Współpraca

administracji publicznej

z organizacjami

pozarządowymi

System współpracy



„system współpracy” to oczywiście znacznie więcej niż
„roczny program współpracy” nakazany samorządom do
przyjęcia przez Ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U.
Nr 96, poz. 873 z późn. zm.).
System współpracy to:

trwałe wkomponowanie organizacji w strukturę



działań samorządu, odpowiednie zapisy prawa lokalnego
oraz dobra praktyka współpracy,



oparta na zasadzie pomocniczości

Pięć podstawowych zasad dotyczących
tworzenia programów współpracy
administracji
publicznej z organizacjami pozarządowymi:



program współpracy dotyczy organizacji pozarządowych
w ogóle, a nie wyłącznie organizacji pożytku publicznego;



program współpracy ma charakter obligatoryjny;



formalnie program współpracy ma charakter roczny, ale
powinien być tworzony z perspektywą współpracy
wieloletniej;



sam proces budowania programu współpracy powinien być
efektem współpracy dwóch podmiotów: właściwej
jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacji
pozarządowych działających na jej obszarze;



program współpracy dotyczyć powinien różnorodnych
form współpracy a nie jedynie zlecania zadań.

Cele programu współpracy



zapewnienie efektywnego wykonywania zadań publicznych Miasta

wynikających z przepisów prawa poprzez włączenie w ich realizację

organizacji pozarządowych.



umacnianie w świadomości społecznej poczucia odpowiedzialności

za siebie, swoje otoczenie, wspólnotę lokalną oraz jej tradycje.



tworzenie warunków do zwiększenia aktywności społecznej, w

szczególności wspieranie wolontariatu.



budowanie społeczeństwa obywatelskiego, poprzez aktywizację

społeczności lokalnej.



prowadzenie nowatorskich i efektywnych działań na rzecz

mieszkańców.



zwiększenie udziału mieszkańców w rozwiązywaniu lokalnych

problemów.



poprawa jakości życia poprzez pełniejsze zaspokojenie potrzeb

społecznych.



pobudzanie aktywności gospodarczej mieszkańców, kształtowanie

postaw sprzyjających przedsiębiorczości.



tworzenie systemowych rozwiązań - ważnych dla funkcjonowania

Miasta.

Zasady współpracy

Współpraca

Miasta

z

organizacjami

pozarządowymi odbywa się na zasadach:



pomocniczości,



suwerenności stron,



partnerstwa,



efektywności,



uczciwej konkurencji,



oraz jawności.

Zasada pomocniczości



zasada

pomocniczości

jest

zasadą

o

charakterze ustrojowym.



wskazuje podział zadań między sektorem
publicznym a obywatelskim, ukierunkowanych na
umacnianie roli obywateli, ich wspólnot i
organizacji oraz ograniczanie interwencjonizmu
państwa i administracji lokalnej.

Zasada suwerenności

i partnerstwa



zasada suwerenności stron przejawia się w
poszanowaniu

autonomii

organizacji

pozarządowych oraz wzajemnym nieingerowaniu w
sprawy wewnętrzne.



zasada partnerstwa oznacza współpracę
równoprawnych partnerów na warunkach
określanych stosowną umową lub porozumieniem.

Zasada efektywności i uczciwej

konkurencji



zasada efektywności polega na dążeniu do
osiągnięcia możliwie najlepszych efektów w
realizacji zadań publicznych.



zasada uczciwej konkurencji i jawności
zakłada kształtowanie przejrzystych zasad
współpracy opartych na równych, jawnych
kryteriach wspierania organizacji
pozarządowych.

Formy współpracy

Współpraca Miasta z organizacjami pozarządowymi

może przybierać formy

•

finansowe

•

oraz pozafinansowe.

Finansowe formy
współpracy



realizacja zadania publicznego może
nastąpić w formie powierzenia lub
wsparcia w trybie otwartego konkursu
ofert, o którym mowa w ustawie.



miasto może udzielić dodatkowego
wsparcia finansowego na realizację
zadań wykonywanych przez organizacje
pozarządowe w związku z ubieganiem się
przez te organizacje o dofinansowanie
zadań z innych źródeł.

Pozafinansowe formy
współpracy

w sferze informacyjnej polega w szczególności na:

informowaniu o:



zadaniach publicznych, które będą realizowane w danym roku
wraz z podaniem wysokości środków finansowych
przeznaczanych z budżetu na realizację tych zadań,



ogłaszanych konkursach ofert na realizację zadań
publicznych i ich rozstrzygnięciach,



udzielanych odpowiedziach na najczęściej zadawane pytania i
poruszane problemy;



prowadzeniu, aktualizacji i udostępnianiu elektronicznej bazy
danych o organizacjach pozarządowych realizujących zadania
publiczne oraz rejestru organizacji pozarządowych, które
otrzymały dotację z budżetu na realizację zadań publicznych,



przekazywaniu informacji za pośrednictwem mediów lokalnych
i regionalnych o realizacji zadań publicznych.

Pozafinansowe formy
współpracy

w sferze organizacyjnej polega w szczególności na:



tworzeniu lub współtworzeniu i aktywnym udziale w
pracach wspólnych zespołów o charakterze
inicjatywnym i doradczym;



współorganizowaniu konferencji oraz Forów
tematycznych ds. Organizacji Pozarządowych,
Dobroczynności, Dzieci i Młodzieży, Seniorów, Wykluczenia
Społecznego i innych wg potrzeb;



przygotowywaniu i monitorowaniu porozumień
zawieranych z organizacjami pozarządowymi na realizację
zadań publicznych.

Pozafinansowe formy
współpracy

w sferze szkoleniowej polega w szczególności

na:



inicjowaniu lub współorganizowaniu szkoleń
podnoszących jakość pracy organizacji
pozarządowych w sferze zadań publicznych
realizowanych we współpracy z Miastem;



inicjowaniu lub współorganizowaniu szkoleń
dotyczących pozyskiwania środków z funduszy
Unii Europejskiej i innych źródeł.

Pozafinansowe formy
współpracy

w innych formach polega w szczególności na:



konsultowaniu projektów aktów prawa lokalnego z
organizacjami pozarządowymi, zgodnie z ich celami
statutowymi;



współpracy z Radą Działalności Pożytku Publicznego;



opiniowaniu działalności organizacji pozarządowych oraz
udzielaniu rekomendacji;



wspieraniu organizacji pozarządowych, szczególnie o
statusie organizacji pożytku publicznego, w uzyskaniu w
drodze bezprzetargowej lokalu z zasobów gminnych);



udzielaniu pomocy w przygotowywaniu aplikacji
programów, których realizacja wymaga współpracy kilku
podmiotów;

Pozafinansowe formy
współpracy



wspomaganiu organizacji pozarządowych w realizacji zadań
publicznych dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej;



udzielaniu pomocy w nawiązaniu kontaktów
międzynarodowych;



promocji działalności organizacji pozarządowych w mediach;



umożliwianiu dostępu do lokalu oraz wyposażenia
niezbędnego do przeprowadzania spotkań organizacji,
realizujących zadania publiczne na rzecz Miasta i jego
mieszkańców;



przygotowywaniu sprawozdań i analiz dotyczących realizacji
niniejszej uchwały;



angażowaniu organizacji pozarządowych do wymiany
doświadczeń, prezentacji osiągnięć

Standaryzacja usług

Zasady współpracy wprowadzają bardzo ważną zasadę: zadanie,

które samorząd zamierza przekazać organizacji w formie
powierzenia (a więc również w całości finansować), musi być
solidnie opisane – wystandaryzowane.

Standaryzacja zadania polega na określeniu:



przedmiotu powierzenia, odbiorców, miejsca realizacji
zadania,



czasu realizacji zadania, specyfikacji czynności, jakości
zadania, sposobu i kryteriów oceny realizacji zadania,



standard ten powinien być opracowany przez grupę
ekspertów z danej dziedziny powołanych spośród jednostek
samorządu i organizacji pozarządowych,



o podjęciu prac nad nim decyduje samorząd, ale może
wystąpić o to zainteresowana organizacja.

Tryb zlecania zadań

publicznych



Tryb określony w ustawie o działalności pożytku

publicznego i o wolontariacie od 1 stycznia 2004 r. jest w

zasadzie podstawowym trybem zlecania zadań

publicznych i przekazywania i przekazywania dotacji dla

organizacji pozarządowych. Inny tryb można zastosować

tylko wtedy, jeżeli przepisy odrębne tak stanowią.

Przepisami odrębnymi, o które tutaj chodzi są np.:



ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej;



ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych;



ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki

zdrowotnej ;



ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.

Zlecanie zadań publicznych

Zlecanie realizacji zadań publicznych

organizacjom pozarządowym może nastąpić
w dwóch formach:



wspierania wykonywania zadania publicznego
wraz z udzieleniem dotacji na częściowe
dofinansowanie jego realizacji,



powierzania wykonywania zadania publicznego
wraz z udzieleniem dotacji na pełne
sfinansowanie jego realizacji.

Wspieranie realizacji zadań



uznając konkretne przedsięwzięcie realizowane
przez organizację za potrzebne, samorząd może
je wesprzeć, przeznaczając określone środki na
dofinansowanie realizacji zadania.



oznacza to, że z budżetu finansowana jest tylko
część kosztów, zaś pozostałe pokrywane są z
innych źródeł.

Powierzanie realizacji
zadań



powierzenie to inaczej przekazanie realizacji
zadania.



w sytuacji powierzania wykonywania zadań
publicznych inicjatywa będzie częściej leżała po
stronie samorządu.



z tą formą zlecania będziemy mieli do czynienia,
gdy samorząd zdecyduje o chęci przekazania
realizacji zadania organizacji pozarządowej.



konsekwencją takiej decyzji jest udzielenie dotacji
na finansowanie(art.5ust4pkt1),czyli pokrycie
całości kosztów realizacji zadania.

Otwarty konkurs ofert

Otwarty konkurs ofert



zgodnie z ustawą organy administracji

publicznej, w celu zlecenia realizacji

zadania publicznego obowiązane są

przeprowadzić otwarty konkurs ofert.



do tego konkursu mogą przystąpić nie

tylko wszystkie podmioty prowadzące

działalność pożytku publicznego tj.

organizacje pozarządowe i organizacje

kościelne, ale także instytucje podległe

organom administracji publicznej lub przez

nie nadzorowane.

Ogłoszenie o otwartym

konkursie ofert



organy administracji publicznej (np. wójt,

burmistrz, prezydent miasta, starosta,

marszałek województwa, wojewoda, minister)

mają obowiązek ogłoszenia konkursu ofert z

co najmniej trzydziestodniowym

wyprzedzeniem.



ogłoszenie, w zależności od rodzaju zadania,

powinno być zamieszczone w internetowym

Biuletynie Informacji Publicznej

(www.bip.gov.pl), dzienniku o zasięgu

lokalnym bądź ogólnopolskim, jak również w

siedzibie organu administracji na tablicy

ogłoszeń lub w innym miejscu

przeznaczonym do zamieszczania ogłoszeń.

Ogłoszenie o otwartym

konkursie ofert

Ogłoszenie powinno m.in. zawierać informacje o:



rodzaju zadania i wysokości środków
przeznaczonych na jego realizację,



terminie składania ofert, trybie, kryteriach
stosowanych przy dokonywaniu wyboru oferty,



zrealizowanych przez organ ogłaszający
zadaniach podobnego rodzaju w roku ogłoszenia i
roku poprzedzającym wraz z informacją o
wysokości poniesionych kosztów,



zasadach przyznawania dotacji oraz terminach i
warunkach realizacji zadania.

Oferta realizacji zadania

publicznego

Zgodnie z ustawą oferta musi zawierać (art. 14

ustawy o działalności pożytku publicznego):



szczegółowy zakres zadania publicznego

proponowanego do realizacji,



termin i miejsce realizacji zadania publicznego,



kalkulację przewidywanych kosztów realizacji zadania

publicznego,



informację o wcześniejszej działalności podmiotu

składającego ofertę w zakresie, którego dotyczy

zadanie,



informację o posiadanych zasobach rzeczowych i

kadrowych zapewniających wykonanie zadania, w

tym o wysokości środków finansowych uzyskanych na

realizację danego zadania z innych źródeł,



deklarację o zamiarze odpłatnego lub nieodpłatnego

wykonania zadania.

Oferta realizacji zadania

publicznego

Dodatkowo z wzoru oferty wynika, że w

ofercie organizacja powinna podać
m.in.:



kwotę dotacji, o jaką się ubiega,



dane dotyczące organizacji (adres, numer KRS, NIP,
nazwę banku i numer rachunku, dane osoby
kontaktowej, przedmiot działalności statutowej –
odpłatnej i nieodpłatnej itp.),



rzeczowy (np. lokal, sprzęt, materiały) oraz osobowy
(np. wolontariusze) wkład własny w realizację
zadania z orientacyjną wyceną.

Umowa



Następstwem rozstrzygnięcia konkursu jest
podpisanie umowy.



umowa o wspieranie lub powierzenie
zadania publicznego może być zawarta na
czas realizacji zadania lub na czas
określony. Zarówno umowa o powierzenie,
jak i umowa o wsparcie zadania wymaga
zachowania formy pisemnej pod rygorem
nieważności.

Kontrola realizacji

zleconego zadania

Organ, który zlecił realizację zadania organizacji

pozarządowej ma obowiązek dokonywać okresowej

kontroli i oceny stanu realizacji zleconego

zadania publicznego, w tym:



stanu realizacji zadania,



efektywności, rzetelności i jakości wykonania

zadania przez organizację pozarządową,



prawidłowości wykorzystania środków

publicznych otrzymanych na realizację zadania,



prowadzenia dokumentacji określonej w

przepisach prawa i w postanowieniach umowy

Sprawozdanie z realizacji

zadania



organizacja pozarządowa, która realizowała zadanie

zlecone w trybie określonym ustawą, obowiązana

jest najpóźniej w terminie 30 dni po upływie

terminu zakończenia realizacji zadania określonego

w umowie, złożyć organowi zlecającemu

sprawozdanie z jego wykonania.



okresem sprawozdawczym jest również rok

budżetowy. Dlatego też w razie zawarcia umowy

na czas przekraczający rok organizacja zobowiązana

jest złożyć częściowe sprawozdanie z realizacji

zadania.



ponadto umowa o powierzenie/wsparcie realizacji

zadania publicznego może przewidywać konieczność

składania częściowych sprawozdań.

Dziękuję za uwagę