Standardy praktyki
zawodowej

Standardy praktyki
zawodowej

Dr n.med. Mirosława

Felsmann

„Klient, który narzeka jest

moim najlepszym

przyjacielem” ( S. Leonard)

Jakość opieki zdrowotnej (
wg Lohra - 1990)

Jakość opieki zdrowotnej (
wg Lohra - 1990)



Jakość opieki zdrowotnej jest celem,
którego osiąganie przez usługi
zdrowotne ( w odniesieniu do
pacjentów indywidualnych, jak i
populacji) zwiększa
prawdopodobieństwo uzyskiwania
rezultatów możliwych do osiągnięcia
przy obecnym stanie wiedzy.

Głównymi założeniami
jakości w opiece
zdrowotnej są:

Głównymi założeniami
jakości w opiece
zdrowotnej są:



Kluczowa pozycja klienta/pacjenta



Kadra kierownicza skupiająca się na
ułatwianiu realizacji opieki pracownikom
medycznym



Koncentracja na procesach ( nie są
ważne pojedyncze działania ludzi, lecz
funkcjonowanie systemu)



Działania grupowe ( ludzie działają w
zespołach)

Założenia cd.

Założenia cd.



Nierepresyjność ( motywacja, pozytywne

wzmocnienia, rzetelny przepływ informacji)



Mierzalność ( opieranie postępowania na

spisanych standardach, sprawdzanie i ciągłe ich

ulepszanie)



Wola ciągłych zmian ( wykształcenie w

pracownikach umiejętności i chęci zauważania

problemów, ich analizowania i wprowadzania

ulepszeń)



Cykliczność poprawy ( przez stałe planowanie

jakości, podejmowanie działań, oceny i poprawy

„ zmiana jest dla nas
zagrożeniem, jeśli jest nam
nakazana lub narzucona wbrew
naszej woli. Ale jeśli sami ją
wprowadzamy, to jest to wielka
szansa na dokonanie czegoś i
zdobycie uznania. I właśnie na
tym to polega: trzeba dać
ludziom szansę i nagradzać ich,
jeśli czegoś dokonują”
[ Rosabeth
Kanter]

„ zmiana jest dla nas
zagrożeniem, jeśli jest nam
nakazana lub narzucona wbrew
naszej woli. Ale jeśli sami ją
wprowadzamy, to jest to wielka
szansa na dokonanie czegoś i
zdobycie uznania. I właśnie na
tym to polega: trzeba dać
ludziom szansę i nagradzać ich,
jeśli czegoś dokonują”
[ Rosabeth
Kanter]

Jakość opieki
pielęgniarskiej

Jakość opieki
pielęgniarskiej



To stopień, w jakim opieka ta,
wykazując zgodność z aktualną
profesjonalną wiedzą, przyczynia
się do osiągnięcia pożądanych
efektów w stanie zdrowia osób
( populacji) oraz zwiększa ich
zdolność do samoopieki lub
samopielęgnacji.

Dokonywanie oceny jakości
świadczonej opieki
umożliwiają standardy, które
są ukierunkowane na
pożądany, wartościowy
poziom opieki. Jest to poziom
zmierzający w kierunku
ideału, ale z zachowaniem
osiągalności i realizmu.

Dokonywanie oceny jakości
świadczonej opieki
umożliwiają standardy, które
są ukierunkowane na
pożądany, wartościowy
poziom opieki. Jest to poziom
zmierzający w kierunku
ideału, ale z zachowaniem
osiągalności i realizmu.

Głównym przedmiotem standardów
w pielęgniarstwie są następujące
elementy:

Głównym przedmiotem standardów
w pielęgniarstwie są następujące
elementy:



Pomoc pacjentom w zaspakajaniu potrzeb
fizycznych, psychicznych, społecznych



Zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego i
psychicznego



Zapewnienie przestrzegania praw pacjenta



Komunikowanie się z pacjentem i jego
rodziną



Udział w diagnozowaniu i leczeniu

cd.

cd.



Obserwowanie symptomów reakcji na

chorobę i leczenie



Wykonywanie zabiegów pielęgniarskich



Organizowanie opieki: ciągłość,

jednoosobowa odpowiedzialność

pielęgniarki za całość procesu

pielęgnowania, przepływ informacji,

planowanie, dokumentowanie



Kształtowanie środowiska opieki

( warunki)

Zalecenia ICN –
Międzynarodowej Rady
Pielęgniarek

Zalecenia ICN –
Międzynarodowej Rady
Pielęgniarek



Standardy powinny stanowić punkt
odniesienia w planowaniu,
wprowadzaniu oraz ocenie jakości usług,
jak również podstawę do wykazania, że
pielęgniarstwo jest odpowiedzialne
wobec społeczeństwa, osób
korzystających z usług pielęgniarskich,
administracji państwowej, jak i wobec
samego zawodu.

Zasady tworzenia
standardów

Zasady tworzenia
standardów



Powinny być tak skonstruowane, aby

służyły osiągnięciu wyznaczonych celów.



Podstawą standardów powinny być jasne

definicje odpowiedzialności zawodowej

oraz zakresu działań zawodowych

pielęgniarki.



Standardy powinny wspierać jak

najlepszy rozwój zawodu pielęgniarki,

zgodnie z jego potencjalnym wkładem

społecznym

Zasady cd.

Zasady cd.



Standardy powinny być wystarczająco
ogólne oraz elastyczne, aby można było
osiągnąć ich cel, a jednocześnie
zapewnić swobodę dla innowacji, rozwoju
oraz zmian



Standardy powinny promować
uniwersalny poziom jakości wykonywania
zawodu, jak również tożsamość
zawodową i mobilność personelu

Zasady cd.

Zasady cd.



Standardy powinny uznawać równość oraz
współzależność zawodów dostarczających
podstawowych usług



Standardy powinny być formułowane zgodnie z
wymogami, które mają na celu ich lepsze
zastosowanie oraz większą przydatność dla
zawodu.



Powinny wychodzić naprzeciw potrzebom
społeczeństwa, dla którego zostały ustanowione
oraz nie powinny wykraczać poza jego zasoby.

Funkcje standardów
Standardy powinny:

Funkcje standardów
Standardy powinny:



Umożliwiać realizację istotnych dla zawodu

wartości, zasad, celów oraz wskazywać na

warunki związane z rozwojem zawodu;



Ugruntowywać praktykę pielęgniarską opartą

na rzetelnych podstawach teoretycznych;



Pomagać pielęgniarstwu wychodzić naprzeciw

zmieniającym się potrzebom zdrowotnym

społeczeństwa;



Służyć jako środek komunikacji celów

pielęgniarstwa instytucjom, państwu, członkom

zawodu oraz opinii publicznej



Określać szeroki zakres praktyki pielęgniarskiej

Aby zagwarantować spełnienie
założonych funkcji, należy podczas
formułowania standardów uwzględniać
następujące czynniki:

Aby zagwarantować spełnienie
założonych funkcji, należy podczas
formułowania standardów uwzględniać
następujące czynniki:



Rozpoznane zapotrzebowanie danej
populacji w zakresie opieki pielęgniarskiej;



System organizacji opieki zdrowotnej w
kraju;



Filozofię pielęgniarstwa, która odzwierciedla
podstawową wiedzę oraz wartości
dotyczące zawodu, jak również zapewnia
prawidłowe ukierunkowanie formułowanych
standardów;

Czynniki cd.

Czynniki cd.



Ustalone definicje pielęgniarstwa i
pielęgniarki;



Zakres praktyki pielęgniarskiej w kraju;



Funkcje realizowane przez pielęgniarki w
różnych obszarach opieki zdrowotnej;



Zakres kompetencji pielęgniarek w
obszarze realizowanych funkcji;



Liczbę pielęgniarek ogólnych i
specjalistek;

Czynniki cd.

Czynniki cd.



Ilościowe rozmieszczenie
pielęgniarek w środowiskach
miejskich i wiejskich;



Proporcje liczbowe pielęgniarek,
wymagane w poszczególnych
obszarach opieki, jak opieka
intensywna, opieka długoterminowa
oraz podstawowa opieka zdrowotna

Czynniki cd

Czynniki cd



Istniejące mechanizmy regulacji
prawnej dotyczące kształcenia oraz
praktyki pielęgniarskiej, takie jak
ustawodawstwo dotyczące nabywania
uprawnień zawodowych, rejestracji,
ustawy o zawodach pielęgniarki i
położnej, przepisy regulujące
funkcjonowanie szkolnictwa oraz służby
zdrowia, związane z pielęgniarstwem;

Czynniki cd.

Czynniki cd.



Możliwość wdrożenia standardów
na określonym poziomie, w
obecnych i przyszłych warunkach
organizacyjno- prawnych;



Wymierność standardów- tak
formułować standardy i związane z
nim kryteria, aby można było
zmierzyć osiągalność standardów.

W trosce o zachowanie jedności podsystemu
pielęgniarstwa z całym systemem ochrony
zdrowia, przy tworzeniu standardów ogólnych
wzorowano się na kryteriach jakości wg Maxcella

W trosce o zachowanie jedności podsystemu
pielęgniarstwa z całym systemem ochrony
zdrowia, przy tworzeniu standardów ogólnych
wzorowano się na kryteriach jakości wg Maxcella



Skuteczność



Efektywność



Właściwość



Trafność



Akceptacja



Dostępność

Skuteczność

Skuteczność



Działania opieki zdrowotnej
ukierunkowane są na osiągnięcie
celu, spełniają określone funkcje z
korzyścią dla zdrowia jednostki i
populacji.

Efektywność

Efektywność



Funkcje realizowane są przy
najniższym zużyciu zasobów -
wydajność

Właściwość

Właściwość



Świadczenia są oparte na
podstawie zbadanych potrzeb
pacjentów i społeczeństwa.

Trafność

Trafność



Świadczenia są dostosowane do
potrzeb oraz posiadanych zasobów
i możliwości realizacji.

Akceptacja

Akceptacja



Oferowane świadczenia są zgodne
z oczekiwaniami pacjentów i
personelu, są możliwe do
przyjęcia.

Dostępność

Dostępność



Świadczenia są dostępne
jednakowo dla wszystkich, którzy
ich potrzebują ( bez względu na
miejsce, czas, cenę, odrębności
etniczne.

Przy konstruowaniu
kryteriów standardów
przyjęto koncepcję
Awedisa Donabediena,
który wyodrębnił kryteria
ukierunkowane na:

Przy konstruowaniu
kryteriów standardów
przyjęto koncepcję
Awedisa Donabediena,
który wyodrębnił kryteria
ukierunkowane na:



Strukturę



Proces



Wynik

Kryteria struktury

Kryteria struktury



Określają warunki organizacyjne i
techniczne, przepisy prawne oraz
zasoby ludzkie i rzeczowe,
konieczne do prawidłowego
przebiegu procesu pielęgnowania.

Kryteria procesu

Kryteria procesu



Odnoszą się do wszelkich działań,
które podejmuje pielęgniarka w
celu osiągnięcia wyniku

Kryteria wyniku

Kryteria wyniku



Charakteryzują stan, który
powinien osiągnąć pacjent w sferze
funkcjonowania fizycznego,
psychicznego i społecznego w
stopniu możliwie najwyższym w
jego aktualnej sytuacji, lub
otoczenie pacjenta, które sprzyja
osiągnięciu tego stanu.

W zapisie kryteriów należy
starać się osiągnąć
następujące cechy:

W zapisie kryteriów należy
starać się osiągnąć
następujące cechy:



OBIEKTYWNOŚĆ- oparte na faktach,
pozbawione uprzedzeń



WYMIERNOŚĆ-muszą być widoczne,
słyszalne oraz możliwe do oceny-
informacja o stopniu realizacji



NIEZAWODNOŚĆ – zachowują swoje
znaczenie dla każdej osoby i
każdego pomiaru

Cechy cd.

Cechy cd.



ODPOWIEDNIOŚĆ SFORMUŁOWANIA –

mierzą to, co sugeruje ich określenie



OSIĄGALNOŚĆ – kryteria są

realistyczne, rozsądne działania

uzależnione od istniejących warunków.



SZCZEGÓŁOWOŚĆ –opisują

poszczególne czynności lub ich wyniki

jasno określając działania oraz

zamierzenia.

Cechy cd.

Cechy cd.



ZWIĘZŁOŚĆ- krótkie i jasne zdania

dotyczące tylko jednego tematu, które

nie zawierają dwuznaczności.



ZROZUMIAŁOŚĆ –jasne i

nieskomplikowane słownictwo mające

to samo znaczenie, bez żargonu

zawodowego.



TRAFNOŚĆ W SENSIE KLINICZNYM –

opisują współczesną praktykę kliniczną

Cechy cd.

Cechy cd.



CZĘSTOTLIWOŚĆ występowania –
powinna być określona



OGRANICZENIA CZASOWE – mogą
być przydatne



WSZECHSTRONNOŚĆ- liczne
aspekty stanu zdrowia powinny
być odzwierciedlone w kryteriach.

Budowa standardu

Budowa standardu



Temat



Grupa opieki



Oświadczenie standardowe



Uzasadnienie



Kryteria: struktury, procesu,
wyniku



Narzędzia oceny

Temat

Temat



Określa obszar opieki opisywany w
standardzie



W zależności od kategorii, do której
należy będzie definiowany inaczej



W temacie standardów mogą być
wyodrębnione podtematy.

Grupa opieki

Grupa opieki



Krótka charakterystyka grupy osób
( pacjentów, czasem personelu)



- pacjenci danego oddziału



- pacjenci danego zakładu



- pacjenci według kryterium
( wieku, schorzenia kategorii
opieki, w określonym stanie.

Oświadczenie
standardowe

Oświadczenie
standardowe



Informacja określająca cele standardu,



Jest to deklaracja osób działających zgodnie
ze standardem, jakie korzystne zmiany
osiągnięte będą w stanie fizycznym,
psychicznym lub sytuacji społecznej
pacjenta, jakie niekorzystne jego oznaki
będą zmniejszone lub wyeliminowane, w
jakim stopniu poprawią się wskaźniki opieki
pielęgniarskiej lub satysfakcja pacjenta.

Uzasadnienie

Uzasadnienie



Naukowe wyjaśnienie
występowania problemu i
celowości zastosowania standardu.

Narzędzia oceny

Narzędzia oceny



Listy kontrolne



Kwestionariusze, ankiety, testy



Skale ocen



Wszystkie narzędzia zawierające
mierniki oceny stopnia wdrażania
standardu jakości opieki.