Certyfikaty serii
ISO 14000
Mateusz Kaim 26672
Szkoła Główna Handlowa w
Warszawie
Styczeń 2007
Serię norm ISO 14000 możemy
podzielić na normy dotyczące:
Tworzenia lub ulepszania i wdrażania systemów
zarządzania środowiskowego
Prowadzenia audytów środowiskowych i badań z
nimi związanych
Oceny oddziaływania środowiskowego organizacji
Ekoetykietowania
Prowadzenia analizy cyklu życia produktów i usług
Wprowadzenia aspektów środowiskowych do
standardów produktów
Systemy zarządzania
środowiskowego łączy:
Formalnie określona polityka środowiskowa
przedsiębiorstwa
Cykliczny program wykonawczy polityki ekologicznej
Integracja działań z zakresu ochrony środowiska z
działaniami komercyjnymi organizacji
Monitorowanie wpływu na środowisko i skuteczność
własnych działań
Prowadzenie audytów wewnętrznych i zewnętrznych
Prowadzenie wewnętrznej edukacji ekologicznej i
szkoleń
Dlaczego przedsiębiorstwa
powinny wdrożyć normy ISO
14000?
Spadek kosztów zarządzania odpadami
Oszczędności na zużyciu materiałów i energii
Niższe koszty dystrybucji
Poprawa wizerunku firmy w oczach
administracji państwowej, klientów,
dostawców, środowiska lokalnego
Poprawa warunków konkurencyjnych w
długim okresie
Zalety norm ISO 14000:
Są tworzone na bazie konsensusu
Są elastyczne i możliwe do wdrożenia w
różnych warunkach
Są one dobrowolne – leżą w gestii tych, którzy
mają je wdrażać i są proaktywne
Mogą się przyczynić do zmniejszenia konfliktu
pomiędzy władzami a przemysłem
Związane z nimi procesy certyfikacji zapewniają
władzom zaufanie do przedsiębiorstwa
Zalety norm ISO 14000:
Promują harmonizację stosunków z otoczeniem, co
ma istotny wpływ na percepcje organizacji przez
otoczenie (banki, dostawcy, władze)
Zachęcają organizacje trzecie do zmniejszenia
swojego poziomu oddziaływania na środowisko
Silny bodziec do zapoczątkowania zmian
Wymagają włączenia się pracowników w działania
na rzecz odpowiedzialności za środowisko
Obawy którym muszą sprostać
normy ISO 14000:
Mogą one powodować zmniejszenie
odpowiedzialności rządu i samorządów za
środowisko
Doprowadzą w przemyśle do powstania wspólnej
płaszczyzny działania „po najmniejszej linii oporu”
Normy będą ignorowane
Mogą zostać uznane za techniczne bariery handlu
międzynarodowego
Czy system certyfikacji będzie wiarygodny i
przyjmie się odpowiednio szeroko na świecie
Korzyści z wdrożenia norm ISO
14000 dla organizacji
:
Zwiększenie bezpieczeństwa pracowników,
wyrobów oraz publicznego
Oszczędność materiałów, surowców i energii
poprzez racjonalną gospodarkę surowcową i
efektywniejszą alokację surowców oraz odpadów
Zmniejszenie zobowiązań finansowych z tytułu
eksploatacji i zanieczyszczania środowiska
Wzrost świadomości ekologicznej pracowników
Zwiększenie innowacyjności w organizacji
Łatwiejsze otrzymywanie pozwoleń i licencji
Korzyści z wdrożenia norm ISO
14000 dla organizacji
:
Ułatwienia przy ubieganiu się o kredyty oraz ulgi
Obniżenie kosztów wytwarzania i zwiększenie
wydajności, przy zachowanym poziomie jakości
Zwiększenie krajowej i międzynarodowej
konkurencyjności
Lepsze notowania na rynkach finansowych
(giełdy)
Zmniejszenie negatywnego wpływu na zasoby
środowiska: wodę, gleby, faunę i florę
Właściwe wykorzystanie istniejących urządzeń
Za pomocą norm ISO 14000
nie uda się:
Zastąpić uregulowań środowiskowych
poszczególnych państw
Zapewnić, iż organizacja działa w pełnej zgodności z
miejscowym prawem ochrony środowiska
Zapewnić, iż organizacja minimalizuje w stopniu
wystarczającym oddziaływanie na środowisko
Stworzyć jednolite międzynarodowe wymogi
dotyczące oddziaływania środowiskowego organizacji
Zapewnić powszechnej i dostępnej publicznie
sprawozdawczości środowiskowej firm
Krytyka norm ISO 14000:
Wysokie koszty wdrożenia systemu, trudne do
zaakceptowania dla małych i średnich firm
oraz przedsiębiorstw bez dopływu kapitału
zagranicznego w krajach rozwijających się
Wymogi ISO 14000 są lżejsze od wymogów
EMAS – brak sprawozdawczości
środowiskowej, brak wymogu stałej poprawy
w dziedzinie wpływu na środowisko naturalne
Krytyka norm ISO 14000:
Dwa przedsiębiorstwa otrzymujące ten sam
certyfikat mogą reprezentować dwa zupełnie
różne poziomy oddziaływania środowiskowego,
nie istnieją wspólne wymogi ilościowe, które
mogłyby służyć porównaniu tych firm
Założenie stałego doskonalenia dotyczy
wyłącznie samego systemu, jedynie pośrednio
poprzez system zarządzania, wpływu
środowiskowego
Analiza przypadku
– poszczególne
państwa
Belgia:
Liczba przyznanych certyfikatów ISO 14001 w
2000 r.- 107, w 2002 r. – 130. Pod tym względem
zajmowała Belgia 34 miejsce na świecie.
Brak większego przyrostu liczby certyfikatów ISO
14001 należy tłumaczyć przesunięciem się
zainteresowania w kierunku EMAS. System
zarządzania środowiskowego zgodny z normą
europejską EMAS jest znacznie trudniejszy do
wdrożenia niż zgodny z normą międzynarodową
ISO 14001. Taką zmianę spowodowała zmiana w
obligatoryjnych regulacjach krajowych.
Szwajcaria:
Liczba przyznanych certyfikatów ISO 14001 w 2002 r.
wynosiła 775. Pod tym względem zajmowała
Szwajcaria 16 miejsce na świecie. 67% certyfikatów
znajdowało się w rękach przedsiębiorstw
zatrudniających od 10 do 250 pracowników.
Większość certyfikatów skoncentrowana w
następujących rodzajach działalności: produkcja
maszyn i urządzeń (73), budownictwo (70), przemysł
optyczny i elektroniczny (68), transport i
infrastruktura (66), żywność, odzież, napoje (56),
przemysł chemiczny (57) oraz przemysł odpadami
(54).
Kanada:
Liczba przyznanych certyfikatów ISO 14001 w
2002 r. wynosiła 820, 15 miejsce na świecie.
Przeważnie duże przedsiębiorstwa produkcyjne,
posiadające kilkanaście lokalizacji w Kanadzie i
poza nią, cechujące się orientacją
proeksportową. Mniejsze przedsiębiorstwa
rezygnowały z certyfikacji. Wśród posiadaczy
certyfikatów ISO 14001 ok.. 50% stanowiły
zakłady metalowe i metalurgiczne, a ok.. 34%
produkcja wyrobów z drewna.
Polska:
Liczba przyznanych certyfikatów ISO 14001 w 2002
r. wynosiła 294, głównie firmy działające na terenie
województw: Śląskie, Mazowieckie, Wielkopolskie,
Dolnośląskie i Małopolskie (65% certyfikatów).
Większość certyfikatów skoncentrowana w
następujących rodzajach działalności: materiały dla
energetyki, środki transportu, usługi, przemysł
metalowy i metalurgiczny oraz chemiczny.
Systemy zarządzania środowiskowego ISO 14001
cieszą się z roku na rok rosnącą popularnością w
Polsce.
Bibliografia:
Agata Dąbrowska, Ewa Taylor: Dyfuzja
certyfikatów ISO 14001, Instytut
Funkcjonowania Gospodarki Narodowej,
Warszawa 2003
Dziękuję za
uwagę!