Plan
zagospodarowania
przestrzennego
Struktura przestrzeni
Na wstępie należy określić strukturę
przestrzeni jako części składowej
zagospodarowania przestrzennego.
Struktura przestrzeni dzieli się na
określone elementy składowe z
jednoczesnym uwzględnieniem
wzajemnych relacji między sobą.
Struktura przestrzeni
Jest to trwałe zróżnicowanie przestrzeni z
punktu widzenia określonych cech i
wynikające z tego zróżnicowania relacje
pomiędzy elementami składowymi
przestrzeni
Z punktu widzenia struktury przestrzeń
składa się z elementów:
-
Strefowych ( np. strefa uprawy pszenicy)
-
Liniowych (np. liniowe urządzenia
infrastruktury technicznej, czyli drogi,
wodociągi, linie energetyczne )
-
Punktowe ( np. budynki )
Zagospodarowanie przestrzenne
Jest stanem przestrzeni, a więc terenów zabudowy,
urządzeń infrastruktury technicznej, a także
środowiska przyrodniczego wynikającym z
prowadzonej gospodarki przestrzennej.
Jest to wprowadzenie zmian do przestrzeni przez
człowieka w celu jej uzdatnienia ( zmiany muszą mieć
charakter trwały, efekt materialny) pod kontem
zaspokojenia potrzeb ludzkich.
Obejmuje wszystkie zmiany stałe zmiany w
środowisku geograficznym, a zwłaszcza wszystkie
urządzenia trwałe będące efektem świadomej
działalności człowieka
Jest to materialny efekt procesów uzdatnienia
przestrzeni dla potrzeb człowieka
Płaszczyzna zagospodarowania
przestrzennego (ZP)
ZP w sensie planistycznym. Całość
czynności planistycznych dotyczących
planowanego na danym obszarze
rozmieszczenia ludności, produkcji usług
infrastruktury społecznej i technicznej.
Sposoby zagospodarowania określają
miejscowe plany zagospodarowania
przestrzenią, a w przypadkach ich braku
administracyjne decyzje o warunkach tej
zabudowy
Planowanie przestrzenne jako
instrument zarządzania
przestrzenią
ZASADY PLANOWANIA W POLSCE
1.
zasada zróżnicowanego rozwoju
2.
Zasada ochrony wartości wysoko cenionych
3.
Zasada samodzielności planistycznej i
władztwa planistycznego gminy
4.
Zasada uspołecznienia procesu planowania
5.
Zasada ochrony interesu prawnego
podmiotów objętych ustaleniami
planistycznymi
6.
Zasada spójności systemu planowania
przestrzennego
W planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym uwzględnia się
zwłaszcza:
wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i
architektury;
Walory architektoniczne i krajobrazowe’
Wymagania ochrony środowiska, w tym gospodarowania
wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych
Wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków
oraz dóbr kultury współczesnej
Wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i
mienia jak również potrzeb osób niepełnosprawnych.
Walory ekonomiczne przestrzeni
Prawo własności
Potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa
Potrzeby interesu publicznego
Podstawy prawne planowania
przestrzennego w Polsce - Ewolucja
Dawniej:
-
Ustawa z dn. 12 lipiec 84r. „O planowaniu
przestrzennym” – Socjalizm
-
Ustawa z dn. 7 lipca 1994r. „O
zagospodarowaniu przestrzennym”
Aktualnie:
- Ustawa z dn. 27 marca 2003 r. „O planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zmiany prawne w systemie
planowania przestrzennego
wprowadzone ustawą z 1994r.
-
Ograniczenie roli państwa
-
Postawienia na samodzielność planistyczną gmin
-
Poszanowanie prawa własności
-
Odejście od hierarchicznej struktury planów
przestrzennych
-
zerwanie z praktyką obligatoryjności sporządzania
miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego
-
Uchylenie zakazu podejmowania działań
inwestycyjnych na obszarze, dla którego nie
sporządzono MPZP
Zmiany wprowadzone ustawą z
2003 r.
Inwestycje celu publicznego ( nowa kategoria
inwestycji)
Uproszczenie procedur planistycznych
wzmocnienie roli studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy ( wyjście
poza formułę poza gabinetową, studium nie jest
organem. Zawartość studium- to akt planowania
przestrzennego- jest wiążące dla władz gminnych do
ustalenia planów planistycznych gminy)
Standaryzacja dokumentów planistycznych w celu ich
ujednolicenia
Lepsza integracja przepisów dotyczących
zagospodarowania przestrzennego z przepisami
dotyczącymi nieruchomości
Problematyka ważności MPZP
Aktualnie tylko około 20 % powierzchni
kraju pokryte jest aktualnymi MPZP
Brak MPZP szacowany na około 80 %
obszaru kraju, to gminny problem dla
inwestorów
Ważność starych planów czyli tych
uchwalanych przed 1995 r. została
dwukrotnie przedłużona- z końcem 1999 i
2004.
Sytuacja I – gmina posiada MPZP
Nie trzeba w takim przypadku decyzji o
warunkach zabudowy.
ustalenie przeznaczenia terenu oraz
określenia sposobu zagospodarowania
i warunków zabudowy terenu
następuje w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego
Sytuacja II – gmina nie posiada
MPZP
Konieczna jest decyzja o warunkach
zabudowy
Określenie sposobu
zagospodarowania i warunków
zabudowy terenu następuje w drodze
decyzji o warunkach zabudowy, a w
przypadku inwestycji celu publicznego
– w drodze decyzji o ustaleniu
lokalizacji inwestycji.
System planowania
przestrzennego w
Polsce (SPP)
Na poziomie gminnym:
Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego
gminy
Miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego może być podstawą
wydania decyzji administracyjnej jako
jedyny tworzy prawo miejscowe
Planowanie przestrzenne w gminie
1. Rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do
sporządzania studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy (studium)
2. Wójt , burmistrz lub prezydent miasta sporządza
studium zawierające część tekstową i graficzną z
uwzględnieniem zasad określonych w koncepcji
przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii
rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego
województwa, oraz strategii rozwoju gminy.
3. Studium sporządza się dla obszaru w granicach
administracyjnych gminy.
4. Jest ono aktem prawa miejscowego oraz jest wiążące
dla organów gminy przy sporządzaniu planów
miejscowych.
Czynności wykonywane po podjęciu
przez radę gminy uchwały o
przystąpieniu do sporządzenia studium
Wójt, burmistrz lub prezydent miasta –
1.ogłasza w prasie miejscowej lub przez
obwieszczenie o podjęciu uchwały o
przystąpieniu do sporządzania owego
studium określając przy tym formę, miejsce
termin składania wniosków ( nie krótszy niż
21 dni od dnia ogłoszenia.
2.Zawiadamia na piśmie o podjęciu uchwały
o przystąpieniu do sporządzania studium
instytucje i organy właściwe do uzgadniania
i opiniowania projektu.
3. rozpatruje wnioski w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia upływu
terminu ich składania
4. sporządza projekt planu miejscowego wraz z prognozą oddziaływania na
środowisko
5. sporządza prognozę skutków finansowych uchwalenia planu miejscowego
6. Uzyskuje opinie o projekcie planu:
gminnej lub innej właściwej, komisji urbanistyczno-architektonicznej,
wójtów, burmistrzów gmin albo prezydentów miast, graniczących z
obszarem objętym planem, w zakresie rozmieszczenia inwestycji celu
publicznego o znaczeniu lokalnym.
7. Uzgadnia projekt z :
A) wojewodą, zarządem województwa, zarządem powiatu w zakresie
odpowiednich zadań rządowych i samorządowych,
B) właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków
C) organami właściwymi do uzgadniania projektu planu na podstawie
D) właściwym zarządcą drogi, jeżeli sposób
zagospodarowania gruntów przyległych do pasa
drogowego lub zmiana tego sposobu mogą mieć
wpływ na ruch drogowy lub samą drogę,
E) właściwymi organami wojskowymi, ochrony
granic oraz bezpieczeństwa państwa,
F) dyrektorem właściwego urzędu morskiego w
zakresie zagospodarowania pasa technicznego,
pasa ochronnego oraz morskich portów i przystani.
G) właściwym organem nadzoru górniczego w zakresie
zagospodarowania terenów górniczych,
H) właściwym organem administracji geologicznej w
zakresie terenów zagrożonych osuwaniem się mas
ziemnych,
I) ministrem właściwym do spraw zdrowia w zakresie
zagospodarowania obszarów ochrony uzdrowiskowej;
8) uzyskuje zgody na zmianę przeznaczenia gruntów
rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne;
9) wprowadza zmiany wynikające z uzyskanych opinii i
dokonanych uzgodnień
10. Ogłasza o wyłożeniu projektu planu do publicznego
wglądu na co najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia i
wykłada ten projekt wraz z prognozą oddziaływania na
środowisko do publicznego wglądu na co najmniej 21 dni
organizując w tym czasie dyskusję publiczną nad przyjętymi
w projekcie rozwiązaniami.
Wyznacza również o ogłoszeniu terminu dla osób fizycznych
i prawnych oraz nie posiadających osobowości prawnej na
wnoszenie uwag dot. Projektu nie krótszy niż 14 dni od dnia
zakończenia okresu wyłożenia.
Rozpatruje uwagi w terminie nie dłuższym niż 21 dni od
upływu terminu ich składania
Wprowadza zmiany oraz przedstawia Radzie projekt planu
miejscowego wraz z listą nieuwzględnionych uwag.
Na poziomie wojewódzkim
Plan zagospodarowania
przestrzennego województwa
Plan zagospodarowania
przestrzennego obszaru
metropolitalnego (gęsto
zaludnionego) jako część planu
zagospodarowania przestrzennego
Plan zagospodarowania przestrzennego
województwa uchwala sejmik
województwa
Uchwałę sejmiku województwa o
uchwaleniu planu zagospodarowania
przestrzennego województwa wraz z
dokumentacją prac planistycznych
marszałek województwa przekazuje
wojewodzie w celu oceny zgodności z
przepisami prawnymi oraz ogłoszenia w
wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Zmiana planu zagospodarowania
przestrzennego województwa następuje w
trybie, w jakim jest uchwalany ten plan.
Na poziomie krajowym:
Koncepcja przestrzennego
zagospodarowania kraju
Minister koordynuje zgodność planów
zagospodarowania przestrzennego województw z
koncepcją przestrzennego zagospodarowania kraju.
Prowadzi współpracę trans-graniczną i
przygraniczną w zakresie zagospodarowania
przestrzennego, a także przygotowuje okresowe
raporty o stanie zagospodarowania przestrzennego
kraju.
MPZP
Nie jest dokumentem obligatoryjnym
Gmina może mieć kilka planów dla różnych
fragmentów
Składa się z części opisowej i graficznej
Plan jest przepisem gminnym można na jego
podstawie wydać decyzję administracyjną ( np.
Pozwolenia na budowę lub decyzję)
Do projektu planu dołącza się prognozę skutków
finansowych planu miejscowego
Mieszkańcy mogą składać wnioski co najmniej do 21
dni do publicznego wglądu
Plan uchwalany przez Radę Gminy, uchwałę przesyła
do wojewody, który bada zgodność z prawem
Skutki finansowe uchwały lub
zmiany MPZP
Art.36 jeśli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą
korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowym sposobem lub
zgody z dotychczasowym przeznaczeniem stało się nie możliwe bądź
istotne ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości
może żądać od gminy:
Roszczenia:
1.
Odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
2.
Wykupienie nieruchomości lub jej części
3.
Nieruchomość zamienna
Jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość
nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty
sprzedaje tę nieruchomość może żądać od gminy odszkodowania równego
obniżeniu wartości nieruchomości.
Jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość
nieruchomości wzrosła, a właściciel albo użytkownik wieczysty sprzedaje tą
nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową
opłtę planistyczną, której wysokość nie może być niższa niż 30 % wzrostu
wartości nieruchomości
Organy doradcze
Przy organach samorządu terytorialnego działają
specjalne organy doradcze w kwestii
zagospodarowania przestrzennego:
1.
Obligatoryjne – gmina: komisja urbanistyczno-
architektoniczna; województwo : komisja
urbanistyczno – architektoniczna
2.
Fakultatywnie – powiatowa komisja urbanistyczno-
architektoniczna jako organ doradczy starosta
3.
Główna komisja urbanistyczno- architektoniczna
działa na szczebli centralnym