SZKOLENIE

SZKOLENIE

W ZAKRESIE

W ZAKRESIE

BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY

BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY

PRACY

PRACY

PRAWNA OCHRONA

PRACY

Strona 3

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan

bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie.

Ponadto pracodawca zobowiązany jest chronić

zdrowie i życie pracownika przez zapewnienie

bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Prawna ochrona pracy

Podstawowym aktem prawnym ochrony pracy

jest KODEKS PRACY który precyzuje zasady

obowiązków i uprawnień pracodawców i

pracowników.

Prawna ochrona pracy

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZGODNIE Z

KODEKSEM PRACY:

Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i

higieniczne warunki pracy
Zapewnić przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów

oraz zasad BHP, wydawać polecenia usunięcia uchybień w

tym zakresie oraz kontrolować wykonywanie tych poleceń
Zapewniać wykonanie nakazów, decyzji i zarządzeń

wydanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy
Oceniać i dokumentować ryzyko zawodowe, związane z

wykonywaną pracą oraz zapewnić stosowanie niezbędnych

środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko
Informować pracowników o ryzyku zawodowym, które

wiąże się z wykonywaną pracą, oraz zasadach ochrony

przed zagrożeniami

Prawna ochrona pracy

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY ZGODNIE Z

KODEKSEM PRACY - cd:

Likwidację zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników

głównie przez stosowanie technologii, urządzeń i

materiałów i substancji nie powodujących tych zagrożeń
Zapewnić środki ochron indywidualnych odpowiednich do

rodzaju i poziomu zagrożeń
Systematycznie kontrolować stan BHP ze szczególnym

uwzględnieniem organizacji procesu pracy, stanu

technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych
Zapewnić pracownikom sprawnie funkcjonujący system

pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środki do

udzielania pierwszej pomocy
Prowadzić konsultacje z pracownikami odnośnie działań

związanych z BHP w zakładzie

Prawna ochrona pracy

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA ZGODNIE Z

KODEKSEM PRACY:

Znać i przestrzegać przepisy i zasady

bezpieczeństwa i higieny pracy
Brać udział w szkoleniach z zakresu BHP
Wykonywać pracę zgodnie z przepisami i zasadami

bezpieczeństwa i higieny pracy
Stosować się do wydawanych w tym zakresie

poleceń i wskazówek przełożonych
Dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i

sprzętu oraz porządek i ład w miejscu pracy
Stosować środki ochron zbiorowych oraz

indywidualnych

Prawna ochrona pracy

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA ZGODNIE Z

KODEKSEM PRACY – cd.:

Niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w

zakładzie pracy wypadku, zagrożeniu życia lub zdrowia

oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby

znajdujące się w rejonie zagrożenia o grożącym im

niebezpieczeństwie
Pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania

pracy, zawiadamiając o tym przełożonego w razie gdy

warunki pracy nie odpowiadają przepisom

bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie

zagrożenie dla zdrowia i życia pracownika albo gdy

wykonywana przez niego praca grozi takim

niebezpieczeństwem innym osobom
Pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia,

zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego, jeżeli

powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa

bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia

pracownika.

RYZYKO ZAWODOWE

Strona 9

Prawna ochrona pracy

Ramy prawne : Art. 226 Kodeksu

pracy

Jednym z podstawowych

obowiązków pracodawców jest

informowanie pracowników o

ryzyku zawodowym, które wiąże

się wykonywaną pracą oraz o

zasadach ochrony przed

zagrożeniem

a więc

pracodawca musi umieć zidentyfikować i ocenić

ryzyko oraz ustalić adekwatne środki profilaktyczne

Strona 10

Ramy prawne : Rozporządzenie

Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z

dnia

26 września 1997r w sprawie

ogólnych przepisów bezpieczeństwa i

higieny pracy

Dział IV Procesy pracy, rozdział 1. Przepisy ogólne,

$39

Pracodawca jest obowiązany

oceniać

i dokumentować ryzyko zawodowe,

występujące przy określonych

pracach, oraz stosować niezbędne

środki profilaktyczne zmniejszające

ryzyko.

Strona 11

Ramy prawne : Rozporządzenie

Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z

dnia

26 września 1997r w sprawie

ogólnych przepisów bezpieczeństwa i

higieny pracy

definicja ryzyka zawodowego

definicja ryzyka zawodowego

rozumie się przez to prawdopodobieństwo

wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z

wykonywaną pracą, powodujących straty,

w szczególności wystąpienia u pracowników

niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku

zagrożeń zawodowych występujących w

środowisku pracy lub sposobu wykonywania

pracy.

Strona 12

Podstawowy cel zarządzania

ryzykiem

Głównym celem zarządzania

ryzykiem jest osiągnięcie

jak najniższego poziomu ryzyka

w ramach możliwości

przedsiębiorstwa

Strona 13

Źródła ryzyka

Źródło ryzyka

Ryzyko naturalne

Ryzyko technologiczne

Siły natury

Człowiek

Technika

Praca

Strona 14

zależne od indywidualnej
ekspozycji

Ryzyko

zawodowe

Ryzyko

osobiste

Ryzyko

grupowe

Ryzyko przedsiębiorstwa

Pracownik

Ryzyko

społeczne

PRACA

DOM

SPORT

HOBBY

TRANSPOR

T

ITD..

zależne od liczby
narażonych
pracowników

Ryzyko awarii

zależne od liczby
obiektów technicznych

Wyposażenie

Rodzaje ryzyka

Strona 15

System Zarządzania

Ryzykiem

Identyfikacj

a zagrożeń

Oszacowani

e ryzyka

Akceptacja

poziomu

ryzyka

Analiza

opcji

Monitorowani

e

Podejmowani

e decyzji

Wdrożenie

Analiza ryzyka

Kontrolowanie

ryzyka

Strona 16

Czynności obarczone ryzykiem śmierci 1 na milion (wg. Wilson

1979)

Wypalenie 1,5 papierosa -

nowotwór lub schorzenie serca

Mieszkanie z palaczem przez 2 miesiące -

nowotwór lub schorzenie

serca

Wypicie 0,5 l wina -

marskość wątroby

Przebywanie 1 godzinę w kopalni węgla -

pylica węglowa

Przebywanie 1 godzinę w kopalni węgla -

wypadek

Przebywanie 2 dni w Nowym Jorku -

ostre schorzenie układu

oddechowego

Podróżowanie 10 mil na rowerze -

wypadek

Podróżowanie 300 mil samochodem -

wypadek

Podróżowanie 1000 mil samolotem -

wypadek

Prześwietlenie klatki piersiowej -

nowotwór w wyniku naświetlenia

ZDARZENIA

WYPADKOWE ORAZ

UDZIELANIE PIERWSZEJ

POMOCY W RAZIE

WYPADKU

Strona 18

Za wypadek przy pracy uważa się :

• Nagłe zdarzenie,

• Wywołane przyczyną zewnętrzną,

• Powodujące uraz lub śmierć,

• Które nastąpiło w związku z pracą.

Wszystkie wymienione wyżej elementy muszą zaistnieć
jednocześnie, aby zdarzenie, któremu uległ pracownik, mogło
być zaklasyfikowane jako wypadek przy pracy. Brak choćby
jednego z tych elementów uniemożliwia uznanie zdarzenia za
wypadek przy pracy.

Pojęcie wypadku przy pracy

Rodzaje scenariuszy

Rodzaje scenariuszy

wypadkowych

wypadkowych



‘śpiące’ wypadki - potencjalne zdarzenia wypadkowe

warunki pracy, które mogą być przyczyną wypadku

lub zachowanie pracownika

 incydenty - zdarzenia potencjalnie wypadkowe

zdarzenia, które mogły spowodować straty

 wypadki

zdarzenia, które spowodowały straty

Dlaczego warto badać zdarzenia wypadkowe:

 uczenie się

 efektywność ekonomiczna

 usuwanie przyczyn (korekta)

 prewencja

Strona 20

•wypadek śmiertelny w wyniku którego nastąpiła śmierć w
okresie nieprzekraczalnym 6 miesięcy od dnia wypadku

• wypadek ciężki w wyniku którego nastąpiło ciężkie
uszkodzenia ciała tj.: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności
rozrodczej lub inne uszkodzenia ciała albo rozstrój zdrowia,
naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba
nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba
psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy

• wypadek zbiorowy uważa się wypadek, któremu w wyniku
tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby

Rodzaje wypadków przy pracy

Wypadki przy pracy -

Wypadki przy pracy -

statystyka

statystyka

Największą liczbę osób, które uległy wypadkom przy

Największą liczbę osób, które uległy wypadkom przy

pracy odnotowano w 2003 r. w następujących

pracy odnotowano w 2003 r. w następujących

sekcjach (wg Polskiej Klasyfikacji Działalności):

sekcjach (wg Polskiej Klasyfikacji Działalności):

–  

–  

przetwórstwo przemysłowe 37,8%

przetwórstwo przemysłowe 37,8%

–   handel i naprawy 10,0%

–   handel i naprawy 10,0%

–   ochrona zdrowia i opieka społeczna 9,3%

–   ochrona zdrowia i opieka społeczna 9,3%

–   budownictwo 8,5%

–   budownictwo 8,5%

–  

–  

transport, gospodarka magazynowa i

transport, gospodarka magazynowa i

łączność 6,8%

łączność 6,8%

–   obsługa nieruchomości i firm; nauka 6,8%

–   obsługa nieruchomości i firm; nauka 6,8%

–   administracja publiczna i obrona narodowa 4,1%

–   administracja publiczna i obrona narodowa 4,1%

–   górnictwo i kopalnictwo 3,9%

–   górnictwo i kopalnictwo 3,9%

Strona 22

Wypadki przy pracy -

statystyka

Strona 23

Wypadki przy pracy -

statystyka

Strona 24

Wypadki przy pracy -

statystyka

Strona 25

Wypadki przy pracy -

statystyka

Strona 26

P- Ludzie

E-

Wyposażenie

M- Materiały

E-Środowisko

pracy

Przyczyny

pośrednie

Przyczyny

bezpośrednie

Zdarzeni

e

Wypadek -

Strata

Czynnik

ludzki

Czynniki

środowiska

pracy

Nieprawidłowe

zachowanie

Nieprawidłowe

warunki

pracy

Kontakt

z energią,

lub

substancją

Słabe

zarządzanie

Brak norm

Złe normy

Złe

stosowanie

norm

Model Powstawania Wypadków

Podstawową przyczyną powstawania przyczyn zdarzeń

wypadkowych są niedoskonałości zarządzania

bezpieczeństwem pracy

Strona 27

Przyczyn

y

pośrednie

Czynnik

ludzki

Czynniki

środowiska

pracy

Przyczyny

bezpośredni

e

Nieprawidłow

e

zachowanie

Nieprawidłow

e

warunki

pracy

Zdarzenie

Kontakt

z energią,

lub

szkodliwą

substancją

Wypadek -

Strata

P- Ludzie

E-

Wyposażeni

e

M- Materiały

E-

środowisko

pracy

Słabe

zarządzani

e

Brak norm

Złe normy

Złe

stosowanie

norm

Zmodyfikowany Model Powstawania

Wypadków

Zła analiza

ryzyka

Brak analizy

ryzyka

Błędna ocena

ryzyka

Zaakceptowany

zbyt wysoki

poziom

Zły dobór

środków

ochrony

Strona 28

Trzy fazy zarządzania bezpieczeństwem

pracy – zapobieganie wypadkom

Słabe

Zarządzanie

Słabe

Zarządzanie

Przyczyna

Pośrednia

Przyczyna
Pośrednia

Przyczyna

Bezpośrednia

Przyczyna

Bezpośrednia

Zdarzenie

Wypadkowe

Zdarzenie

Wypadkowe

Strata

Strata

W czasie

zdarzenia

Przed zdarzeniem

Po

zdarzeniu

Z A P O B I E G A N I E

Ograniczani
e SKUTKÓW

Ograniczani

e STRAT

Zła ocena

ryzyka

Zła ocena

ryzyka

Strona 29

Wypadki przy pracy -

scenariusze



W woj. łódzkim malarz lakiernik doznał zmiażdżenia

nogi przez koła samochodu ciężarowego

uruchomionego przez kierowcę, który nie wiedział,

że poszkodowany znajduje się pod samochodem.



W woj. łódzkim 20-letni pracownik podczas

zakładania izolacji na przewody przyłącza

elektrycznego do budynku dotknął przewodów pod

napięciem i wskutek porażenia prądem zmarł.



W woj. śląskim 67-letni wiertacz został

przygnieciony wózkiem widłowym w trakcie

wyładowywania zespołu prądotwórczego z naczepy

samochodu. Wózek wywrócił się pod wpływem

obciążenia ładunkiem. Pracownik poniósł śmierć na

miejscu.



W woj. śląskim bufetowa w czasie pracy w barze

została zaatakowana przez klienta. Wskutek

odniesionych obrażeń, zmarła po przewiezieniu do

szpitala.

Strona 30

Pracodawca zobowiązany jest zapewnić

sprawnie funkcjonujący system pierwszej

pomocy w razie wypadku oraz środki do

udzielania pierwszej pomocy.

Pracownik który uległ wypadkowi, jeżeli

stan jego zdrowia na to pozwala jest

zobowiązany zawiadomić niezwłocznie o

wypadku swojego przełożonego.

Udzielanie pierwszej pomocy

Strona 31

W szczególności Pracodawca powinien

zapewnić :

• Punkty pierwszej pomocy w wydziałach w

których wykonywane są prace powodujące
duże zagrożenia wypadkowe. Punkt musi być
wyposażony w niezbędny sprzęt i inne środki
do udzielania pierwszej pomocy.

• Apteczki w poszczególnych wydziałach zakładu

pracy.

Udzielanie pierwszej pomocy

Strona 32

W szczególności Pracodawca powinien

zapewnić :

• Punkty pierwszej pomocy w wydziałach w

których wykonywane są prace powodujące
duże zagrożenia wypadkowe. Punkt musi być
wyposażony w niezbędny sprzęt i inne środki
do udzielania pierwszej pomocy.

• Apteczki w poszczególnych wydziałach zakładu

pracy.

Udzielanie pierwszej pomocy

CHOROBY ZAWODOWE

Strona 34

Za chorobę zawodową uważa się

chorobę określoną w wykazie

chorób zawodowych, jeżeli

została spowodowana działaniem

czynników szkodliwych dla

zdrowia w środowisku pracy lub

sposobem wykonywania pracy.

Choroba zawodowa - definicja

Strona 35

•

Ostre albo przewlekłe zatrucia wywołane czynnikami
chemicznymi.

•

Gorączka metaliczna, przewlekłe choroby narządu głosu.

•

Pylica płuc, choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem
azbestu.

•

Przewlekłe zapalenia oskrzeli, astma oskrzelowa, choroby
zakaźne.

•

Choroby skóry, alergiczny nieżyt nosa, zespół wibracyjny.

•

Nowotwory złośliwe, przewlekłe choroby układu ruchu.

•

Choroby zakaźne lub pasożytnicze, choroby wywołane
działaniem promieniowania jonizującego, choroby narządu
głosu.

Podstawowy wykaz chorób

zawodowych

Strona 36

Zgłoszenie podejrzenia choroby

zawodowej oraz jej rozpoznanie może

nastąpić u pracownika lub byłego

pracownika, w okresie jego

zatrudnienia w narażeniu

zawodowym lub po zakończeniu

pracy w takim narażeniu, nie później

jednak niż w okresie, który został

określony w wykazie chorób

zawodowych.

Choroba zawodowa - zgłoszenie

Strona 37

Zgłoszenia choroby zawodowej dokonuje :

• Pracodawca zatrudniający pracownika u

którego podejrzewa się chorobę
zawodową.

• Lekarz.
• Pracownik który podejrzewa u siebie

objawy choroby zawodowej.

Choroba zawodowa - zgłoszenie

Strona 38

Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza

się :

• Właściwemu Państwowemu

Inspektorowi Sanitarnemu.

• Właściwemu Inspektorowi Pracy.

Choroba zawodowa - zgłoszenie

ŚRODKI OCHRONY

INDYWIDUALNEJ

ODZIEŻ OCHRONNA I

ROBOCZA

Strona 40

Środki ochron indywidualnych to

urządzenia lub wyposażenie

przewidziane do noszenia bądź

trzymania przez użytkownika w celu

jego ochrony przed jedynym lub

większą liczbą zagrożeń, które mogą

mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i

zdrowie

Środki ochron indywidualnych -

definicja

Strona 41

Pracodawca nie może dopuścić

pracownika do pracy bez

środków ochrony indywidualnej,

przewidzianych do stosowania na

danym stanowisku pracy.

Środki ochron indywidualnych

Strona 42

Środki ochron indywidualnych

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA

I POSTĘPOWANIE W RAZIE

POŻARU

Strona 44

Ochrona przeciwpożarowa to ogół

przedsięwzięć, czynności i zabiegów

profilaktycznych mających na celu

ochronę życia, mienia i zdrowia przed

pożarem.

Podręczny sprzęt gaśniczy to :

gaśnice śniegowe, gaśnice

proszkowe, gaśnice wodne, agregaty.

Ochrona przeciwpożarowa

Strona 45

Podstawowymi zasadami, którymi powinno się

kierować w przypadku zauważenia źródła ognia

lub wznieceniu ognia :

·

powiadomienie przełożonego,

· oddalenie się od miejsca zagrożenia.

Jeśli źródło ognia jest niewielkie:
· odsunięcie przedmiotów, które mogą podsycić
pożar,
· ewentualnie zduszenie ognia i schłodzenie
miejsca pożaru.

Ochrona przeciwpożarowa

Strona 46

W razie pożaru należy :

•

Powiadomić przełożonego.

•

Zadzwonić pod numer

998

lub ratunkowy

112

.

•

Podać swoje nazwisko nr telef., adres i nazwę obiektu.

•

Podać co się pali, na którym piętrze.

•

Podać czy jest zagrożone życie i zdrowie ludzkie.

•

Po podaniu informacji nie odkładać słuchawki do chwili
potwierdzenia zgłoszenia.

•

Jeśli jest to możliwe przystąpić do gaszenia pożaru.

•

Jeśli nie jest to możliwe należy opuścić budynek.

•

Jeżeli wyjście z budynku jest w jakiś sposób
uniemożliwione należy : zamknąć drzwi i uszczelnić je
mokrymi ręcznikami lub kocem. Pozostać przy oknie i
czekać na pomoc Straży Pożarnej

Ochrona przeciwpożarowa

Strona 47

Podczas pożaru może dojść

do oparzenia skóry lub

oparzenia dróg oddechowych.

Oparzenia dróg oddechowych

są każdorazowo poważnymi

urazami zagrażającymi

zdrowiu i życiu.

Ochrona przeciwpożarowa

Strona 48

Objawami oparzenia dróg

oddechowych są:

· omdlenia i oparzenia okolic ust i
nosa,
· kaszel,
· duszność i trudności w oddychaniu,
· sinica.

Ochrona przeciwpożarowa

Strona 49

Osobę poszkodowaną w wyniku

pożaru należy ewakuować ze strefy

zagrożenia. W przypadkach

poważniejszych pożarów podczas
akcji ratunkowej powinien być na

miejscu ratownik przeszkolony w

udzielaniu pierwszej pomocy.

Każdorazowo poszkodowani w

wyniku pożaru powinni jak

najszybciej skonsultować się z

lekarzem.

Ochrona przeciwpożarowa – pierwsza

pomoc

Strona 50

Postępowanie przy oparzeniach termicznych

1. Jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce,

2. W trakcie schładzania usunąć odzież poprzez

rozcięcie,

3. W trakcie schładzania usunąć pierścionki, kolczyki,

itp.,

4. Po zakończeniu schładzania rany oparzeniowe

osłonić opatrunkiem jałowym lub hydrożelowym,

schładzającym,

5. W miarę możliwości unieruchomić i unieść oparzoną

część ciała,

6. W przypadku stwierdzenia objawów wstrząsu -

blada spocona skóra, szybkie tętno, pobudzenie

psychoruchowe - należy poszkodowanego ułożyć w

pozycji na wznak z uniesionymi kończynami

dolnymi,

7. Zapewnić komfort cieplny,

8. Oparzonego należy chronić przed urazami

wtórnymi,

9. W cięższych przypadkach (rozległe oparzenie,

objawy wstrząsu) natychmiast powiadomić

pogotowie ratunkowe.

Ochrona przeciwpożarowa – pierwsza

pomoc

Strona 51

W żadnym przypadku nie wolno !!!

1. Odrywać przylgniętej do rany odzieży,

2. Przekłuwać pęcherzy,

3. Dotykać rany oparzeniowej,

4. Smarować oparzonej skóry maściami,

kremami, tłuszczami, piankami, białkiem

jaja kurzego, ani alkoholem,

5. Przy oparzeniach wewnętrznych i

rozległych oparzeniach zewnętrznych

nie podawać doustnie płynów lub

pokarmów,

6. Pozostawić poszkodowanego bez

nadzoru.

Ochrona przeciwpożarowa – pierwsza

pomoc

Najważniejsze elementy

systemu zarządzania

bezpieczeństwem i higieną

pracy

Strona 53

Komu potrzebny jest

system zarządzania bezpieczeństwem

pracy

WŁAŚCICIEL/ZARZĄD

KIEROWNICTWO

SPOŁECZEŃSTWO

PRACOWNIK

RODZINA

KLIENT

Środowisko

Proces

Produkt

Warunki

pracy

IS

O 9

00

0

IS

O 1

40

00

OH

SA

S 1

80

01

Strona 54

Właściwy stan

bezpieczeństwa i higieny

pracy to

wspólny interes:

P -

P -

pracownika

przedsiębiorstwa

Strona 55

Ramy prawne : Dyrektywa nr

89/391/EEC

** zobowiązania pracodawców

** eliminacja ryzyka
** ocena ryzyka, które nie może zostać wyeliminowane
** zwalczanie ryzyka, źródła zagrożenia
** adaptacja pracy do indywidualnych możliwości pracownika
** uwzględnianie postępu technicznego
** zastępowanie materiałów niebezpiecznych, bardziej
bezpiecznymi
** opracowanie strategii zapewnienia bezpieczeństwa
** dawanie priorytetu ochronom zespołowym nad
indywidualnymi
** zapewnienie pracownikom odpowiednich instrukcji pracy

Strona 56

Kluczowe elementy efektywnego

systemu zarządzania

bezpieczeństwem pracy

Zdarzenia wypadkowe

Analiza

i ocena

ryzyka

Audity

bezpieczeństwa

pracy

Wskaźniki bezpieczeństwa pracy

Działania

korygujące

i

prewencyjne

Strona 57

Od czego zależy sukces w wdrażaniu

systemu zarządzania bezpieczeństwem

pracy

zaangażowanie

komunikacja

współpraca

postawa

pracownika

Szkolenie w zakresie BHP

Szkolenie w zakresie BHP

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ