1

Analiza nieorganiczna
jakościowa

Służy określeniu składu próbki.

Analiza

elementalna

:

jakie

pierwiastki są zawarte w próbce.
Często tą samą nazwą określa się też
ilościowe wyznaczanie zawartości
poszczególnych pierwiastków.

Analiza klasyczna

: skład próbki

wyznaczamy drogą chemiczną.

2

Analiza nieorganiczna
jakościowa

Analiza

fizykochemiczna

-

najczęściej korzystamy z metod
instrumentalnych, np.:

• spektroskopia

atomowa

(absorpcyjna i emisyjna)

• spektroskopia molekularna (UV-

VIS, IR i in.)

• metody elektrochemiczne (np.

polarografia)

3

Analiza nieorganiczna
jakościowa

Granica wykrywalności

: najmniejsza ilość jonów

(w molach, gramach itp.), jaką można wykryć

w próbce.

Czułość (odczynnika, reakcji analitycznej)

:

określona jest przez dwie wielkości:

minimum wykrywalne

- najmniejsza ilość

jonów w próbce, jaką można jeszcze wykryć.

Zwykle (w metodach półmikro) od 50 do

0.001 g;

stężenie

graniczne

-

stosunek

(zwykle

wagowy) jonu wykrywanego do próbki, przy

którym można jeszcze ten jon wykryć. Jest

ono zwykle < 1 : 1 000, sięga niekiedy 1 :

50 000 000.

4

Analiza nieorganiczna
jakościowa

Odczynnik

specyficzny

:

taki,

który

w

określonych warunkach daje reakcję z
jednym tylko jonem (

reakcję specyficzną

).

Pozwala to wykryć ten jon wśród innych bez
rozdziału.

Odczynnik grupowy

: wytrąca pewną kategorię

jonów,

co

pozwala

oddzielić

je

od

pozostałych.

Odczynnik charakterystyczny

danego jonu:

pozwala wykryć dany jon wśród innych,
należących do tej samej grupy analitycznej.

5

Analiza kationów – metoda
siarczkowa

gr.

kationy

odcz.

grup.

skład osadu

I

Ag

+

, Hg

2

2+

,

Pb

2+

2-3 M

HCl

chlorki

II

Pb

2+

(część),

Hg

2+

,

Bi

3+

,

Cu2+

,

Cd

2+

,

Sn

2+

, Sn

4+

,

As(III) i (V),

Sb(III) i (V)

H

2

S lub

tioaceta

mid

w 0.3 M

HCl

siarczki;

siarkosole;

tlenosole

III

Ni

2+

, Co

2+

,

Fe

2+

, Fe

3+

,

Mn

2+

, Zn

2+

,

Al

3+

, Cr

3+

H

2

S lub

tioaceta

midw

buforze

amoniak.

siarczki: Ni,

Co, Fe, Mn,

Zn;

wodorotl.: Al,

Cr

6

Analiza kationów – metoda
siarczkowa

gr.

kationy

odcz. grup.

skład

osadu

IV

Ba

2+

, Sr

2+

,

Ca

2+

(NH

4

)

2

CO

3

w

buforze

amoniak.

węglany

V

Li

+

, Na

+

, K

+

,

NH

4

+

brak

nie ma

osadu