FOTO- I FOTOCHEMIOTERAPIA

W LECZNICTWIE

DERMATOLOGICZNYM

Klinika Dermatologii Ogólnej,

Estetycznej

i Dermatochirurgii UM w Łodzi

NAŚWIETLANIA UVB

*

długość fali UVB - 280 - 320 nm

*

3 metody naświetlań:

- wąskie pasmo UVB (narrow-band NB-UVB) -
311 nm

- SUP (selective UVB phototherapy) - 305 - 325
nm

- cały zakres UVB

*

określanie MED przed rozpoczęciem naświetlań

NAŚWIETLANIA UVB

MED (Minimal Erythema Dose)

-

minimalna dawka rumieniowa -

najmniejsza ilość UVB, która wywoła

rumień na skórze widoczny po 24

godzinach od ekspozycji

*

I naświetlanie - 80% MED

*

kolejne dawki - wzrost o 15 - 30%

*

częstość naświetlań - 3 - 5 x w tygodniu

OKREŚLANIE MED

*

przedramię - odczyt po 24 godz.

*

plecy - odczyt

po 24 godz.

UVB + UVA-1

*

skuteczność porównywalna do metody NB-UVB

lub UVA-1

*

metoda stara, rzadko wykorzystywana

*

główne wskazanie - AZS

NAŚWIETLANIA PUVA

PUVA = UVA + Psoraleny

*

8 - metoksy - psoralen

(8-MOP,
Geralen)

*

0,6 - 0,8 mg/kg masy

ciała

*

2 godziny przed UVA

*

5 - metoksy - oxoralen

(5-MOP, Oxoralen)

*

1,2 - 1,4 mg/kg masy

ciała

*

2 godziny przed UVA

*

w Polsce wycofany

(furokumar
yny)

NAŚWIETLANIA PUVA

*

określenie dawki MPD

MPD (Minimal Phototoxic Dose)

-

minimalna dawka fototoksyczna -

najmniejsza ilość UVA, która wywoła

rumień widoczny po 24 godzinach od

ekspozycji po uprzednim przyjęciu

psoralenów

*

I dawka - 75% MPD

*

wzrost kolejnych dawek o 15 - 30%

*

częstość naświetlań - 2 - 3 x w tygodniu

NAŚWIETLANIA PUVA

*

ryzyko działań niepożądanych:

- ze strony skóry (plamy soczewicowate, świąd,
raki skóry)
- ze strony oczu (zaćma) - wskazana konsultacja
okulistyczna przed rozpoczęciem naświetlań;
konieczna ścisła fotoprotekcja w dniu
naświetlania
- ze strony wątroby (wzrost poziomu
transaminaz)

Warianty metody PUVA

*

PUVA - Bath

- dotyczy najczęściej dłoni i stóp

- moczenie w roztworze psoralenu ok. 20 minut

- naświetlania UVA ściśle określonego obszaru

*

PUVA miejscowa

- naniesienie na skórę kremów / żeli
zawierających psoraleny

- naświetlania ściśle określonego obszaru po ok.
20 minutach

METODA RE-PUVA

REPUVA = PUVA + Retinoidy

(aromatyczne

pochodne kwasu

witaminy A)

*

preparaty: - etretynat (Tigason)

- acetretin (Neotigason)

*

początkowo 2 - 3 tygodnie sam retinoid

*

redukcja dawki o 50% włączenie UVA z

psoralenem

METODA RE-PUVA

*

działania niepożądane:

- takie jak w metodzie
PUVA

- suchość skóry i błon
śluzowych

- zwiększona urażalność

- wpływ na gospodarkę
lipidową

- teratogenność

zależne od

retinoidów

Wskazania do leczenia światłem

1. Metoda PUVA

*

łuszczyca

*

AZS

*

przyłuszczyce

*

liszaj płaski

*

chłoniaki

skóry

*

GVHD

*

bielactwo

*

ziarniniak

obrączkowaty

*

pokrzywka

barwnikowa

*

łysienie plackowate

*

twardzina

ograniczona

*

lymphomatoid

papulosis

Wskazania do leczenia światłem

1. Metoda UVA-1

*

AZS - duże dawki ( do 130

J/cm

2

)

*

twardzina układowa i

ograniczona

*

ziarniniak obrączkowaty

Wskazania do leczenia światłem

1. Metoda UVB + UVA-1

*

okres wstępny i naciekowy ziarniniaka

grzybiastego

*

rzadko w AZS

Wskazania do leczenia światłem

1. Metoda RE - PUVA

*

okres wstępny i naciekowy ziarniniaka

grzybiastego

*

łuszczyca krostkowa

*

niereagujące na inne metody ciężkie postacie

łuszczycy (z izotretynoiną)

*

zespół Sezary’ego

Wskazania do leczenia światłem

1. Metoda UVB - NB

*

łuszczyca

*

AZS

*

bielactwo

*

przyłuszczyce

*

świąd mocznicowy