Wdrożenie prawa UE w dziedzinie
Wdrożenie prawa UE w dziedzinie
lotnictwa cywilnego i sektora
lotnictwa cywilnego i sektora
kolejowego
kolejowego
Pomoc Techniczna i Szkolenia
Pomoc Techniczna i Szkolenia
Zadanie 2
Zadanie 2
Analiza sześciu
Analiza sześciu
scenariuszy rozwoju
scenariuszy rozwoju
rynku kolejowego
rynku kolejowego
18 marca 2005
18 marca 2005
Maria Mioduszewska, Business Advisory Services
Wiesław Banaś, Ośrodek Badawczy Ekonomiki
Transportu
Tomasz Moś, Ośrodek Badawczy Ekonomiki Transportu
2
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Przedmiotem Zadania 2 było zaproponowanie przez
Przedmiotem Zadania 2 było zaproponowanie przez
konsultantów różnych scenariuszy rozwoju rynku
konsultantów różnych scenariuszy rozwoju rynku
kolejowego w Polsce oraz przedstawienie ekonomicznych
kolejowego w Polsce oraz przedstawienie ekonomicznych
konsekwencji ich ewentualnego wprowadzenia.
konsekwencji ich ewentualnego wprowadzenia.
Propozycja zespołu obejmuje 6 scenariuszy rozwoju rynku
Propozycja zespołu obejmuje 6 scenariuszy rozwoju rynku
kolejowego do roku 2015, które różnią się w zależności od:
kolejowego do roku 2015, które różnią się w zależności od:
stopnia otwarcia rynku kolejowego w każdym z jego
stopnia otwarcia rynku kolejowego w każdym z jego
segmentów;
segmentów;
poziomu kosztów dostępu do infrastruktury;
poziomu kosztów dostępu do infrastruktury;
liczby konkurujących operatorów;
liczby konkurujących operatorów;
strategii nowych przewoźników.
strategii nowych przewoźników.
3
W ramach zadania drugiego opracowano następujących
W ramach zadania drugiego opracowano następujących
6 scenariuszy rozwoju rynku kolejowego:
6 scenariuszy rozwoju rynku kolejowego:
Scenariusz 1
Scenariusz 1
Bazowy - minimum zmian
Bazowy - minimum zmian
Scenariusz 2
Scenariusz 2
System opłat średnich
System opłat średnich
Scenariusz 3
Scenariusz 3
System opłat krańcowych, zliberalizowany
System opłat krańcowych, zliberalizowany
Scenariusz 4
Scenariusz 4
Regulowana konkurencja w przewozach
Regulowana konkurencja w przewozach
pasażerskich
pasażerskich
Scenariusz 5
Scenariusz 5
Maksymalizacja zysku w systemie opłat
Maksymalizacja zysku w systemie opłat
krańcowych
krańcowych
Scenariusz 6
Scenariusz 6
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych
przewozów dalekobieżnych i
przewozów dalekobieżnych i
międzynarodowych
międzynarodowych
Wprowadzenie
Wprowadzenie
4
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Scenariusze rozwoju rynku kolejowego
Scenariusze rozwoju rynku kolejowego
przedstawiono w podziale na segmenty rynku
przedstawiono w podziale na segmenty rynku
kolejowego:
kolejowego:
–
przewozy towarowe,
przewozy towarowe,
–
przewozy pasażerskie w ramach służby
przewozy pasażerskie w ramach służby
publicznej (dotowane),
publicznej (dotowane),
–
krajowe pasażerskie przewozy dalekobieżne
krajowe pasażerskie przewozy dalekobieżne
(pociągi IC, EX, pospieszne)
(pociągi IC, EX, pospieszne)
–
pasażerskie przewozy międzynarodowe
pasażerskie przewozy międzynarodowe
5
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Scenariusze zostały poddane szczegółowej analizie przy
Scenariusze zostały poddane szczegółowej analizie przy
uwzględnieniu następujących czynników:
uwzględnieniu następujących czynników:
–
kształt i jakość oferty przewozowej,
kształt i jakość oferty przewozowej,
–
poziom taryf,
poziom taryf,
–
poziom przewozów,
poziom przewozów,
–
udział rynkowy kolei,
udział rynkowy kolei,
–
przychody przewoźników,
przychody przewoźników,
–
zyski przewoźników,
zyski przewoźników,
–
inwestycje infrastrukturalne,
inwestycje infrastrukturalne,
–
inwestycje taborowe,
inwestycje taborowe,
–
dotacje,
dotacje,
–
koszty zewnętrzne,
koszty zewnętrzne,
–
relacje między przewoźnikami kolejowymi,
relacje między przewoźnikami kolejowymi,
–
poziom bezpieczeństwa,
poziom bezpieczeństwa,
–
zatrudnienie
zatrudnienie
6
Następnie scenariusze zostały poddane ocenie z
Następnie scenariusze zostały poddane ocenie z
punktu widzenia ich wpływu na:
punktu widzenia ich wpływu na:
–
sytuację makroekonomiczną i budżetu państwa;
sytuację makroekonomiczną i budżetu państwa;
–
klientów transportu kolejowego;
klientów transportu kolejowego;
–
PKP PLK S.A.;
PKP PLK S.A.;
–
przewoźników kolejowych (istniejących na rynku i
przewoźników kolejowych (istniejących na rynku i
nowoprzybyłych)
nowoprzybyłych)
Celem tego etapu prac nad realizacją Zadania 2
Celem tego etapu prac nad realizacją Zadania 2
było umożliwienie wyboru przez UTK dwóch
było umożliwienie wyboru przez UTK dwóch
scenariuszy rozwoju rynku kolejowego do dalszej
scenariuszy rozwoju rynku kolejowego do dalszej
szczegółowej analizy przez konsultantów w
szczegółowej analizy przez konsultantów w
drugim etapie prac, którego rezultaty zostaną
drugim etapie prac, którego rezultaty zostaną
przedstawione w Raporcie Końcowym
przedstawione w Raporcie Końcowym
Wprowadzenie
Wprowadzenie
7
Aspekty makroekonomiczne
Aspekty makroekonomiczne
W pracach nad Zadaniem 2 przeanalizowano wstępnie i
W pracach nad Zadaniem 2 przeanalizowano wstępnie i
porównano kilka prognoz makroekonomicznych,
porównano kilka prognoz makroekonomicznych,
przygotowanych przez specjalistów w Polsce, jak również
przygotowanych przez specjalistów w Polsce, jak również
prognoz pochodzących ze źródeł Unii Europejskiej i OECD
prognoz pochodzących ze źródeł Unii Europejskiej i OECD
Konsultanci postanowili oprzeć na prognozie
Konsultanci postanowili oprzeć na prognozie
makroekonomicznej Polski prof. Witolda M. Orłowskiego
makroekonomicznej Polski prof. Witolda M. Orłowskiego
„Prognoza zmian sytuacji społeczno-ekonomicznej Polski,
„Prognoza zmian sytuacji społeczno-ekonomicznej Polski,
horyzont 2006, 2010, 2013-15”, przygotowanej dla MGPiPS
horyzont 2006, 2010, 2013-15”, przygotowanej dla MGPiPS
Konsultanci przyjęli założenie, że scenariusz 1 jest scenariuszem
Konsultanci przyjęli założenie, że scenariusz 1 jest scenariuszem
bazowym, bardzo bliskim aktualnej sytuacji na rynku kolejowym
bazowym, bardzo bliskim aktualnej sytuacji na rynku kolejowym
w Polsce i stanowi referencję dla pozostałych scenariuszy
w Polsce i stanowi referencję dla pozostałych scenariuszy
Zespół konsultantów Zadania 2 na bazie powyższej prognozy
Zespół konsultantów Zadania 2 na bazie powyższej prognozy
makroekonomicznej wyznaczył własną prognozę wzrostu w
makroekonomicznej wyznaczył własną prognozę wzrostu w
sektorze transportu. Jest ona podstawą dla scenariusza 1 –
sektorze transportu. Jest ona podstawą dla scenariusza 1 –
bazowego
bazowego
8
Aspekty makroekonomiczne
Aspekty makroekonomiczne
Prognoza makroekonomiczna i demograficzna
Prognoza makroekonomiczna i demograficzna
2005-2007
2005-2007
Coroczne tempo wzrostu:
Coroczne tempo wzrostu:
PKB – 4,5-5%,
PKB – 4,5-5%,
spożycie – 4%,
spożycie – 4%,
inwestycje – 10-11%
inwestycje – 10-11%
2007-2009
2007-2009
↓
↓
Ukierunkowanie polityki na
Ukierunkowanie polityki na
spełnienie kryteriów wejścia do
spełnienie kryteriów wejścia do
strefy euro – obniżka dynamiki
strefy euro – obniżka dynamiki
inwestycje – do 8%,
inwestycje – do 8%,
PKB – do 4%
PKB – do 4%
2009
2009
↑
↑
Przyspieszenie importu i absorpcji krajowej po planowanym
Przyspieszenie importu i absorpcji krajowej po planowanym
przystąpieniu do strefy euro – spadek krótkookresowych stóp
przystąpieniu do strefy euro – spadek krótkookresowych stóp
procentowych
procentowych
po 2010
po 2010
↑
↑
Przyspieszony wzrost gospodarczy, tempo wzrostu podniesie się:
Przyspieszony wzrost gospodarczy, tempo wzrostu podniesie się:
eksport – ok.10%,
eksport – ok.10%,
import – 8-8,5%,
import – 8-8,5%,
PKB stopniowo z ok. 4,5-5% do ok.5,5-6%, co pozwoli po roku
PKB stopniowo z ok. 4,5-5% do ok.5,5-6%, co pozwoli po roku
2010 na znaczniejszą redukcję stopy bezrobocia, do 12% w roku
2010 na znaczniejszą redukcję stopy bezrobocia, do 12% w roku
2015;
2015;
Wskaźnik inflacji wyniesie 3-4%
Wskaźnik inflacji wyniesie 3-4%
2004-2015
2004-2015
↓
↓
W całym okresie prognostycznym, w wyniku małej liczby
W całym okresie prognostycznym, w wyniku małej liczby
urodzeń i przy niewielkim wzroście liczby zgonów,
urodzeń i przy niewielkim wzroście liczby zgonów,
przyrost
przyrost
naturalny
naturalny
będzie ujemny.
będzie ujemny.
Liczba ludności Polski w latach 2004 - 2015 zmniejszy się z 38
Liczba ludności Polski w latach 2004 - 2015 zmniejszy się z 38
175 tys. osób do 37 640 tys. osób
175 tys. osób do 37 640 tys. osób
9
Aspekty makroekonomiczne
Aspekty makroekonomiczne
Prognoza przewozowa w sektorze transportu
Prognoza przewozowa w sektorze transportu
Punktem wyjściowym do opracowania prognozy była
Punktem wyjściowym do opracowania prognozy była
analiza szeregów czasowych dla danych historycznych
analiza szeregów czasowych dla danych historycznych
czynników wpływających na wielkość poszczególnych
czynników wpływających na wielkość poszczególnych
rodzajów przewozów
rodzajów przewozów
Jako podstawowe czynniki wpływające na wielkość
Jako podstawowe czynniki wpływające na wielkość
przewozów uwzględniono:
przewozów uwzględniono:
wielkość i strukturę PKB,
wielkość i strukturę PKB,
liczbę oraz strukturę wiekową mieszkańców
liczbę oraz strukturę wiekową mieszkańców
kraju,
kraju,
sytuację na rynku pracy,
sytuację na rynku pracy,
wartość i wolumen wymiany handlowej z
wartość i wolumen wymiany handlowej z
zagranicą,
zagranicą,
poziom konsumpcji,
poziom konsumpcji,
poziom produkcji przemysłowej
poziom produkcji przemysłowej
10
Aspekty makroekonomiczne
Aspekty makroekonomiczne
Prognoza przewozowa w sektorze transportu
Prognoza przewozowa w sektorze transportu
Wśród nowych czynników uwzględniono przede
Wśród nowych czynników uwzględniono przede
wszystkim:
wszystkim:
pełne otwarcie rynku towarowych przewozów kolejowych w
pełne otwarcie rynku towarowych przewozów kolejowych w
roku 2007;
roku 2007;
poprawę jakości usług wskutek modernizacji głównych linii
poprawę jakości usług wskutek modernizacji głównych linii
kolejowych;
kolejowych;
regionalizację przewozów pasażerskich (przejmowanie
regionalizację przewozów pasażerskich (przejmowanie
przez samorządy województw odpowiedzialności za
przez samorządy województw odpowiedzialności za
organizację przewozów regionalnych), która w latach 2004
organizację przewozów regionalnych), która w latach 2004
-2008 spowoduje ograniczanie najbardziej deficytowych
-2008 spowoduje ograniczanie najbardziej deficytowych
przewozów pasażerskich;
przewozów pasażerskich;
skrócenie czasu przejazdu (głównie w pociągach
skrócenie czasu przejazdu (głównie w pociągach
kwalifikowanych) w wyniku zwiększenia nakładów
kwalifikowanych) w wyniku zwiększenia nakładów
inwestycyjnych na nowoczesny tabor oraz modernizacji linii
inwestycyjnych na nowoczesny tabor oraz modernizacji linii
kolejowych;
kolejowych;
wprowadzenie wspólnego biletu dla różnych środków
wprowadzenie wspólnego biletu dla różnych środków
transportu publicznego w przejazdach aglomeracyjnych
transportu publicznego w przejazdach aglomeracyjnych
11
Prognoza przewozów ładunków wykonywanych transportem
Prognoza przewozów ładunków wykonywanych transportem
kolejowym na lata 2004 – 2015 dla scenariusza 1 – bazowego
kolejowym na lata 2004 – 2015 dla scenariusza 1 – bazowego
12
Prognoza przewozów pasażerskich wykonywanych
Prognoza przewozów pasażerskich wykonywanych
transportem kolejowym na lata 2004 – 2015 dla scenariusza 1
transportem kolejowym na lata 2004 – 2015 dla scenariusza 1
– bazowego
– bazowego
13
PREZENTACJA
SCENARIUSZY
14
Sukcesywna poprawa stanu technicznego sieci
Sukcesywna poprawa stanu technicznego sieci
kolejowej
kolejowej
Zasady dostępu do infrastruktury kolejowej i
Zasady dostępu do infrastruktury kolejowej i
korzystania z niej będą takie same dla wszystkich
korzystania z niej będą takie same dla wszystkich
przewoźników
przewoźników
Pełne otwarcie rynku przewozów towarowych w
Pełne otwarcie rynku przewozów towarowych w
Polsce po 2006 roku, zgodnie z postanowieniami
Polsce po 2006 roku, zgodnie z postanowieniami
dyrektywy 2004/51
dyrektywy 2004/51
Rozwiązanie kwestii pozyskiwania i użytkowania
Rozwiązanie kwestii pozyskiwania i użytkowania
taboru kolejowego poprzez utworzenie spółek
taboru kolejowego poprzez utworzenie spółek
taborowych
taborowych
Prezentacja scenariuszy
Prezentacja scenariuszy
Założenia ogólne
Założenia ogólne
15
Stacja Żukowo Wschodnie (Gdynia-
Stacja Żukowo Wschodnie (Gdynia-
Kościerzyna)
Kościerzyna)
SCENARIUSZ 1
SCENARIUSZ 1
16
Scenariusz 1 Bazowy –
Scenariusz 1 Bazowy –
minimum zmian
minimum zmian
Kontynuacja stanu obecnego w przewozach pasażerskich i
Kontynuacja stanu obecnego w przewozach pasażerskich i
towarowych
towarowych
Powstaną spółki władz samorządowych i PKP PR
Powstaną spółki władz samorządowych i PKP PR
Usługi przewozowe w ramach służby publicznej będą
Usługi przewozowe w ramach służby publicznej będą
zamawiane przez samorządy województw poprzez zawieranie
zamawiane przez samorządy województw poprzez zawieranie
umów z przewoźnikami
umów z przewoźnikami
Dotacje zapewniają pełne pokrycie kosztów przewozów
Dotacje zapewniają pełne pokrycie kosztów przewozów
Scenariusz uwzględnia terminy otwarcia rynku przewozów:
Scenariusz uwzględnia terminy otwarcia rynku przewozów:
towarowych w 2007 roku
towarowych w 2007 roku
międzynarodowych przewozów pasażerskich w 2010
międzynarodowych przewozów pasażerskich w 2010
roku
roku
Nowi przewoźnicy tylko w transporcie towarowym
Nowi przewoźnicy tylko w transporcie towarowym
Opłaty za dostęp do infrastruktury pozwalają na pokrycie
Opłaty za dostęp do infrastruktury pozwalają na pokrycie
kosztów operacyjnych, utrzymania i amortyzacji
kosztów operacyjnych, utrzymania i amortyzacji
17
Scenariusz 1 (bazowy):
Scenariusz 1 (bazowy):
Przewozy towarowe
Przewozy towarowe
PKP Cargo utrzyma pozycję dominującą na rynku
PKP Cargo utrzyma pozycję dominującą na rynku
kolejowym, chociaż straci część rynku na rzecz innych
kolejowym, chociaż straci część rynku na rzecz innych
przewoźników
przewoźników
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
Poprawa na głównych szlakach
Poprawa na głównych szlakach
kolejowych
kolejowych
Kompleksowe usługi logistyczne
Kompleksowe usługi logistyczne
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Obniżka taryf przewozowych
Obniżka taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wzrost przewozów towarowych
Wzrost przewozów towarowych
ogółem, możliwy spadek przewozów
ogółem, możliwy spadek przewozów
PKP Cargo
PKP Cargo
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↓
↓
Spadek udziału rynkowego kolei w
Spadek udziału rynkowego kolei w
przewozach
przewozach
Przychody
Przychody
↑
↑
Nieznaczny wzrost przychodów
Nieznaczny wzrost przychodów
ogółem, możliwy spadek przychodów
ogółem, możliwy spadek przychodów
PKP Cargo
PKP Cargo
Koszty i
Koszty i
zatrudnienie
zatrudnienie
↓
↓
Konieczna redukcja kosztów i
Konieczna redukcja kosztów i
zatrudnienia w PKP Cargo
zatrudnienia w PKP Cargo
18
Scenariusz 1 (bazowy):
Scenariusz 1 (bazowy):
Przewozy w ramach służby
Przewozy w ramach służby
publicznej
publicznej
Nie przewiduje się konkurencji w przewozach pasażerskich w ramach
Nie przewiduje się konkurencji w przewozach pasażerskich w ramach
służby publicznej. Powstaną spółki przewozowe samorządów województw i
służby publicznej. Powstaną spółki przewozowe samorządów województw i
PKP PR
PKP PR
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
↓
↓
Poprawa oferty na głównych liniach (tabor,
Poprawa oferty na głównych liniach (tabor,
częstotliwość).
częstotliwość).
Ograniczenie oferty na liniach lokalnych
Ograniczenie oferty na liniach lokalnych
Taryfa
Taryfa
↑
↑
Nieznaczny wzrost taryf przewozowych
Nieznaczny wzrost taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↓
↓
→
→
Spadek do 2008 roku, a następnie stabilizacja
Spadek do 2008 roku, a następnie stabilizacja
lub nieznaczny wzrost
lub nieznaczny wzrost
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↓
↓
Spadek udziału kolei w przewozach ogółem
Spadek udziału kolei w przewozach ogółem
Przychody
Przychody
↓
↓
Spadek przychodów
Spadek przychodów
Dotacje
Dotacje
→
→
Utrzymanie dotacji na dotychczasowym
Utrzymanie dotacji na dotychczasowym
poziomie. Jeżeli przewoźnicy nie obniżą kosztów,
poziomie. Jeżeli przewoźnicy nie obniżą kosztów,
dotacje będą musiały wzrosnąć
dotacje będą musiały wzrosnąć
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↓
↓
Spadek zatrudnienia wskutek spadku
Spadek zatrudnienia wskutek spadku
przewozów i presji na poprawę produktywności
przewozów i presji na poprawę produktywności
19
Scenariusz 1 (bazowy):
Scenariusz 1 (bazowy):
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
dalekobieżne
dalekobieżne
Nie przewiduje się konkurencji w pasażerskich przewozach
Nie przewiduje się konkurencji w pasażerskich przewozach
dalekobieżnych. Przejęcie części ruchu krajowego dalekobieżnego
dalekobieżnych. Przejęcie części ruchu krajowego dalekobieżnego
przez PKP IC
przez PKP IC
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
Oferta przewozowa ukierunkowana na
Oferta przewozowa ukierunkowana na
określone produkty obwarowane licznymi
określone produkty obwarowane licznymi
zniżkami handlowymi
zniżkami handlowymi
Poprawa jakości oferty
Poprawa jakości oferty
Taryfa
Taryfa
→
→
Taryfy ustabilizują się
Taryfy ustabilizują się
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Nieznaczny, lecz systematyczny wzrost
Nieznaczny, lecz systematyczny wzrost
przewozów
przewozów
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↓
↓
Nieznacznie obniżający się z powodu
Nieznacznie obniżający się z powodu
konkurencji transportu samochodowego
konkurencji transportu samochodowego
Przychody
Przychody
↑
↑
Nieznaczny wzrost przychodów
Nieznaczny wzrost przychodów
Zatrudnienie
Zatrudnienie
→
→
Bez zmian
Bez zmian
20
Scenariusz 1 (bazowy):
Scenariusz 1 (bazowy):
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
międzynarodowe
międzynarodowe
Dominująca pozycja PKP IC w przewozach międzynarodowych.
Dominująca pozycja PKP IC w przewozach międzynarodowych.
Przesunięcie przewozów międzynarodowych wykonywanych przez
Przesunięcie przewozów międzynarodowych wykonywanych przez
PKP PR do PKP IC
PKP PR do PKP IC
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
Poprawa oferty w najbardziej zyskownych
Poprawa oferty w najbardziej zyskownych
relacjach, szczególnie po 2010 roku
relacjach, szczególnie po 2010 roku
Taryfa
Taryfa
→
→
Stabilny poziom taryf
Stabilny poziom taryf
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Przewiduje się wzrost pracy przewozowej
Przewiduje się wzrost pracy przewozowej
do 2015 roku o 17%
do 2015 roku o 17%
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↓
↓
Spadek udziału rynkowego kolei w
Spadek udziału rynkowego kolei w
przewozach międzynarodowych
przewozach międzynarodowych
Przychody
Przychody
↑
↑
Nieznaczny wzrost przychodów
Nieznaczny wzrost przychodów
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
→
→
Ograniczony zakres inwestycji w tabor ze
Ograniczony zakres inwestycji w tabor ze
względu na słabą kondycję finansową
względu na słabą kondycję finansową
spółki PKP IC
spółki PKP IC
21
Wałbrzych
SCENARIUSZ 2
22
Scenariusz 2 System
Scenariusz 2 System
opłat średnich
opłat średnich
Podstawowym nowym założeniem jest wprowadzenie
Podstawowym nowym założeniem jest wprowadzenie
systemu opłat średnich za dostęp do infrastruktury, co
systemu opłat średnich za dostęp do infrastruktury, co
skutkować będzie:
skutkować będzie:
relatywnym wzrostem opłat na liniach bardziej
relatywnym wzrostem opłat na liniach bardziej
uczęszczanych
uczęszczanych
relatywnym spadkiem opłat na liniach mniej
relatywnym spadkiem opłat na liniach mniej
uczęszczanych (lokalnych)
uczęszczanych (lokalnych)
W przewozach pasażerskich i towarowych zakłada się w
W przewozach pasażerskich i towarowych zakłada się w
znacznej mierze kontynuację stanu obecnego (jak w
znacznej mierze kontynuację stanu obecnego (jak w
scenariuszu 1)
scenariuszu 1)
Usługi przewozowe w ramach służby publicznej będą
Usługi przewozowe w ramach służby publicznej będą
zamawiane przez samorządy województw poprzez
zamawiane przez samorządy województw poprzez
zawieranie umów z przewoźnikami
zawieranie umów z przewoźnikami
Nowi przewoźnicy w przewozach pasażerskich i towarowych
Nowi przewoźnicy w przewozach pasażerskich i towarowych
kierują się krótkoterminową strategią maksymalizacji zysku
kierują się krótkoterminową strategią maksymalizacji zysku
23
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Przewozy towarowe
Przewozy towarowe
Rynek podzieli się na przewoźników o strategii krótkoterminowej i
Rynek podzieli się na przewoźników o strategii krótkoterminowej i
przewoźników o strategii długoterminowej. PKP Cargo utrzyma dominującą
przewoźników o strategii długoterminowej. PKP Cargo utrzyma dominującą
pozycję na rynku
pozycję na rynku
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
↓
↓
Przewoźnicy o strategii maksymalizacji zysku:
Przewoźnicy o strategii maksymalizacji zysku:
usługi niższej jakości
usługi niższej jakości
Przewoźnicy o strategii zrównoważonego zysku:
Przewoźnicy o strategii zrównoważonego zysku:
poprawa oferty w kierunku kompleksowych
poprawa oferty w kierunku kompleksowych
usług logistycznych
usług logistycznych
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Obniżka taryf przewozowych
Obniżka taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wzrost przewozów towarowych ogółem, jednak
Wzrost przewozów towarowych ogółem, jednak
mniejszy niż w scenariuszu 1
mniejszy niż w scenariuszu 1
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
↓
↓
Wzrost udziału rynkowego kolei w przewozach w
Wzrost udziału rynkowego kolei w przewozach w
krótkim okresie
krótkim okresie
Przychody
Przychody
↑
↑
Nieznaczny wzrost przychodów ogółem, możliwy
Nieznaczny wzrost przychodów ogółem, możliwy
spadek przychodów PKP Cargo
spadek przychodów PKP Cargo
Koszty i
Koszty i
zatrudnienie
zatrudnienie
↓
↓
Konieczna redukcja kosztów i zatrudnienia w
Konieczna redukcja kosztów i zatrudnienia w
PKP Cargo
PKP Cargo
24
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Powstaną spółki przewozowe samorządów województw i PKP PR.
Powstaną spółki przewozowe samorządów województw i PKP PR.
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
↓
↓
Nieznaczne rozszerzenie oferty
Nieznaczne rozszerzenie oferty
przewozowej.
przewozowej.
Stabilizacja poziomu jakości usług
Stabilizacja poziomu jakości usług
przewozowych
przewozowych
Taryfa
Taryfa
↑
↑
Nieznaczny wzrost taryf przewozowych
Nieznaczny wzrost taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↑
↑
W porównaniu ze scenariuszem 1 wielkość
W porównaniu ze scenariuszem 1 wielkość
przewozów na liniach lokalnych zwiększy
przewozów na liniach lokalnych zwiększy
się
się
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↓
↓
Spadek udziału kolei w przewozach
Spadek udziału kolei w przewozach
ogółem
ogółem
Przychody
Przychody
↑
↑
Minimalny wzrost przychodów w
Minimalny wzrost przychodów w
porównaniu ze scenariuszem 1
porównaniu ze scenariuszem 1
Dotacje
Dotacje
→
→
Jak w scenariuszu 1
Jak w scenariuszu 1
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↓
↓
Presja na zmniejszenie zatrudnienia
Presja na zmniejszenie zatrudnienia
mniejsza niż w scenariuszu 1
mniejsza niż w scenariuszu 1
Przewozy w ramach służby publicznej
Przewozy w ramach służby publicznej
25
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Ocena rozwoju rynku – jak w scenariuszu 1
Ocena rozwoju rynku – jak w scenariuszu 1
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
dalekobieżne
dalekobieżne
Nie przewiduje się konkurencji w pasażerskich przewozach dalekobieżnych. Przejęcie
Nie przewiduje się konkurencji w pasażerskich przewozach dalekobieżnych. Przejęcie
części ruchu krajowego dalekobieżnego przez PKP IC
części ruchu krajowego dalekobieżnego przez PKP IC
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Oferta przewozowa ukierunkowana na określone
Oferta przewozowa ukierunkowana na określone
produkty obwarowane licznymi zniżkami handlowymi
produkty obwarowane licznymi zniżkami handlowymi
Poprawa jakości oferty
Poprawa jakości oferty
Taryfa
Taryfa
→
→
Taryfy ustabilizują się
Taryfy ustabilizują się
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Nieznaczny, lecz systematyczny wzrost przewozów
Nieznaczny, lecz systematyczny wzrost przewozów
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↓
↓
Nieznacznie obniżający się z powodu konkurencji
Nieznacznie obniżający się z powodu konkurencji
transportu samochodowego
transportu samochodowego
Przychody
Przychody
↑
↑
Nieznaczny wzrost przychodów
Nieznaczny wzrost przychodów
Zatrudnienie
Zatrudnienie
→
→
Bez zmian
Bez zmian
26
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Scenariusz 2 (system opłat średnich):
Po 2010 roku pojawi się konkurencja w postaci przewoźników „niszowych”
Po 2010 roku pojawi się konkurencja w postaci przewoźników „niszowych”
o strategii maksymalizacji zysku (krótkoterminowej), oferujących usługi
o strategii maksymalizacji zysku (krótkoterminowej), oferujących usługi
niskiej jakości w najbardziej zyskownych relacjach
niskiej jakości w najbardziej zyskownych relacjach
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Przewoźnicy „niszowi” będą oferować usługi
Przewoźnicy „niszowi” będą oferować usługi
niskiej jakości w najbardziej zyskownych
niskiej jakości w najbardziej zyskownych
relacjach
relacjach
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Poziom taryf po 2010 roku spadnie w wyniku
Poziom taryf po 2010 roku spadnie w wyniku
konkurencji
konkurencji
Przewozy
Przewozy
↑
↑
W krótkim okresie wzrost po 2010 roku
W krótkim okresie wzrost po 2010 roku
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↓
↓
Spadek udziału rynkowego kolei
Spadek udziału rynkowego kolei
Przychody
Przychody
↑
↑
Przychody mogą nieznacznie wzrosnąć, mimo,
Przychody mogą nieznacznie wzrosnąć, mimo,
że poziom opłat infrastrukturalnych także
że poziom opłat infrastrukturalnych także
będzie wyższy
będzie wyższy
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
→
→
Niskie inwestycje, zarówno ze strony nowych
Niskie inwestycje, zarówno ze strony nowych
podmiotów, jak i nowych operatorów
podmiotów, jak i nowych operatorów
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
międzynarodowe
międzynarodowe
27
SCENARIUSZ 3
SCENARIUSZ 3
Parowozownia Wolsztyn
28
Scenariusz 3 System opłat krańcowych,
Scenariusz 3 System opłat krańcowych,
zliberalizowany
zliberalizowany
W pełni zliberalizowany rynek kolejowy we wszystkich segmentach
W pełni zliberalizowany rynek kolejowy we wszystkich segmentach
Opłaty za dostęp do infrastruktury oparte na kosztach krańcowych
Opłaty za dostęp do infrastruktury oparte na kosztach krańcowych
Podstawą scenariusza jest obniżka opłat za korzystanie z infrastruktury
Podstawą scenariusza jest obniżka opłat za korzystanie z infrastruktury
o ok. 80%, co doprowadzi do redukcji kosztów operacyjnych o 30-40%
o ok. 80%, co doprowadzi do redukcji kosztów operacyjnych o 30-40%
Przewoźnicy w ramach służby publicznej i obsługujący krajowe
Przewoźnicy w ramach służby publicznej i obsługujący krajowe
przewozy dalekobieżne będą wyłaniani w drodze przetargów
przewozy dalekobieżne będą wyłaniani w drodze przetargów
Przewoźnicy kierują się długoterminową strategią zysku
Przewoźnicy kierują się długoterminową strategią zysku
zrównoważonego
zrównoważonego
Przewoźnicy towarowi i pasażerscy zawierają 15-letnie umowy ramowe
Przewoźnicy towarowi i pasażerscy zawierają 15-letnie umowy ramowe
na dostęp do infrastruktury
na dostęp do infrastruktury
Operatorzy wykonujący przewozy w ramach służby publicznej
Operatorzy wykonujący przewozy w ramach służby publicznej
zawierają 15-letnie umowy na usługi przewozowe
zawierają 15-letnie umowy na usługi przewozowe
Na rynku pasażerskich przewozów regionalnych, krajowych przewozów
Na rynku pasażerskich przewozów regionalnych, krajowych przewozów
dalekobieżnych oraz pasażerskich przewozów międzynarodowych
dalekobieżnych oraz pasażerskich przewozów międzynarodowych
konkurować będzie po dwóch głównych operatorów i kilku mniejszych
konkurować będzie po dwóch głównych operatorów i kilku mniejszych
29
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Na rynku funkcjonować będą dwaj „gracze globalni” oraz pewna liczba
Na rynku funkcjonować będą dwaj „gracze globalni” oraz pewna liczba
przewoźników niszowych
przewoźników niszowych
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Jakość usług ulegnie znacznej poprawie, oferta
Jakość usług ulegnie znacznej poprawie, oferta
ulegnie rozszerzeniu w kierunku kompleksowych
ulegnie rozszerzeniu w kierunku kompleksowych
usług logistycznych i transportu intermodalnego
usług logistycznych i transportu intermodalnego
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Znaczna obniżka taryf przewozowych
Znaczna obniżka taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wielkość przewozów oraz udział kolei w
Wielkość przewozów oraz udział kolei w
rynku przewozów towarowych wzrosną
rynku przewozów towarowych wzrosną
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
Przychody
Przychody
↑
↑
↓
↓
Możliwy wzrost przychodów w przewozach
Możliwy wzrost przychodów w przewozach
towarowych ogółem
towarowych ogółem
Przychody PKP Cargo spadną w wyniku
Przychody PKP Cargo spadną w wyniku
konkurencji
konkurencji
Koszty i
Koszty i
zatrudnienie
zatrudnienie
↓
↓
Redukcja zatrudnienia i kosztów w PKP Cargo
Redukcja zatrudnienia i kosztów w PKP Cargo
będzie konieczna, jednak może być ograniczona
będzie konieczna, jednak może być ograniczona
poprzez oczekiwany wzrost przewozów
poprzez oczekiwany wzrost przewozów
Przewozy towarowe
Przewozy towarowe
30
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Otwarta konkurencja w segmencie przewozów wykonywanych w ramach
Otwarta konkurencja w segmencie przewozów wykonywanych w ramach
służby publicznej, przy czym wyłonią się dwaj główni przewoźnicy. System
służby publicznej, przy czym wyłonią się dwaj główni przewoźnicy. System
przetargowy.
przetargowy.
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Znaczne rozszerzenie oferty przewozowej
Znaczne rozszerzenie oferty przewozowej
Wyraźna poprawa jakości usług przewozowych
Wyraźna poprawa jakości usług przewozowych
Taryfa
Taryfa
→
→
Stabilizacja poziomu taryf
Stabilizacja poziomu taryf
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wyraźny wzrost
Wyraźny wzrost
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
Wzrost udziału rynkowego kolei w przewozach
Wzrost udziału rynkowego kolei w przewozach
Przychody
Przychody
↑
↑
Wyraźny wzrost
Wyraźny wzrost
Dotacje
Dotacje
↓
↓
Zdecydowanie niższy poziom dotacji dla
Zdecydowanie niższy poziom dotacji dla
przewoźników.
przewoźników.
(Wysokie dotacje dla zarządcy infrastruktury)
(Wysokie dotacje dla zarządcy infrastruktury)
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↓
↓
Presja na zmniejszenie zatrudnienia łagodzona
Presja na zmniejszenie zatrudnienia łagodzona
poszerzeniem oferty i zwiększeniem przewozów
poszerzeniem oferty i zwiększeniem przewozów
Przewozy w ramach służby publicznej
Przewozy w ramach służby publicznej
31
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Otwarta konkurencja w segmencie pasażerskich przewozów
Otwarta konkurencja w segmencie pasażerskich przewozów
dalekobieżnych. Dwóch podstawowych przewoźników wybranych
dalekobieżnych. Dwóch podstawowych przewoźników wybranych
w przetargu.
w przetargu.
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
Zwiększenie ofert na rynku i podniesienie
Zwiększenie ofert na rynku i podniesienie
jakości usług przewozowych
jakości usług przewozowych
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Obniżenie się poziomu taryf dzięki niższym
Obniżenie się poziomu taryf dzięki niższym
opłatom za korzystanie z infrastruktury
opłatom za korzystanie z infrastruktury
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Systematyczny wzrost przewozów i
Systematyczny wzrost przewozów i
udziału rynkowego kolei
udziału rynkowego kolei
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↑
↑
Przychody
Przychody
↑
↑
Wzrost przychodów
Wzrost przychodów
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↑
↑
Nieznaczny wzrost zatrudnienia
Nieznaczny wzrost zatrudnienia
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
32
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Scenariusz 3 (system opłat krańcowych, zliberalizowany):
Dwóch dużych przewoźników konkurujących na rynku
Dwóch dużych przewoźników konkurujących na rynku
przewozów międzynarodowych
przewozów międzynarodowych
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
Poziom oferty wzrośnie, zakres usług
Poziom oferty wzrośnie, zakres usług
będzie szerszy niż w scenariuszach 1 i 2
będzie szerszy niż w scenariuszach 1 i 2
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Poziom taryf spadnie
Poziom taryf spadnie
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wielkość przewozów wzrośnie bardziej niż
Wielkość przewozów wzrośnie bardziej niż
w scenariuszach 1 i 2
w scenariuszach 1 i 2
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↑
↑
Nieznacznie wzrośnie
Nieznacznie wzrośnie
Przychody
Przychody
↑
↑
Przychody w ruchu międzynarodowym
Przychody w ruchu międzynarodowym
wzrosną
wzrosną
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
→
→
Długoterminowe strategie przewoźników
Długoterminowe strategie przewoźników
sprzyjać będą inwestycjom taborowym
sprzyjać będą inwestycjom taborowym
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
międzynarodowe
międzynarodowe
33
Warszawa Praga
Warszawa Praga
SCENARIUSZ
4
34
Scenariusz 4 Regulowana konkurencja w przewozach
Scenariusz 4 Regulowana konkurencja w przewozach
pasażerskich
pasażerskich
Podobny do scenariusza 3
Podobny do scenariusza 3
Nowy element:
Nowy element:
procedura przetargowa w przypadku
procedura przetargowa w przypadku
przewozów pasażerskich uwzględnia kryteria społeczne –
przewozów pasażerskich uwzględnia kryteria społeczne –
przede wszystkim wielkość obsługiwanej sieci połączeń
przede wszystkim wielkość obsługiwanej sieci połączeń
Opłaty za dostęp do infrastruktury oparte na kosztach
Opłaty za dostęp do infrastruktury oparte na kosztach
krańcowych
krańcowych
Przewoźnicy kierują się długoterminową strategią zysku
Przewoźnicy kierują się długoterminową strategią zysku
zrównoważonego
zrównoważonego
Na rynku pasażerskich przewozów regionalnych, krajowych
Na rynku pasażerskich przewozów regionalnych, krajowych
przewozów dalekobieżnych oraz pasażerskich przewozów
przewozów dalekobieżnych oraz pasażerskich przewozów
międzynarodowych konkurować będzie po co najmniej
międzynarodowych konkurować będzie po co najmniej
dwóch dużych operatorów
dwóch dużych operatorów
35
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
pasażerskich):
pasażerskich):
Jak w scenariuszu 3
Jak w scenariuszu 3
Przewozy towarowe
Przewozy towarowe
Na rynku funkcjonować będą dwaj „gracze globalni” oraz pewna liczba przewoźników
Na rynku funkcjonować będą dwaj „gracze globalni” oraz pewna liczba przewoźników
niszowych
niszowych
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Jakość usług ulegnie znacznej poprawie, oferta ulegnie
Jakość usług ulegnie znacznej poprawie, oferta ulegnie
rozszerzeniu w kierunku kompleksowych usług
rozszerzeniu w kierunku kompleksowych usług
logistycznych i transportu intermodalnego
logistycznych i transportu intermodalnego
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Znaczna obniżka taryf przewozowych
Znaczna obniżka taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wielkość przewozów oraz udział kolei w rynku
Wielkość przewozów oraz udział kolei w rynku
przewozów towarowych wzrosną
przewozów towarowych wzrosną
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
Przychody
Przychody
↑
↑
↓
↓
Możliwy wzrost przychodów w przewozach towarowych
Możliwy wzrost przychodów w przewozach towarowych
ogółem
ogółem
Przychody PKP Cargo spadną w wyniku konkurencji
Przychody PKP Cargo spadną w wyniku konkurencji
Koszty i
Koszty i
zatrudnienie
zatrudnienie
↓
↓
Redukcja zatrudnienia i kosztów w PKP Cargo będzie
Redukcja zatrudnienia i kosztów w PKP Cargo będzie
konieczna, jednak może być ograniczona poprzez
konieczna, jednak może być ograniczona poprzez
oczekiwany wzrost przewozów
oczekiwany wzrost przewozów
36
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
pasażerskich):
pasażerskich):
Ograniczona konkurencja w segmencie przewozów wykonywanych w
Ograniczona konkurencja w segmencie przewozów wykonywanych w
ramach służby publicznej. System przetargowy (jak w scenariuszu 3)
ramach służby publicznej. System przetargowy (jak w scenariuszu 3)
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Rozszerzenie oferty przewozowej i poprawa jej
Rozszerzenie oferty przewozowej i poprawa jej
jakości jeszcze bardziej znacząca niż w
jakości jeszcze bardziej znacząca niż w
scenariuszu 3
scenariuszu 3
Taryfa
Taryfa
→
→
Stabilizacja poziomu taryf
Stabilizacja poziomu taryf
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wyraźny wzrost przewozów (nieznacznie wyższy
Wyraźny wzrost przewozów (nieznacznie wyższy
niż w scenariuszu 3)
niż w scenariuszu 3)
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
Wzrost udziału rynkowego kolei w przewozach
Wzrost udziału rynkowego kolei w przewozach
Przychody
Przychody
↑
↑
Wyraźny wzrost przychodów (nieznacznie
Wyraźny wzrost przychodów (nieznacznie
wyższy niż w scenariuszu 3)
wyższy niż w scenariuszu 3)
Dotacje
Dotacje
↓
↓
Dotacje samorządowe dla przewoźników
Dotacje samorządowe dla przewoźników
nieznacznie niższe niż w scenariuszu 3
nieznacznie niższe niż w scenariuszu 3
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
↑
↑
Wysoki poziom inwestycji taborowych
Wysoki poziom inwestycji taborowych
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↓
↓
Presja na zmniejszenie zatrudnienia łagodzona
Presja na zmniejszenie zatrudnienia łagodzona
poszerzeniem oferty i zwiększeniem przewozów
poszerzeniem oferty i zwiększeniem przewozów
(jak w scenariuszu 3)
(jak w scenariuszu 3)
Przewozy w ramach służby publicznej
Przewozy w ramach służby publicznej
37
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
pasażerskich):
pasażerskich):
Ograniczona konkurencja w segmencie pasażerskich przewozów
Ograniczona konkurencja w segmencie pasażerskich przewozów
dalekobieżnych. Dwóch podstawowych przewoźników wybranych
dalekobieżnych. Dwóch podstawowych przewoźników wybranych
w przetargu.
w przetargu.
Oferta i
Oferta i
poziom usług
poziom usług
↑
↑
Zwiększenie ofert na rynku i podniesienie
Zwiększenie ofert na rynku i podniesienie
jakości usług przewozowych znaczniejsze
jakości usług przewozowych znaczniejsze
niż w scenariuszu 3
niż w scenariuszu 3
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Pozostałe czynniki jak w scenariuszu 3
Pozostałe czynniki jak w scenariuszu 3
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Udział
Udział
rynkowy
rynkowy
↑
↑
Przychody
Przychody
↑
↑
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↑
↑
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
38
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
Scenariusz 4 (regulowana konkurencja w przewozach
pasażerskich):
pasażerskich):
Jak w scenariuszu 3
Jak w scenariuszu 3
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
międzynarodowe
międzynarodowe
Dwóch dużych przewoźników konkurujących na rynku przewozów
Dwóch dużych przewoźników konkurujących na rynku przewozów
międzynarodowych
międzynarodowych
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Poziom oferty wzrośnie, zakres usług będzie
Poziom oferty wzrośnie, zakres usług będzie
szerszy niż w scenariuszach 1 i 2
szerszy niż w scenariuszach 1 i 2
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Poziom taryf spadnie
Poziom taryf spadnie
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wielkość przewozów wzrośnie bardziej niż w
Wielkość przewozów wzrośnie bardziej niż w
scenariuszach 1 i 2
scenariuszach 1 i 2
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
Nieznacznie wzrośnie
Nieznacznie wzrośnie
Przychody
Przychody
↑
↑
Przychody w ruchu międzynarodowym wzrosną
Przychody w ruchu międzynarodowym wzrosną
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
→
→
Długoterminowe strategie przewoźników sprzyjać
Długoterminowe strategie przewoźników sprzyjać
będą inwestycjom taborowym
będą inwestycjom taborowym
39
SCENARIUSZ 5
Warszawa Rembertów
40
Scenariusz 5 Maksymalizacja zysku w systemie opłat
Scenariusz 5 Maksymalizacja zysku w systemie opłat
krańcowych
krańcowych
Opłaty za dostęp do infrastruktury oparte na kosztach
Opłaty za dostęp do infrastruktury oparte na kosztach
krańcowych
krańcowych
Przewoźnicy działać będą zgodnie ze strategią
Przewoźnicy działać będą zgodnie ze strategią
maksymalizacji zysku
maksymalizacji zysku
Operatorzy przewozów w ramach służby publicznej oraz
Operatorzy przewozów w ramach służby publicznej oraz
pasażerskich przewozów dalekobieżnych będą wybierani w
pasażerskich przewozów dalekobieżnych będą wybierani w
drodze przetargów opartych wyłącznie na kryterium
drodze przetargów opartych wyłącznie na kryterium
cenowym
cenowym
5-letni horyzont czasowy umów na dostęp do infrastruktury
5-letni horyzont czasowy umów na dostęp do infrastruktury
i usługi służby publicznej
i usługi służby publicznej
Na rynku przewozów pasażerskich w poszczególnych
Na rynku przewozów pasażerskich w poszczególnych
segmentach po dwóch dużych operatorów i kilku
segmentach po dwóch dużych operatorów i kilku
mniejszych („niszowych”)
mniejszych („niszowych”)
41
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
krańcowych):
krańcowych):
Podobnie jak w scenariuszu 2, rynek podzieli się między operatorów o
Podobnie jak w scenariuszu 2, rynek podzieli się między operatorów o
strategii krótkoterminowej i długoterminowej, z przewagą strategii
strategii krótkoterminowej i długoterminowej, z przewagą strategii
krótkoterminowej (maksymalizacji zysku)
krótkoterminowej (maksymalizacji zysku)
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↓
↓
↑
↑
Jakość usług ulegnie pogorszeniu lub ustabilizuje
Jakość usług ulegnie pogorszeniu lub ustabilizuje
się, przedsiębiorstwa dążyć będą do
się, przedsiębiorstwa dążyć będą do
maksymalnego wykorzystania aktywów w
maksymalnego wykorzystania aktywów w
krótkim okresie.
krótkim okresie.
Zakres oferty może w krótkim okresie ulec
Zakres oferty może w krótkim okresie ulec
rozszerzeniu
rozszerzeniu
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Taryfy ulegną znacznemu obniżeniu
Taryfy ulegną znacznemu obniżeniu
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wielkość przewozów oraz udział kolei w
Wielkość przewozów oraz udział kolei w
rynku przewozów towarowych w krótkim
rynku przewozów towarowych w krótkim
okresie wzrośnie
okresie wzrośnie
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
Przychody
Przychody
↑
↑
↓
↓
Możliwy wzrost przychodów w przewozach
Możliwy wzrost przychodów w przewozach
towarowych ogółem
towarowych ogółem
Przychody PKP Cargo spadną w wyniku
Przychody PKP Cargo spadną w wyniku
konkurencji
konkurencji
Koszty i
Koszty i
zatrudnienie
zatrudnienie
↓
↓
Redukcja zatrudnienia i kosztów w PKP Cargo
Redukcja zatrudnienia i kosztów w PKP Cargo
będzie konieczna, jednak może być ograniczona
będzie konieczna, jednak może być ograniczona
poprzez oczekiwany wzrost przewozów
poprzez oczekiwany wzrost przewozów
Przewozy towarowe
Przewozy towarowe
42
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
krańcowych):
krańcowych):
Konkurencja przewoźników o strategii krótkoterminowej. System
Konkurencja przewoźników o strategii krótkoterminowej. System
przetargowy oparty o cenę. Dwóch dużych operatorów i kilku mniejszych
przetargowy oparty o cenę. Dwóch dużych operatorów i kilku mniejszych
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
↓
↓
Rozszerzenie oferty na głównych liniach z
Rozszerzenie oferty na głównych liniach z
największymi potokami podróżnych
największymi potokami podróżnych
Taryfa
Taryfa
↑
↑
Wzrost taryf (dążenie do maksymalizacji
Wzrost taryf (dążenie do maksymalizacji
zysków)
zysków)
Przewozy
Przewozy
↑
↑
↓
↓
Wzrost przewozów na głównych liniach, spadek
Wzrost przewozów na głównych liniach, spadek
na lokalnych
na lokalnych
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↓
↓
Udział rynkowy kolei pozostanie ustabilizowany
Udział rynkowy kolei pozostanie ustabilizowany
lub zmniejszy się wskutek niskiej jakości usług
lub zmniejszy się wskutek niskiej jakości usług
Przychody
Przychody
↑
↑
Niewielki wzrost przychodów przewoźników oraz
Niewielki wzrost przychodów przewoźników oraz
znaczna poprawa wyników finansowych
znaczna poprawa wyników finansowych
Dotacje
Dotacje
↓
↓
Bardzo niskie dotacje samorządowe dla
Bardzo niskie dotacje samorządowe dla
przewoźników
przewoźników
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
↓
↓
Ograniczenie inwestycji taborowych
Ograniczenie inwestycji taborowych
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↓
↓
Bardzo silna presja na zmniejszenie zatrudnienia
Bardzo silna presja na zmniejszenie zatrudnienia
– dążenie do ograniczenia kosztów działalności
– dążenie do ograniczenia kosztów działalności
Przewozy w ramach służby publicznej
Przewozy w ramach służby publicznej
43
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
krańcowych):
krańcowych):
Konkurencja przewoźników o strategii krótkoterminowej. System
Konkurencja przewoźników o strategii krótkoterminowej. System
przetargowy oparty o cenę. Dwóch dużych operatorów i kilku mniejszych
przetargowy oparty o cenę. Dwóch dużych operatorów i kilku mniejszych
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↓
↓
Oferta ukierunkowana wyłącznie na najbardziej
Oferta ukierunkowana wyłącznie na najbardziej
dochodowe relacje.
dochodowe relacje.
Jakość usług może się obniżyć
Jakość usług może się obniżyć
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Wyraźna obniżka taryf
Wyraźna obniżka taryf
Przewozy
Przewozy
↑
↑
W krótkim okresie wzrost przewozów
W krótkim okresie wzrost przewozów
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
W krótkim okresie wzrost udziału rynkowego
W krótkim okresie wzrost udziału rynkowego
kolei w przewozach
kolei w przewozach
Przychody
Przychody
↑
↑
Wzrost przychodów przewoźników
Wzrost przychodów przewoźników
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
↓
↓
Ograniczenie inwestycji taborowych
Ograniczenie inwestycji taborowych
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↑
↑
W krótkim okresie nieznaczny wzrost
W krótkim okresie nieznaczny wzrost
zatrudnienia
zatrudnienia
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
44
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
Scenariusz 5 (maksymalizacja zysku w systemie opłat
krańcowych):
krańcowych):
Konkurencja na rynku przewozów międzynarodowych w najbardziej
Konkurencja na rynku przewozów międzynarodowych w najbardziej
zyskownych relacjach (co najmniej dwóch operatorów)
zyskownych relacjach (co najmniej dwóch operatorów)
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↓
↓
Stosowana krótkoterminowa strategia
Stosowana krótkoterminowa strategia
maksymalizacji zysku wpłynie niekorzystnie na
maksymalizacji zysku wpłynie niekorzystnie na
jakość usług.
jakość usług.
Liczba połączeń w krótkim okresie może
Liczba połączeń w krótkim okresie może
wzrosnąć
wzrosnąć
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Poziom taryf znacząco spadnie
Poziom taryf znacząco spadnie
Przewozy
Przewozy
↑
↑
W krótkim okresie wzrost przewozów
W krótkim okresie wzrost przewozów
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
↓
↓
W krótkim okresie wzrost udziału rynkowego
W krótkim okresie wzrost udziału rynkowego
kolei w przewozach, później możliwy spadek
kolei w przewozach, później możliwy spadek
Przychody
Przychody
↑
↑
Wzrost przychodów przewoźników
Wzrost przychodów przewoźników
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
↓
↓
Ograniczenie inwestycji taborowych
Ograniczenie inwestycji taborowych
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↑
↑
W krótkim okresie nieznaczny wzrost
W krótkim okresie nieznaczny wzrost
zatrudnienia
zatrudnienia
Pasażerskie przewozy międzynarodowe
Pasażerskie przewozy międzynarodowe
45
Jaktorów, linia CMK
Jaktorów, linia CMK
SCENARIUSZ 6
SCENARIUSZ 6
46
Scenariusz 6
Scenariusz 6
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
dalekobieżnych i międzynarodowych
dalekobieżnych i międzynarodowych
Scenariusz 6 stanowi odmianę scenariusza 1 – minimum zmian –
Scenariusz 6 stanowi odmianę scenariusza 1 – minimum zmian –
kontynuacja stanu obecnego w przewozach pasażerskich i
kontynuacja stanu obecnego w przewozach pasażerskich i
towarowych
towarowych
Opłaty za dostęp do infrastruktury pozwalają na pokrycie kosztów
Opłaty za dostęp do infrastruktury pozwalają na pokrycie kosztów
zarządcy infrastruktury
zarządcy infrastruktury
Stawki opłat powiązane są z kosztami ponoszonymi na
Stawki opłat powiązane są z kosztami ponoszonymi na
poszczególnych odcinkach linii kolejowych
poszczególnych odcinkach linii kolejowych
Otwarty dostęp do rynku dla przewoźników w pasażerskich
Otwarty dostęp do rynku dla przewoźników w pasażerskich
krajowych przewozach dalekobieżnych i w przewozach
krajowych przewozach dalekobieżnych i w przewozach
międzynarodowych jeszcze przed 2010 rokiem
międzynarodowych jeszcze przed 2010 rokiem
W powyższych segmentach pojawią się nowi przewoźnicy
W powyższych segmentach pojawią się nowi przewoźnicy
ukierunkowani na krótkoterminową strategię maksymalizacji zysku
ukierunkowani na krótkoterminową strategię maksymalizacji zysku
Zakłada się co najmniej dwóch nowych operatorów w przewozach
Zakłada się co najmniej dwóch nowych operatorów w przewozach
pasażerskich
pasażerskich
47
Scenariusz 6
Scenariusz 6
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
dalekobieżnych i międzynarodowych
dalekobieżnych i międzynarodowych
Jak w scenariuszu 1
Jak w scenariuszu 1
Przewozy towarowe
Przewozy towarowe
PKP Cargo utrzyma pozycję dominującą na rynku kolejowym, chociaż straci część
PKP Cargo utrzyma pozycję dominującą na rynku kolejowym, chociaż straci część
rynku na rzecz innych przewoźników
rynku na rzecz innych przewoźników
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↑
↑
Poprawa na głównych szlakach kolejowych
Poprawa na głównych szlakach kolejowych
Kompleksowe usługi logistyczne
Kompleksowe usługi logistyczne
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Obniżka taryf przewozowych
Obniżka taryf przewozowych
Przewozy
Przewozy
↑
↑
Wzrost przewozów towarowych ogółem, możliwy
Wzrost przewozów towarowych ogółem, możliwy
spadek przewozów PKP Cargo
spadek przewozów PKP Cargo
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↓
↓
Spadek udziału rynkowego kolei w przewozach
Spadek udziału rynkowego kolei w przewozach
Przychody
Przychody
↑
↑
Nieznaczny wzrost przychodów ogółem, możliwy spadek
Nieznaczny wzrost przychodów ogółem, możliwy spadek
przychodów PKP Cargo
przychodów PKP Cargo
Koszty i
Koszty i
zatrudnienie
zatrudnienie
↓
↓
Konieczna redukcja kosztów i zatrudnienia w PKP Cargo
Konieczna redukcja kosztów i zatrudnienia w PKP Cargo
48
Scenariusz 6
Scenariusz 6
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
dalekobieżnych i międzynarodowych
dalekobieżnych i międzynarodowych
Jak w scenariuszu 1
Jak w scenariuszu 1
Nie przewiduje się konkurencji w przewozach pasażerskich
Nie przewiduje się konkurencji w przewozach pasażerskich
w ramach służby publicznej. Powstaną spółki przewozowe
w ramach służby publicznej. Powstaną spółki przewozowe
samorządów województw i PKP PR
samorządów województw i PKP PR
Przewozy w ramach służby publicznej
Przewozy w ramach służby publicznej
49
Scenariusz 6
Scenariusz 6
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
dalekobieżnych i międzynarodowych
dalekobieżnych i międzynarodowych
Otwarta konkurencja przewoźników o strategii krótkoterminowej (podobnie jak w
Otwarta konkurencja przewoźników o strategii krótkoterminowej (podobnie jak w
scenariuszu 5, przy czym nie stosuje się systemu przetargowego)
scenariuszu 5, przy czym nie stosuje się systemu przetargowego)
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↓
↓
Oferta ukierunkowana wyłącznie na najbardziej
Oferta ukierunkowana wyłącznie na najbardziej
dochodowe relacje.
dochodowe relacje.
Jakość usług obniży się
Jakość usług obniży się
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Możliwa obniżka taryf
Możliwa obniżka taryf
Przewozy
Przewozy
↑
↑
↓
↓
W krótkim okresie wzrost przewozów ogółem, przy
W krótkim okresie wzrost przewozów ogółem, przy
czym przewozy PKP IC obniżą się
czym przewozy PKP IC obniżą się
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
W krótkim okresie nieznaczny wzrost udziału
W krótkim okresie nieznaczny wzrost udziału
rynkowego kolei w przewozach
rynkowego kolei w przewozach
Przychody
Przychody
↑
↑
↓
↓
Wzrost przychodów przewoźników ogółem, przy czym
Wzrost przychodów przewoźników ogółem, przy czym
sytuacja finansowa PKP IC może się pogorszyć
sytuacja finansowa PKP IC może się pogorszyć
(konkurencja na najbardziej dochodowych liniach)
(konkurencja na najbardziej dochodowych liniach)
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
↓
↓
Ograniczenie inwestycji taborowych
Ograniczenie inwestycji taborowych
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↑
↑
W krótkim okresie nieznaczny wzrost zatrudnienia
W krótkim okresie nieznaczny wzrost zatrudnienia
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
Pasażerskie przewozy dalekobieżne
50
Scenariusz 6
Scenariusz 6
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
Otwarty dostęp do pasażerskich krajowych przewozów
dalekobieżnych i międzynarodowych
dalekobieżnych i międzynarodowych
Otwarty dostęp przed 2010 rokiem, przy strategii maksymalizacji zysku
Otwarty dostęp przed 2010 rokiem, przy strategii maksymalizacji zysku
(podobnie jak w scenariuszu 5, jednak obowiązuje system opłat
(podobnie jak w scenariuszu 5, jednak obowiązuje system opłat
całkowitych)
całkowitych)
Oferta i poziom
Oferta i poziom
usług
usług
↓
↓
Stosowana krótkoterminowa strategia
Stosowana krótkoterminowa strategia
maksymalizacji zysku wpłynie niekorzystnie na
maksymalizacji zysku wpłynie niekorzystnie na
jakość usług.
jakość usług.
Liczba połączeń w krótkim okresie może
Liczba połączeń w krótkim okresie może
wzrosnąć
wzrosnąć
Taryfa
Taryfa
↓
↓
Poziom taryf może się obniżyć
Poziom taryf może się obniżyć
Przewozy
Przewozy
↑
↑
W krótkim okresie wzrost przewozów
W krótkim okresie wzrost przewozów
Udział rynkowy
Udział rynkowy
↑
↑
↓
↓
W krótkim okresie wzrost udziału rynkowego
W krótkim okresie wzrost udziału rynkowego
kolei w przewozach, później możliwy spadek
kolei w przewozach, później możliwy spadek
Przychody
Przychody
↑
↑
Wzrost przychodów przewoźników
Wzrost przychodów przewoźników
Inwestycje
Inwestycje
taborowe
taborowe
↓
↓
Ograniczenie inwestycji taborowych
Ograniczenie inwestycji taborowych
Zatrudnienie
Zatrudnienie
↑
↑
W krótkim okresie nieznaczny wzrost
W krótkim okresie nieznaczny wzrost
zatrudnienia
zatrudnienia
Pasażerskie przewozy
Pasażerskie przewozy
międzynarodowe
międzynarodowe
Podsumowanie oceny scenariuszy
Podsumowanie oceny scenariuszy
Oceny scenariuszy różnią się w zależności od przyjętych
Oceny scenariuszy różnią się w zależności od przyjętych
kryteriów
kryteriów
Punkt
Punkt
widzenia
widzenia
Najkorzystniejs
Najkorzystniejs
zy scenariusz
zy scenariusz
Uwagi
Uwagi
Wielkość dotacji
Wielkość dotacji
do przewozów
do przewozów
służby
służby
publicznej
publicznej
5
5
Scenariusz zakładający przetargi
Scenariusz zakładający przetargi
oparte o cenę
oparte o cenę
Scenariusze 3 i 4 niewiele ustępują
Scenariusze 3 i 4 niewiele ustępują
Wielkość dotacji
Wielkość dotacji
z budżetu
z budżetu
państwa
państwa
1, 2, 6
1, 2, 6
Opłaty za dostęp pokrywają koszty
Opłaty za dostęp pokrywają koszty
zarządcy infrastruktury w
zarządcy infrastruktury w
scenariuszach 1, 2 i 6 – brak dotacji z
scenariuszach 1, 2 i 6 – brak dotacji z
budżetu państwa dla PKP PLK S.A. na
budżetu państwa dla PKP PLK S.A. na
pokrycie kosztów obsługi ruchu
pokrycie kosztów obsługi ruchu
pociągów
pociągów
Klienci
Klienci
przewozów
przewozów
pasażerskich
pasażerskich
4
4
Największa poprawa oferty
Największa poprawa oferty
przewozowej (kryteria społeczne)
przewozowej (kryteria społeczne)
Klienci
Klienci
przewozów
przewozów
towarowych
towarowych
3, 4
3, 4
Najniższy poziom taryf przewozowych,
Najniższy poziom taryf przewozowych,
najlepsza oferta
najlepsza oferta
→
→
Podsumowanie oceny scenariuszy
Podsumowanie oceny scenariuszy
c.d.
c.d.
Punkt
Punkt
widzenia
widzenia
Najkorzystniejs
Najkorzystniejs
zy scenariusz
zy scenariusz
Uwagi
Uwagi
Dotychczasowi
Dotychczasowi
operatorzy
operatorzy
pasażerscy
pasażerscy
1
1
Możliwość utrzymania dominującej
Możliwość utrzymania dominującej
pozycji na rynku
pozycji na rynku
Nowi
Nowi
przewoźnicy
przewoźnicy
pasażerscy
pasażerscy
3, 5
3, 5
Pełne otwarcie rynku przewozowego i
Pełne otwarcie rynku przewozowego i
wolna konkurencja
wolna konkurencja
Scenariusz 5 (przetargi oparte o cenę)
Scenariusz 5 (przetargi oparte o cenę)
odpowiadałby strategii
odpowiadałby strategii
krótkoterminowej
krótkoterminowej
Przewoźnicy
Przewoźnicy
towarowi
towarowi
3, 4
3, 4
Scenariusze najbardziej sprzyjające
Scenariusze najbardziej sprzyjające
rozwojowi (również PKP Cargo)
rozwojowi (również PKP Cargo)
Do dalszej analizy zleceniodawca
Do dalszej analizy zleceniodawca
wybrał
wybrał
scenariusze 1 oraz 3
scenariusze 1 oraz 3
Dziękujemy za uwagę
Dziękujemy za uwagę