likwidacja sułtanatu, ale pozostawienie kalifatu
3 III 1924 zniesienie kalifatu
W wyniku upadku kalifatu pojowaiło się nowe ujęcie relacji religia- państwo w islamie
1925 Ali Abderraziq „Islam i podstawy władzy”; funkcje prorockie i religijne łączył Mahomet, natomiast kalifowie dziedziczą jedynie władzę ziemską
3 GRUPY POGLĄDÓW NA TEN TEMAT:
1. fundamentaliści islamscy propagują odnowienie państwa islamskiego opartego na saria
2. zwolennicy demokratyzacji postulują różne formy laicyzacji państwa
3. umiarkowani reformatorzy twierdzą, że laicyzacja jako fenomen zachodni nie odpowiada sytuacji państw muzułmańskich
6. Sytuacji obecna: warianty demokracji muzułmańskiej
Sytuacja polityczna w państwach muzułmańskich jest zróżnicowana: od fundamentalizmu do ostrożnej demokracji ( nie istnieje państwo do konca laickie)
1. republiki islamskie tradycyjnie oparte na saria (Pakistan, Mauretania, Iran)
2. kraje posiadające system będący mieszaniną zmodyfikowanych form tradycyjnego powiązania religii z państwem i naleciałości demokratycznych ( kraje na rozdrożu- np. Egipt)
3. kraje islamskie oparte na laickich konstytucjach, co nie oznacza z e są wolne od ruchów fundamentalistycznych
Oryginalny system reprezentuje Indonezja- 5 państwowych religii ( islam, buddyzm, hinduizm, katolicyzm i protestantyzm)
Turcja, Syria, Senegal, Mali i Niger definiują siebie jako republiki laickie z tolerancją religijną, choć praktyka niejednokrotnie odbiega od teorii.
7.Problemy islamu z demokracją
Islam jest powiązany z państwem, ponieważ założyciel tej religii Mahomet był zarazem twórcą państwa oraz religii
Próby rozerwania związku państwa i religii dla niektórych muzułmanów postrzegane są jako zamach na islam
W pewnych aspektach prawa człowieka sa teoretycznie obecne w konstytucjach krajów islamskich, to jednak często wykracza się przeciwko nim ze względu na niekonsekwencje i dwuznaczność prawa oraz wskutek niedostatecznego rozwoju demokracji
Zapisy o karze śmierci za odstępstwo od islamu
Zakaz zawierania małżeństw muzułmanki z niemuzułmaninem ale muzułmanin może poślubić kobietę nie wyznającą islamu
Islam pragnie uchodzić jednocześnie za religię, społeczeństwo i państwo- reprezentuje totalny system, który dotyczy wszystkich dziedzin życia
Islam na pierwszy plan wysuwa suwerenność Boga 9demokracje zachodnie podkreślają suwerenność człowieka)
Propozycje uniwersalnego rozwiązania relacji państwo- religia dla chrześcijaństwa i islamu
1. priorytet pluralizmu powinien być łączony z poprawną laickościa państwa. Laicki charakter państwa nie może być rozumiany jako ateistyczny model społeczeństwa. Również dyskryminowanie wartości religijnych na rzecz ateizujacej opcji w państwie jest sprzeczne z demokracją.
2. należy walczyć o autonomię religii i państwa. Religia i państwo posiadają swe zakresy oddziaływania, które nie powinny być przeciwstawne.
3. neutralności państwa nie oznacza odrzucenia etycznych wartości religijnych
4. szacunek dla mniejszości
5.tolerancjia religii ze strony ateistów jest koniecznym warunkiem sprawidliwosci społecznej laickiego państwa
6. państwo nie ma podstaw do obaw, ze misyjny charakter chrześcijaństwa czy islamu musi prowadzić do konfliktów religijnych
Od muzułmanów oczekuje się dziś praktyki koranicznego wezwania do respektowania wolności religijnej każdego człowieka bez ograniczeń wynikających z politycznych układów.
Aneks 1: chrześcijanie w krajach islamskich.
Kościół cierpiący dzisiaj w krajach muzułmańskich na podstawie "Raportu o prześladowaniach"
* AFGANISTAN stoi tu 48 tys. meczetów i ani jednego budynku kościelnego. Wojna domowa spowodowała, że 7 milionów uchodźców opuściło kraj. Afganistan jest jednym z najmniej zewangelizowanych krajów świata. Niemuzułmanie nie mają prawa zgromadzania się, a publiczne wyznanie wiary w Chrystusa często karane jest śmiercią.
ALGIERIA 80% powierzchni kraju zajmuje Sahara; ponad 90% ludności żyje na północy, w górach Atlasu. Chrześcijanie stanowią mniej niż 1% ludności. Niedawne ciężkie walki pomiędzy ortodoksyjnymi muzułmanami i armią mogą doprowadzić do wojny domowej. Wywierana jest presja społeczna i religijna, by chrześcijańskie dziewczęta wychodziły za mąż za muzułmanów. Uwagę opinii publicznej na Zachodzie poruszyły doniesienia o kobietach algierskich, którym z powodu odmowy noszenia zasłony oblano twarze kwasem. Generalnie sytuacja ludności niemuzułmańskiej w Algierii jest ignorowana.
* ARABIA SAUDYJSKA zajmuje większą część Półwyspu Arabskiego; pokryta jest prawie w całości pustynią, posiada jednak 25% znanych światowych zasobów ropy naftowej. Obecnie jest to jeden z najmniej zewangelizowanych krajów świata. Kiedy 1300 lat temu islam objął panowanie w Arabii Saudyjskiej, wszyscy chrześcijanie zostali stamtąd wypędzeni. Dziś wierzący nie są traktowani lepiej; bywają aresztowani, więzieni, a także karani śmiercią z powodu swojej wiary. Nawet zagraniczni chrześcijanie odwiedzający Arabię Saudyjską nie mają prawa zgromadzać się razem i modlić. Od 1992 roku zostało udokumentowanych ponad 360 przypadków, w których wierzący cudzoziemcy zostali aresztowani z powodu udziału w prywatnych nabożeństwach. Pomimo zagrożenia i prześladowania, naśladowcy Chrystusa starają się odkrywać nowe sposoby na spotykanie się i wzajemną zachętę.
BANGLADESZ jest to jeden z najuboższych krajów świata. Największe problemy to wielkie przeludnienie oraz okresowe kataklizmy naturalne, takie jak powodzie i cyklony, powodujące ogromną liczbę ofiar. W 1988 roku islam stał się religią urzędową. Chrześcijanie często są pozbawiani przez muzułmanów dostępu do publicznych studni. Ekstremiści zniszczyli również chrześcijanom wiele ryksz, które były dla nich jedynym źródłem utrzymania.
BRUNEI jest to jeden z najbogatszych krajów świata, całkowicie uzależniony od wydobycia ropy, której zapasy powinny wystarczyć jeszcze na 25 lat. Konstytucyjne gwarancje wolności religijnej są podważane; nie wolno prowadzić ewangelizacji wśród muzułmanów. Rząd nie pozwala na przyjazd pracowników chrześcijańskich; zabronione jest czytanie Biblii i literatury chrześcijańskiej. W szkołach naucza się wyłącznie islamu.
EGIPT w 1995 roku ludność liczyła 60,5 miliona w kraju, którego 96% powierzchni stanowi pustynia. Co piąty obywatel mieszka w Kairze. Egipt ma największą społeczność chrześcijańską spośród krajów Bliskiego Wschodu. Do niedawna chrześcijanie mieli względny spokój (jeżeli nie ewangelizowali muzułmanów). Każdemu ekonomicznemu kryzysowi towarzyszy wzrost wpływów bojówek muzułmańskich. Konstytucja daje preferencje muzułmanom. Rząd używa ustawy z 1856 roku (!), by uniemożliwić budowę, remont, a nawet odmalowanie ścian budynków kościelnych bez zezwolenia prezydenta Egiptu. W Górnym Egipcie bojówki muzułmańskie atakują chrześcijan, mordują, torturują, okradają lub niszczą ich dobytek. W styczniu 2001 roku London Telegraph doniosła o atakach muzułmanów na egipskich chrześcijan. Gazeta stwierdziła, że policjanci albo stali i przyglądali się, albo nawet brali udział w biciu i torturowaniu mężczyzn, kobiet i dzieci.
INDONEZJA 13500 wysp (3000 zamieszkanych), w tym Jawa, Sumatra, Bali, Irian Jaya (połowa tej wyspy należy do Nowej Gwinei). Pod względem ludności czwarty naród świata (195 milionów). Suharto doprowadził do władzy swego muzułmańskiego następcę Jusufa Habibie. Podczas rozruchów domy i sklepy chrześcijan zostały splądrowane i spalone; wiele osób zostało pobitych, zgwałconych i zamordowanych. Rząd promuje wiarę w jednego Boga; każdy może wybrać islam, chrześcijaństwo, buddyzm czy hinduizm, ale muzułmanie traktowani są preferencyjnie. W ciągu ostatniej dekady tłumy muzułmanów spaliły lub zniszczyły ponad 500 budynków kościelnych i zabiły wielu chrześcijan. Pod koniec stycznia policja doniosła o rozruchach we wschodniej części kraju, w których oficjalnie zginęło 47 chrześcijan.
IRAK położony na terenie starożytnych imperiów: Asyrii i Babilonu. Pomimo dotkliwych zniszczeń podczas Wojny w Zatoce w 1991 roku, omijając sankcje ONZ odbudowano częściowo potęgę militarną i gospodarkę. Represyjna siła rządu spoczywa całkowicie w rękach Saddama Husseina. Religie są akceptowane w zależności od stopnia lojalności wobec reżimu Saddama. Chrześcijanom nie wolno podejmować pracy misyjnej ani prowadzić nabożeństw poza wyznaczonymi miejscami.
IRAN republika islamska, jedno z państw-protektorów fundamentalizmu muzułmańskiego eksportowanego na Bliski Wschód i dalej. Islam szyicki jest religią państwową. Mimo iż rząd deklaruje gwarancje praw dla chrześcijan, wszelkie odchylenia od religii państwowej wywołują surowe prześladowania. Prasa jest cenzurowana. Praca wśród muzułmanów jest zabroniona, szpiedzy infiltrują grupy chrześcijańskie.
* JEMEN południowozachodni narożnik Półwyspu Arabskiego; ojczyzna królowej Saby. Obecnie religią państwową jest islam. Część północna pragnie pełnego zastosowania prawa islamskiego, część południowa opowiada się za większym stonowaniem. Jemen pozostaje jednym z najmniej zewangelizowanych krajów świata; większość wierzących to cudzoziemcy.
KATAR forma wahabijska islamu sunnickiego jest religią oficjalną. Składanie świadectwa muzułmanom jest surowo wzbronione, tylko cudzoziemcy mają prawo zgromadzania się. Kościół anglikański ma oficjalny status, wszyscy inni wierzący muszą zgromadzać się prywatnie w domach. Chrześcijanie z Kataru wiele wycierpieli z powodu swojej wiary.
KOMORY cztery wulkaniczne wyspy pomiędzy Madagaskarem a Mozambikiem. Republika ogłosiła niezależność od Francji w 1975 roku. Wyspiarze nie byli ewangelizowani do roku 1973. Pomimo silnych przekonań muzułmańskich, wielu jest głęboko zaangażowanych w praktyki okultystyczne. W tym muzułmańskim kraju zabronione jest jakiekolwiek świadectwo chrześcijańskie. Chrześcijańscy misjonarze pracują w lokalnych szpitalach, ale nie mają prawa dzielić się swoją wiarą. Mniej niż jeden procent zna Chrystusa, a ci, którzy spotykają się otwarcie, są prześladowani.
KUWEJT pasmo pustyni pomiędzy Irakiem a Arabią Saudyjską. Podczas Wojny w Zatoce w 1991 roku poniósł dotkliwe straty (30 mld dolarów zniszczeń, 1,1 miliona uchodźców). Religią państwową jest islam sunnicki. Chrześcijanie są społecznie dyskryminowani. Mimo iż Wojna w Zatoce spowodowała pewne rozluźnienie ścisłych ustaw religijnych, daleko jeszcze do pełnej wolności nabożeństw i składania świadectwa.
LIBIA ponad 90% powierzchni kraju zajmuje pustynia. Bogactwo ropy naftowej pomogło sfinansować ruchy rewolucyjne i rozpowszechnienie islamu w wielu krajach. Chrześcijanie (3% ludności) mają do czynienia z agresywnym ruchem sekularyzacji; obowiązuje ich zakaz składania świadectwa. Społeczność chrześcijańską stanowią praktycznie sami cudzoziemcy; wierzących libijskiego pochodzenia jest tylko garstka.
MALEDIWY 1200 wysp koralowych na południowy zachód od Cejlonu (Sri Lanki). Mieszkańcy należą do najmniej zewangelizowanych narodów świata. W kraju tym nigdy nie było mieszkającego na stałe misjonarza. Rząd prowadzi akcję islamizacji w celu zachowania jedności narodowej. Wszyscy obywatele muszą być muzułmanami. Nie wolno budować budynków dla zgromadzeń chrześcijańskich; otwarte wyznawanie wiary prowadzi do bardzo surowych kar.
* MAROKO północnozachodni narożnik Afryki. Rząd stara się zachować islam jako religię całego narodu. Chrześcijanie mogą działać tylko wśród uchodźców, gdyż próba nawrócenia muzułmanina może ściągnąć surowe reperkusje ze strony władz. Rachid Cohen, marokański Żyd, który przyjął chrześcijaństwo, został aresztowany 12 sierpnia 1995 roku. Podczas uwięzienia był torturowany po 10 godzin dziennie. Przypalano go papierosami, karmiono resztkami chleba, bito i traktowano w niewyobrażalny sposób. Został uwolniony 23 sierpnia dzięki interwencji brytyjskich parlamentarzystów.
* MAURETANIA teren w całości pustynny. 20-letnia susza spowodowała dewastację kraju; w ciągu roku przez 200 dni (!) występują burze piaskowe. Tylko sunniccy muzułmanie mogą otrzymać obywatelstwo. Nabożeństwa chrześcijańskie są dozwolone tylko dla cudzoziemców. Konstytucyjna gwarancja wolności i wyznania nie obejmuje chrześcijaństwa. Mauretańczycy, który wyznają wiarę w Chrystusa, stają w obliczu kary śmierci.
OMAN południowowschodni kraniec Półwyspu Arabskiego. Religią państwową jest Ibadi islam. Tylko cudzoziemcy mogą praktykować swoją chrześcijańską wiarę. Praca misyjna pomiędzy nimi jest bardzo ożywiona (ok. 70% siły roboczej to cudzoziemcy). Z powodu przepisów państwowych lokalni wierzący musieli opuścić kraj. Wiadomo tylko o jednej istniejącej grupce chrześcijan, którzy pozostali (ok. 20 osób).
PAKISTAN republika islamska obracająca się w zaklętym kręgu problemów obejmujących korupcję, gwałtowne przeludnienie, brak wody, wydatki na zbrojenia rzędu 40% budżetu państwowego(!). Rząd próbuje islamizować życie publiczne przez system ustaw i podatków. Podważa to konstytucyjne prawa chrześcijan i innych mniejszości. Ustawa o bluźnierstwie skazuje na dożywocie lub karę śmierci każdego, kto obraziłby proroka Mahometa. Kilkunastu chrześcijan poniosło z tego powodu męczeńską śmierć, niektórzy zostali skazani na karę więzienia.
REPUBLIKI ŚRODKOWOAZJATYCKIE wyzwolone spod władzy Związku Radzieckiego w latach dziewięćdziesiątych: Uzbekistan, Turkmenistan, Czeczenia, Kazachstan, Kirgistan i Azerbejdżan. Wraz z wyzwoleniem spod radzieckiej kontroli kraje kaukaskie stały się koszmarnym miejscem wojny i masakry. W 1998 roku wprowadzono surowe ustawy religijne, zabraniające jakiemukolwiek duchownemu nie zatwierdzonemu przez władze Uzbekistanu mówić na tematy religijne; zabroniono prywatnego nauczania religijnego; zdelegalizowano każdy kościół posiadający mniej niż 100 członków. Przywódcy kościelni, którzy nie podporządkowują się ustawie, podlegają surowym grzywnom, pracy przymusowej w obozach i konfiskacie majątku kościelnego. Chrześcijanie w Uzbekistanie i Turkmenistanie zostali ostrzeżeni, że utracą rejestrację, jeśli będą ewangelizować muzułmanów. Duchowni muzułmańscy przeciwstawiają się pracy misyjnej. W 1995 roku w Kazachstanie podczas debaty nad konstytucją nawoływano do zakazu działalności zagranicznych towarzystw religijnych. Chrześcijanie w Armenii cierpią wskutek ciągłych czystek etnicznych w regionie.
* SOMALIA po zrujnowaniu gospodarki przez reżim marksistowski w latach 70., państwo praktycznie nie istnieje. Jednak zwalczający się wzajemnie kacykowie zgodni są w jednym dominacji islamu. Somalijscy chrześcijanie cierpią okrutne prześladowanie i są zmuszeni praktykować swoją wiarę w tajemnicy.
* SUDAN jeden z największych krajów Afryki, zamieszkały przez ok. 30 milionów ludzi. Paul Marshall ("Their Blood Cries Out", str. 18) stwierdza, że Sudan jest prawdopodobnie najgorszym przykładem religijnych prześladowań na świecie. Muzułmański rząd wypowiedział dżihad - świętą wojnę przeciwko chrześcijańskiemu południu. Omar Hassan al-Turabi, przywódca islamski, ogłosił, że każdy, kto sprzeciwia się islamowi, nie ma przyszłości. Studenci islamskiego uniwersytetu są pouczani, że mogą zachować wszystko, co tylko będą w stanie zrabować, jeśli przyłączą się do wojny przeciwko niemuzułmanom. Wskutek ludobójstwa od 1985 roku zginęło ok. 2 miliony ludzi, z powodu głodu ok. 500 tys. Rodziny na południu są terroryzowane, ojcowie zabijani, matki gwałcone, dzieci i kobiety sprzedawane jako niewolnicy. Oddziały rządowe, wspierane przez grupy paramilitarne i bojówki muzułmańskie, dewastują całe wsie, rabują bydło, niszczą plony na polach, mordują losowo wybrane osoby. Blokuje się dostęp do pomocy humanitarnej przysyłanej z całego świata. Żywność oferowana jest tym, którzy nawrócą się na islam. Mimo to wielu sudańskich wierzących trwa w swej wierze.
TUNEZJA ojczyzna Cypriana i Tertuliana; kiedyś pod silnym wpływem chrześcijańskim. W tym muzułmańskim kraju cudzoziemscy chrześcijanie mają wolność i tolerancję, ale nie wolno im ewangelizować. Lokalni wierzący są izolowani; wielu wyemigrowało, nieliczni pozostali, by dzielić się swoją wiarą.
TURCJA historycznie jeden z najważniejszych krajów szerzących islam; obecnie państwo świeckie. Jednakże niemuzułmanie mają surowe ograniczenia. Pomimo konstytucyjnych gwarancji wolności wyznania, wierzący w Turcji mają problemy z praktykowaniem swojej wiary. Rząd, obawiając się rosnącego wpływu bojówek islamskich, ostatnio zezwolił na kilka ewangelizacyjnych audycji radiowych.
ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE siedem emiratów rządzonych przez monarchów. Religią państwową jest islam sunnicki. Wolność zgromadzania się i świadczenia dozwolona jest wyłącznie w społecznościach cudzoziemskich: w grupach o języku angielskim, filipińskim i językach indyjskich. Praca socjalna i działalność szkół chrześcijańskich jest bardzo ograniczona. Chrześcijańskie organizacje mają wielkie problemy w działaniu z powodu ścisłej kontroli rządowej.