ELEKTRONICZNE
ŹRÓDŁA
INFORMACJI Z
ZAKRESU NAUK
HUMANISTYCZNYC
H
Anna Myczewska gr.
Anna Myczewska gr.
B
B
GŁÓWNY CEL:
• Zaprezentowanie i zgromadzenie w
jednym miejscu źródeł które mają
wpływ na szybkie wyszukiwanie i
łatwy dostęp do informacji
ELEKTRONICZNE KATALOGI
BIBLIOTECZNE
ALEPH
• system biblioteczny firmy Ex Libris oparty na silniku
Oracle umożliwiający automatyzację obsługi i
integrację sieci katalogów bibliotecznych. System
Aleph wspiera Unicode, wykorzystuje XML. Ponad 2200
instalacji systemu Aleph funkcjonuje obecnie w
bibliotekach i konsorcjach ponad 60 krajów na świecie.
• Biblioteki mogą współpracować ze sobą na poziomie
centralnego katalogu (kontrola dubletów, wspólne
kartoteki haseł wzorcowych), jak i wypożyczalni przy
różnych zasadach udostępniania zbiorów (rejestracja
czytelników na dwóch poziomach - globalnym i
lokalnym).
• System posiada polską wersję językową interfejsu i
dokumentacji. Działa polski ośrodek wdrożeniowy
systemu.
BIBLIOTEKA NARODOWA
• Centralna biblioteka polska podległa Ministerstwu
Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Gromadzi książki, periodyki, publikacje elektroniczne i
audiowizualne wydawane na terenie RP oraz polonika
zagraniczne. Jest najważniejszą biblioteką naukową o
profilu humanistycznym, głównym archiwum
piśmiennictwa narodowego i krajowym ośrodkiem
informacji bibliograficznej o książce, placówką
naukową, a także ważnym ośrodkiem metodycznym
dla innych bibliotek w Polsce.
• Ma prawo do otrzymywania egzemplarza
obowiązkowego.
• Status biblioteki narodowej, jako jedyna w kraju prócz
biblioteki warszawskiej, posiada również Biblioteka
Jagiellońska w Krakowie
POLANKA
• pomaga lokalizować w zbiorach polskich bibliotek
anglistycznych publikacje dotyczące Wielkiej Brytanii,
USA i innych krajów anglojęzycznych - ich języka,
historii, literatury (teksty i opracowania krytyczne),
kultury, sztuki i problemów życia społecznego.
• została utworzona w latach 90-tych jako wspólny
katalog bibliotek anglistycznych na polskich
uniwersytetach. Do współpracy przystąpiły biblioteki
Uniwersytetu Warszawskiego (Instytut Anglistyki,
Ośrodek Studiów Brytyjskich, Uniwersyteckie Kolegium
Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego, Ośrodek
Studiów Amerykańskich) oraz biblioteki anglistyczne
uniwersytetów z Katowic, Krakowa, Lublina, Opola,
Poznania i Torunia. Przydatność tego zasobu jest
oceniana pozytywnie, choć aktualizacja nie zawsze
przebiegała sprawnie.
BIBLIOTEKA KONGRESU
• Library of Congress, Biblioteka Kongresu Stanów
Zjednoczonych (ang.: Library of Congress) – największa
biblioteka świata. Posiada ponad 130 mln różnego rodzaju
dokumentów, ponad 29 mln książek, 58 mln rękopisów,
4,8 mln map i atlasów, 12 mln fotografii, 6 mln
mikrofilmów, 3,5 mln dokumentów muzycznych, 500.000
filmów; wszystko w ponad 460 językach. 7 % zbiorów to
dokumenty w językach słowiańskich, w tym największy w
USA zbiór polskich książek. Całość zajmuje 856 km półek.
Biblioteka dysponuje (w 3 budynkach) 22 czytelniami
ogólnymi, 3 wydzielonymi czytelniami dla kongresmanów
oraz biblioteką sztuki (John F. Kennedy Center). Zatrudnia
5 tysięcy pracowników. Wyposażona jest w system
komputerowy o pojemności 13 mln rekordów oraz w 3000
terminali. Pełni funkcję biblioteki narodowej.
WORLDCAT
• katalog rozproszony łączący zbiory 71 000
bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami
serwisu Online Computer Library Center.
Katalog jest tworzony i prowadzony przez
biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.
• Zawiera ponad 150 milionów, różnych rekordów
odnoszących się do ponad 1,4 miliarda zasobów
fizycznych i cyfrowych w ponad 470 językach.
Jest to największa na świecie bibliograficzna
baza danych. OCLC udostępnia WorldCat
wszystkim bibliotekom za darmo, katalog jest
jednak podstawą też innych usług - płatnych -
takich jak współdzielenie zasobów i zarządzanie
zbiorami.
BIBLIOTEKI CYFROWE
ŚLĄSKA BIBLIOTEKA
CYFROWA
•
Biblioteka cyfrowa, której zasób współtworzony jest przez instytucje z terenu
historycznego Śląska, oraz obecnego województwa śląskiego. Celem powstania
Śląskiej Biblioteki Cyfrowej jest promowanie kultury i nauki oraz zapewnienie
powszechnego i swobodnego dostępu do dziedzictwa kulturowego
zgromadzonego w instytucjach kulturalnych i edukacyjnych regionu.
•
Zasób publikowany w ŚBC jest dostępny wszystkim niekomercyjnym
użytkownikom nieodpłatnie w zakresie jego kopiowania, warunki komercyjnego
wykorzystania zamieszczonych w ŚBC publikacji zależą od decyzji każdego z
uczestników – właściciela cyfrowej publikacji. Każdy z nich zachowuje prawa do
swojej publikacji i decyduje np. o okresie jej udostępniania. Uczestnicy publikują
cyfrowy zasób na równych prawach, decydując autonomicznie o wyborze i
liczbie umieszczonych w ŚBC publikacji.
•
ŚBC jest włączona w krajowy system bibliotek cyfrowych, dzięki czemu za jej
pośrednictwem można dotrzeć bezpośrednio do publikacji umieszczonych w
innych regionalnych i instytucjonalnych bibliotekach cyfrowych.
•
ŚBC ma charakter otwarty i mogą przystępować do niej instytucje sfery kultury,
nauki i edukacji, które utożsamiają się z celami jej działania. Obecnie zasób
współtworzy 43 instytucje, tj. biblioteki i wydawnictwa uczelni państwowych i
niepublicznych, biblioteki publiczne, archiwum, regionalne stowarzyszenie i
samorządowe instytucje kultury.
CYFROWA BIBLIOTEKA
NARODOWA POLONA
• Została uruchomiona w październiku 2006 roku. Jej twórcy
starali się uwzględnić przede wszystkim potrzeby polskich
użytkowników oraz niepowtarzalny charakter zbiorów
Biblioteki Narodowej, która jest założycielem Polony. Celem
CBN jest przede wszystkim umożliwienie czytelnikom z kraju i
całego świata kontaktu z książkami, czasopismami i innymi
typami dokumentów, które składają się na obraz polskiej
kultury, a które ze względu na ich wartość, unikatowość i
często zły stan zachowania nie są udostępniane publicznie.
• CBN Polona składa się z kolekcji tematycznych. Zgodnie ze
swoją misją, Polona zawiera kolekcje prezentujące utwory
największych polskich twórców: Mickiewicza, Słowackiego,
Norwida, Kochanowskiego, pierwodruki literatury polskiej,
wydawnictwa konspiracyjne okresu II wojny światowej.
Kolekcja nie jest jedynie zbiorem publikacji elektronicznych na
dany temat, jej integralną częścią jest wprowadzenie,
charakterystyka danej kategorii zbiorów i omówienie
najciekawszych pozycji.
EUROPEANA
• Biblioteka Europejska od 2006 roku przygotowywała się do
zbudowania portalu, obejmującego dokumenty cyfrowe z
różnego rodzaju instytucji kultury i dającego możliwość
jednoczesnego przeszukiwania zasobów europejskiego
dziedzictwa kulturowego, dostępnego w językach krajów Unii
Europejskiej. Portal ten nazwany został Europeana.
• We wrześniu 2007 roku został uruchomiony projekt EDLnet:
Thematic Networks, którego celem jest zbudowanie portalu
Europeana i wypełnienie go zawartością cyfrową, pochodzącą
z europejskich bibliotek, archiwów i muzeów. Bieżące prace
nad Europeaną są finansowane w ramach projektu
eContentPlus. Biblioteka Narodowa, jako partner o dużym
doświadczeniu w pracach digitalizacyjnych, została
zaproszona do udziału w tym projekcie. Oficjalne
uruchomienie portalu Europeana, zawierającego ponad 2
miliony obiektów cyfrowych, nastąpiło w listopadzie 2008 r.
Biblioteka Narodowa prezentuje w Europeanie zasoby CBN
Polona, pochodzące z domeny publicznej.
ZAGRANICZNE BAZY
CZASOPISM NAUKOWYCH
EBSCO
• EBSCO Information Services jest czołowym dostawcą usług
prenumeraty, obejmujących czasopisma elektroniczne, drukowane,
pakiety elektroniczne, narzędzia do zarządzania informacją
elektroniczną oraz bibliograficznych i pełnotekstowych baz danych dla
wszelkiego typu bibliotek i ośrodków naukowych i badawczych.
• ERIC - Educational Resource Information Center
Baza dziedzinowo obejmuje nauki edukacyjne i pedagogiczne. Aktualnie
zawiera ponad 1.194.000 rekordów oraz linki do ponad 100.000
dokumentów pełnotekstowych. Dokumenty źródłowe to: czasopisma,
raporty, przewodniki, książki, materiały historyczne, materiały
audiowizualne, testy, fotografie.
• Academic Search Complete
Wielodziedzinowa baza obejmująca ponad 5.500 tytułów czasopism
pełnotekstowych, w tym 4.600 czasopism recenzowanych oraz ponad
9.500 tytułów czasopism indeksowanych i abstraktowanych oraz około
10.000 monografii, raportów, materiałów konferencyjnych i in. Zawiera
ponad 1.250 czasopism, monografii i innych publikacji pełnotekstowych,
które są dostępne tylko w tej bazie. Obejmuje wiele dyscyplin z zakresu
nauk społecznych, humanistycznych, ścisłych, technicznych,
informatyki, sztuki, literatury. Archiwa sięgają niekiedy do 1865 roku.
ProQuest Science Journals
• Baza ProQuest Science Journals to
bezpośredni dostęp do potrzebnej informacji
niezależnie od tego, czy dotyczy ona
globalnego ocieplenia czy też skandalu
dotyczącego genetycznie modyfikowanej
żywności.
• Baza ProQuest Science Journals to stale
rosnąca kolekcja pełnotekstowych czasopism
naukowych połączona z doskonałymi
indeksami i abstraktami, oferująca
natychmiastowy dostęp do najnowszych
informacji, badań i trendów w wielu
gałęziach nauk ścisłych.
SAGE
• SAGE JOURNALS Online - pełnotekstowa,
wielodziedzinowa baza magazynów naukowych
wydawnictwa SAGE. Baza gromadzi pełne teksty
czasopism naukowych wydawanych przez SAGE
Publications. Udostępnia około 450 magazynów
naukowych. Posiada szeroki zakres tematyczny.
Zawiera następujące kolekcje: komunikacja społeczna
i środki masowego przekazu (Communication
Studies), kryminologia i sądownictwo (Criminology),
edukacja i szkolnictwo (Education), zarządzanie,
biznes i organizacja (Management & Organization
Studies), materiałoznawstwo (Materials Science),
nauki polityczne (Political Science), psychologia
(Psychology), socjologia (Sociology), urbanistyka i
planowanie (Urban Studies & Planning).
SCIENCE DIRECT
• Baza zawiera opisy bibliograficzne, spisy
treści i abstrakty artykułów z czasopism
publikowanych przez Elsevier. W
przypadku czasopism otrzymywanych
przez polskie biblioteki w formie
prenumeraty - dostępne są także pełne
wersje artykułów.
Poprzez bazę Elsevier można korzystać
także z bazy Springer poprzez Bibliotekę
Wirtualnej Nauki.
BAZY KSIĄŻEK
ELEKTRONICZNYCH
E-BRARY
• Oferuje najbardziej elastyczne możliwości
zamawiania elektronicznych książek i innych
renomowanych publikacji czołowych światowych
wydawnictw. Biblioteki mogą zaprenumerować
przygotowane w e-brary zestawy tytułów lub
stworzyć własne kolekcje, zakupić poszczególne
publikacje lub połączyć obie formy.
• Wszystkie dokumenty dostępne na platformie e-
brary są zintegrowane ze sobą i mogą być
dodatkowo powiązane z własnymi zbiorami
biblioteki, jak również z zasobami internetu.
• Platforma może być wykorzystywana do
archiwizacji i udostępniania online własnych
tekstów elektronicznych w postaci plików PDF.
POLSKIE KSIĄŻKI
ELEKTRONICZNE
IBUK
• płatna czytelnia online uruchomiona przez
Wydawnictwo Naukowe PWN, oparta na oryginalnym
oprogramowaniu firmy Itelix Investment. Użytkownik
zakłada konto w czytelni, a następnie wybiera
publikację (format PDF) i zamawia dostęp w wybranej
wersji, np. 24-godzinny dostęp z opcją wydruku. Aby
skorzystać z wykupionego dostępu, należy pobrać
bezpłatny czytnik Itelix i Library Reader.
• W perspektywie czytelnia ma zawierać tysiące
tytułów, szczególnie zdigitalizowanych publikacji
akademickich z całego kraju, które będą dostępne
online.
• Książki te można czytać bezpłatnie w sieci uczelnianej.
Questia Online Library
• biblioteka cyfrowa, która sama
określa się jako największy na
świecie zbiór książek i czasopism z
dziedzin humanistycznych i nauk
społecznych: 72 000
pełnotekstowych książek, 2 miliony
artykułów z całkowitymi
odniesieniami do słowników i
encyklopedii.