Technika wykonania

Technika wykonania

lewatywy, wlewki

lewatywy, wlewki

przeczyszczającej leczniczej;

przeczyszczającej leczniczej;

założenie przyśpieszonego

założenie przyśpieszonego

kroplowego wlewu

kroplowego wlewu

doodbytniczego;

doodbytniczego;

założenie suchej rurki do

założenie suchej rurki do

odbytu

odbytu

Jelito grube

Jelito grube

anatomia i fizjologia

anatomia i fizjologia

Głównym zadaniem jelita grubego jest wchłanianie wody,

niektórych soli i okresowe wydalanie zawartości (defekacja).

Okrężnica składa się z następujących części:
Kątnica, do której dołączony jest wyrostek robaczkowy.
Okrężnica wstępująca, długości około 15 cm, przytwierdzona

do tylnej ściany jamy brzusznej.
Okrężnica poprzeczna, długości około 50 cm, mająca krezkę

(mesocolon) i z tego powodu może zmieniać pozycje.
Okrężnica zstępująca, długości około 25 cm; ze względu na

przymocowanie do tylnej ściany jamy brzusznej jelito ma stałą

pozycję.
Okrężnica esowata – o zmiennej pozycji i długości, gdyż ma

krezkę. Na końcu okrężnicy esowatej, poniżej dolnej krawędzi

otrzewnej, znajduje się odbytnica (rectum) i kanał odbytu.

Wypróżnienie

Częstość wypróżnienia u ludzi zdrowych wynosi od 3x dziennie do

2x na tydzień. Zmiana częstości wskazuje często na chorobę.

Lewatywa

Lewatywa

-enema; hegar; klizma

Istota zabiegu:

Istota zabiegu:

Wlewanie płynu do jelita grubego

Cele zabiegu:

Cele zabiegu:

• Ułatwienie wydalenia kału w przypadku

zalegania mas kałowych

• Przygotowanie do zabiegu operacyjnego

( oczyszczenie dolnego odcinka przewodu

pokarmowego)

• Przygotowanie do porodu ( za zgodą

rodzącej)

• Przygotowanie do badań diagnostycznych

np.: rektoskopii

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

Rozmiękczenie mas kałowych oraz

pobudzenie ruchu perystaltycznego
jelit przez drażnienie zakończeń
nerwowych znajdujących się w ścianie
jelita grubego na drodze:

- Chemicznej: woda z dodatkiem

mydła, soli, octu.

- Mechanicznej: rurka doodbytnicza,

objętość i ciśnienie wody.

- Termicznej: różnica temperatur

Płyny używane do wlewania:

Płyny używane do wlewania:

• Woda przegotowana

• Napar z rumianku

• Napar z liści senesowych

• 10% roztwór gliceryny ( 6 łyżek stołowych /

litr wody)

• Woda mydlana

• Woda z dodatkiem soli ( 1 łyżka soli

kuchennej / litr wody ) – nie wolno jej

wykonywać u chorych z chorobami nerek i

serca

Objętość

Objętość

: 500- 2000ml

Temperatura płynu

Temperatura płynu

: 36 C lub 38 - 40 C

Przygotowanie pacjenta do zabiegu:

Przygotowanie pacjenta do zabiegu:

1. Psychiczne

Należy udzielić pacjentowi informacji

wyjaśniających- cel zabiegu, istotę,

sposób jego wykonania

2. Fizyczne

Należy ustalić czy pacjent utrzymuje

dobrze wlewaną do odbytnicy wodę i

zależnie od otrzymanych informacji i

stanu chorego ułożyć go do zabiegu w

pozycji na lewym boku, na plecach,

lub na plecach na podłożonym basenie

Wlewka przeczyszczająca

Wlewka przeczyszczająca

Istota zabiegu :

Istota zabiegu :

Wlewanie do odbytnicy gliceryny,

oliwy, parafiny

Cele zabiegu :

Cele zabiegu :

• pobudzenie perystaltyki jelit

• ułatwienie wydalenia

nagromadzonych gazów

• wydalenie zalegającego stolca

Mechanizm działania :

Mechanizm działania :

Rozmiękczenie mas kałowych,

pobudzenie perystaltyki jelit przez

drażnienie zakończeń nerwów

czuciowych

Wskazania :

Wskazania :

• Pobudzenie perystaltyki jelit po zabiegu

operacyjnym

• Oczyszczenie jelita przed wykonaniem wlewki

leczniczej

• Ułatwienie oddania stolca w zaparciach

Płyny używane do wlewania :

Płyny używane do wlewania :

• Gliceryna
• Oliwa
• Parafina

Objętość :

Objętość :

30-100 ml

Temperatura :

Temperatura :

36 lub 38- 40 C

Wlewka lecznicza

Wlewka lecznicza

Istota zabiegu :

Istota zabiegu :

Podanie do odbytnicy leku w postaci płynnej.

Cele zabiegu :

Cele zabiegu :

Wlewki lecznicze o działaniu ogólnym

stosowane są najczęściej w drgawkach,

podnieceniu nerwowym, gorączce, bólu.

Wlewki lecznicze o działaniu miejscowym

stosowane są w celach przeciwzapalnych i

osłaniających.

Mechanizm działania :

Mechanizm działania :

• Wchłonięcie leku o działaniu ogólnym-leki

wchłaniają się szybciej niż podane doustnie,

• Zadziałanie miejscowo osłaniająco lub leczniczo

na błonę śluzową jelita grubego

Środki używane do wykonania wlewki leczniczej:

Środki używane do wykonania wlewki leczniczej:

I.

Wlewki o działaniu ogólnym :

•

Luminal

•

Pyralginum ( zlecony lek należy rozprowadzić w

50-150 ml wody destylowanej lub 0,9%NaCl

podgrzanych do temp.37 5 C

II.

Wlewki lecznicze działające miejscowo na błonę

śluzową jelita grubego :

•

Wywar z siemienia lnianego

•

Węgiel aktywowany

•

Gastrotrombinę

We wlewce leczniczej ważne jest, aby

We wlewce leczniczej ważne jest, aby

wprowadzony lek nie został od razu wydalony,

wprowadzony lek nie został od razu wydalony,

dlatego płyn należy wprowadzić do odbytnicy

dlatego płyn należy wprowadzić do odbytnicy

wolno, przez cienką, gumową kankę lub cewnik.

wolno, przez cienką, gumową kankę lub cewnik.

NIEBEZPIECZEŃSTWA ZABIEGU WLEWKI

NIEBEZPIECZEŃSTWA ZABIEGU WLEWKI

PRZECZYSZCZAJĄCEJ/ LECZNICZEJ

PRZECZYSZCZAJĄCEJ/ LECZNICZEJ

• Wprowadzenie infekcji
• Mechaniczne uszkodzenie błony

śluzowej jelita grubego

• Oparzenie termiczne lub/i chemiczne

błony śluzowej jelita grubego

• Oziębienie chorego
• Zawstydzenie pacjenta

Kroplowy przyśpieszony wlew

Kroplowy przyśpieszony wlew

doodbytniczy

doodbytniczy

Istota zabiegu:

Istota zabiegu:

Wprowadzanie kroplami płynu do odbytnicy

Cel zabiegu:

Cel zabiegu:

• Pobudzenie perystaltyki jelit po zabiegu

operacyjnym

• Ułatwienie wydalenia gazów
• Ułatwienie wydalenia stolca.

Mechanizm działania:

Mechanizm działania:

• Pobudzenie perystaltyki jelit przez drażnienie

zakończeń nerwów czuciowych

• Rozmiękczenie mas kałowych

Stosowane płyny:

Stosowane płyny:

• 0,9% NaCl

• 5-10% NaCl

Szybkość wlewu

Szybkość wlewu

: 80-120 kropli /minutę

objętość płynu

objętość płynu

: 300- 500 ml

Temperatura płynu

Temperatura płynu

: 36 C lub 38- 40 C

Niebezpieczeństwa wykonania kroplowego

Niebezpieczeństwa wykonania kroplowego

przyśpieszonego wlewu doodbytniczego

przyśpieszonego wlewu doodbytniczego

• Wprowadzenie infekcji

• Mechaniczne uszkodzenie błony śluzowej jelita

grubego

• Oparzenie termiczne lub/i chemiczne błony

śluzowej jelita grubego

• Oziębienie chorego

• Wchłonięcie się płynu

Sucha rurka do odbytu

Sucha rurka do odbytu

Cel zabiegu :

Cel zabiegu :

Ułatwienie nagromadzonych gazów

Istota zabiegu :

Istota zabiegu :

Wprowadzenie do odbytnicy kanki
dorektalnej w celu rozwarcia zwieracza
odbytu

Wskazania :

Wskazania :

Niemożność wydalenia gazów i treści
płynnej gromadzących się w odbytnicy

Niebezpieczeństwa zabiegu zakładania

Niebezpieczeństwa zabiegu zakładania

suchej rurki doodbytniczej

suchej rurki doodbytniczej

• Spowodowanie zawstydzenia pacjenta
• Mechaniczne uszkodzenie śluzówki

odbytu

• Uszkodzenie funkcji zwieracza odbytu
• Wprowadzenie infekcji
• ból, krwawienie z odbytu.

Zasady obowiązujące przy

Zasady obowiązujące przy

zakładaniu suchej rurki

zakładaniu suchej rurki

doodbytniczej

doodbytniczej

• Zabieg wykonywać po konsultacji z

lekarzem

• Obowiązuje przygotowanie fizyczne i

psychiczne pacjenta do zabiegu

• Przestrzeganie zasad reżimu sanitarnego

• Rozmiar kanki dobierać do warunków

anatomicznych pacjenta i stanu zwieracza

odbytu

• Kankę zakładać po uprzednim zastosowanie

środków poślizgowych np.: wazeliny, lub

znieczulających np.: 2% żel Lignocaina

Literatura:

Literatura:

-

- Pielęgniarstwo

Pielęgniarstwo.

Podręcznik dla studiów medycznych; pod

redakcją Kazimiery Zahradniczek

-

- Pielęgniarstwo Ćwiczenia

Pielęgniarstwo Ćwiczenia.

Podręcznik dla studiów

medycznych; Redaktor naukowy : Wiesława Ciechaniewicz
- Podstawy pielęgniarstwa.

Podstawy pielęgniarstwa.

Podręcznik dla studentów i

absolwentów kierunków pielęgniarstwo i położnictwo. Pod
redakcją: Barbary Ślusarskiej , Danuty Zarzyckiej ,
Kazimiery Zahradniczek