Paweł Witt
Paweł Witt
Pediatric Advanced Life
Support
Teoretyczne zasady resuscytacji i
farmakoterapii dzieci
Pediatric Advanced Life
Support
Teoretyczne zasady resuscytacji i
farmakoterapii dzieci
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej
Warszawski Uniwersytet Medyczny
W 1989r. powstaje
Europejska Rada
Resuscytacji (European
Resuscitation Council –
ERC) jako
interdyscyplinarny
zespół ekspertów ds.
resuscytacji i medycyny
ratunkowej
W 1989r. powstaje
Europejska Rada
Resuscytacji (European
Resuscitation Council –
ERC) jako
interdyscyplinarny
zespół ekspertów ds.
resuscytacji i medycyny
ratunkowej
Polska Rada
Resuscytacji
Polska Rada
Resuscytacji
• Polska Rada Resuscytacji powstała w
2001 roku
• Rejestrację sądową Rada uzyskała w
2002 roku. Siedzibą Rady jest
Kraków.
Adres:
www.prc.krakow.pl
• Polska Rada Resuscytacji powstała w
2001 roku
• Rejestrację sądową Rada uzyskała w
2002 roku. Siedzibą Rady jest
Kraków.
Adres:
www.prc.krakow.pl
Wdrożone
międzynarodowe
wytyczne zostały
oparte na
obiektywnym
materiale naukowym,
jednoznacznej opinii
ekspertów,
obiektywnej ocenie
szkodliwości
Wdrożone
międzynarodowe
wytyczne zostały
oparte na
obiektywnym
materiale naukowym,
jednoznacznej opinii
ekspertów,
obiektywnej ocenie
szkodliwości
Miejsce
„rekomendacji”
Miejsce
„rekomendacji”
• „Rekomendacje” nie przedstawiają
”jedynie słusznej drogi
postępowania”,
• Przedstawiają ogólnie
zaakceptowane fakty dotyczące
sposobu prowadzenia skutecznej
resuscytacji.
• „Rekomendacje” nie przedstawiają
”jedynie słusznej drogi
postępowania”,
• Przedstawiają ogólnie
zaakceptowane fakty dotyczące
sposobu prowadzenia skutecznej
resuscytacji.
Obiektem zabiegów
resuscytacyjnych jest
umierające dziecko,
potencjalnie zdolne
do życia, u którego
proces umierania
rozpoczął się od
jednego z układów
decydujących o życiu
Obiektem zabiegów
resuscytacyjnych jest
umierające dziecko,
potencjalnie zdolne
do życia, u którego
proces umierania
rozpoczął się od
jednego z układów
decydujących o życiu
Powodzenie
resuscytacji…
Powodzenie
resuscytacji…
Zależy od:
- potencjalna zdolność do życia ofiary
(czynnik często niewiadomy w chwili
podejmowania resuscytacji)
- czas od zatrzymania krążenia do
podjęcia efektywnych zabiegów
resuscytacyjnych
- Kompetentne działanie ratownika
(wiedza, umiejętności, organizacja)
Zależy od:
- potencjalna zdolność do życia ofiary
(czynnik często niewiadomy w chwili
podejmowania resuscytacji)
- czas od zatrzymania krążenia do
podjęcia efektywnych zabiegów
resuscytacyjnych
- Kompetentne działanie ratownika
(wiedza, umiejętności, organizacja)
Łańcuch
przetrwania
Łańcuch
przetrwania
Zawsze ocena
bezpieczeństwa
Zawsze ocena
bezpieczeństwa
Oceń i zapewnij
bezpieczeństwo
ofiary i ratownika
Oceń i zapewnij
bezpieczeństwo
ofiary i ratownika
Proces tworzenia
Wytycznych
Proces tworzenia
Wytycznych
• 1993 ILCOR (Międzynarodowy Komitet
Łącznikowy ds. Resuscytacji)
• Wytyczne 1998 (Stwierdzenia Doradcze
ILCOR 1997)
• Wytyczne 2000 (Guidelines 2000 for
Cardiopulmonary Resuscitation)
• Wytyczne 2005 (Consensus on Science and
Treatment Recommendation = CoSTR2005)
• Wytyczne 2010
• 1993 ILCOR (Międzynarodowy Komitet
Łąc
zni
kowy ds. Resuscytacji)
• Wytyczne 1998 (Stwierdzenia Doradcze
ILCOR 1997)
• Wytyczne 2000 (Guidelines 2000 for
Cardiopulmonary Resuscitation)
• Wytyczne 2005 (Consensus on Science and
Treatment Recommendation = CoSTR2005)
• Wytyczne 2010
WYTYCZNE 2010
WYTYCZNE 2010
Zachowany
podział
2000
wytyczn
e
2005
ZABIEGI
PODSTAWOWE
P – BLS
ZABIEGI
ZAAWANSOWANE
P – ALS
Podział pacjentów na
grupy wiekowe
Podział pacjentów na
grupy wiekowe
2000
• noworodek
• niemowlę
• dziecko do 8. r.ż.
• dziecko > 8. r.ż.
2000
• noworodek
• niemowlę
• dziecko do 8. r.ż.
• dziecko > 8. r.ż.
2005, 2010
• noworodek
– „dzieci po
urodzeniu”
• niemowlę < 1. r.ż
• dziecko 1. r.ż. –
okres pokwitania
2005, 2010
• noworodek
– „dzieci po
urodzeniu”
• niemowlę < 1. r.ż
• dziecko 1. r.ż. –
okres pokwitania
U dzieci, w przeciwieństwie do
dorosłych NZK rzadko ma
przyczynę kardiologiczną
Udrożnij drogi oddechowe
30 uciśnięć
klatki piersiowej
2 oddechy ratownicze
30 uciśnięć klatki piersiowej
Zawołaj o pomoc
5 oddechów ratowniczych
Podstawowe zabiegi resuscytacyjne P
-BLS
NIE REAGUJE
BRAK PRAWIDŁOWEGO ODDECHU
Po 1 minucie RKO
tel.112,
*lub krajowy numer
ratunkowy
999
P – BLS
Czynności wstępne
P – BLS
Czynności wstępne
• Ocena bezpieczeństwa pacjenta i
własnego
• Ocena reakcji dziecka – adekwatnie
do wieku
– delikatne potrząsanie
– próba kontaktu słownego
– uwzględnienie ewentualnego urazu
odcinka szyjnego kręgosłupa
• Ocena bezpieczeństwa pacjenta i
własnego
• Ocena reakcji dziecka – adekwatnie
do wieku
– delikatne potrząsanie
– próba kontaktu słownego
– uwzględnienie ewentualnego urazu
odcinka szyjnego kręgosłupa
P – BLS
Czynności wstępne
P – BLS
Czynności wstępne
Mowa lub ruch
• pozostawienie w zastanej pozycji
(jeśli bezpieczne)
• ocena stanu i udzielenie pomocy
• regularna ocena stanu
Mowa lub ruch
• pozostawienie w zastanej pozycji
(jeśli bezpieczne)
• ocena stanu i udzielenie pomocy
• regularna ocena stanu
P – BLS
A - udrożnienie dróg
oddechowych
P – BLS
A - udrożnienie dróg
oddechowych
• trzy manewry
– odgięcie głowy ku tyłowi
– uniesienie bródki
– wysunięcie żuchwy
U pacjentów po urazie okolicy szyi
dopuszczalne niewielkie odchylenie
głowy ku tyłowi, jeśli wysunięcie
żuchwy jest nieskuteczne
• trzy manewry
– odgięcie głowy ku tyłowi
– uniesienie bródki
– wysunięcie żuchwy
U pacjentów po urazie okolicy szyi
dopuszczalne niewielkie odchylenie
głowy ku tyłowi, jeśli wysunięcie
żuchwy jest nieskuteczne
P – BLS
B - oddychanie
P – BLS
B - oddychanie
Badanie oddechu – 10 sek.
patrz
słuchaj
wyczuj
• Jeśli oddycha prawidłowo;
– zapewnij drożność
– oceniaj oddech
Badanie oddechu – 10 sek.
patrz
słuchaj
wyczuj
• Jeśli oddycha prawidłowo;
– zapewnij drożność
– oceniaj oddech
P – BLS
B – oddychanie
P – BLS
B – oddychanie
• 5 skutecznych oddechów
• 5 skutecznych oddechów
Jeśli NIE oddycha lub ma oddechy agonalne
Jeśli nieskuteczne
uciskanie klatki piersiowej
P – BLS
B - oddychanie
P – BLS
B - oddychanie
NIEMOWLĘTA
• zalecany sposób:
– usta – usta/nos
• dopuszczalny:
– usta – usta
– usta - nos
NIEMOWLĘTA
• zalecany sposób:
– usta – usta/nos
• dopuszczalny:
– usta – usta
– usta - nos
DZIECI >1. r.ż.
• usta – usta
DZIECI >1. r.ż.
• usta – usta
•wdmuchiwanie powietrza przez ok. 1 – 1,5
sek.
•obserwacja uniesienia klatki piersiowej
P – BLS
C - krążenie
P – BLS
C - krążenie
Badanie układu krążenia – 10 sek.
• oznaki krążenia: ruch, kaszel, oddech
• badanie tętna (ratownicy przeszkoleni):
– dzieci > 1 r.ż. – tętnica szyjna
– niemowlęta – tętnica ramienna
• Jeśli krążenie jest zachowane:
– zabezpieczenie drożności GDO i
wentylacji
– regularna ocena pacjenta
Badanie układu krążenia – 10 sek.
• oznaki krążenia: ruch, kaszel, oddech
• badanie tętna (ratownicy przeszkoleni):
– dzieci > 1 r.ż. – tętnica szyjna
– niemowlęta – tętnica ramienna
• Jeśli krążenie jest zachowane:
– zabezpieczenie drożności GDO i
wentylacji
– regularna ocena pacjenta
P – BLS
C - krążenie
P – BLS
C - krążenie
Jeśli brak tętna, oznak krążenia, tętno wolne
(poniżej 60/min z objawami złej perfuzji) lub
NIE MA PEWNOŚCI
• rozpoczęcie ucisków klatki piersiowej
zsynchronizowane z oddechem
– 15 uciśnięć : 2 oddechy
• (ratownicy medyczni/przeszkoleni)
– 30 uciśnięć : 2 oddechy
• (jeżeli ratownik jest sam; kłopoty z przemieszczaniem
od wentylacji do uciskania klatki piersiowej)
• (ratownicy niemedyczni przeszkoleni w BLS dorosłych)
Jeśli brak tętna, oznak krążenia, tętno wolne
(poniżej 60/min z objawami złej perfuzji) lub
NIE MA PEWNOŚCI
• rozpoczęcie ucisków klatki piersiowej
zsynchronizowane z oddechem
– 15 uciśnięć : 2 oddechy
• (ratownicy medyczni/przeszkoleni)
– 30 uciśnięć : 2 oddechy
• (jeżeli ratownik jest sam; kłopoty z przemieszczaniem
od wentylacji do uciskania klatki piersiowej)
• (ratownicy niemedyczni przeszkoleni w BLS dorosłych)
P – BLS
C - krążenie
P – BLS
C - krążenie
te
chnika uciskania klatki piersiowej
• lokalizacja miejsca: szerokość palca powyżej
miejsca połączenia ostatnich żeber
• głębokość: 1/3 głębokości klatki piersiowej
• częstotliwość: 100 x min
(-1)
te
chnika uciskania klatki piersiowej
• lokalizacja miejsca: szerokość palca powyżej
miejsca połączenia ostatnich żeber
• głębokość: 1/3 głębokości klatki piersiowej
• częstotliwość: 100 x min
(-1)
P – ALS
P – ALS
A i B
–
wysoki przepływ O
2
–
udrożnienie i wentylacja przyrządowa
• Ambu – maska twarzowa
• LMA
• intubacja dotchawicza
–
udrożnienie chirurgiczne
C
–
dostęp IV lub IO
–
płyny i leki
A i B
–
wysoki przepływ O
2
–
udrożnienie i wentylacja przyrządowa
• Ambu – maska twarzowa
• LMA
• intubacja dotchawicza
–
udrożnienie chirurgiczne
C
–
dostęp IV lub IO
–
płyny i leki
P – ALS
P – ALS
Intubacja dotchawicza 2005
• w pomocy przedszpitalnej do rozmiaru
5,5 mm ID bez mankietu
uszczelniającego
• w warunkach szpitala dopuszczalne
rurki z mankietem u niemowląt i dzieci
(z wyj. noworodków), jeśli ciśnienie w
mankiecie nie przekracza 20 cm H
2
O
Intubacja dotchawicza 2005
• w pomocy przedszpitalnej do rozmiaru
5,5 mm ID bez mankietu
uszczelniającego
• w warunkach szpitala dopuszczalne
rurki z mankietem u niemowląt i dzieci
(z wyj. noworodków), jeśli ciśnienie w
mankiecie nie przekracza 20 cm H
2
O
P – ALS
P – ALS
Dostęp do układu krążenia 2010
• uznany za trudny u niemowląt i
dzieci w trakcie reanimacji
• dopuszczalne trzy próby wykonania
dostępu dożylnego
JEŚLI NIEUDANE
• dostęp do jamy szpikowej
Dostęp do układu krążenia 2010
• uznany za trudny u niemowląt i
dzieci w trakcie reanimacji
• dopuszczalne trzy próby wykonania
dostępu dożylnego
JEŚLI NIEUDANE
• dostęp do jamy szpikowej
P – ALS
P – ALS
RYTMY
NIEDEFIBRYLACYJNE
(PEA/asystolia)
• adrenalina
– 10g/kg IV lub IO
– 100g/kg ET
• RKO
• rozpoznanie i leczenie
odwracalnych
przyczyn zatrzymania
krążenia (4H 4T)
RYTMY
NIEDEFIBRYLACYJNE
(PEA/asystolia)
• adrenalina
– 10g/kg IV lub IO
– 100g/kg ET
• RKO
• rozpoznanie i leczenie
odwracalnych
przyczyn zatrzymania
krążenia (4H 4T)
RYTMY
DEFIBRYLACYJNE
(VF/VT bez tętna)
• defibrylacja energią
4J/kg (powtarzana co
2 min. jeśli są
wskazania)
• RKO
• adrenalina przed 3.
wyładowaniem (potem
co 3 – 5 min.)
• amiodaron przed 4.
wyładowaniem
RYTMY
DEFIBRYLACYJNE
(VF/VT bez tętna)
• defibrylacja energią
4J/kg (powtarzana co
2 min. jeśli są
wskazania)
• RKO
• adrenalina przed 3.
wyładowaniem (potem
co 3 – 5 min.)
• amiodaron przed 4.
wyładowaniem
• dawka 4J/kg
• sekwencje 2 – minutowe
• RKO pomiędzy kontrolą rytmu kolejnym wyładowaniem
• adrenalina przed 3. wyładowaniem
• dopuszczone używanie AED nawet w wersji „dorosłej”
• dawka 4J/kg
• sekwencje 2 – minutowe
• RKO pomiędzy kontrolą rytmu kolejnym wyładowaniem
• adrenalina przed 3. wyładowaniem
• dopuszczone używanie AED nawet w wersji „dorosłej”
Defibrylacj
a
P – ALS
P – ALS
AED w pediatrii
• zalecane użycie AED rozpoznającego
pediatryczne rytmy defibrylacyjne
• u dzieci > 25 kg (>8. r.ż.) możliwe użycie
„dorosłego” AED
• brak dowodów „za” lub „przeciw” użyciu
AED u dzieci < 1. r.ż.
• dawki energii 9J/kg były skuteczne bez
widocznych efektów ubocznych
AED w pediatrii
• zalecane użycie AED rozpoznającego
pediatryczne rytmy defibrylacyjne
• u dzieci > 25 kg (>8. r.ż.) możliwe użycie
„dorosłego” AED
• brak dowodów „za” lub „przeciw” użyciu
AED u dzieci < 1. r.ż.
• dawki energii 9J/kg były skuteczne bez
widocznych efektów ubocznych
Zakończenie
resuscytacji
Zakończenie
resuscytacji
• brak jednoznacznych wytycznych
określających czas zakończenia
resuscytacji
• po 20 minutach kierownik zespołu
resuscytacyjnego rozważa wskazania
do dalszych działań
– analiza przyczyny, czas bez działań,
czas RKO, zasadność użycia technik
zaawansowanych (np. ECMO)
• brak jednoznacznych wytycznych
określających czas zakończenia
resuscytacji
• po
20 minutach
kierownik zespołu
resuscytacyjnego rozważa wskazania
do dalszych działań
– analiza przyczyny, czas bez działań,
czas RKO, zasadność użycia technik
zaawansowanych (np. ECMO)
Leczenie zadławienia u dzieci
nieefektywny kaszel
efektywny kaszel
Nieprzytomny
Udrożnij dr.
oddechowe
5 oddechów
ratowniczych
Rozpocznij RKO
Przytomny
5 uderzeń w okolicę
międzyłopatkową
5 uciśnięć
(kl piersiowej u niemowląt)
(nadbrzusza u dzieci
>1 roku życia)
Zachęcaj do kaszlu
Kontynuuj ocenę do
momentu
pogorszenia się
stanu
poszkodowanego i
wystąpienia
nieefektywnego
kaszlu lub usunięcia
ciała obcego
Algorytm postępowania
w zadławieniu
Algorytm postępowania
w zadławieniu
uderzenie między łopatkami
- niemowlę
uderzenie między łopatkami
- niemowlę
ucisk na klatkę piersiową -
niemowlę
ucisk na klatkę piersiową -
niemowlę
•
•
u niemowląt nie stosujemy ucisku na brzuch.
u niemowląt nie stosujemy ucisku na brzuch.
ucisk na brzuch u dzieci powyżej 1 r.
ż.
ucisk na brzuch u dzieci powyżej 1 r.
ż.
•
•
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ