APARATURA
APARATURA
W PRZEMYŚLE
W PRZEMYŚLE
CHEMICZNYM
CHEMICZNYM
APARATY
APARATY
DO
DO
DESTYLACJI
DESTYLACJI
I
I
REKTYFIKACJI
REKTYFIKACJI
Destylacja
Destylacja
to proces polegający na odparowaniu
to proces polegający na odparowaniu
ciekłego roztworu i częściowym przeprowadzeniu go w stan
ciekłego roztworu i częściowym przeprowadzeniu go w stan
gazowy.
gazowy.
Rozdział substancji przez destylację jest tym
Rozdział substancji przez destylację jest tym
efektywniejszy, im większa jest różnica ich temperatur
efektywniejszy, im większa jest różnica ich temperatur
wrzenia. Skład wytworzonej pary jest inny niż skład cieczy,
wrzenia. Skład wytworzonej pary jest inny niż skład cieczy,
z której para się tworzy i to zapewnia rozdział składników.
z której para się tworzy i to zapewnia rozdział składników.
Najprostsza odmiana destylacji nazywana jest destylacją
Najprostsza odmiana destylacji nazywana jest destylacją
prostą. Następuje w niej odparowanie jednorazowo części
prostą. Następuje w niej odparowanie jednorazowo części
surowca, odebranie pary i skraplanie. W ten sposób surowiec
surowca, odebranie pary i skraplanie. W ten sposób surowiec
zostaje podzielony na dwa produkty: nieodparowaną ciecz,
zostaje podzielony na dwa produkty: nieodparowaną ciecz,
tzw. ciecz wyczerpaną, oraz skroploną w deflegmatorze parę,
tzw. ciecz wyczerpaną, oraz skroploną w deflegmatorze parę,
zwaną destylatem.
zwaną destylatem.
Inną metodą destylacji jest destylacja frakcyjna
Inną metodą destylacji jest destylacja frakcyjna
lub rektyfikacja, która umożliwia uzyskanie
lub rektyfikacja, która umożliwia uzyskanie
dowolnie dokładnego rozdziału.
dowolnie dokładnego rozdziału.
Rodzaje destylacji:
Rodzaje destylacji:
•
destylacja z dodatkiem pary wodnej lub innego
destylacja z dodatkiem pary wodnej lub innego
czynnika rozcieńczającego fazę gazową,
czynnika rozcieńczającego fazę gazową,
•
destylacja prowadzona pod próżnią, między
destylacja prowadzona pod próżnią, między
innymi tzw. destylacja cząsteczkowa, w której
innymi tzw. destylacja cząsteczkowa, w której
zastosowano tak niskie ciśnienie, że stało się
zastosowano tak niskie ciśnienie, że stało się
możliwe wykorzystanie do rozdziału swobodnej
możliwe wykorzystanie do rozdziału swobodnej
drogi cząsteczek.
drogi cząsteczek.
Rektyfikacja
polega na przeciwprądowym
zetknięciu się cieczy i par z jednoczesną
wymianą masy i ciepła.
Wyróżniamy rektyfikację okresową i ciągłą.
Rozdzielenie mieszanin ciekłych poprzez
destylację i rektyfikację jest w głównej mierze
uwarunkowane charakterem krzywych cieczy i
pary przedstawiających wykres równowagi
ciecz-para. Przebieg tych krzywych stanowi
podstawę klasyfikacji mieszanin cieczy o
nieograniczonej wzajemnej mieszalności.
Dla układu binarnego krzywe równowagi cieczparaizoterma
(stała temperatura) i izobara (stałe ciśnienie), w przypadku
ogólnym; wyglądają następująco:
gdzie:
1, 2 – składniki „1” i „2” mieszaniny binarnej
X -ułamek molowy składnika lotniejszego w cieczy;
Y - ułamek molowy składnika lotniejszego w parze;
p
1,
p
2
– prężność par nad czystym składnikiem;
t
1,
t
2
– temperatury wrzenia czystych składników;
pkt. A, B i C, D odpowiadają składom fazy ciekłej i gazowej w
stanie równowagi ciecz-para.
Kocioł destylacyjny z wężownicą grzejną
Kocioł destylacyjny z wężownicą grzejną
1właz, 2wężownica grzejna, 3spust, 4wylot par do skraplacza,
5doprowadzenie pary wodnej, 6odprowadzenie skroplin, 7odprowadzenie
pary grzejnej
Czynnikiem grzejnym jest para wodna
Czynnikiem grzejnym jest para wodna
doprowadzana przez króciec dolotowy.
doprowadzana przez króciec dolotowy.
Zaletą kotła destylacyjnego z wężownicą grzejną
Zaletą kotła destylacyjnego z wężownicą grzejną
jest prosta konstrukcja i niezbyt skomplikowana
jest prosta konstrukcja i niezbyt skomplikowana
obsługa.
obsługa.
Wadą tego urządzenia jest okresowość pracy
Wadą tego urządzenia jest okresowość pracy
i konieczność doprowadzenia ciepła z zewnątrz.
i konieczność doprowadzenia ciepła z zewnątrz.
Aparatura do destylacji z deflegmacją
Aparatura do destylacji z deflegmacją
1destylator, 2deflegmator, 3skraplacz (kondensator),
4element grzejny, 5,6dopływ i odpływ wody, 7dopływ pary
destylatu, 8odpływ destylatu
W wyniku destylacji prostej można uzyskać niewielki
W wyniku destylacji prostej można uzyskać niewielki
stopień rozdziału składników. W celu jego zwiększenia
stopień rozdziału składników. W celu jego zwiększenia
powszechnie stosuje się destylację z deflegmacją.
powszechnie stosuje się destylację z deflegmacją.
Para powstająca z odparowania surówki w destylatorze
Para powstająca z odparowania surówki w destylatorze
doprowadzana jest do rur wymiennika ciepła
doprowadzana jest do rur wymiennika ciepła
płaszczowo
płaszczowo
rurowego, w których wskutek chłodzenia
rurowego, w których wskutek chłodzenia
wodą dopływającą do przestrzeni międzyrurowej ulega
wodą dopływającą do przestrzeni międzyrurowej ulega
częściowemu skropleniu, powracając z powrotem do
częściowemu skropleniu, powracając z powrotem do
destylatora jako tzw. powrót.
destylatora jako tzw. powrót.
Część pary, która się nie skropliła, przepływa do
Część pary, która się nie skropliła, przepływa do
skraplacza, gdzie w całości ulega skropleniu
skraplacza, gdzie w całości ulega skropleniu
i ochłodzeniu, po czym jako destylat spływa do
i ochłodzeniu, po czym jako destylat spływa do
odbieralników.
odbieralników.
Wymiennik ciepła nosi nazwę deflegmatora,
Wymiennik ciepła nosi nazwę deflegmatora,
a proces częściowego skraplania
a proces częściowego skraplania
procesem
procesem
deflegmacji.
deflegmacji.
W deflegmatorze zachodzi skraplanie głównie
W deflegmatorze zachodzi skraplanie głównie
składników wyżej wrzących, a więc mniej
składników wyżej wrzących, a więc mniej
lotnych. Dzięki temu następuje wzbogacanie
lotnych. Dzięki temu następuje wzbogacanie
pary destylatu w składnik łatwiej lotny. Pozwala
pary destylatu w składnik łatwiej lotny. Pozwala
to na otrzymanie destylatu bogatszego w ten
to na otrzymanie destylatu bogatszego w ten
składnik.
składnik.
Kolumna destylacyjna z wirującym bębnem
Kolumna destylacyjna z wirującym bębnem
1płaszcz kolumny, 2bęben wirujący, 3kocioł
destylacyjny, 4wpływ pary grzejnej, 5wypływ pary
grzejnej, 6odpływ pary do deflegmatora, 7dopływ cieczy
powrotnej z deflegmatora, 8deflegmator, 9destylat
Kolumna ta posiada bęben wirujący o średnicy 125
Kolumna ta posiada bęben wirujący o średnicy 125
mm i długości 1500 mm. Bęben ten wykonuje ruch
mm i długości 1500 mm. Bęben ten wykonuje ruch
obrotowy z częstotliwością 2000 -8000 obr/ min. Od
obrotowy z częstotliwością 2000 -8000 obr/ min. Od
dołu ku górze przepływają opary wytworzone w kotle
dołu ku górze przepływają opary wytworzone w kotle
destylacyjnym, ogrzewanym parą grzejną.
destylacyjnym, ogrzewanym parą grzejną.
W kolumnie spływająca ciecz styka się z parą w
W kolumnie spływająca ciecz styka się z parą w
szczelinie o szerokości 1 – 2 mm, z której skrapla się
szczelinie o szerokości 1 – 2 mm, z której skrapla się
składnik trudniej lotny i która wzbogaca się w
składnik trudniej lotny i która wzbogaca się w
składnik bardziej lotny.
składnik bardziej lotny.
Para bogata w składnik bardziej lotny odpływa do
Para bogata w składnik bardziej lotny odpływa do
deflegmatora, zaś skroplona część jako powrót wraca
deflegmatora, zaś skroplona część jako powrót wraca
do kolumny.
do kolumny.
Zdolność przerobowa tej kolumny wynosi 3 – 5 kg/h.
Zdolność przerobowa tej kolumny wynosi 3 – 5 kg/h.
Kolumna z wypełnieniem
Kolumna z wypełnieniem
1para, 2orosienie,
3pierścienie skierowujące,
4ciecz do wyparki, 5pokrywa,
6płaszcz, 7właz, 8wypełnienie
W kolumnie na ruszcie umieszcza się warstwę
W kolumnie na ruszcie umieszcza się warstwę
wypełnienia o większym wymiarze, w celu uniknięcia
wypełnienia o większym wymiarze, w celu uniknięcia
przesypów. Na górę wypełnienia daje się perforowane
przesypów. Na górę wypełnienia daje się perforowane
płyty, w celu zapobieżenia porywaniu elementów
płyty, w celu zapobieżenia porywaniu elementów
wypełnienia przez gaz.
wypełnienia przez gaz.
Otwory w płycie winny mieć przekrój o takich
Otwory w płycie winny mieć przekrój o takich
wymiarach, aby nie dławić przepływu faz. Na odpływie
wymiarach, aby nie dławić przepływu faz. Na odpływie
gazu rozmieszcza się pierścienie zbijające porwane
gazu rozmieszcza się pierścienie zbijające porwane
części stałe i krople cieczy.
części stałe i krople cieczy.
Doprowadzenie orosienia na szczyt kolumny powinno
Doprowadzenie orosienia na szczyt kolumny powinno
być tak skonstruowane, aby zabezpieczyć jego
być tak skonstruowane, aby zabezpieczyć jego
równomierny rozpływ w całym przekroju kolumny (sita,
równomierny rozpływ w całym przekroju kolumny (sita,
rozbryzgiwacze).
rozbryzgiwacze).
Do celów przemysłowych stosowane są dwa typy
Do celów przemysłowych stosowane są dwa typy
wypełnień: wypełnienia standardowe o
wypełnień: wypełnienia standardowe o
przeciętnej sprawności, jak pierścienie,
przeciętnej sprawności, jak pierścienie,
siodełka, kraty, blachy płaskie oraz wypełnienia
siodełka, kraty, blachy płaskie oraz wypełnienia
specjalne o dużej sprawności.
specjalne o dużej sprawności.
Celowe jest stosowanie kolumn z wypełnieniem,
Celowe jest stosowanie kolumn z wypełnieniem,
jeśli wymagany jest mały spadek ciśnienia i
jeśli wymagany jest mały spadek ciśnienia i
mały stopień zatrzymania.
mały stopień zatrzymania.
Continuous Fractional Distillation -
ciągła destylacja frakcyjna
Tray Distillation Tower -
półkowa wieża destylacyjna
DESTYLACJA
RÓWNOWAGOWA
Ebuliometr
1. Kolba grzejna, 2. doprowadzenie
próbki, 3. odbiór próbki, 4. miejsca
poboru próbek, 5. zawór, 6. zawór,
7. termometr, 8. do próżni, 9.
doprowadzenie wody chłodzącej,
10. odprowadzenie wody
chłodzącej
DESTYLACJA RÓŻNICZKOWA
DESTYLACJA RÓŻNICZKOWA
Laboratoryjny zestaw destylacyjny:
1. palnik, 2. kolba, 3. nasadka destylacyjna, 4. termometr,
5. chłodnica, 6. oliwka wlotowa wody, 7. oliwka wylotowa
wody, 8. odbieralnik, 9. oliwka próżniowa (gazu
obojętnego), 10. łącznik destylacyjny
Destylacja w pracowni alchemicznej. Strona tytułowa
traktatu alchemicznego Hieronymusa Brunschwiga, 1507.
Aparatura rektyfikacyjna o
Aparatura rektyfikacyjna o
działaniu okresowym
działaniu okresowym
1kocioł destylacyjny, 2kolumna
rektyfikacyjna, 3deflegmator,
4naczynie rozdzielcze, 5,6przewody
powrotu i rektyfikatu, 7wymiennik
ciepła, 8zbiorniki rektyfikatu
Do kotła destylacyjnego o pojemności od
kilkudziesięciu do kilkuset m
3
, wyposażonego w
element grzejny w postaci wężownicy,
doprowadza się surówkę, która po podgrzaniu
do temperatury wrzenia paruje. Opary
przechodzą do kolumny i przepływając przez nią
ku górze stykają się z cieczą spływającą w dół.
Para wzbogacona w składnik bardziej lotny
odpływa ze szczytu kolumny do przestrzeni
międzyrurowej deflegmatora, gdzie ulega
całkowitemu skropleniu. Skropliny przepływają
do rozdzielacza.
Część skroplin jest zawracana przewodem do
Część skroplin jest zawracana przewodem do
górnej części kolumny jako powrót, a część
górnej części kolumny jako powrót, a część
odpływa do wymiennika ciepła jako rektyfikat. W
odpływa do wymiennika ciepła jako rektyfikat. W
wymienniku rektyfikat zostaje ochłodzony
wymienniku rektyfikat zostaje ochłodzony
do temperatury otoczenia i odprowadzony do
do temperatury otoczenia i odprowadzony do
zbiorników.
zbiorników.
Początkowo stężenie składnika trudniej lotnego
Początkowo stężenie składnika trudniej lotnego
w rektyfikacie jest bardzo małe. W miarę
w rektyfikacie jest bardzo małe. W miarę
prowadzenia procesu rektyfikacji surówka staje
prowadzenia procesu rektyfikacji surówka staje
się coraz uboższa w składnik bardziej lotny.
się coraz uboższa w składnik bardziej lotny.
Jeśli ilość powrotu dopływającego do kolumny
Jeśli ilość powrotu dopływającego do kolumny
jest stała, skutkuje to zmianą składu pary
jest stała, skutkuje to zmianą składu pary
odpływającej do deflegmatora i odbieranego
odpływającej do deflegmatora i odbieranego
rektyfikatu, który wzbogaca się w składnik
rektyfikatu, który wzbogaca się w składnik
trudniej lotny.
trudniej lotny.
Mimo zmiany składu surówki w kotle w kolumnie
Mimo zmiany składu surówki w kotle w kolumnie
o działaniu okresowym możliwe jest uzyskanie
o działaniu okresowym możliwe jest uzyskanie
rektyfikatu o stałym składzie przez stopniowe
rektyfikatu o stałym składzie przez stopniowe
zwiększanie ilości powrotu w czasie rektyfikacji.
zwiększanie ilości powrotu w czasie rektyfikacji.
Aparatura rektyfikacyjna o działaniu ciągłym
1zbiornik surówki, 2wymiennik ciepła, 3kolumna rektyfikacyjna, 4kocioł
destylacyjny, 5deflegmator, 6skraplacz 7latarka kontrolna, 8zbiornik
rektyfikatu, 9odpływ cieczy wyczerpanej, 10pompa, 11przelew surówki
W rektyfikacji ciągłej surówka wpływa do
W rektyfikacji ciągłej surówka wpływa do
wymiennika ciepła , z którego po podgrzaniu jest
wymiennika ciepła , z którego po podgrzaniu jest
podawana na określonej wysokości do kolumny
podawana na określonej wysokości do kolumny
rektyfikacyjnej. W kolumnie rektyfikacyjnej
rektyfikacyjnej. W kolumnie rektyfikacyjnej
surówka miesza się z cieczą spływającą z górnej
surówka miesza się z cieczą spływającą z górnej
części kolumny i spływając w dół styka się z parą
części kolumny i spływając w dół styka się z parą
wytworzoną w kotle destylacyjnym.
wytworzoną w kotle destylacyjnym.
Ciecz wyczerpana z kotła destylacyjnego
Ciecz wyczerpana z kotła destylacyjnego
odpływa króćcem przelewowym, umieszczonym
odpływa króćcem przelewowym, umieszczonym
tak, aby poziom cieczy w kotle znajdował się
tak, aby poziom cieczy w kotle znajdował się
powyżej elementu grzejnego.
powyżej elementu grzejnego.
Surówka do zbiornika zasilającego
Surówka do zbiornika zasilającego
jest tłoczona
jest tłoczona
pompą.
pompą.
Objętość cieczy tłoczonej przez pompę
Objętość cieczy tłoczonej przez pompę
w jednostce czasu musi być większa od objętości
w jednostce czasu musi być większa od objętości
surówki doprowadzanej do kolumny w tym samym
surówki doprowadzanej do kolumny w tym samym
czasie w celu utrzymania stałego poziomu surówki
czasie w celu utrzymania stałego poziomu surówki
w zbiorniku zasilającym.
w zbiorniku zasilającym.
Nadmiar surówki odpływa przelewem do dolnego
Nadmiar surówki odpływa przelewem do dolnego
zbiornika. W kolumnach tego typu górna część
zbiornika. W kolumnach tego typu górna część
kolumny zwana jest częścią wzmacniającą,
kolumny zwana jest częścią wzmacniającą,
a dolna część
a dolna część
częścią wyczerpującą.
częścią wyczerpującą.
Skraplacze ustawione na szczycie kolumny destylacyjnej
a) skraplacz częściowy, b) skraplacz zupełny, c) skraplacz zupełny
pionowy:
1kolumna, 2woda gorąca, 3gazy, 4woda zimna, 5orosienie
szczytowe, 6opary, 7korpus skraplacza, 8skropliny
Wszystkie trzy typy skraplaczy nadają się
Wszystkie trzy typy skraplaczy nadają się
szczególnie do wysokich ciśnień.
szczególnie do wysokich ciśnień.
Jako czynnik chłodzący najczęściej stosuje się
Jako czynnik chłodzący najczęściej stosuje się
wodę przemysłową. Zapewnia ona schłodzenie
wodę przemysłową. Zapewnia ona schłodzenie
do temperatury 293
do temperatury 293
308 K.
308 K.
Aby uzyskać niższe temperatury (283
Aby uzyskać niższe temperatury (283
293 K)
293 K)
należy zastosować wodę lodową.
należy zastosować wodę lodową.
Dla temperatur poniżej 273 K stosuje się solankę
Dla temperatur poniżej 273 K stosuje się solankę
lub czynnik chłodniczy w postaci np. ciekłego
lub czynnik chłodniczy w postaci np. ciekłego
amoniaku.
amoniaku.
Dla uzyskania bardzo niskich temperatur np.
Dla uzyskania bardzo niskich temperatur np.
w petrochemii stosuje się etan.
w petrochemii stosuje się etan.
Wodę gorącą ze skraplacza można wykorzystać
Wodę gorącą ze skraplacza można wykorzystać
do celów grzewczych.
do celów grzewczych.
Sposoby prowadzenia faz na półkach
a)półki z przelewem i elementami spływowymiruch faz krzyżowy, ruch
cieczy na sąsiednich półkach różnokierunkowy,
b)półki z przelewem i elementami spływowymiruch faz krzyżowy, ruch
cieczy jednokierunkowy,
c)półki bez przelewów i elementów spływowych, ruch faz
przeciwkierunkowy wzdłuż osi kolumny,
d)półki warstewkowe, ruch faz przeciwkierunkowy w poprzek osi kolumny
Półki klasyfikowane są najczęściej z punktu
Półki klasyfikowane są najczęściej z punktu
widzenia konstrukcji elementów rozdrabniających
widzenia konstrukcji elementów rozdrabniających
fazę gazową oraz elementów spływowych dla
fazę gazową oraz elementów spływowych dla
cieczy.
cieczy.
Ponadto można uwzględniać kierunek prowadzenia
Ponadto można uwzględniać kierunek prowadzenia
faz.
faz.
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki półki można
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki półki można
podzielić następująco:
podzielić następująco:
Półki o krzyżowym ruchu fazy gazowej i ciekłej (rys. a, b):
Półki o krzyżowym ruchu fazy gazowej i ciekłej (rys. a, b):
•
półki kołpakowe z przelewem i elementami spływowymi.
półki kołpakowe z przelewem i elementami spływowymi.
Fazę gazową rozdrabnia stały kołpak. Kołpaki stałe mają
Fazę gazową rozdrabnia stały kołpak. Kołpaki stałe mają
najczęściej kształt okrągły,
najczęściej kształt okrągły,
•
półki tunelowe z przelewem, w których kołpak ma kształt
półki tunelowe z przelewem, w których kołpak ma kształt
prostokątny,
prostokątny,
•
półki zaworowe z przelewem, w których elementem
półki zaworowe z przelewem, w których elementem
rozdrabniającym fazę gazową jest ruchoma płytka. Półki
rozdrabniającym fazę gazową jest ruchoma płytka. Półki
te noszą również nazwę półek z kołpakami ruchomymi.
te noszą również nazwę półek z kołpakami ruchomymi.
•
półki sitowe i rusztowe z przelewami i elementami
półki sitowe i rusztowe z przelewami i elementami
spływowymi. Faza gazowa jest rozdrabniana w otworach
spływowymi. Faza gazowa jest rozdrabniana w otworach
okrągłych lub prostokątnych, wykonanych wprost w dnie
okrągłych lub prostokątnych, wykonanych wprost w dnie
półki.
półki.
•
Specjalną odmianą są półki rusztowe ze skośnych blach,
Specjalną odmianą są półki rusztowe ze skośnych blach,
półki kaskadowe i półki Kittela.
półki kaskadowe i półki Kittela.
Półki o przeciwprądowym ruchu faz. Należą do nich:
Półki o przeciwprądowym ruchu faz. Należą do nich:
•
półki sitowe i rusztowe bez przelewów i bez
półki sitowe i rusztowe bez przelewów i bez
elementów spływowych (rys. c),
elementów spływowych (rys. c),
•
półki warstewkowe (rys. d) z otwartymi elementami
półki warstewkowe (rys. d) z otwartymi elementami
spływowymi. Nie ma tu barbotażu jak w pozostałych
spływowymi. Nie ma tu barbotażu jak w pozostałych
typach, styk faz zachodzi na płaskiej powierzchni
typach, styk faz zachodzi na płaskiej powierzchni
półki. Ruch faz na półce jest przeciwprądowy.
półki. Ruch faz na półce jest przeciwprądowy.
Półki o jednokierunkowym przepływie faz.
Półki o jednokierunkowym przepływie faz.
Faza gazowa płynie na półce w tym samym kierunku co
Faza gazowa płynie na półce w tym samym kierunku co
ciecz. Taki ruch faz można uzyskać dla półek różnych
ciecz. Taki ruch faz można uzyskać dla półek różnych
konstrukcji, zarówno kołpakowych jak i rusztowych.
konstrukcji, zarówno kołpakowych jak i rusztowych.
Schemat półki sitowej z poprzecznym przepływem
cieczy
1krawędź odpływowa, 2otworki, 3krawędź dopływowa,
4warstwa piany, 5gaz, A
r
powierzchnia robocza,
A
s
powierzchnia spływu
Poziom cieczy na półce ustala krawędź odpływowa.
Poziom cieczy na półce ustala krawędź odpływowa.
Najczęściej jest stosowana krawędź przesuwalna w
Najczęściej jest stosowana krawędź przesuwalna w
kierunku pionowym, gdyż umożliwia to dokładne,
kierunku pionowym, gdyż umożliwia to dokładne,
poziome jej ustawienie.
poziome jej ustawienie.
Długość krawędzi odpływowej powinna zapewnić
Długość krawędzi odpływowej powinna zapewnić
spiętrzenie cieczy nad krawędzią nie mniejsze niż 12
spiętrzenie cieczy nad krawędzią nie mniejsze niż 12
mm. wtedy ciecz jest równomiernie rozłożona na całej
mm. wtedy ciecz jest równomiernie rozłożona na całej
powierzchni półki.
powierzchni półki.
Jednak zbyt duże spiętrzenie cieczy jest niewskazane
Jednak zbyt duże spiętrzenie cieczy jest niewskazane
gdyż może powodować znaczne przecieki cieczy przez
gdyż może powodować znaczne przecieki cieczy przez
otworki występujące już przy niedużym spadku
otworki występujące już przy niedużym spadku
natężenia przepływu fazy gazowej. W związku
natężenia przepływu fazy gazowej. W związku
z powyższym przy projektowaniu nie zakłada się
z powyższym przy projektowaniu nie zakłada się
większych grubości warstwy cieczy niż 100 mm.
większych grubości warstwy cieczy niż 100 mm.
Wysokość cieczy na półce przy założeniu braku
Wysokość cieczy na półce przy założeniu braku
przepływu gazu jest sumą krawędzi odpływowej
przepływu gazu jest sumą krawędzi odpływowej
i spiętrzenia. Jednakże wskutek barbotażu fazy
i spiętrzenia. Jednakże wskutek barbotażu fazy
gazowej rzeczywista wysokość cieczy
gazowej rzeczywista wysokość cieczy
wypełnionej gazem jest wyższa.
wypełnionej gazem jest wyższa.
Warstwa cieczy zamienia się przy optymalnych
Warstwa cieczy zamienia się przy optymalnych
warunkach przepływu na pianę. Jej wysokość
warunkach przepływu na pianę. Jej wysokość
zależy od stopnia zawartości gazu w cieczy.
zależy od stopnia zawartości gazu w cieczy.
Wysokość spienionej warstwy cieczy i jej ciężar
Wysokość spienionej warstwy cieczy i jej ciężar
właściwy wpływają decydująco na sprawność
właściwy wpływają decydująco na sprawność
półki, spadek ciśnienia i spiętrzenie cieczy.
półki, spadek ciśnienia i spiętrzenie cieczy.
Ciężar „piany” wynosi 30÷50 % ciężaru cieczy
Ciężar „piany” wynosi 30÷50 % ciężaru cieczy
bez gazu, przeciętnie należy przyjąć 40 % dla
bez gazu, przeciętnie należy przyjąć 40 % dla
określenia wysokości piany na półce.
określenia wysokości piany na półce.
Elementami dyspergującymi w półkach sitowych
Elementami dyspergującymi w półkach sitowych
są małe otworki, przez które przepływa gaz.
są małe otworki, przez które przepływa gaz.
Przepływ gazu zapobiega spływaniu cieczy przez
Przepływ gazu zapobiega spływaniu cieczy przez
otwory, dzięki temu płynie ona po półce, co
otwory, dzięki temu płynie ona po półce, co
zapewnia krzyżowy ruch faz.
zapewnia krzyżowy ruch faz.
Wadą tych półek jest wąski zakres obciążeń
Wadą tych półek jest wąski zakres obciążeń
gazem i wrażliwość na zanieczyszczenia, które
gazem i wrażliwość na zanieczyszczenia, które
zatykają otworki, a ponadto wymagają one
zatykają otworki, a ponadto wymagają one
bardzo starannego zmontowania w poziomie.
bardzo starannego zmontowania w poziomie.
Jeśli otwory nie są okrągłe a prostokątne, to
Jeśli otwory nie są okrągłe a prostokątne, to
taka półka nosi nazwę rusztowej.
taka półka nosi nazwę rusztowej.
Schemat półki kołpakowej: elementy półki oraz
rozmieszczenie cieczy, gazu i bryzgów
1półki, 2kominki, 3kołpaki, 4przelewy, 5przegrody
spiętrzające
Kolumny z półkami kołpakowymi są należą do
Kolumny z półkami kołpakowymi są należą do
starszych konstrukcji, obecnie wypieranych
starszych konstrukcji, obecnie wypieranych
przez półki zaworowe i sitowe. Półka
przez półki zaworowe i sitowe. Półka
wyposażona jest w szereg otworów, z
wyposażona jest w szereg otworów, z
umocowanymi w nich króćcami, tzw. kominkami.
umocowanymi w nich króćcami, tzw. kominkami.
Są one nakryte dzwonami lub kapslami. W półce
Są one nakryte dzwonami lub kapslami. W półce
znajdują się także otwory lub wycięcia
znajdują się także otwory lub wycięcia
do przelewu cieczy.
do przelewu cieczy.
Kołpaki mają wycięcia na obwodzie krawędzi
Kołpaki mają wycięcia na obwodzie krawędzi
dolnej bądź szczeliny o różnym kształcie na
dolnej bądź szczeliny o różnym kształcie na
powierzchni bocznej. Zadaniem ich jest
powierzchni bocznej. Zadaniem ich jest
rozpraszanie oparów na pęcherzyki.
rozpraszanie oparów na pęcherzyki.
Kołpaki leżą na powierzchni półki lub są zawieszone
Kołpaki leżą na powierzchni półki lub są zawieszone
w odpowiedniej odległości od półki i przymocowane
w odpowiedniej odległości od półki i przymocowane
do kominka lub półki uchwytem. Najczęściej kołpaki
do kominka lub półki uchwytem. Najczęściej kołpaki
rozmieszcza się w narożach sześciokątów
rozmieszcza się w narożach sześciokątów
foremnych.
foremnych.
Półka jest zasilana cieczą spływającą przelewem z
Półka jest zasilana cieczą spływającą przelewem z
półki górnej. Jeśli półka spełnia rolę półki
półki górnej. Jeśli półka spełnia rolę półki
zasilającej kolumnę, wtedy ciecz dopływa króćcem
zasilającej kolumnę, wtedy ciecz dopływa króćcem
umieszczonym w bocznej ścianie kolumny.
umieszczonym w bocznej ścianie kolumny.
Ciecz z półki odpływa przez przelew zlokalizowany
Ciecz z półki odpływa przez przelew zlokalizowany
po przeciwnej stronie półki. Odpowiedni poziom
po przeciwnej stronie półki. Odpowiedni poziom
cieczy na półce, tzw. spiętrzenie, jest utrzymywany
cieczy na półce, tzw. spiętrzenie, jest utrzymywany
za pomocą przegród spiętrzających. Wysokość
za pomocą przegród spiętrzających. Wysokość
poziomu cieczy na półce zdeterminowana jest
poziomu cieczy na półce zdeterminowana jest
wymaganym stopniem przykrycia kołpaków cieczą.
wymaganym stopniem przykrycia kołpaków cieczą.
W celu zapewnienia równomiernego rozpływu
W celu zapewnienia równomiernego rozpływu
cieczy na całej szerokości półki przegrody
cieczy na całej szerokości półki przegrody
spiętrzające są montowane także po stronie
spiętrzające są montowane także po stronie
dopływu. Ciecz przepływając w kierunku
dopływu. Ciecz przepływając w kierunku
przelewu kontaktuje się z oparami
przelewu kontaktuje się z oparami
barbotującymi przez warstwę cieczy.
barbotującymi przez warstwę cieczy.
Przepływ oparów i cieczy na półce jest krzyżowy,
Przepływ oparów i cieczy na półce jest krzyżowy,
ale w odniesieniu do całej kolumny
ale w odniesieniu do całej kolumny
przeciwprądowy.
przeciwprądowy.
Rodzaje dzwonów
Rodzaje dzwonów
1belka nośna, 2rurka dystansowa, 3krawędź dopływowa
Na rysunku przedstawiono różne typy dzwonów
Na rysunku przedstawiono różne typy dzwonów
(A
(A
E) oraz sposób połączenia dzwonu z półką kolumny
E) oraz sposób połączenia dzwonu z półką kolumny
rektyfikacyjnej (F).Dzwony zwane są także kapslami lub
rektyfikacyjnej (F).Dzwony zwane są także kapslami lub
kołpakami. Półki dzwonowe są wykonywane w postaci
kołpakami. Półki dzwonowe są wykonywane w postaci
cylindrów, których średnicę dobieramy w zależności od
cylindrów, których średnicę dobieramy w zależności od
średnicy kolumny. Mocowanie dzwona do półki może być
średnicy kolumny. Mocowanie dzwona do półki może być
rozbieralne i umożliwia ustawienie go w czasie montażu.
rozbieralne i umożliwia ustawienie go w czasie montażu.
Średnice dzwonów dobiera się w zależności od średnicy
Średnice dzwonów dobiera się w zależności od średnicy
kolumny:
kolumny:
Średnica kolumny [mm]
Średnica dzwonów [mm]
500÷2000
80÷100
1400÷3200
100÷125
1800÷8000
125÷160
Dzwony o mniejszej średnicy należy stosować przy dużych
Dzwony o mniejszej średnicy należy stosować przy dużych
obciążeniach cieczą, a o dużej średnicy przy dużych
obciążeniach cieczą, a o dużej średnicy przy dużych
obciążeniach fazą gazową. Dzwony o mniejszej średnicy
obciążeniach fazą gazową. Dzwony o mniejszej średnicy
niż 80 mm są kosztowne i stosowane tylko w wyjątkowych
niż 80 mm są kosztowne i stosowane tylko w wyjątkowych
wypadkach, np. w kolumnach doświadczalnych lub w
wypadkach, np. w kolumnach doświadczalnych lub w
kolumnach pracujących w niskich temperaturach.
kolumnach pracujących w niskich temperaturach.
Wycięcia w dzwonach mogą być prostokątne, prostokątne
Wycięcia w dzwonach mogą być prostokątne, prostokątne
zaokrąglone, trójkątne lub kołowe.
zaokrąglone, trójkątne lub kołowe.
Ze względu na trudność poziomego ustawienia półek
Ze względu na trudność poziomego ustawienia półek
właściwą regulację przeprowadza się regulując głębokość
właściwą regulację przeprowadza się regulując głębokość
zanurzenia dzwonów.
zanurzenia dzwonów.
Dane dotyczące wymiarów dzwonów, ich rozmieszczenia
Dane dotyczące wymiarów dzwonów, ich rozmieszczenia
na półce i innych parametrów określone są w
na półce i innych parametrów określone są w
odpowiednich normach branżowych.
odpowiednich normach branżowych.
Solveco
jest producentem wyrobów SOLVECOL
®
. Są to:
Rozcieńczalniki
Rozpuszczalniki
Środki myjące i odtłuszczające
Etanol i produkty etanolowe
Produkty
przeznaczone są między innymi dla:
przemysłu farb i lakierów
produkcji paliw
produkcji materiałów hydroizolacyjnych
chemii budowlanej
poligrafii
motoryzacji
przemysłu metalowego
przemysłu chemicznego
Zakład
Blachownia
w Kędzierzynie-
Koźlu