Wykład
Wykład
Różnice między ECDIS i
Różnice między ECDIS i
ECS
ECS
ECDIS
ECDIS
System Zobrazowania Map Elektronicznych i
System Zobrazowania Map Elektronicznych i
Informacji
Informacji
Electronic Chart Display And Information System
Electronic Chart Display And Information System
ENC -
ENC -
Electronic Navigational Chart
Electronic Navigational Chart
ECDIS -
ECDIS -
Electronic Chart Display System
Electronic Chart Display System
+
+
Information
Information
-----------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------
Electronic Chart Display and Information System
Electronic Chart Display and Information System
ECS -
ECS -
Electronic Chart System
Electronic Chart System
RCDS -Raster Chart Display System - systemy
RCDS -Raster Chart Display System - systemy
zobrazowania map rastrowych
zobrazowania map rastrowych
ARCS - Admiralty Raster Chart Service
ARCS - Admiralty Raster Chart Service
SENC – System Electronic Navigational Chart
SENC – System Electronic Navigational Chart
IMO/IHO HGE -
IMO/IHO HGE -
Harmonization Group of Experts
Harmonization Group of Experts
rezolucję
rezolucję
Performance Standards for ECDIS
Performance Standards for ECDIS
-
-
określający pakiet warunków
określający pakiet warunków
SOLAS-74 -
SOLAS-74 -
International Convention on Safety
International Convention on Safety
of Life at Sea
of Life at Sea
zmian w rezolucji dotyczącej standardów
zmian w rezolucji dotyczącej standardów
eksploatacyjnych dla systemu ECDIS -
eksploatacyjnych dla systemu ECDIS -
Appendix
Appendix
6 to the Annex to the Resolution 817/19 - Back-
6 to the Annex to the Resolution 817/19 - Back-
up requirements
up requirements
Tekst
Tekst
Mimo, iż osiągnięcia elektroniki oraz informatyki w zakresie
Mimo, iż osiągnięcia elektroniki oraz informatyki w zakresie
przechowywania, przetwarzania, przesyłania i zobrazowania
przechowywania, przetwarzania, przesyłania i zobrazowania
informacji doprowadziły już w końcu lat sześćdziesiątych do
informacji doprowadziły już w końcu lat sześćdziesiątych do
powstania koncepcji map cyfrowych, jeszcze przed kilku laty
powstania koncepcji map cyfrowych, jeszcze przed kilku laty
pojęcie morskiej mapy nawigacyjnej kojarzyło się wyłącznie z
pojęcie morskiej mapy nawigacyjnej kojarzyło się wyłącznie z
tradycyjnymi mapami papierowymi. Idea wprowadzenia
tradycyjnymi mapami papierowymi. Idea wprowadzenia
elektronicznej mapy nawigacyjnej ENC (
elektronicznej mapy nawigacyjnej ENC (
Electronic Navigational
Electronic Navigational
Chart
Chart
), tj. zastąpienia konwencjonalnej mapy morskiej mapą
), tj. zastąpienia konwencjonalnej mapy morskiej mapą
cyfrową, pojawiła się dopiero na początku lat osiemdziesiątych.
cyfrową, pojawiła się dopiero na początku lat osiemdziesiątych.
Należy podkreślić, iż od samego początku istnienia tej idei
Należy podkreślić, iż od samego początku istnienia tej idei
elektroniczna mapa nawigacyjna kojarzyła się z czymś więcej niż
elektroniczna mapa nawigacyjna kojarzyła się z czymś więcej niż
tylko obrazem konwencjonalnej mapy przedstawionym na ekranie
tylko obrazem konwencjonalnej mapy przedstawionym na ekranie
monitora. Traktowano ją jako zestaw danych wyjściowych
monitora. Traktowano ją jako zestaw danych wyjściowych
zintegrowanego systemu nawigacyjno-informacyjnego. Przyjętą
zintegrowanego systemu nawigacyjno-informacyjnego. Przyjętą
początkowo nazwę dla tego systemu - ECDIS (
początkowo nazwę dla tego systemu - ECDIS (
Electronic Chart
Electronic Chart
Display System
Display System
) szybko uzupełniono o kolejne słowo
) szybko uzupełniono o kolejne słowo
Information,
Information,
znacz
znacz
nie rozszerzając tym samym dotychczasowe znaczenie
nie rozszerzając tym samym dotychczasowe znaczenie
systemu na system informacyjny ECDIS (
systemu na system informacyjny ECDIS (
Electronic Chart Display
Electronic Chart Display
and Information System)
and Information System)
. Należy podkreślić, że od lat istnieje
. Należy podkreślić, że od lat istnieje
problem odpowiedniego dopasowania polskiego nazewnictwa.
problem odpowiedniego dopasowania polskiego nazewnictwa.
Dodatkowo sprawę komplikuje pojawienie się innych, nowych określeń dla systemów -
Dodatkowo sprawę komplikuje pojawienie się innych, nowych określeń dla systemów -
choć zbliżonych ideowo do systemu ECDIS, to jednak nie spełniających wszystkich
choć zbliżonych ideowo do systemu ECDIS, to jednak nie spełniających wszystkich
narzuconych nań wymagań, jak: systemy map elektronicznych ECS (
narzuconych nań wymagań, jak: systemy map elektronicznych ECS (
Electronic Chart
Electronic Chart
System), systemy zobrazowania map rastrowych RCDS (Raster Chart Display System) czy
System), systemy zobrazowania map rastrowych RCDS (Raster Chart Display System) czy
serwis ARCS (Admiralty Raster Chart Service).
serwis ARCS (Admiralty Raster Chart Service).
Nawigacyjny system informacyjny ECDIS nadaje nowy wymiar nawigacji. Rozwiązuje
Nawigacyjny system informacyjny ECDIS nadaje nowy wymiar nawigacji. Rozwiązuje
ważny z punktu widzenia bezpieczeństwa żeglugi problem prezentacji na wspólnym
ważny z punktu widzenia bezpieczeństwa żeglugi problem prezentacji na wspólnym
ekranie obrazu sytuacji nawodnej, uzyskanej za pomocą radaru, oraz sytuacji
ekranie obrazu sytuacji nawodnej, uzyskanej za pomocą radaru, oraz sytuacji
batymetrycznej zawartej na mapie. Zamiast korzystania z tradycyjnych map papierowych
batymetrycznej zawartej na mapie. Zamiast korzystania z tradycyjnych map papierowych
oraz innych publikacji nautycznych (wymagających stałej aktualizacji), odrębnego,
oraz innych publikacji nautycznych (wymagających stałej aktualizacji), odrębnego,
niekiedy czasochłonnego, określania bieżących pozycji statku i ręcznego nanoszenia ich
niekiedy czasochłonnego, określania bieżących pozycji statku i ręcznego nanoszenia ich
na mapę, śledzenia ruchu innych statków na radarze (bądź na ekranie ARPA) i ciągłego
na mapę, śledzenia ruchu innych statków na radarze (bądź na ekranie ARPA) i ciągłego
porównywania obrazu radarowego z mapą, statek będzie mógł być prowadzony z jednego
porównywania obrazu radarowego z mapą, statek będzie mógł być prowadzony z jednego
stanowiska bez konieczności dzielenia uwagi nawigatora.
stanowiska bez konieczności dzielenia uwagi nawigatora.
Należy podkreślić, iż ECDIS to narzędzia znacznie bardziej złożone, dynamiczne w swym
Należy podkreślić, iż ECDIS to narzędzia znacznie bardziej złożone, dynamiczne w swym
charakterze i funkcjonalnie bogatsze niż systemy przeznaczone do komputerowej
charakterze i funkcjonalnie bogatsze niż systemy przeznaczone do komputerowej
produkcji map. ECDIS to przede wszystkim baza danych zarówno geometrycznych, jak i
produkcji map. ECDIS to przede wszystkim baza danych zarówno geometrycznych, jak i
opisowych, które muszą być sprawnie aktualizowane, zarządzane i analizowane w sposób
opisowych, które muszą być sprawnie aktualizowane, zarządzane i analizowane w sposób
zapewniający uzyskanie znaczących informacji, utrwalanych w postaci "statycznych" map
zapewniający uzyskanie znaczących informacji, utrwalanych w postaci "statycznych" map
(kartowanie), obrazów procesów i zjawisk (monitoring), a także ich prognoz lub
(kartowanie), obrazów procesów i zjawisk (monitoring), a także ich prognoz lub
rekonstrukcji (modelowanie).
rekonstrukcji (modelowanie).
ECDIS to również organizacyjne ramy instytucji odpowiedzialnej za
ECDIS to również organizacyjne ramy instytucji odpowiedzialnej za
funkcjonowanie systemu oraz tworzący ją ludzie definiujący
funkcjonowanie systemu oraz tworzący ją ludzie definiujący
sposoby jego racjonalnego wykorzystania.
sposoby jego racjonalnego wykorzystania.
Z uwagi na złożoność problemu od kilku lat prowadzone są
Z uwagi na złożoność problemu od kilku lat prowadzone są
intensywne prace wielu organizacji międzynarodowych (m.in. IMO,
intensywne prace wielu organizacji międzynarodowych (m.in. IMO,
IHO, IEC, ISO, INMARSAT, CCIR, IALA, CIRM) w celu wypracowania
IHO, IEC, ISO, INMARSAT, CCIR, IALA, CIRM) w celu wypracowania
spójnych standardów eksploatacyjnych. Znaczna część tych prac
spójnych standardów eksploatacyjnych. Znaczna część tych prac
już została zakończona. W chwili obecnej uzgadniane są szczegóły
już została zakończona. W chwili obecnej uzgadniane są szczegóły
ostatecznych wersji standardów. O wadze zainteresowania
ostatecznych wersji standardów. O wadze zainteresowania
zagadnieniem może świadczyć fakt, iż niemal każda z tych
zagadnieniem może świadczyć fakt, iż niemal każda z tych
organizacji powołała specjalne komisje i grupy robocze zajmujące
organizacji powołała specjalne komisje i grupy robocze zajmujące
się szczegółowo konkretnymi problemami. Całość prac
się szczegółowo konkretnymi problemami. Całość prac
legislacyjnych w zakresie ECDIS jest koordynowana przez
legislacyjnych w zakresie ECDIS jest koordynowana przez
Międzynarodową Organizację Morską IMO, która w tym celu
Międzynarodową Organizację Morską IMO, która w tym celu
powołała wspólnie z IHO specjalną grupę roboczą IMO/IHO HGE
powołała wspólnie z IHO specjalną grupę roboczą IMO/IHO HGE
(
(
Harmonization Group of Experts
Harmonization Group of Experts
). Wprawdzie prace legislacyjne
). Wprawdzie prace legislacyjne
nie zostały całkowicie zakończone, ale już teraz wiadomo, w jakim
nie zostały całkowicie zakończone, ale już teraz wiadomo, w jakim
kierunku zmierzają. W 1995 roku Międzynarodowa Organizacja
kierunku zmierzają. W 1995 roku Międzynarodowa Organizacja
Morska IMO przyjęła długo oczekiwany dokument o przełomowym
Morska IMO przyjęła długo oczekiwany dokument o przełomowym
znaczeniu - rezolucję
znaczeniu - rezolucję
Performance Standards for ECDIS
Performance Standards for ECDIS
-
-
określający pakiet warunków, jakie musi spełniać system ECDIS, by
określający pakiet warunków, jakie musi spełniać system ECDIS, by
mógł być uznany za prawny ekwiwalent tradycyjnych map
mógł być uznany za prawny ekwiwalent tradycyjnych map
papierowych.
papierowych.
Sprawę komplikują głosy domagające się opracowania międzynarodowych
Sprawę komplikują głosy domagające się opracowania międzynarodowych
standardów także dla systemów map elektronicznych
standardów także dla systemów map elektronicznych
ECS (
ECS (
Electronic
Electronic
Chart Systems
Chart Systems
), nie będących ekwiwalentem dla map papierowych, a
), nie będących ekwiwalentem dla map papierowych, a
ostatnio także domagające się uznania takiej ekwiwalentności dla
ostatnio także domagające się uznania takiej ekwiwalentności dla
odpowiednio przygotowanych systemów map rastrowych, nazywanych
odpowiednio przygotowanych systemów map rastrowych, nazywanych
RCDS (
RCDS (
Raster Chart Display Systems
Raster Chart Display Systems
), a co za tym idzie, ustanowienia
), a co za tym idzie, ustanowienia
standardu międzynarodowego dla tychże systemów.
standardu międzynarodowego dla tychże systemów.
Jeszcze kilka, kilkanaście lat temu, kiedy pojawiła się idea wykorzystania
Jeszcze kilka, kilkanaście lat temu, kiedy pojawiła się idea wykorzystania
na statkach map cyfrowych, wielu uważało, iż mogą one wkrótce zastąpić
na statkach map cyfrowych, wielu uważało, iż mogą one wkrótce zastąpić
konwencjonalne mapy papierowe. Snuto wówczas koncepcje szybkiego
konwencjonalne mapy papierowe. Snuto wówczas koncepcje szybkiego
wprowadzenia do eksploatacji systemu uniwersalnego, integrującego
wprowadzenia do eksploatacji systemu uniwersalnego, integrującego
wszystkie urządzenia, z jakimi ma styczność nawigator na mostku.
wszystkie urządzenia, z jakimi ma styczność nawigator na mostku.
Roztaczano przed nawigatorami świetlaną wizję przyszłości, obiecywano
Roztaczano przed nawigatorami świetlaną wizję przyszłości, obiecywano
wręcz komfortowe warunki pracy, całkowite zautomatyzowanie
wręcz komfortowe warunki pracy, całkowite zautomatyzowanie
stanowiska pracy, co miało gwarantować znaczne odciążenie w pracy i
stanowiska pracy, co miało gwarantować znaczne odciążenie w pracy i
zmniejszenie obowiązków podczas pełnienia wachty. Oczekiwano, niemal
zmniejszenie obowiązków podczas pełnienia wachty. Oczekiwano, niemal
od zaraz, wdrożenia systemu rzeczywiście na miarę XXI wieku.
od zaraz, wdrożenia systemu rzeczywiście na miarę XXI wieku.
Prześcigano się w wymyślaniu kolejnych funkcji, jakie miałby spełniać
Prześcigano się w wymyślaniu kolejnych funkcji, jakie miałby spełniać
system-marzenie. Uważano, iż system powinien zapewniać automatyczną
system-marzenie. Uważano, iż system powinien zapewniać automatyczną
aktualizację danych, najchętniej bez udziału nawigatora, drogą
aktualizację danych, najchętniej bez udziału nawigatora, drogą
satelitarną, umożliwiać swobodne nakładanie obrazu radarowego na
satelitarną, umożliwiać swobodne nakładanie obrazu radarowego na
obraz mapy. Żądano zapewnienia możliwości pracy w czasie rzeczywistym
obraz mapy. Żądano zapewnienia możliwości pracy w czasie rzeczywistym
na kilku monitorach graficznych jednocześnie oraz umożliwienia płynnej
na kilku monitorach graficznych jednocześnie oraz umożliwienia płynnej
zmiany skali prezentowanej mapy. Domagano się jednej ogólnoświatowej
zmiany skali prezentowanej mapy. Domagano się jednej ogólnoświatowej
bazy danych, opracowywania map na podstawie danych cyfrowych
bazy danych, opracowywania map na podstawie danych cyfrowych
pochodzących ze źródeł znacznie bogatszych od tych, które są
pochodzących ze źródeł znacznie bogatszych od tych, które są
wykorzystywane do tworzenia map konwencjonalnych.
wykorzystywane do tworzenia map konwencjonalnych.
Sugerowano możliwość instalacji czarnej skrzynki (urządzenia rejestrującego wszelkie
Sugerowano możliwość instalacji czarnej skrzynki (urządzenia rejestrującego wszelkie
najdrobniejsze ruchy statku). Dostrzegano konieczność zapewnienia stałej informacji
najdrobniejsze ruchy statku). Dostrzegano konieczność zapewnienia stałej informacji
pozycyjnej,
pozycyjnej,
automatycznych metod wyznaczania drogi statku i wielu, wielu innych
automatycznych metod wyznaczania drogi statku i wielu, wielu innych
możliwości. Tymczasem minęło piętnaście lat i w sumie niewiele z tych postulatów
możliwości. Tymczasem minęło piętnaście lat i w sumie niewiele z tych postulatów
zostało zrealizowanych, niewiele posunęliśmy się do przodu. Sporo osób
zostało zrealizowanych, niewiele posunęliśmy się do przodu. Sporo osób
zainteresowanych tą problematyką może być zawiedzionych. Rzeczywiste osiągnięcia
zainteresowanych tą problematyką może być zawiedzionych. Rzeczywiste osiągnięcia
okazały się znacznie skromniejsze. Ze względu na ograniczenia technologiczno-
okazały się znacznie skromniejsze. Ze względu na ograniczenia technologiczno-
organizacyjne oraz finansowe, w przyjmowanych obecnie na forum międzynarodowym
organizacyjne oraz finansowe, w przyjmowanych obecnie na forum międzynarodowym
standardach odstąpiono od wielu interesujących koncepcji, zrezygnowano z wielu
standardach odstąpiono od wielu interesujących koncepcji, zrezygnowano z wielu
zapisów, pozostawiając jednak otwartą furtkę dla rozwiązań mogących narodzić się w
zapisów, pozostawiając jednak otwartą furtkę dla rozwiązań mogących narodzić się w
przyszłości. Pomimo tych znacznych ustępstw niestety do dzisiaj nie zdołano stworzyć
przyszłości. Pomimo tych znacznych ustępstw niestety do dzisiaj nie zdołano stworzyć
systemu, który całkowicie spełniałby jednocześnie wszystkie przyjęte wymogi i
systemu, który całkowicie spełniałby jednocześnie wszystkie przyjęte wymogi i
ustalenia, nawet w tak okrojonej, można by rzec, mniej ambitnej wersji.
ustalenia, nawet w tak okrojonej, można by rzec, mniej ambitnej wersji.
Mapa elektroniczna, stając się prawnym ekwiwalentem mapy papierowej,
Mapa elektroniczna, stając się prawnym ekwiwalentem mapy papierowej,
prawdopodobnie powoli zacznie wypierać ją ze statków, ale zanim to nastąpi, musi
prawdopodobnie powoli zacznie wypierać ją ze statków, ale zanim to nastąpi, musi
przejąć wszelkie jej dotychczasowe funkcje. Jedną z najistotniejszych barier na tej
przejąć wszelkie jej dotychczasowe funkcje. Jedną z najistotniejszych barier na tej
drodze od lat wydaje się być kwestia aktualizacji danych. Dopiero w momencie
drodze od lat wydaje się być kwestia aktualizacji danych. Dopiero w momencie
spełnienia w tym zakresie wymagań Konwencji SOLAS-74 (
spełnienia w tym zakresie wymagań Konwencji SOLAS-74 (
International Convention on
International Convention on
Safety of Life at Sea
Safety of Life at Sea
) Administracje Morskie będą mogły uznać ekwiwalentność ECDIS
) Administracje Morskie będą mogły uznać ekwiwalentność ECDIS
w stosunku do map tradycyjnych.
w stosunku do map tradycyjnych.
Jest sprawą oczywistą, że przyjęcie nowego systemu w światowej
Jest sprawą oczywistą, że przyjęcie nowego systemu w światowej
żegludze nie może zostać zrealizowane natychmiast i jednocześnie
żegludze nie może zostać zrealizowane natychmiast i jednocześnie
przez wszystkie państwa uprawiające żeglugę morską.
przez wszystkie państwa uprawiające żeglugę morską.
Wprowadzenie w życie wszystkich aspektów nowego systemu
Wprowadzenie w życie wszystkich aspektów nowego systemu
wymaga bowiem realizacji wielu zmian, które są zarówno
wymaga bowiem realizacji wielu zmian, które są zarówno
czasochłonne, jak i kosztowne. Chodzi tu przede wszystkim o
czasochłonne, jak i kosztowne. Chodzi tu przede wszystkim o
zmiany w wyposażeniu technicznym statków, biur
zmiany w wyposażeniu technicznym statków, biur
hydrograficznych, koordynujących stacji brzegowych oraz
hydrograficznych, koordynujących stacji brzegowych oraz
utworzenie nowych podsystemów zgodnie z ustalonymi
utworzenie nowych podsystemów zgodnie z ustalonymi
międzynarodowo schematami organizacyjno-funkcjonalnymi
międzynarodowo schematami organizacyjno-funkcjonalnymi
systemu, a także daleko idące zmiany w szkoleniu kadry oficerskiej.
systemu, a także daleko idące zmiany w szkoleniu kadry oficerskiej.
Dostrzegając nowe uwarunkowania i potrzeby związane ze
Dostrzegając nowe uwarunkowania i potrzeby związane ze
szkoleniem Katedra Nawigacji zakupiła specjalne oprogramowania
szkoleniem Katedra Nawigacji zakupiła specjalne oprogramowania
specjalistyczne wykorzystujące mapy elektroniczne (
specjalistyczne wykorzystujące mapy elektroniczne (
NAVI-Sailor
NAVI-Sailor
3000) ECDIS oraz NAVI-Trainer Professional
3000) ECDIS oraz NAVI-Trainer Professional
) firmy Transas Marine,
) firmy Transas Marine,
Przyjęte w 1995 roku poprawki i uzupełnienia do Konwencji STCW
Przyjęte w 1995 roku poprawki i uzupełnienia do Konwencji STCW
1978, które weszły w życie 1 lutego br., zawierające szczegółowe
1978, które weszły w życie 1 lutego br., zawierające szczegółowe
zalecenia dotyczące do programu nauczania, w tym narzucające
zalecenia dotyczące do programu nauczania, w tym narzucające
wymóg szkolenia w pracy na mapie, zrównują w tym zakresie
wymóg szkolenia w pracy na mapie, zrównują w tym zakresie
konwencjonalne mapy papierowe z mapami elektronicznymi.
konwencjonalne mapy papierowe z mapami elektronicznymi.
Zatem wszystkie zajęcia prowadzone dotychczas z wykorzystaniem
Zatem wszystkie zajęcia prowadzone dotychczas z wykorzystaniem
map papierowych powinny być prowadzone równolegle z
map papierowych powinny być prowadzone równolegle z
wykorzystaniem map elektronicznych.
wykorzystaniem map elektronicznych.
Obecnie na forum IMO prowadzone są równolegle prace dotyczące zmian w
Obecnie na forum IMO prowadzone są równolegle prace dotyczące zmian w
Konwencji SOLAS (rozdział V), zmian w rezolucji dotyczącej standardów
Konwencji SOLAS (rozdział V), zmian w rezolucji dotyczącej standardów
eksploatacyjnych dla systemu ECDIS (
eksploatacyjnych dla systemu ECDIS (
Appendix 6 to the Annex to the
Appendix 6 to the Annex to the
Resolution 817/19 - Back-up requirements
Resolution 817/19 - Back-up requirements
), dyskutowane są standardy dla
), dyskutowane są standardy dla
systemów RCDS oraz wytyczne dla systemów ECS. Wszystkie te prace
systemów RCDS oraz wytyczne dla systemów ECS. Wszystkie te prace
związane są, w mniejszym lub większym stopniu, z problematyką map
związane są, w mniejszym lub większym stopniu, z problematyką map
elektronicznych. Co z nich wyniknie, przekonamy się już w najbliższym
elektronicznych. Co z nich wyniknie, przekonamy się już w najbliższym
czasie. W każdym razie mapy elektroniczne i związane z nimi systemy to
czasie. W każdym razie mapy elektroniczne i związane z nimi systemy to
już nie przyszłość, a teraźniejszość nawigacji i to poparta aktami prawnymi
już nie przyszłość, a teraźniejszość nawigacji i to poparta aktami prawnymi
najwyższego rzędu, że wystarczy wymienić Konwencje SOLAS i STCW.
najwyższego rzędu, że wystarczy wymienić Konwencje SOLAS i STCW.
Należy wspomnieć dodatkowo o Decyzji Ramowej Rady Unii
Należy wspomnieć dodatkowo o Decyzji Ramowej Rady Unii
Europejskiej nr 222 z 2005 roku w sprawie ataków na systemy
Europejskiej nr 222 z 2005 roku w sprawie ataków na systemy
informatyczne.
informatyczne.
Definicje:
Definicje:
-
‘
‘
’
’
system informatyczny
system informatyczny
’’ oznacza wszelkie urządzenia lub grupę
’’ oznacza wszelkie urządzenia lub grupę
połączonych czy powiązanych urządzeń, z których jedno lub więcej, zgodnie
połączonych czy powiązanych urządzeń, z których jedno lub więcej, zgodnie
z oprogramowaniem, dokonuje automatycznego przetwarzania danych
z oprogramowaniem, dokonuje automatycznego przetwarzania danych
komputerowych, jak również danych przechowywanych, przetwarzanych
komputerowych, jak również danych przechowywanych, przetwarzanych
lub przekazywanych przez nie w celach eksploatacji, użycia, ochrony lub
lub przekazywanych przez nie w celach eksploatacji, użycia, ochrony lub
utrzymania.
utrzymania.
-
‘
‘
’
’
dane komputerowe
dane komputerowe
’’ oznaczają wszelkie przedstawienie faktów,
’’ oznaczają wszelkie przedstawienie faktów,
informacji lub koncepcji w formie odpowiedniej do przetwarzania w
informacji lub koncepcji w formie odpowiedniej do przetwarzania w
systemie informatycznym, włącznie z programem odpowiednim do
systemie informatycznym, włącznie z programem odpowiednim do
spowodowania wykonania funkcji przez system
spowodowania wykonania funkcji przez system
-
‘’
‘’
bezprawne
bezprawne
’’ oznacza dostęp lub ingerencję, na którą właściciel, inny
’’ oznacza dostęp lub ingerencję, na którą właściciel, inny
posiadacz prawa do systemu lub jego części nie udzielił zgody lub która nie
posiadacz prawa do systemu lub jego części nie udzielił zgody lub która nie
jest dozwolona na mocy prawa krajowego.
jest dozwolona na mocy prawa krajowego.
Następnie następują kolejne artykuły mówiące o:
Następnie następują kolejne artykuły mówiące o:
-
Nielegalnym dostępie do systemów informatycznych
Nielegalnym dostępie do systemów informatycznych
-
Nielegalnej ingerencji w system
Nielegalnej ingerencji w system
-
Nielegalnej ingerencji w dane
Nielegalnej ingerencji w dane
Zobowiązujące każde Państwo Członkowskie do podjęcia niezbędnych
Zobowiązujące każde Państwo Członkowskie do podjęcia niezbędnych
środków celem zapewnienia, że każde umyślne bezprawne
środków celem zapewnienia, że każde umyślne bezprawne
usunięcie, pogorszenie, zmiana itp. danych komputerowych w
usunięcie, pogorszenie, zmiana itp. danych komputerowych w
systemie informatycznym jest karane jako przestępstwo, kiedy
systemie informatycznym jest karane jako przestępstwo, kiedy
dokonywane jest bezprawnie.
dokonywane jest bezprawnie.
Mówi również o: kierowaniu, pomaganiu, podżeganiu i usiłowaniu.
Mówi również o: kierowaniu, pomaganiu, podżeganiu i usiłowaniu.
O: sankcjach, okolicznościach obciążających, odpowiedzialności osób
O: sankcjach, okolicznościach obciążających, odpowiedzialności osób
prawnych, sankcjach wobec osób prawnych, jurysdykcji i wymianie
prawnych, sankcjach wobec osób prawnych, jurysdykcji i wymianie
informacji.
informacji.
Ale to są zagadnienia dla prawników, i tylko je sygnalizuję.
Ale to są zagadnienia dla prawników, i tylko je sygnalizuję.
PODZIAŁ KLASYFIKACYJNY BAZ DANYCH MAP CYFROWYCH
PODZIAŁ KLASYFIKACYJNY BAZ DANYCH MAP CYFROWYCH
Rozr
Rozr
óż
óż
niamy dwa podstawowe rodzaje cyfrowych map
niamy dwa podstawowe rodzaje cyfrowych map
nawigacyjnych
nawigacyjnych
:
:
rastrowe, wektorowe
rastrowe, wektorowe
Źródło danych
Źródło danych
: narodowe biuro hydrograficzne lub producenci
: narodowe biuro hydrograficzne lub producenci
komercyjni
komercyjni
Standard formatu danych
Standard formatu danych
: S-57, SENC czy w innym dowolnym
: S-57, SENC czy w innym dowolnym
standardzie, np. CM-93,NESCA, TX97, TRANSAS MARINE itd.
standardzie, np. CM-93,NESCA, TX97, TRANSAS MARINE itd.
Przeznaczenie
Przeznaczenie
: ECDIS, RCDS czy też inny system map cyfrowych
: ECDIS, RCDS czy też inny system map cyfrowych
ECS
ECS
System aktualizacji danych
System aktualizacji danych
: oficjalna, regularna korekta map, czy
: oficjalna, regularna korekta map, czy
też jej brak.
też jej brak.
ECS – ELECTRONIC CHART SYSTEM
ECS – ELECTRONIC CHART SYSTEM
ECS- nie
będący
ekwiwalente
m map
papierowych
ECS- nie
będący
ekwiwalente
m map
papierowych
Standardy międzynarodowe
:
brak
Back-up ( układ rezerwowy):
dowolny
Aktualizacja:
Dowolny serwis aktualizujący
Baza danych:
Dowolnego typu
Certyfikat:
brak
ECS (Electronic Charts Systems)
systemy zobrazowania map cyfrowych
-
Elektroniczna mapa nawigacyjna ENC (
Elektroniczna mapa nawigacyjna ENC (
Electronic
Electronic
navigational chart
navigational chart
) wykorzystywana w ECDIS jest oryginalną
) wykorzystywana w ECDIS jest oryginalną
baza danych, standaryzowaną co do zawartości, struktury i
baza danych, standaryzowaną co do zawartości, struktury i
formatu, tworzoną w upoważnionych przez rząd biurach
formatu, tworzoną w upoważnionych przez rząd biurach
hydrograficznych.
hydrograficznych. Są systemami wykorzystującymi cyfrową
informację kartograficzną:
- nie podlegają standaryzacji i certyfikacji,
- nie muszą odpowiadać wymaganiom eksploatacyjnym
przeznaczonym dla systemów ECDIS
- wykorzystują dane pochodzące z najróżniejszych źródeł,
- posiadają o wiele mniejsze możliwości od wymaganych
dla ECDIS, jak np. zwykłe video plotery, czy proste systemy
map cyfrowych,
- dla ECS nie jest wymagana certyfikacja Administracji
Morskiej w zakresie:
hardware - oprzyrządowanie, komputery, monitory, złącza,
software - system operacyjny umożliwiający eksploatację
cyfrowej bazy danych dostępnej w jakimkolwiek formacie
wraz serwisem aktualizującym danych wraz z odpowiednimi
zabezpieczeniami licencyjnymi,
Systemy ECS, nie mogą być uważane za
ekwiwalent map nawigacyjnych, aby spełnić
wymagania bezpieczeństwa żeglugi, statki
wyposażone w tego typu urządzenia muszą
obligatoryjnie posiadać jako podstawowe
narzędzie pracy tradycyjne mapy papierowe i w
oparciu o nie prowadzić nawigację.
Systemową elektroniczną mapą nawigacyjną
Systemową elektroniczną mapą nawigacyjną
SENC
SENC
(
(
System Electronic Navigational Chart)
System Electronic Navigational Chart)
jest
jest
statkową bazą danych
statkową bazą danych
,
,
która w wyniku
która w wyniku
odpowiedniego przekształcenia oryginalnych danych
odpowiedniego przekształcenia oryginalnych danych
ENC , uwzględnienia oficjalnych poprawek do ENC
ENC , uwzględnienia oficjalnych poprawek do ENC
oraz informacji i uaktualnień wprowadzanych przez
oraz informacji i uaktualnień wprowadzanych przez
nawigatora, jest bezpośrednio wykorzystywana do
nawigatora, jest bezpośrednio wykorzystywana do
tworzenia zobrazowania i innych nawigacyjnych
tworzenia zobrazowania i innych nawigacyjnych
funkcji systemu.
funkcji systemu.
RCDS -Raster Chart Display System -
RCDS -Raster Chart Display System -
systemy zobrazowania map rastrowych
systemy zobrazowania map rastrowych
RCDS- nie
będący
ekwiwalente
m map
papierowych
RCDS- nie
będący
ekwiwalente
m map
papierowych
Standardy międzynarodowe
:
IMO A.817(19) Appendix 7,
IHO S 61
Back-up ( układ rezerwowy):
dowolny
Aktualizacja:
Oficjalny , regularny system poprawek
Baza danych:
RNC rastrowa mapa nawigacyjna
Certyfikat:
Oficjalny Administracji Morskiej
RCDS -Raster Chart Display System -
RCDS -Raster Chart Display System -
systemy zobrazowania map rastrowych
systemy zobrazowania map rastrowych
Rastrowa mapa nawigacyjna
Rastrowa mapa nawigacyjna
RNC
RNC
oznacza kopi
oznacza kopi
ę
ę
papierowej mapy
papierowej mapy
powstaj
powstaj
ą
ą
c
c
ą
ą
lub rozprowadzan
lub rozprowadzan
ą
ą
przez biura hydrograficzne
przez biura hydrograficzne
upoważnione przez rz
upoważnione przez rz
ą
ą
d. RNC. mo
d. RNC. mo
ż
ż
e oznacza
e oznacza
ć
ć
pojedyncz
pojedyncz
ą
ą
map
map
ę
ę
lub
lub
zbiór map. Nie mo
zbiór map. Nie mo
ż
ż
e ona jednak stanowi
e ona jednak stanowi
ć
ć
ekwiwalentu dla map
ekwiwalentu dla map
papierowych.
papierowych.
Termin
Termin
RCDS
RCDS
(
(
Raster Chart Display System
Raster Chart Display System
)
)
oznacza nawigacyjny
oznacza nawigacyjny
system informacyjny pozwalający na zobrazowanie rastrowych map
system informacyjny pozwalający na zobrazowanie rastrowych map
nawigacyjnych RNC (
nawigacyjnych RNC (
Raster Navigational Chart
Raster Navigational Chart
) oraz informacji
) oraz informacji
pozycyjnej pochodzącej z urz
pozycyjnej pochodzącej z urz
ą
ą
dzeń nawigacyjnych, wykorzystywany
dzeń nawigacyjnych, wykorzystywany
przez nawigatora przy planowaniu trasy statku i jej monitorowaniu
przez nawigatora przy planowaniu trasy statku i jej monitorowaniu
Zastosowanie rozwiązania przejściowego w systemach ECDIS:
Zastosowanie rozwiązania przejściowego w systemach ECDIS:
-
Wykorzystanie map rastrowych RNC, głównie brytyjskich map ARCS,
Wykorzystanie map rastrowych RNC, głównie brytyjskich map ARCS,
na obszarach, dla których nie ma jeszcze pokrycia mapami
na obszarach, dla których nie ma jeszcze pokrycia mapami
wektorowymi w formacie S-57. Istnieje jednak wymóg, by dla
wektorowymi w formacie S-57. Istnieje jednak wymóg, by dla
obszarów, gdzie używane będą mapy rastrowe ARCS statek posiadał
obszarów, gdzie używane będą mapy rastrowe ARCS statek posiadał
odpowiedni zestaw uaktualnianych na bieżąco map papierowych
odpowiedni zestaw uaktualnianych na bieżąco map papierowych
-
RCDS musi uzyskać certyfikację Administracji Morskiej w zakresie:
RCDS musi uzyskać certyfikację Administracji Morskiej w zakresie:
hardware
hardware
-
-
oprzyrządowanie, komputery, monitory, złącza,
oprzyrządowanie, komputery, monitory, złącza,
software
software
-
-
system operacyjny umożliwiający eksploatację cyfrowej
system operacyjny umożliwiający eksploatację cyfrowej
bazy danych wraz z odpowiednimi zabezpieczeniami licencyjnymi
bazy danych wraz z odpowiednimi zabezpieczeniami licencyjnymi
,
,
oficjalne
oficjalne
j
j
cyfrowe
cyfrowe
j
j
bazy danych
bazy danych
dostępne
dostępne
j
j
w rastrowym formacie
w rastrowym formacie
RNC [IHO S 61] wraz z regularnym serwisem aktualizującym.
RNC [IHO S 61] wraz z regularnym serwisem aktualizującym.
Electronic Chart Display and
Electronic Chart Display and
Information System
Information System
ECDIS-
ekwiwalent
map
papierowych
ECDIS-
ekwiwalent
map
papierowych
Standardy międzynarodowe:
IMO A.817(19),
IHO S 52,S57,
IEC 61174
Back-up ( układ rezerwowy):
dopuszczalny przez
Administrację Morską
Aktualizacja:
Oficjalny , regularny system poprawek
Baza danych:
ENC w formacie S 57 lub SENC
Certyfikat:
Oficjalny Administracji Morskiej
Electronic Chart Display and
Electronic Chart Display and
Information System
Information System
System
zobrazowania
elektronicznej
mapy
i
informacji
System
zobrazowania
elektronicznej
mapy
i
informacji
nawigacyjnej
nawigacyjnej
ECDIS (
ECDIS (
Electronic chart display and information system
Electronic chart display and information system
)
)
jest
jest
nawigacyjny
nawigacyjny
m
m
system
system
em
em
informacyjny
informacyjny
m
m
, który wraz z odpowiednimi
, który wraz z odpowiednimi
urządzeniami rezerwowymi (
urządzeniami rezerwowymi (
back-up arrangements
back-up arrangements
może być
może być
uznany
uznany
za odpowiadający aktualnym mapom
za odpowiadający aktualnym mapom
wymaganym przez prawidło V/27
wymaganym przez prawidło V/27
Konwencji SOLAS
Konwencji SOLAS
1974 przez wyświetlanie wybranych informacji z
1974 przez wyświetlanie wybranych informacji z
systemowej elektronicznej mapy nawigacyjnej SENC wraz z informacją
systemowej elektronicznej mapy nawigacyjnej SENC wraz z informacją
pozycyjną pochodzącą z nawigacyjnych czujników pomiarowych oraz
pozycyjną pochodzącą z nawigacyjnych czujników pomiarowych oraz
przez wyświetlanie dodatkowych informacji związanych z nawigacją, w
przez wyświetlanie dodatkowych informacji związanych z nawigacją, w
celu wspierania nawigatora w planowaniu i kontroli trasy.
celu wspierania nawigatora w planowaniu i kontroli trasy.
Termin ECDIS oznacza system zobrazowania elektronicznej mapy i
Termin ECDIS oznacza system zobrazowania elektronicznej mapy i
informacji nawigacyjnej pochodzącej z urządzeń nawigacyjnych,
informacji nawigacyjnej pochodzącej z urządzeń nawigacyjnych,
wykorzystywany przez nawigatora przy planowaniu trasy statku i jej
wykorzystywany przez nawigatora przy planowaniu trasy statku i jej
monitorowaniu.
monitorowaniu.
ECDIS musi uzyskać certyfikację Administracji Morskiej w zakresie:
ECDIS musi uzyskać certyfikację Administracji Morskiej w zakresie:
hardware
hardware
-
-
oprzyrządowanie, komputery, monitory, złącza,
oprzyrządowanie, komputery, monitory, złącza,
software
software
-
-
system operacyjny umożliwiający eksploatację cyfrowej
system operacyjny umożliwiający eksploatację cyfrowej
bazy danych wraz z odpowiednimi zabezpieczeniami licencyjnymi
bazy danych wraz z odpowiednimi zabezpieczeniami licencyjnymi
,
,
oficjalne
oficjalne
j
j
cyfrowe
cyfrowe
j
j
bazy danych dostępne
bazy danych dostępne
j
j
w wektorowym formacie S-
w wektorowym formacie S-
57
57
lub SENC
lub SENC
- elektroniczne mapy nawigacyjne ENC [IHO S-57,
- elektroniczne mapy nawigacyjne ENC [IHO S-57,
2000] wraz z regularnym serwisem aktualizującym.
2000] wraz z regularnym serwisem aktualizującym.
ELECTRONI
C CHARTS
SYSTEM
RCDS
RCDS
IMO
A.817(19)
Appendix 7,
IHO S 61
STANDARDY
MIĘDZYNARODO
WE
dowolny
RNC
Oficjalna,
regularna
Certyfikat
wydany
przez
administr
ację
morską
System nie
zatwierdzony
ECS
ECS
UKŁAD
REZERWOWY
BAZA
DANYCH
AKTUALIZACJA
CERTYFIKACJA
STATUS
ECS
ECS
System nie spełniający
standardów
Inna baza danych
Brak lub nieregularna
Zestawienie ECS i RCDS
Zestawienie ECS i RCDS
ELECTRONI
C CHARTS
SYSTEM
ECDIS
ECDIS
IMO
A.817(19)
IHO S 57,
S52
IEC 61174
STANDARD
Y
MIĘDZYNA
RODOWE
Dopuszczaln
y przez
Administracj
ę morską
ENC
Oficjalna,re
gularna
Certyfikat
wydany
przez
administr
ację
morską
System nie
zatwierdzon
y
ECS
ECS
UKŁAD
REZERWOWY
BAZA DANYCH AKTUALIZACJA
CERTYFIKACJA
ECS
ECS
ECS
System nie
spełniający
standardów
Inny układ rezerwowy
Inna baza danych
Brak lub nieregularna
Zestawienie ECDIS i ECS
Zestawienie ECDIS i ECS