Warunki pomiaru ciśnienia
tętniczego
Odpoczynek co najmniej 5 min, pomiar 2-krotny z 2
minutową przerwą,
pozycja leżąca lub siedząca
-mankiet na ramieniu na wysokości serca
-szerokosć mankietu dostosowana do obwodu ramienia
(standardowy dla osób z obwodem ramienia 22-32cm).
Przy pierwszej wizycie pomiar na obu ramionach a
następnie na kończynie na której ciśnienie było wyższe.
Metody pośrednie pomiaru
ciśnienia tętniczego
Metoda palpacyjna Riva-Rocciego –
wdmuchujemy powietrze do mankietu
sfigmomanometru aż do chwili zaniku tętna na
tętnicy promieniowej, wypuszczając powoli
powietrze kontrolujemy na skali
sfigmomanometru wartość ciśnienia, przy której
tętno pojawi się ponownie – wartość ta
odpowiada wartości ciśnienia skurczowego.
Metoda osłuchowa Korotkowa – napompować mankiet
sfigmomanometru do ciśnienia 50mmHg powyżęj wartości
oczekiwnej, wypuszczając powoli powietrze z mankietu
osłuchujemy moment pojawienia się tonów naczyniowyh nad
tętnicą ramienną – odpowiadający wartości ciśnienia skurczowego,
natomiast sciszenie
a następnie zanik tonów – wartości ciśnienia rozkurczowego.
Metoda oscylometryczna pozwala na pomiar ciśnienia
skurczowego, rozkurczowego, średniego oraz na określenie tzw.
wskaźnika oscylometrycznego chrakteryzującego elastyczność
naczyń jak
i szerokość ich światła (dla tętnicy ramiennej wynosi 3-6-8).
Wartości prawidłowe ciśnienia
tętniczego
Procedura pomiaru
ciśnienia tętniczego
•
Pozwól pacjentowi
wygodnie
usiąść w cichym,
spokojnym, ciepłym pomieszczeniu. Pomiaru ciśnienia
dokonaj po co najmniej 5-cio minutowym odpoczynku.
•
Wysiłek fizyczny i wpływ otoczenia mogą być
przyczyną wzrostu ciśnienia.
•
Proś pacjenta, aby zdjął ubranie, tak, żeby ramię było
dostępne badaniu.
•
Ubranie znajdujące się nad tętnicą przeszkadza w
osłuchiwaniu.
Ucisk może również spowodować błąd w odczycie.
•
Wytłumacz pacjentowi schemat postępowania. Poproś,
aby nie rozmawiał w trakcie pomiaru.
•
Zachęca to do współpracy i zmniejsza niepokój;
rozmowa może spowodować wzrost ciśnienia
tętniczego.
Ciśnienie tętnicze może zmienić się w
zależności od ułożenia zgięcia łokciowego
względem serca.
Ułóż ramię pacjenta na wysokości jego serca
Za szeroki, bądź za wąski mankiet spowoduje
błąd odczytu.
Dobierz właściwy rozmiar mankietu
Wysokość słupa rtęci będzie dokładnie odczytana, jeśli
znajduje się na wysokości wzroku.
Upewnij się, że skala aparatu do mierzenia ciśnienia znajduje się
na wysokości Twojego wzroku
Gumową część mankietu umieść nad tętnicą. Owiń mankiet
ciasno wokół ramienia, tak aby jego brzeg znajdował się 3
cm powyżej zgięcia łokciowego.
Zbyt luźno owinięty mankiet powoduje fałszywie zawyżone
pomiary.
Znajdź tętnicę ramienną
Wyczuwając tętno w okolicy nadgarstka (na tętnicy
promieniowej), szybko napompuj mankiet do momentu, w
którym tętno będzie niewyczuwalne
.
Pomiar ten (metodą Riva Rocci) służy do wstępnej oceny
ciśnienia skurczowego.
Szybko napompuj mankiet do momentu
Podczas zbyt długiego ucisku ramienia może dojść
do zastoju żylnego i błędu w pomiarze.
Szybko opróżnij mankiet.
Poczekaj 1 minutę zanim napełnisz go ponownie.
Silny ucisk tętnicy zmienia jej kształt i uzyskiwany ton.
Umieszczenie stetoskopu dokładnie nad tętnicą pozwala
na uzyskanie dokładniejszych wyników.
Przyłóż stetoskop delikatnie nad tętnicą ramienną.
Szybkie wypełnienie mankietu pozwala
uniknąć zastoju żylnego.
Opróżniaj mankiet powoli, tak aby ciśnienie
zmniejszało się w stałym tempie ok. 2
mmHg/sek.
Zbyt szybkie lub zbyt wolne opróżnianie
może doprowadzić do błędu pomiarowego.
Szybko wypełnij mankiet do wartości o 30 mmHg
wyższej od uzyskanej w pierwszym pomiarze (metodą Riva Rocci).
Kolejne pomiary powinny być wykonywane w zbliżonych
warunkach
(w tej samej pozycji, na tym samym ramieniu i z
wykorzystaniem tej samej wielkości mankietu.
Jeśli tony nie są dobrze słyszalne, to zmień
pozycję ramienia i powtórz pomiar
.
Takie postępowanie pozwala na uzyskanie
wiarygodnego pomiaru.
Zanotuj ciśnienie skurczowe i rozkurczowe, pozycję pacjenta w
czasie pomiaru oraz rozmiar mankietu. Zaznacz na którym ramieniu
był wykonywany pomiar
i ewentualną obecność pauz osłuchowych, lub niemiarowego tętna.
Punkt, w którym pojawia się pierwszy ton odpowiada ciśnieniu
skurczowemu
(faza I Korotkowa), zniknięcie tonów odpowiada ciśnieniu
rozkurczowemu.
Dla potwierdzenia osłuchuj przynajmniej 20 mm Hg poniżej
poziomu ciśnienia, w którym zanikły tony; potem szybko
opróżnij mankiet.
Zdarza się, że tony mogą pojawić się po wcześniejszym
zaniknięciu, co może być przyczyną błędu sięgającego 80
mm Hg (pauza osłuchowa).
Aby sprawdzić wartość pomiaru nie dopełniaj mankietu
powietrzem po jego opróżnieniu.
Dopełnianie mankietu jest nieprzyjemne dla pacjenta i
powoduje błąd pomiaru
.
Zanotuj ciśnienie skurczowe, gdy usłyszysz dwa następujące
po sobie tony serca, a rozkurczowe kiedy przestaniesz je słyszeć.