ROZPYLACZ
WTRYSKIWACZA
SILNIKA
SPALINOWEGO
WYSOKOPRĘŻNEG
O
PRZEDSTAWIENIE WYROBU
Rozpylacz jest częścią wtryskiwacza odpowiedzialną za
rozdrobnienie strugi oleju napędowego oraz wtryśniecie
jej odpowiedniej dawki do komory spalania silnika pod
odpowiednim kątem oraz ciśnieniem.
WARUNKI
PRACY
ROZPYLAC
ZA
WYSOKA TEMPERATURA
Może ona pochodzić z:
-spalania mieszanki paliwowo-
powietrznej, w silnikach
wysokoprężnych dochodzi do ok. 2270°C,
jednak proces ten trwa max. kilkadziesiąt
milisekund, a komora cały czas zasilana
jest świeżą chłodną mieszanką, dlatego
średnia temperatura w komorze wynosi
do 900°C. Nie jest to jednak temperatura,
do której nagrzewa się rozpylacz, gdyż w
ciągły sposób chłodzony jest paliwem
przez niego przepływającym
-świecy żarowej, która rozgrzewa się do
ponad 1000°C i nagrzewa komorę
spalania przed uruchomieniem silnika do
ok. 850°C
ZMĘCZENIE CIEPLNE
Cykliczne zmiany temperatur w komorze silnika
2270°C podczas zapłonu
-20°C temperatura zasysanego powietrza(np.zimą)
ZMIENNE OBCIĄŻENIA
MECHANICZNE
W korpusie rozpylacza występuje cykliczna
zmiana naprężeń spowodowana wzrostem
ciśnienia oleju napędowego nawet do 300bar i
jego spadkiem w chwili wtrysku.
TARCIE
Tarcie pary precyzyjnie pasowanej:
rozpylacz iglica domykająca wypływ paliwa
Podczas pracy
wtryskiwacza występuje:
-tarcie ślizgowe płynne
na pobocznicy walca iglicy
i rozpylacza
-tarcie półsuche w
stożku domykającym
otworki(klinowanie się obu
elementów).
EROZJA
We wnętrzu rozpylacza oraz przez otworki przepływa
pod dużym ciśnieniem olej napędowy(niekiedy
zanieczyszczony), który przez oddziaływanie
mechaniczne powodować może ubytki
powierzchniowe oraz zmianę wymiarów, np:
-zwiększenie luzu w pasowaniu iglica-rozpylacz
-zwiększyć średnice otworków(pogorszenie
właściwości rozpylających.
KAWITACJA
Niszczenie kawitacyjne (ang.
cavity = dziura, ubytek)
otworków występuje podczas
gwałtownego rozprężenia
cieczy podczas wtrysku.
Lokalny spadek ciśnienia
statycznego prowadzić może do
wrzenia cieczy i tworzenia się
pęcherzyków gazu. Kiedy paliwo
zaczyna opuszczać obszar
szybkiego przepływu(otworku),
ciśnienie statyczne ponownie
rośnie. Pęcherzyki zapadają się,
a często gwałtownie
implodują, co wytwarza fale
uderzeniowe i powierzchnia
otworków ulega powolnemu
niszczeniu.
Implozja
=
przeciwieństwo
eksplozji
ŚRODOWISKO KOROZYJNE
Powierzchnia wewnętrzna - wypełniona jest
olejem napędowym, który nie powoduje korozji na
elementach układu wtryskowego. W obecnych
paliwach stosuje się również inhibitory korozji co
zabezpiecza przed tym niekorzystnym zjawiskiem.
Powierzchnia zewnętrzna wraz z otworkami-
film olejowy osiadający na rozpylaczu w wyniku
spalania się oleju napędowego skutecznie chroni
rozpylacz przy zgaszonym silniku, jednak podczas
jego pracy może występować korozja
wysokotemperaturowa na powierzchni
rozpylacza(obecność w gazie takich produktów
spalania jak np. tlenki siarki czy siarkowodór)
EWENTUALNE
USZKODZENIA
Rozpylacz może ulec uszkodzeniu wskutek:
-mechanicznego zatarcia się
przesuwających się elementów,
spowodowane głównie zanieczyszczonym
paliwem;
-ciernego zużycia przylgni iglicy
(przeciekanie paliwa, nie trzymanie ciśnienia);
-zmianie geometrii oraz wymiarów
otworków(utrata właściwości rozpylających).
REGENERACJA
Zjawisko regeneracji rozpylaczy pojawiło
się w czasach kiedy brakowało wszelkich
części zamiennych do pojazdów. Warsztaty
naprawcze dużych baz transportowych z
konieczności wprowadziły procesy naprawcze
części, w tym rozpylaczy, gdyż była to
jedyna możliwość zapewnienia ciągłości
pracy taboru. Naprawy te były wykonywane
mimo świadomości, że żaden proces
regeneracji nie jest w stanie przywrócić
najważniejszych parametrów pracy
rozpylacza a w istocie powoduje
bezpowrotną utratę elementów geometrii i
charakterystyki wypływu, co w praktyce
oznacza jego zniszczenie.
RECYKLING
Rozpylacz wtryskiwacza(oryginalny i seryjnie
zamontowany w silniku pozwala na przejechanie 200-
300tysięcy kilometrów bez konieczności jego wymiany.
Przebieg ten przekłada się wiec na około 10lat.
W celu zbadania materiału jednego z rozpylaczy
dostępnych na rynku pochodzącego z układu Common
Rail CDI z silnika Mercedesa wykonano mikroanalizę
rentgenowska EDS. Materiał okazał się stalą stopową z
niską zawartością składników stopowych( jedynie 2%Cr i
1,5%Ni) stal tą można zakwalifikować do złomu
stalowego wsadowego.
W związku z niewielką masą oraz jednolitym
materiałem w całej objętości idealnie nadaję się na
wsad żelazny( do przetopu w piecu bez konieczności
zmiany kształtu bądź oczyszczania).
MIKROANALIZA RTG EDS
Element
keV
Wt%
At%
Cr
5,414
2,05
2,20
Fe
6,403
96,43
96,35
Ni
7,477
1,53
1,45
Total
100,00
100,00
Zawartość węgla nie była możliwa do sprawdzenia, gdyż
badanie części używanej z silnika dałoby nieprawdziwe wyniki,
jednakże przy tak małej zawartości składników stopowych
spodziewać się można podwyższonej zawartości węgla(warunki
pracy- tarcie)
TECHNOLOGIA WYTWARZANIA
Rozpylacze to części, których wielkość
zazwyczaj nie przekracza 5cm długości i 2cm
średnicy, dlatego wytwarza się je za pomocą
obróbki skrawaniem z gotowych
półproduktów jakimi są pręty.
Technologie wytwarzania:
-zewnętrzna bryła powstaje w wyniku
toczenia i szlifowania;
-otwory wewnętrzne wytwarzane są za
pomocą precyzyjnego wiercenia lufowego;
-otworki rozpylające uzyskuje się stosując
elektrodrążenie.
PREZENTACJA
MATERIAŁÓW
STAL NARZĘDZIOWA SZYBKOTNĄCA
SW7M
Stal
Skład chemiczny [%]
C
Mn
Si
P
S
Cr
Ni
Mo
W
V
Co
Cu
SW7
M
0,8
2-
0,9
2
MAX
0,4
MAX
-0,5
MAX
0,03
MAX
0,03
3,5-
4,5
MAX
0,4
4,5-
5,5
6,0-
7,0
1,7-
2,1
MAX
0,5
MAX
0,3
SW7M to najpowszechniej stosowana stal szybkotnąca, o dobrej
ciągliwości, udarności i odporności na ścieranie przy temperaturze
pracy do 600°C. HSS cechuje się dużą stabilnością wymiarową.
hartowanie
1170 - 1270 [°C]
odpuszczanie 550 - 570 [°C]
KRZYWA ODPUSZCZANIA NW7M
Twardość:
-w stanie zmiękczonym
207 - 269 HB
Twardości po hartowaniu
i odpuszczaniu znajdują
się na krzywej
odpuszczania tej stali:
STAL NARZĘDZIOWA DO
PRACY NA GORĄCO WCLV
Stal
Skład chemiczny [%]
C
Mn
Si
P
S
Cr
Ni
Mo
W
V
Co
Cu
WCLV
0,35
-
0,45
0,2
0,5
0,8
-1,2
MAX
0,03
MAX
0,03
4,5-
5,5
MAX
0,35
1,2-
1,5
MAX
0,3
0,8-
1,1
MAX
0,3
MAX
0,3
WCLV jest stosowana na narzędzia do obróbki plastycznej na gorąco i
do budowy form odlewniczych narażonych na bardzo wysokie
temperatury w czasie pracy. Wymaga się, by stale te zachowały swoje
właściwości do temperatury +600°C. Osiąga się to poprzez
zastosowanie wolframu i molibdenu.
hartowanie
1000 - 1050 [°C]
odpuszczanie 450 - 550 [°C]
KRZYWA ODPUSZCZANIA WCLV
Twardość:
-w stanie zmiękczonym
229HB
Twardości po hartowaniu
i odpuszczaniu znajdują
się na krzywej
odpuszczania tej stali:
INCONEL 625
Fe
Skład chemiczny [%]
C
Mn
Si
P
S
Cr
Ni
Mo
Cb+
Ta
Al.
Co
Cu
5
MAX
0,1
MAX
0,5
MAX
-0,5
MAX
0,01
5
MAX
0,01
5
20-
23
MIN
58
8-10
3,15
-
4,15
MAX
0,4
MAX
1
MAX
0,5
INCONEL® jest zarejestrowanym znakiem
handlowym Special Metal Corporation
Odnosi się do rodziny austenitycznych
nadstopów niklowo-chromowych (tzw.
SuperAlloys).
Stopy Inconel są zazwyczaj używane do pracy w
wysokiej temperaturze. Należą do grupy stopów
żaroodpornych i żarowytrzymałych.
Niska rozszerzalność cieplna – stosuje się
przy budowie reaktorów jądrowych.
Wysoka wytrzymałość 480MPa bez
konieczności utwardzania
Twardość 35HRC
STAL ŻAROWYTRZYMAŁA H5M
Stal ferrytyczno perlityczna- stosowana do produkcji części kotłów,
rekuperatorów, części pomp ,pokrywy itp. żaroodporna w powietrzu
do temperatury około 650oC, pod obciążeniem może pracować w
temperaturze do 500oC.
Stal
Skład chemiczny [%]
C
Mn
Si
P
S
Cr
Ni
Mo
W
V
Co
Cu
H5
M
MAX
0,15
MAX
0,5
MAX
0,5
MAX
0,03
5
MAX
0,03 4,5-6
MAX
0,5
2-2,5
-
-
-
-
DOBÓR
Wymagania
a
HSS NW7M
Stal do pracy na
gorąco
INCONEL 625
Stal żaro-
wytrzymała
H5M
a
b
g
b
g
b
g
b
g
Twardość [HRC]
0,25
100
25
80
20
40
10
30
7,5
Skrawalność
0,15
100
15
90
13,5
50
7,5
90
13,5
Współczynnik
przewodzenia ciepła
0,20
70
14
100
20
80
16
90
18
Odporność
korozyjna
0,25
60
15
60
15
90
22,5
100
25
Zmienność
wymiarowa
0,15
95
14,
25
50
7,5
100
15
60
9
suma
1
83,5
76,5
71
73
STAL NARZĘDZIOWA SZYBKOTNĄCA
ZOSTAŁA WYŁONIONA PRZEZ DOBÓR
MATERIAŁU NA ROZPYLACZ METODĄ
WŁAŚCIWOŚCI WAŻONYCH. MA TO TEŻ
SWOJE POKRYCIE W KATALOGACH FIRM
PRODUKUJĄCYCH ROZPYLACZE, GDZIE W
KARCIE CHARAKTERYSTYKI JAKO MATERIAŁ
WIDNIEJE HSS