Audyt energetyczny
Audyt energetyczny
Audyt energetyczny
• Audyt energetyczny – jest to ekspertyza dotycząca
podejmowania i realizacji przedsięwzięć zmniejszających koszty
ogrzewania, nośników energii.
• Celem audytu jest zalecenie konkretnych rozwiązań (technicznych,
organizacyjnych i formalnych) wraz z określeniem ich opłacalności.
Audyt energetyczny obejmuje także doradztwo w zakresie
podejmowania i realizacji inwestycji mających na celu
racjonalizację zużycia energii.
• Ta niezależna i obiektywna opinia stwierdza, które modernizacje są
opłacalne w badanym budynku oraz jakie produkty i rozwiązania
techniczne są najkorzystniejsze.
• Audyt energetyczny budynku powinien zawierać
następujące elementy:
– inwentaryzację systemu grzewczego, ocenę właściwości
cieplnych budynku oraz określenie, jaka jest charakterystyka
energetyczna budynku,
– stwierdzenie, na jakie sposoby można przeprowadzić
termomodernizację budynku,
– ocenę opłacalności każdej z metod,
– wskazanie, które z nich są optymalne dla audytowanego
budynku.
• Audyt energetyczny powinien być przeprowadzany przez
audytora energetycznego. Dokładne dane dotyczące zakresu i
formy audytu energetycznego określa Rozporządzenie Ministra
Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 43,
poz. 346).
• Sama procedura audytu jest dość skomplikowana, ale w
rezultacie uzyskujemy następujące zestawienie dla każdego
rodzaju modernizacji: koszt, zysk, czas zwrotu kosztów i inne
ekonomiczne wskaźniki opłacalności. W sumie audyt
energetyczny powinien dostarczyć dobrych podstaw do podjęcia
świadomej decyzji dotyczącej termomodernizacji budynku.
Porządek prawny
• Nowelizacja ustawy Prawo budowlane
Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie
ustawy – Prawo budowlane (Dziennik Ustaw nr
191, poz. 1373)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21
stycznia 2008 r. w sprawie przeprowadzania
szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających
się o uprawnienie do sporządzania świadectwa
charakterystyki energetycznej budynku, lokalu
mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej
samodzielną całość techniczno-użytkową
(Dziennik Ustaw nr 17, poz. 104)
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia
6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich
usytuowanie (Dz. U. nr 201, poz. 1238)
• O
kreśla: zaostrzone i uzupełnione minimalne
wymagania techniczno-budowlane w zakresie
standardu energetycznego na potrzeby
projektowania budynków oraz ich oceny
energetycznej
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z
dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie
metodologii obliczania charakterystyki
energetycznej budynku i lokalu
mieszkalnego lub części budynku
stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową oraz sposób i wzór
świadectw ich charakterystyki
energetycznej
(Dz. U. nr 201, poz. 1240)
Porządek prawny-
metodologia
Określa:
• optymalną, spełniającą wymagania dyrektywy i wraźliwą na
zróżnicowany
standard
energetyczny
budynków
nowowznoszonych i istniejących, metodologię oceny
energetycznej budynków/lokali mieszkalnych, prowadzącej
do sporządzania w oparciu o wykonaną ocenę świadectw
ich charakterystyki,
• sposób i wzór sporządzania świadectw charakterystyki
energetycznej budynków/lokali mieszkalnych
240-380
160-200
50-100
30-60
120-160
do 1985
1986-1992
wg aktualnych wymagań
P O L S K A
Niemcy
Szwecja
1993-1997
od 1998
90-120
Przeciętne roczne zużycie energii na
ogrzewanie w kWh/m
2
powierzchni
użytkowej ogrzewanej w budynkach
mieszkalnych zbudowanych w Polsce w
różnych okresach czasu (według
zmieniających się przepisów) oraz w
budynkach mieszkalnych budowanych
wg aktualnych przepisów w Niemczech i
Szwecji.
Podstawy prawne
•
Dyrektywa 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia
2002 roku w sprawie charakterystyki energetycznej budynków
W PREAMBULE DYREKTYWY – DALEJ:
– DYREKTYWA 89/106/EEC W SPRAWIE WYROBÓW BUDOWLANYCH WYMAGA ABY
INSTALACJE GRZEWCZE, CHŁODNICZE I WENTYLACYJNE BYŁY PROJEKTOWANE I
WYKONYWANE W TAKI SPOSÓB, ABY ILOŚĆ ZUŻYWANEJ ENERGII, MAJĄC NA
UWADZE WARUNKI KLIMATYCZNE I POTRZEBY UŻYTKOWNIKÓW, BYŁA NISKA,
– PRAKTYKA POWINNA BYĆ NASTAWIONA NA OPTYMALNE WYKORZYSTANIE
CZYNNIKÓW POPRAWIAJĄCYCH WŁASNOŚCI ENERGETYCZNE BUDYNKÓW, A W
TYM ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII, SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIUM
OPŁACALNOŚCI,
– WIĘKSZE RENOWACJE ISTNIEJĄCYCH BUDYNKÓW POWINNY BYĆ WYKORZYSTANE
DO RÓWNOCZESNEJ POPRAWY ICH STANDARDU ENERGETYCZNEGO (ZA WIEKSZE
UWAŻA SIĘ TAKIE, KTÓRYCH KOSZT JEST WYŻSZY OD 25% WARTOŚCI BUDYNKU.
• EKSPLOATACJA KOTŁÓW I SYSTEMÓW KLIMATYZACYJNYCH PRZEZ
FACHOWY PERSONEL ORAZ UTRZYMANIE WŁAŚCIWEJ REGULACJI
SPRZYJA OCHRONIE ŚRODOWISKA, OPTYMALNEMU
WYKORZYSTYWANIU ENERGII I BEZPIECZEŃSTWU UŻYTKOWANIA,
• ROZLICZANIE KOSZTÓW OGRZEWANIA, KLIMATYZACJI I CIEPŁEJ
WODY, ZGODNIE Z RZECZYWISTYM ZUŻYCIEM MOGŁOBY
PRZYCZYNIĆ SIĘ DO OSZCZĘDNOŚCI ENERGII W SEKTORZE
MIESZKANIOWYM,
• MIESZKAŃCY POWINNI MIEĆ MOŻLIWOŚĆ REGULACJI ZUŻYCIA
CIEPŁA I CIEPŁEJ WODY
CEL DYREKTYWY:
PROMOWANIE DZIAŁAŃ ZMIERZAJĄCYCH DO POPRAWY
WŁASNOŚCI
ENERGETYCZNYCH BUDYNKÓW WEWNĄTRZ WSPÓLNOTY,
BIORĄC POD UWAGĘ:
• MIEJSCOWE WARUNKI KLIMATYCZNE,
• WYMAGANIA ŚRODOWISKA WEWNĘTRZNEGO,
• OPŁACALNOŚĆ
DYREKTYWA USTANAWIA WYMAGANIA ODNOŚNIE DO:
•
OGÓLNYCH RAM METODOLOGII OBLICZANIA WŁASCIWOŚCI
ENERGETYCZNYCH BUDYNKÓW,
•
STOSOWANIA MINIMALNYCH WYMAGAŃ WŁAŚCIWOŚCI ENERGETYCZNYCH
DLA NOWYCH BUDYNKÓW,
•
STOSOWANIA MINIMALNYCH WYMAGAŃ WŁAŚCIWOŚCI ENERGETYCZNYCH
DLA DUŻYCH ISTNIEJĄCYCH BUDYNKÓW PODDAWANYCH RENOWACJI,
•
CERTYFIKACJI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW,
•
REGULARNEJ KONTROLI KOTŁÓW, SYSTEMÓW KLIMATYZACJI ORAZ
DODATKOWO OCENY INSTALACJI GRZEWCZYCH, W KTÓRYCH KOTŁY MAJĄ
WIĘCEJ NIŻ 15 LAT.
DYREKTYWA KIERUJE SIĘ ZASADĄ POMOCNICZOŚCI - TO
ZNACZY:
• OKREŚLA TYLKO OGÓLNE ZASADY DOT. SYSTEMU WYMAGAŃ
EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ,
• POZOSTAWIA ROZWIĄZANIA SZCZEGÓŁOWE W GESTII PAŃSTW
CŁONKOWSKICH,
• KŁADZIE NACISK NA RACJONALNE UŻYTKOWANIE ŹRÓDEŁ ENERGII TAKICH
JAK PRODUKTY NAFTOWE, GAZ ZIEMNY I PALIWA STAŁE,
• OKREŚLA, ŻE KROKI ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY WŁAŚCIWOŚCI
ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW POWINNY BRAĆ POD UWAGĘ WARUNKI
KLIMATYCZNE I MIEJSCOWE, A TAKŻE OPŁACALNOŚĆ,
• METODOLOGIA OCENY ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW MOŻE BYĆ
ZRÓŻNICOWANA NA POZIOMIE REGIONALNYM
DYREKTYWA STANOWI:
• METODOLOGIA OBLICZANIA WŁAŚCIWOŚCI ENERGETYCZNYCH BUDYNKU
POWINNA ODPOWIADAĆ OGÓLNYM RAMOM PODANYM W
ZAŁĄCZNIKU DO DYREKTYWY,
• PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE POWINNY USTALIĆ MINIMALNE WYMAGANIA
ENERGETYCZNE DLA BUDYNKÓW OPARTE NA W. WYM. METODOLOGII,
• TE MINIMALNE WYMAGANIA MOGĄ BYĆ ZRÓŻNICOWANE W ZALEŻNOŚCI
OD WIEKU BUDYNKU (STARY – NOWY) ORAZ JEGO KATEGORII,
• WYMAGANIA POWINNY BYĆ PRZEGLĄDANE NIE RZADZIEJ NIŻ CO PIĘĆ LAT I
UAKTUALNIANE, ABY UWZGLĘDNIĆ POSTĘP TECZNICZNY,
PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE MOGĄ ZDECYDOWAĆ O
NIEUSTANAWIANIU WYMAGAŃ DLA NASTĘPUJĄCYCH
KATEGORII BUDYNKÓW:
– BUDYNKI URZĘDOWO CHRONIONE JAKO POMNIKI HISTORII, ZABYTKI
ARCHITEKYURY,
– BUDYNKI WYKORZYSTYWANE JAKO MIEJSCA KULTU LUB DZIAŁALNOŚCI
RELIGIJNEJ,
– BUDYNKI TYMCZASOWE O PLANOWANYM UŻYTKOWANIU DO DWÓCH
LAT,
– BUDYNKI PRZEMYSŁOWE, WARSZTATY, NIEMIESZKALNE BUDYNKI
ROLNICZE,
– BUDYNKI MIESZKALNE WYKORZYSTYWANE MNIEJ NIŻ CZTERY MIESIĄCE
W ROKU,
– BUDYNKI WOLNOSTOJĄCE O POW. UŻYTKOWEJ MNIEJSZEJ NIŻ 50m
2
.
ZAŁĄCZNIK DO DYREKTYWY –
OKREŚLA:
RAMY OGÓLNE DOTYCZĄCE OBLICZANIA WŁAŚCIWOŚCI
ENERGETYCZNYCH BUDYNKÓW, A W TYM: ZAKRES METODOLOGII
OBLICZANIA WŁAŚCIWOŚCI ENERGETYCZNYCH BUDYNKOW, KTÓRY
OBEJMUJE:
a) WŁAŚCIWOŚCI CIEPLNE BUDYNKU – PRZEGRODY, SZCZELNOŚĆ
POWIETRZNA;
b) INSTALACJE OGRZEWCZE I CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ WRAZ Z ICH
IZOLACJĄ;
c) INSTALACJE KLIMATYZACYJNE;
d) WENTYLACJĘ;
e) OŚWITLENIE (WBUDOWANE)
f) POŁOŻENIE I ORIENTACJĘ BUDYNKÓW ORAZ KLIMAT ZEWNĘTRZNY;
g) BIERNE SYSTEMY SŁONECZNE I OCHRONĘ PRZECIWSŁONECZNĄ;
h) WENTYLACJĘ NATURALNĄ;
i) WARUNKI ŚRODOWISKA WEWNĘTRZNEGO, WŁACZNIE Z WARUNKAMI
PROJEKTOWYMI.
ZAŁĄCZNIK DO DYREKTYWY –
ZAŁĄCZNIK DO DYREKTYWY –
OKREŚLA:
OKREŚLA:
RAMY OGÓLNE DOTYCZĄCE OBLICZANIA WŁAŚCIWOŚCI
RAMY OGÓLNE DOTYCZĄCE OBLICZANIA WŁAŚCIWOŚCI
ENERGETYCZNYCH BUDYNKÓW, A W TYM TAKŻE:
ENERGETYCZNYCH BUDYNKÓW, A W TYM TAKŻE:
ZAGADNIENIA, KTÓRYCH POZYTYWNY WPŁYW NALEŻY BRAĆ POD UWAGĘ W
ZAGADNIENIA, KTÓRYCH POZYTYWNY WPŁYW NALEŻY BRAĆ POD UWAGĘ W
OBLICZENIACH. SĄ TO:
OBLICZENIACH. SĄ TO:
a) AKTYWNE SYSTEMY SŁONECZNE I INNE SYSTEMY OPARTE NA
a) AKTYWNE SYSTEMY SŁONECZNE I INNE SYSTEMY OPARTE NA
ŹRÓDŁACH ODNAWIALNYCH,
ŹRÓDŁACH ODNAWIALNYCH,
b) ELEKTRYCZNOŚĆ PRODUKOWANĄ W SYSTEMIE KOGENERACJI,
b) ELEKTRYCZNOŚĆ PRODUKOWANĄ W SYSTEMIE KOGENERACJI,
c) SYSTEMY OGRZEWANIA I CHŁODZENIA ZDALACZYNNEGO,
c) SYSTEMY OGRZEWANIA I CHŁODZENIA ZDALACZYNNEGO,
d) OŚWIETLENIE NATURALNE.
d) OŚWIETLENIE NATURALNE.
• W ZAŁĄCZNIKU ZNAJDUJE SIĘ ZALECENIE, ABY DO
CELÓW OBLICZANIA CHARAKTERYSTYKI
ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW ZOSTAŁY ONE
SKLASYFIKOWANE WG WIELKOŚCI, PRZEZNACZENIA I
PEŁNIONEJ FUNKCJI.
DYREKTYWA W ODNIESIENIU DO NOWYCH BUDYNKÓW
STANOWI:
• NOWE BUDYNKI POWINNY SPEŁNIAĆ MINIMALNE WYMAGANIA, DO KTÓRYCH
OPRACOWANIA DYREKTYWA ZOBOWIĄZUJE PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE,
• NA ETAPIE PROJEKTOWANIA NOWYCH BUDYNKÓW O CAŁKOWITEJ
POWIERZCHNI POWYŻEJ 1000m
2
, POWINNA BYĆ ROZWAŻONA TECHNICZNA
I EKONOMICZNA MOŻLIWOŚĆ ZASTOSOWANIA:
– ZDECENTRALIZOWNEGO SYSTEMU DOSTARCZANIA ENERGII Z
WYKORZYSTANIEM ENERGII ODNAWIALNEJ,
– KOGENERACJI,
– OGRZEWANIA LUB CHŁODZENIA ZDALACZYNNEGO,
– POMP CIEPŁA
DYREKTYWA W ODNIESIENIU DO ISTNIEJĄCYCH
BUDYNKÓW STANOWI:
PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE POWINNY ZAPEWNIĆ, ŻE JEŻELI
BUDYNKI O CAŁKOWITEJ POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ PONAD
1000m
2
PODDAWANE SĄ WIĘKSZEJ RENOWACJI W CELU
SPEŁNIENIA MINIMALNYCH WYMAGAŃ, ICH WŁAŚCIWOŚCI
ENERGETYCZNE POPRAWIĄ SIĘ W STOPNIU W JAKIM JEST TO
TECHNICZNIE, FUNKCJONALNIE I EKONOMICZNIE WYKONALNE.
W SPRAWIE CERTYFIKATÓW DYREKTYWA STANOWI:
•
CERTYFIKAT DLA BUDYNKU NOWEGO, SPRZEDAWANEGO LUB WYNAJMOWANEGO
POWINIEN BYĆ DOSTĘPNY JEGO WŁAŚCICIELOWI, NABYWCY LUB NAJEMCY,
•
WAŻNOŚĆ CERTYFIKATU NIE POWINNA PRZEKRACZAĆ 10 LAT,
•
CERTYFIKACJA MIESZKANIA W BUDYNKU WIELORODZINYM (BLOKU) MOŻE BYĆ OPARTA
NA WSPÓLNEJ CERTYFIKACJI CAŁEGO BUDYNKU ZE WSPÓLNYM SYSTEMEM
OGRZEWANIA, LUB NA OCENIE INNEGO REPREZENTATYWNEGO MIESZKANIA W TYM
SAMYM BUDYNKU WIELORODZINNYM,
•
CERTYFIKAT POWINIEN ZAWIERAĆ ODNIESIENIA DO NORM I ROZWIĄZAŃ
WZORCOWYCH W CELU UMOŻLIWIENIA KONSUMENTOM PORÓWNANIA OCENY
WŁAŚCIWOŚCI ENERGETYCZNYCH BUDYNKU.
W SPRAWIE CERTYFIKATÓW DYREKTYWA STANOWI:
• CEL CERTYFIKATÓW POWINIEN BYĆ OGRANICZONY DO ZAPEWNIENIA
INFORMACJI; O INNYM ICH PRZEZNACZENIU DECYDUJĄ PRZEPISY
WEWNĘTRZNE KAŻDEGO Z PAŃSTW,
• PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE POWINNY PRZEDSIĘWZIĄĆ NIEZBĘDNE ŚRODKI
ABY ZAPEWNIĆ BUDYNKOM O CAŁKOWITEJ POWIERZCHNI UŻYTKOWEJ
PONAD 1000m2 ZAJMOWANYM PRZEZ WŁADZE PUBLICZNE I PRZEZ
INSTYTUCJE ŚWIADCZĄCE USŁUGI PUBLICZNE DUŻEJ LICZBIE LUDZI I STĄD
CZĘSTO ODWIEDZANYM PRZEZ TYCH LUDZI – CERTYFIKAT ENERGETYCZNY,
NIE STARSZY NIŻ 10 LAT, UMIESZCZONY W DOBRZE WIDOCZNYM DLA
PUBLICZNOŚCI MIEJSCU.
W SPRAWIE KONTROLI KOTŁÓW I INSTALACJI OGRZEWCZYCH
DYREKTYWA STANOWI:
•
NALEŻY USTANOWIĆ REGULARNĄ KONTROLĘ KOTŁÓW OPALANYCH
NIEODNAWIALNYM PALIWEAM PŁYNNYM LUB STAŁYM O EFEKTYWNEJ MOCY
NOMINALNEJ OD 20 kW DO 100 kW; KONTROLA TAKA MOŻE BYĆ STOSOWANA TAKŻE
DO KOTŁÓW SPALAJĄCYCH INNE PALIWA,
•
KOTŁY O EFEKTYWNEJ MOCY NOMINALNEJ PONAD 100 kW POWINNY BYĆ
KONTROLOWANE CO NAJMNIEJ CO DWA LATA; DLA KOTŁÓW GAZOWYCH OKRES TEN
MOŻE BYĆ PRZEDŁUŻONY DO CZTERECH LAT,
•
NALEŻY USTANOWIĆ JEDNORAZOWĄ KONTROLĘ CAŁEJ INSTALACJI OGRZEWCZEJ Z
KOTŁAMI O MOCY NOMINALNEJ PONAD 20 kW, STARSZYMI NIŻ 15 LAT.
W SPRAWIE KONTROLI KOTŁÓW I INSTALACJI
(C.D.)
•
KONTROLA JW. POWINNA OBEJNOWAĆ OCENĘ SPRAWNOŚCI KOTŁA ORAZ DOBORU
JEGO WIELKOŚCI DO POTRZEB OGRZEWCZYCH BUDYNKU.
•
EKSPERCI POWINNI ZAPEWNIĆ UŻYTKOWNIKOM DORADZTWO W ZAKRESIE WYMIANY
KOTŁÓW, INNYCH ZMIAN SYSTEMU OGRZEWANIA LUB ALTERNATYWNYCH ROZWIĄZAŃ
(ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII),
•
ZAMIAST OBLIGATORYJNEJ KONTROLI KOTŁOW PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE MOGĄ
PODJĄĆ KROKI W CELU ZAPEWNIENIA DORADZTWA W ZAKRESIE WYMIANY KOTŁOW,
ZMIANY SYSTEMU OGRZEWANIA, POSZUKIWANIA ALTERNATYWNYCH ROZWIĄZAŃ;
(
PODEJŚCIE TO NIE WYKLUCZA KONTROLI KOTŁÓW I ICH OCENY)
; PAŃSTWA , KTÓRE PRZYJMĄ TĘ OPCJĘ
POWINNY ZAPEWNIĆ JEJ RÓWNOWAŻNOŚĆ Z KONTROLĄ KOTŁÓW I CO DWA LATA
SKŁADAĆ RAPORT KOMISJI.
USTAWA Z DNIA 7 LIPCA 1994 R. PRAWO BUDOWLANE z
późniejszymi zmianami
Art.5.1.
OBIEKT BUDOWLANY WRAZ ZE ZWIĄZANYMI Z NIM URZĄDZENIAMI
BUDOWLANYMI NALEŻY, BIORĄC POD UWAGĘ PRZEWIDYWANY OKRES UŻYTKOWANIA,
PROJEKTOWAĆ I BUDOWAĆ W SPOSÓB OKREŚLONY W PRZEPISACH, W TYM TECHNICZNO-
BUDOWLANYCH, ORAZ ZGODNIE Z ZASADAMI WIEDZY TECHNICZNEJ, ZAPEWNIAJĄC:
1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:
a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania,
d) odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony
środowiska,
e) ochrony przed hałasem i drganiami,
f) odpowiedniej charakterystyki energetycznej oraz racjonalizacji
odpowiedniej charakterystyki energetycznej oraz racjonalizacji
użytkowania
użytkowania
energii;
energii;
KIEDY OPRACOWYWANY JEST CERTYFIKAT
ENERGETYCZNY?
Art.5.3. Z ZASTRZEŻENIEM UST. 7, DLA BUDYNKU ODDAWANEGO DO
UŻYTKOWANIA ORAZ DLA BUDYNKU, LOKALU MIESZKALNEGO, A
TAKŻE CZĘŚCI BUDYNKU STANOWIĄCEJ SAMODZIELNĄ CAŁOŚĆ
TECHNICZNO-UŻYTKOWĄ, W PRZYPADKACH, O KTÓRYCH MOWA W
ART..63a, DOKONUJE SIĘ OCENY CHARAKTERYTYKI
ENERGETYCZNEJ, W FORMIE ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI
ENERGETYCZNEJ, ZAWIRAJĄCEGO WSKAZANIE MOŻLIWYCH DO
REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH MOGĄCYCH POPRAWIĆ ICH
CHARAKTERYSTYKĘ ENERGERTYCZNĄ Z ZASTRZEŻENIEM UST.7.
ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ WAŻNE JEST 10
LAT.
Termomodernizacja
• Termomodernizacja – przedsięwzięcie mające na celu
zmniejszenie zapotrzebowania i zużycia energii cieplnej w
danym obiekcie budowlanym
• Typy termomodernizacji
• Termomodernizacja obejmuje zmiany zarówno w systemach
ogrzewania i wentylacji, jak i strukturze budynku oraz
instalacjach doprowadzających ciepłą wodę. Zakres
termomodernizacji, podobnie jak jej parametry techniczne i
ekonomiczne, określane są poprzez przeprowadzenie
audytu energetycznego.
• Najczęściej przeprowadzane działania to:
– docieplenie ścian zewnętrznych i stropów
– wymiana okien
– wymiana lub modernizacja systemów grzewczych.
Przedsięwzięcia
termomodernizacyjne
• W myśl ustawy z z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu
termomodernizacji i remontów, do przedsięwzięć
termomodernizacyjnych zaliczamy:
– ulepszenia na skutek których następuje zmniejszenie rocznego
zapotrzebowania na energię, którą zużywa się do ogrzewania i
podgrzewania wody użytkowej, o 10 do 25%,w zależności od
typu modernizacji i wcześniejszych usprawnień
– ulepszenia na skutek których o przynajmniej 25% zostaną
zmniejszone roczne straty energii pierwotnej w lokalnym źródle
ciepła i lokalnej sieci ciepłowniczej
– zmniejszenie kosztów zakupu ciepła dostarczanego do obiektu
o co najmniej 20% w stosunku rocznym dzięki wykonaniu
przyłączy technicznych do scentralizowanego źródła ciepła i
likwidację lokalnego źródła ciepła
– zamiana konwencjonalnych źródeł energii na odnawialne źródła
niekonwencjonalne lub zastosowanie wysokosprawnej
konwergencji
• Ochrona cieplna
Jest to między innymi problem oszczędzania energii.
• Różnice temperatury wewnątrz i na zewnątrz budynków występują
zarówno w lecie jak i w zimie.
• W modelach obliczeniowych zakłada się stałość temperatur w czasie.
Celem ochrony cieplnej jest:
- zapewnienie warunków komfortu cieplnego we wnętrzu
- ograniczenie zapotrzebowania na energię grzewczą
- obniżenie kosztów ogrzewania lub klimatyzacji
- zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza
- ochrona przegród budynku przed szkodami wywołanymi zawilgoceniem
• W lecie izolacja cieplna budynku ma uchronić wnętrze przed
przegrzewaniem, a w zimie przed utratą ciepła.
Ochrona przed kondensacją pary
wodnej
• Ochrona przed kondensacją jest powiązana z izolacyjnością
termiczną przegród budowlanych.
• Przedmiotem tego działu jest ruch wilgoci (głównie dyfuzja pary
wodnej) przez przegrody, wywołany różnicą temperatur i
wilgotności względnych powietrza w pomieszczeniu i na
zewnątrz budynku.
• Przedmiotem obliczeń sprawdzających jest możliwość
wykraplania pary wodnej na wewnętrznej powierzchni
przegród, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz we
wnętrzu przegród budowlanych
.
• Ochrona przed kondensacją nie zajmuje się natomiast
środkami zapobiegającymi przed opadami, podciąganiem
wilgoci z gruntu, wodami gruntowymi.
• Celem ochrony przed kondensacją wgłębną jest:
- stworzenie dogodnych warunków we wnętrzu
- utrzymanie właściwej izolacyjności termicznej
- ochrona przegród przed uszkodzeniem w wyniku
nadmiernego zawilgocenia
- zapewnienie trwałości fizycznej i jakości materiałów
• Efektem ochrony przed wilgocią jest zdrowy mikroklimat
oraz wnętrze pozbawione grzybów pleśniowych.
Wielkości oznaczenia i jednostki z
zakresu fizyki budowli
ochrona cieplna
Ochrona przed wilgocią
Energia cieplna i przepływ
ciepła
• Ciepło
Ciepło jest formą przekazywania energii, która jest związana z
drganiami atomów lub molekuł w gazach, cieczach i ciałach
stałych. Zmiana ruchu cząstek ciała jest równoznaczna ze zmianą
stanu cieplnego ciała. Energię cieplną można pozyskiwać w
procesie zmiany postaci innego rodzaju energii, np. energii
elektrycznej.
Ciepło (ilość ciepła)
Q, [W * s] lub [J]
• Temperatura
Temperatura jest informacją o stanie energetycznym ciała.
• Jest ona umowną wielkością fizyczną, do jej liczbowego
określania używa się dwóch skal: Celsjusza i Kelvina
• Jeśli w obrębie ciała występuje różnica temperatur, albo też
pojawia się różnica temperatur pomiędzy dwoma ciałami, to
zgodnie z pierwszą zasadą termodynamiki uruchamiana jest
naturalna dążność do wyrównywania temperatury. Energia
cieplna przepływa od ciała cieplejszego do chłodniejszego
tak długo, dopóki temperatury nie zostaną wyrównane.
Przepływ ciepła może się odbywać na różne sposoby:
poprzez przewodzenie ciepła, konwekcję i promieniowanie.
• Przewodzenie ciepła
• Przewodzenie ciepła to bezpośrednie przekazywanie energii
kinetycznej od jednej molekuły do drugiej. Intensywność
przewodzenia ciepła zależy od struktury i właściwości
danego materiału. Straty cieplne z budynku przez
przegrody budowlane są związane głównie z
przewodzeniem ciepła.
• Ciepło płynie tylko wtedy, gdy występuje różnica
temperatur, w kierunku od temperatury wyższej do
temperatury niższej. Z dobrym przybliżeniem dla większości
substancji ilość energii przekazanej przez jednostkę
powierzchni w jednostce czasu jest proporcjonalna do
różnicy temperatur, co opisuje równanie różniczkowe
Fouriera:
•
• Dla ustalonego przepływu ciepła przez ścianę płaską, po
scałkowaniu, równanie Fouriera przyjmuje postać:
• gdzie:
–
∆T - różnica temperatur po obu stronach przewodnika ciepła
–
d - grubość ścianki przewodnika ciepła
• Dla ustalonego przepływu ciepła przez ściankę cylindryczną
rury, przyjmuje postać:
•
• gdzie:
–
d2, d1 - odpowiednio średnica po stronie chłodniejszego i cieplejszego
medium
–
L - długość rury
• Wzór ten dla jednorodnego przewodzenia ciepła przez
cienką ściankę prostopadle do jej powierzchni w kierunku x
przyjmuje postać:
•
• gdzie:
• •
Q - natężenie przepływu ciepła (ilość ciepła
wymieniona w jednostce czasu)
–
λ - współczynnik przewodzenia ciepła
–
A - powierzchnia wymiany ciepła
–
T - temperatura
• Konwekcja (unoszenie)
• Konwekcyjne przenoszenie ciepła polega na
makroskopowym ruchu ogrzanych cząstek gazu lub cieczy.
• Miejscowa różnica temperatur wywołuje konwekcję
swobodną tj. ruch cząstek na skutek zmiany gęstości
powietrza. Przy użyciu wentylatora można natomiast
wywołać konwekcję wymuszoną.
• Stacjonarny/niestacjonarny przepływ ciepła
• Jeżeli przepływ ciepła odbywa się w warunkach stałych
temperatur otoczenia, to mamy do czynienia ze
stacjonarnym ruchem ciepła (takie założenie przyjmuje się
zwykle przy opisie wymiany ciepła w warunkach zimowych).
Niestacjonarny przepływ ciepła występuje wtedy, gdy
temperatury ulegają szybkim zmianom w czasie, np.
wahania temperatury zewnętrznej lub wewnętrznej, kontakt
bosej stopy z podłogą itp.
Izolacyjność cieplna
• Właściwości materiałów
• Przewodzenie ciepła
• Zróżnicowane temperatury po obydwu stronach warstwy materiału
wywołują przepływ ciepła, którego wielkość zależy od
przewodności cieplnej materiału. Niektóre materiały przewodzą
ciepło bardzo dobrze (np. metale), inne zaś przewodzą ciepło
bardzo słabo (np. styropian).
•
• Zdolność materiału do przewodzenia ciepła określa
współczynnik przewodzenia ciepła. Badanie i określanie
współczynnika przewodzenia ciepła materiału jest
wykonywane zgodnie z normami:
• PN ISO 8301 i PN ISO 8302 Izolacja cieplna - Określanie
oporu cieplnego i właściwości z nim związanych w stanie
ustalonym - Aparat płytowy z osłoniętą płytą grzejną oraz
• PN ISO 10456 Określanie deklarowanych i obliczeniowych
wartości cieplnych.
Współczynnik przewodzenia ciepła
• Współczynnik przewodzenia ciepła mówi o ilości ciepła [Ws],
jaka przepływa przez warstwę materiału o grubości 1m przy
następujących wartościach :
• Ilość ciepła jaka jest tracona z ogrzewanego pomieszczenia
poprzez jego przegrody zewnętrzne można opisać w sposób
następujący:
• Zasadniczy wpływ na przewodność cieplną materiału ma jego
porowatość. Ponieważ powietrze zamknięte w porach materiału
posiada najniższą przewodność cieplną, to wzrost porowatości, a
inaczej mówiąc spadek gęstości materiału obniża jego
przewodność cieplną.
• Ciepło właściwe
• Dla opisu niestacjonarnego przepływu ciepła przez przegrody
budowlane nie wystarczy informacja tylko o przewodności cieplnej
materiału. W tych warunkach bowiem, istotną rolę gra również
inny parametr, a mianowicie ciepło właściwe materiału. Jest to
informacja o tym, jaka ilość ciepła jest potrzebna do podgrzania
materiału w warunkach wzrastającej temperatury.
• Ciepło właściwe
Wartości klimatyczne.
• Projektowanie przegród budowlanych wymaga
uwzględnienia klimatu miejscowego, jaki panuje w
otoczeniu budynku oraz mikroklimatu pomieszczeń.
• Ze względu na oba te czynniki największy wpływ na
kształtowanie właściwości ciplno-wilgotnościowych
przegród mają:
• · temperatura,
• · wilgotność względna,
• · natężenie promieniowania słonecznego.
• Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego dla okresu
zimowego przyjmuje się w zależności od strefy
klimatycznej, w której zlokalizowany jest budynek (rys.1).
• Wartości parametrów obliczeniowych podano w tabeli 1.
• W przypadku przestrzeni zamkniętych, przylegających do
pomieszczeń ogrzewanych, wartości temperatur
obliczeniowych należy przyjmować według tabeli 2.
• Tab.1. Temperatury obliczeniowe powietrza otaczającego
budynek w okresie zimowym (wg PN-82/B-02403).
Tab.2. Temperatury obliczeniowe powietrza w przestrzeniach zamkniętych przylegających
Tab.3. Temperatury obliczeniowe powietrza ti w ogrzewanych pomieszczeniach budynków (wg PN82/B-
02402).
1) dla pomieszczeń tych temperatury obliczeniowe należy przyjmować równe 23 0C wówczas, gdy centralna regulacja parametrów czynnika
grzejnego prowadzona jest według temperatury tych pomieszczeń lub gdy pomieszczenia te mają indywidualną regulacje temperatury albo
regulowaną temperaturę nawiewu powietrza.
Tab.4. Obliczeniowa wilgotność względna powietrza w
pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu (wg PN-EN ISO
6946: – tablica NA.2).
• OBLICZENIA WSPÓŁCZYNNIKÓW
PRZENIKANIA CIEPŁA PRZEGRÓD
BUDOWLANYCH
• Wg PN-EN-ISO 6946
Przenikanie ciepła przez
przegrody budowlane
• Proces wymiany ciepła przez przegrody budowlane jest nieustalony
w czasie, co wynika ze zmienności warunków klimatycznych na
zewnątrz budynku oraz nierównomierności pracy urządzeń
grzewczych. Opis matematyczny takiego procesu jest złożony, przez
co w większości rozwiązań inżynierskich stosuje się uproszczony
model ustalonego przepływu ciepła (co ma również uzasadnienie w
tym, że przyjmowane do obliczeń wartości czynników klimatycznych
są średnimi wieloletnimi dla danego obszaru klimatycznego).
• W analizie przenikania ciepła przez przegrody budowlane
przyjmujemy następujące założenia upraszczające:
• - pole temperatury oraz gęstości strumienia ciepła są ustalone w
czasie,
• - przepływ ciepła odbywa się w kierunku prostopadłym do
powierzchni przegrody,
• - długość i szerokość przegrody są nieograniczone,
• - warstwy przegrody wykonane są z jednorodnych, izotropowych
materiałów,
• - wartości współczynników przejmowania ciepła są stałe na całej
powierzchni przegrody.
• Założenie jednowymiarowości przepływu ciepła nie jest
wystarczające w przypadku oceny własności cieplnych przegród
w tak zwanych punktach osobliwych (naroża i mostki cieplne).
• Jednokierunkowe przenikanie ciepła przez przegrodę
budowlaną obejmuje następujące procesy:
– przejmowanie ciepła przez powierzchnię przegrody z powietrza o wyższej
temperaturze,
– przepływ ciepła przez warstwy przegrody w kierunku od powierzchni o
wyższej temperaturze do powierzchni o temperaturze niższej,
– przejmowanie ciepła z powierzchni przegrody do powietrza o niższej
temperaturze.
• Współczynnik przewodności cieplnej (λ) – jest wielkością
fizyczną określającą zdolność do przewodzenia ciepła. Jest ona
związana z masą objętościową oraz strukturą materiału. Na wartość
współczynnika mają także wpływ czynniki zewnętrzne, takie jak:
stopień zawilgocenia, temperatura materiału (w niewielkim stopniu)
oraz kierunek przepływu ciepła (dla materiałów anizotropowych).
• Współczynniki przejmowania ciepła – wyrażają wielkość
przejmowania ciepła na powierzchniach przegrody (napływ na
powierzchnię wewnętrzną αi oraz odpływ z powierzchni
zewnętrznej αe) przez promieniowanie i konwekcję.
Opory cieplne
• Opory przejmowania ciepła – są odwrotnościami współczynników
przejmowania ciepła. Ich wartości liczbowe przyjmowane są wg
tabeli 5.
•
- opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni,
•
- opór przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni.
•
Tab.5. Opory przejmowania ciepła - w m2∙K/W (wg PN-EN ISO 6946 – tablica 1).
i
i
1
R
i
i
1
R
e
e
1
R
e
e
1
R
• Opór cieplny warstwy jednorodnej termicznie wyznaczamy
ze wzoru:
• gdzie: d – grubość warstwy materiału w komponencie,
• λ – współczynnik przewodzenia ciepła materiału.
• Opór cieplny warstw powietrza ograniczony powierzchniami
równoległymi, prostopadłymi do kierunku przepływu ciepła
oraz niewymieniających powietrza ze środowiskiem
wewnętrznym należy przyjmować według tabeli 6.
d
R
d
R
•
Tab.6. Opór cieplny niewentylowanych warstw powietrza; powierzchnie o wysokiej emisyjności, w
m2∙K/W (wg PN-EN ISO 6946 – tablica 2).
• Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego z dobrze wentylowaną warstwą
powietrza oblicza się, pomijając opór cieplny tej warstwy i innych warstw
znajdujących się między nią a środowiskiem zewnętrznym i dodając wartość
zewnętrznego oporu przejmowania ciepła, odpowiadającą nieruchomemu
powietrzu (tj. równą oporowi przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni
tego komponentu).Dobrze wentylowaną warstwą powietrza jest taka, w której
pole powierzchni otworów wentylacyjnych przekracza:
– - 1500 mm2 na m długości – w przypadku pionowej warstwy powietrza,
– - 1500 mm2 na m2 powierzchni – w przypadku poziomej warstwy powietrza.
• W przypadku dachów stromych, z płaskim izolowanym stropem, przestrzeń
poddasza można uznać za jednorodną termicznie warstwę o oporze cieplnym
podanym w tabeli 7.
Tab.7. Opór cieplny przestrzeni dachowych - w m
2
∙K/W (wg PN-EN ISO
6946 – tablica 3).
• Całkowity opór cieplny komponentu budowlanego
składającego się z termicznie jednorodnych warstw
prostopadłych do kierunku przepływu ciepła wyznaczamy ze
poniższej zależności:
• gdzie: R
si
– opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni,
• R
1
, R
2
… R
n
– współczynnik przewodzenia ciepła materiału (wg
równania 1).
• R
se
– opór przejmowania ciepła na zewnętrznej powierzchni.
se
n
2
1
si
T
R
R
...
R
R
R
R
se
n
2
1
si
T
R
R
...
R
R
R
R
Współczynnik przenikania
ciepła.
• Współczynnik przenikania ciepła wyrażony jest wzorem:
T
R
1
U
T
R
1
U
• Poprawki w odniesieniu do współczynnika
przenikania ciepła (wg PN-EN ISO
6946:1999 - załącznik D)
• Do współczynnika przenikania ciepła obliczonego w wyniku
zastosowania procedur podanych w normie PN-EN ISO
6946:1999 należy stosować poprawki z uwagi na:
– · nieszczelności w warstwie izolacji,
– · łączniki mechaniczne przebijające warstwę izolacyjną,
– · opady na dach o odwróconym układzie warstw.
• Skorygowany współczynnik przenikania ciepła Uc uzyskuje
się dodając człon korekcyjny ΔU:
U
U
U
c
U
U
U
c
• Człon korekcyjny ΔU określa wzór:
• gdzie:
– ΔUg – poprawka z uwagi na nieszczelności,
– ΔUf – poprawka z uwagi na łączniki mechaniczne,
– ΔUr – poprawka z uwagi na wpływ opadów na dach o
odwróconym układzie warstw.
r
f
g
U
U
U
U
r
f
g
U
U
U
U
• Poprawka z uwagi na nieszczelności
• Stosuje się trzy poziomy poprawek, w zależności od stopnia i
usytuowania nieszczelności, jak podano w tabeli 8.
Tab.8. Poprawka z uwagi na nieszczelności (wg PN-EN ISO 6946 – tablica D.1).
• Poprawkę tę stosuje się zgodnie z równaniem:
• gdzie:
– R1 – opór cieplny warstwy zawierającej nieszczelności,
– RT – całkowity opór cieplny komponent (wg równania 2).
2
T
1
g
R
R
"
U
U
2
T
1
g
R
R
"
U
U
Tab.9. Przykłady poprawek z uwagi na nieszczelności (wg PN-EN ISO 6946 – załącznik E).
• Poprawka z uwagi na łączniki mechaniczne.
• W przypadku, gdy warstwę izolacyjną przebijają łączniki
mechaniczne, poprawkę w odniesieniu do współczynnika
przenikania ciepła określa się ze wzoru:
• gdzie:
– α – współczynnik (patrz tabela 10),
– λf – współczynnik przewodzenia ciepła łącznika,
– nf – liczba łączników na metr kwadratowy,
– Af – pole przekroju poprzecznego jednego łącznika.
f
f
f
f
A
n
U
f
f
f
f
A
n
U
•
Tab.10. Wartości współczynnika α (wg PN-EN ISO 6946 – tablica D.2).
• Poprawki nie wprowadza się w następujących przypadkach:
• · kotwie ścienne przechodzą przez pustą szczelinę powietrzną,
• · kotwie ścienne między warstwą muru i drewnianymi słupkami,
• · gdy współczynnik przewodzenia ciepła łącznika , lub jego części,
jest mniejszy niż 1 W/(m∙K)
• Procedura ta nie ma zastosowania, gdy obydwa końce łącznika
stykają się z blachami metalowymi. Wówczas poprawki można
wyznaczyć zgodnie z ISO 10211-1.
• Współczynnik przenikania ciepła Uk przegród z mostkami
cieplnymi liniowymi (wg PN-EN ISO 6946:1999 - załącznik NA)
• Mostki cieplne liniowe spowodowane są
nieciągłościami lub pocienieniem warstwy izolacji
cieplnej, np. na długości ościeży okien lub drzwi
balkonowych i nadproży oraz w obszarze węzłów
konstrukcyjnych i wieńców w ścianach zewnętrznych.
• Współczynnik przenikania ciepła U
k
przegród z
mostkami cieplnymi liniowymi służy do obliczania
mocy grzejnej i sezonowego zapotrzebowania na
ciepło lub do porównania z wymaganiami przepisów.
U
U
U
c
k
W projektowaniu indywidualnym dopuszcza się nie wykonywanie
szczegółowych obliczeń współczynnika przenikania ciepła przegród z
mostkami cieplnymi, wyznaczając wartość Uk w sposób uproszczony
ze wzoru:
gdzie:
Uc – współczynnik przenikania ciepła przegrody wyznaczony
według
ΔU – dodatek do współczynnika Uc wyrażający wpływ mostków
cieplnych (wg tablicy 11).
• Tab.11. Wartości dodatku ΔU wyrażającego wpływ mostków
cieplnych (wg PN-EN ISO 6946 – tablica NA.1).
Stan wilgotnościowy
Stan wilgotnościowy
przegród budowlanych
przegród budowlanych
• Zawilgocenie przegród budowlanych ma duże znaczenie
praktyczne, ponieważ wilgoć pogarsza ich izolacyjność
cieplną oraz ujemnie wpływa na trwałość. Przyczyny
zawilgocenia przegród budowlanych mogą być następujące:
– wilgoć budowlana wprowadzona przy procesach mokrych
podczas wykonywania prac budowlanych (np. tynkowaniu,
betonowaniu, malowaniu),
– wilgoć z opadów atmosferycznych,
– wilgoć z podciągania kapilarnego,
– wilgoć z kondensacji pary wodnej w przegrodzie.
• Rozwiązania konstrukcyjne przegród zewnętrznych powinny
zabezpieczać przed nadmiernym zawilgoceniem
powodowanym kondensacją pary wodnej.
• Kondensacja pary wodnej w przegrodach jest dopuszczalna,
ale ilość nagromadzonego kondensatu nie powinna
przekraczać dopuszczalnych wartości.
• Jeżeli przegroda wykazuje nadmierny przyrost wilgotności
należy zmienić jej konstrukcję lub zastosować paroizolację
• Skraplanie wilgoci na powierzchni przegrody
(wg PN-EN ISO 6946:1999 – załącznik NA.
• Przegrody budowlane należy tak projektować, aby na ich
powierzchni nie skraplała się para wodna. Wymaganie to jest
szczególnie ważne w odniesieniu do stropów. W
pomieszczeniach mokrych (łazienki, pralnie, itp.) można
dopuścić kondensację pary wodnej na powierzchniach ścian
pod warunkiem zabezpieczenia tych powierzchni za pomocą
wykładzin wodoszczelnych, tynków lub powłok malarskich.
• PODSTAWOWE POJĘCIA I OKREŚLENIA
• Powietrze atmosferyczne jest mieszaniną gazową
zawierającą zawsze pewną ilość pary wodnej. Zawartość
pary wodnej w powietrzu atmosferycznym zmienia się
zależnie od okoliczności, a zachowanie się jej jest odmienne
od pozostałych gazów (możliwość zmiany stanu skupienia)
— do celów praktycznych można więc traktować powietrze
atmosferyczne jako mieszaninę powietrza suchego
(składającego się wyłącznie z gazów) oraz pary wodnej.
• Ilość pary wodnej znajdującej się w jednostce objętości
powietrza nie może przekroczyć pewnej wielkości
maksymalnej, która jest zależna od temperatury.
• Powietrze niedosycone jest to powietrze, które może
jeszcze w danej temperaturze wchłonąć pewną ilość pary
wodnej, natomiast powietrze nasycone parą wodną zawiera
już w sobie ilość pary wodnej maksymalną w danej
temperaturze.
• Prawo Daltona:
• Ciśnienie powietrza wilgotnego p
b
(ciśnienie
barometryczne) jest sumą ciśnienia powietrza suchego p
pow
oraz ciśnienia pary wodnej p
i
:
p
b
= p
pow
+ p
i
• W powietrzu niedosyconym ciśnienie cząstkowe pary wodnej pi
jest mniejsze od ciśnienia nasycenia pary wodnej w danej
temperaturze. W powietrzu nasyconym parą ciśnienie
cząstkowe pary wodnej jest równe ciśnieniu nasycenia w danej
temperaturze — stan ten nazywa się również punktem rosy,
gdyż najmniejsze obniżenie temperatury spowoduje wykroplenie
się pewnej ilości pary w postaci mgły lub rosy.
• Wilgotność bezwzględna objętościowa powietrza ρ jest to
ilość gramów pary wodnej zawartej w l m
3
powietrza wilgotnego.
• Zawartość wilgoci. Wilgotność bezwzględna wagowa czyli
zawartość wilgoci jest to masa pary wodnej przypadająca na
jednostkę masy suchego powietrza. Zawartość wilgoci oznacza
się przez x w g/kg lub w kg/kg.
• Wilgotność względna φ wyraża stosunek wilgotności
bezwzględnej ρ do wilgotności bezwzględnej w stanie
nasycenia ρn lub ciśnienia cząstkowego pary wodnej w
powietrzu do ciśnienia cząstkowego pary wodnej w
powietrzu nasyconym parą wodną w tej samej temperaturze
• φ = p
i
/ p
n
• gdzie:
– p
i
— ciśnienie cząstkowe pary wodnej w powietrzu,
– p
n
— ciśnienie cząstkowe pary wodnej w powietrzu
nasyconym parą wodną w tej samej temperaturze.
• Skraplanie wilgoci zachodzi wówczas, gdy powietrze stykające
się z chłodnymi powierzchniami przegrody ochładza się poniżej
temperatury punktu rosy.
• W celu sprawdzenia warunku uniknięcia kondensacji
powierzchniowej, temperaturę wewnętrznej powierzchni
przegrody bez mostków cieplnych liniowych θi należy obliczać
ze wzoru:
•
gdzie:
– ti - temperatura obliczeniowa powietrza wewnętrznego (w 0C),
– te - temperatura obliczeniowa powietrza zewnętrznego (w 0C),
– Uc - współczynnik przenikania ciepła przegrody,
– Ri - opór przejmowania ciepła na wewnętrznej powierzchni przegrody
(m2·K/W).
i
e
i
c
i
i
R
t
t
U
t
i
e
i
c
i
i
R
t
t
U
t
• Ciśnienie cząstkowe pary wodnej w pomieszczeniu należy
określać ze wzoru:
• gdzie: φ
i
- obliczeniowa wilgotność względna (wg tabeli 4),
• p
ni
- ciśnienie cząstkowe pary wodnej nasyconej przy temp. ti (wg tablicy
12).
• Punkt rosy ts wyznacza się według tabeli 12, jako temperaturę
odpowiadającą ciśnieniu pary wodnej nasyconej pn równemu
wartości pi obliczonej z równania 10.
• Temperatura punktu rosy (ts) – jest to temperatura, do
której należy ochłodzić powietrze o danej zawartości pary
wodnej, by para osiągnęła stan nasycenia.
100
p
p
ni
i
i
100
p
p
ni
i
i