Reanimacja

Resusytacja

• Resuscytacja krążeniowo-

oddechowa (w skrócie RK-O lub
CPR) (

ang.

 Cardio-Pulmonary

Resuscitation) – zespół zabiegów,
których zadaniem lub skutkiem jest
przywrócenie podstawowych funkcji
życiowych, tj. co najmniej krążenia
krwi i oddychania. Nazywana jest
także podstawowym podtrzymaniem
życia (PPŻ).

• Reanimacja – zespół zabiegów, których

celem jest doprowadzenie nie tylko do

przywrócenia 

krążenia

 i oddychania, ale

także do powrotu czynności OUN łącznie z

powrotem do świadomości.

• Możemy wyróżnić dwa typy reanimacji:
• BLS - (ang. basic life support) podstawowe

zabiegi resuscytacyjne - polega m.in

na masażu serca i sztucznym oddychaniu;

• ALS - (ang. advanced life support)

zaawansowane zabiegi resuscytacyjne -

dochodzą takie zabiegi jak podawanie

leków, defibrylacja, etc

• Czym jest reanimacja
• Zadaniem reanimacji, czyli

zewnętrznego lub pośredniego
masażu serca jest przywrócenie
podstawowych czynności życiowych
człowieka, które zanikły wskutek
niektórych urazów i obrażeń – np.
zawał.

• Do czynności tych zalicza się oddech,

krążenie i świadomość.

• Podstawowe porady jak i kiedy

wykonywać resuscytację

• A B C reanimacji – określenie to

pochodzi z języka angielskiego i
oznacza:

• A – air – czyli udrożnienie dróg

oddechowych

• B – breathing – czyli przywrócenie

oddechu

• C – circulation – czyli przywrócenie

krążenia

•Bez względu na to, w ile osób

przeprowadzamy reanimację,
robimy to w określony sposób

2 wdechy na 15

uciśnięć

•Przystępując do

reanimacji zawsze dbajmy
o własne bezpieczeństwo

( rękawiczki jednorazowe i

maseczka jednorazowa do
podawania oddechu )

• A - Poszkodowanemu należy podać 2 do 5

wdechów, ponieważ może się okazać, że

brak tętna i

• oddechu został spowodowany utknięciem

obcego ciała w drogach oddechowych. Od

• oczyszczania jamy ustnej palcem odchodzi

się ze względu na barierę psychiczną

osoby ratującej, gdyż zmuszanie się do

„grzebania w czyimś gardle” może

spowodować takie zniechęcenie, że dana

osoba może w ogóle odstąpić od

udzielenia pomocy, a z czym to się wiąże,

wiemy chyba wszyscy

.

• B - Jeżeli zaczniemy podawać oddech, to obojętnie w

której części dróg oddechowych byłoby jakieś ciało

obce, na skutek wymuszenia oddechu zostanie ono

wypchnięte powyżej gardła, doprowadzając tym do

udrożnienia układu oddechowego. Wdechy należy

podawać powoli, ponieważ szybkie podanie

spowoduje przewentylowanie żołądka i w

konsekwencji wymioty, a tego raczej będziemy

chcieli uniknąć. Brak oddechu sprawdzamy

przykładając policzek do ust i nosa poszkodowanego,

czy czuć powiew wydychanego powietrza oraz

nasłuchując oddechu. Przy sprawdzaniu oddechu

jednocześnie obserwujemy, czy unosi się klatka

piersiowa.

• Sprawdzanie oznak krążenia – zgodnie z zaleceniami

nie sprawdzamy tętna, tylko zachowane oznaki

krążenia czyli oddech – słuchając czy jest szmer

wydychanego powietrza oraz obserwując

jednocześnie czy unosi się klatka piersiowa.

• C – Przywrócenie krążenia – brak krążenia, a co za tym idzie,

tętna, oznacza że przestało pracować serce. W tym wypadku

należy jak najszybciej rozpocząć zewnętrzny masaż serca.

Spowoduje on sztuczne pompowanie natlenionej krwi do

mózgu, znacznie powiększając tym szanse na przeżycie

poszkodowanego. Największe szanse powodzenia ma

reanimacja podjęta w czasie pierwszych 4 minut od

„zatrzymania”. Po tym czasie na skutek niedotlenienia

zaczynają obumierać komórki mózgowe, co nieuchronnie

doprowadza do zgonu poszkodowanego. Po stwierdzeniu braku

tętna przystępując do reanimacji musimy na klatce piersiowej

poszkodowanego znaleźć dolny koniec mostka. Na jego

zakończeniu położyć 2 palce jednej dłoni, a za nimi nasadę

drugiej dłoni. Musimy przyjąć taką pozycję, aby ramiona

znalazły się nad dłońmi. Ramiona muszą być wyprostowane, a

łokcie usztywnione. Naciskać na mostek należy tak, aby

pracowały ramiona i tułów. Reanimację wykonujemy w

sekwencji 2 wdechy na 15 uciśnięć mostka. Uciśnięcia mostka

wykonujemy z taką siłą, aby obniżył się on o około 5 cm.

jednostajnym ruchem z częstotliwością od 80 do 100 uciśnięć

na minutę, czyli praktycznie 2 uciśnięcia na sekundę. Aby

reanimacja była skuteczna, w ciągu minuty należy podać 16

oddechów i około 70 uciśnięć mostka. Pierwszy raz tętno

sprawdzamy po 4 seriach, następnie co około 4 minut.

• Reanimacja niemowląt – Reanimację

niemowląt przeprowadzamy w ten sam

sposób co reanimacją dorosłych, z tym że

ucisk na mostek wykonujemy 2 palcami

na głębokość około 2 cm na środku klatki

piersiowej na linii brodawek sutkowych z

częstotliwością minimum 100 uciśnięć na

minutę w sekwencji 1/5.

• Reanimacja małych dzieci – Wykonujemy

ją ja wyżej z częstotliwością 80 – 100

ucisków na minutę na głębokość około 3

cm nasadą jednej dłoni w sekwencji 1/5.

• Przystępując do reanimacji nigdy nie

jesteśmy w stanie przewidzieć czy

osoba, której udzielamy pomocy

odzyska świadomość.

Zawsze wykonujemy te same

czynności, lecz dopiero po odzyskaniu

świadomości u ratowanej osoby

możemy powiedzieć, że wykonaliśmy

reanimację, czyli przywróciliśmy

oddech, krążenie oraz świadomość.

• Jeżeli na skutek naszego działania

osoba ratowana odzyska tylko
oddech i krążenie bez odzyskania
świadomości, to takie działanie
nazywamy resuscytacją.

• 1. Wskazania do podjęcia pośredniego

masażu serca: należy go rozpocząć, gdy nie ma

tętna, gdy nie występują „oznaki zachowanego

krążenia krwi” lub gdy częstość tętna wynosi —

niezależnie od wieku dziecka — mniej niż 60/min,

w połączeniu ze złą perfuzją. Obecnie nie

dysponuje się dowodami doświadczalnymi

wskazującymi na częstość bradykardii, przy której

trzeba rozpoczynać pośredni masaż serca i dlatego

przyjęto, że częstość ta musi być — niezależnie od

wieku dziecka — mniejsza niż 60/min. Takie

zalecenie ma ułatwić nauczanie i zapamiętywanie.

Istnieją dowody, iż bardzo mało prawdopodobne

jest wyrządzenie niemowlęciu lub dziecku krzywdy

przez „nieuzasadniony”, ale należycie

wykonywany pośredni masaż serca

•  Technika pośredniego masażu serca u

dziecka  poniżej 1. roku życia: gdy do
dyspozycji jest dwóch lub więcej
odpowiednio wyszkolonych ratowników
medycznych, preferowaną metodą
pośredniego masażu serca u niemowlęcia
jest metoda obejmowania klatki piersiowej i
użycia dwóch kciuków. Metoda obejmowania
klatki piersiowej i użycia dwóch kciuków
zapewnia w trakcie podstawowych zabiegów
resuscytacyjnych (BLS) lepszą perfuzję
wieńcową i wyższe ciśnienie skurczowe niż
metoda dwupalcowa.

Sztuczne oddychanie

• 1. O ile nie podejrzewasz złamania kręgosłupa,

połóż rannego na plecach, przekręć mu głowę w

bok. Szmatką owiniętą na palcu albo samym

palcem usuń mu z wszystko z ust. Ułóż prosto

głowę ofiary. Połóż jedną dłoń na jej czole,

odchylając głowę do tyłu. Palce drugiej ręki włóż

pod brodę tak, by wysunąć ją do przodu. W tej

pozycji język nie zatka dróg oddechowych. Jedną

rękę trzymając na czole ofiary, a drugą pod jej

brodą, odchyl jej głowę nieznacznie do tyłu.

• Nasłuchuj oddechu, obserwuj klatkę piersiową,

sprawdzaj, czy czuć wydychane przez ofiarę

powietrze.

• 2. Otwarcie dróg oddechowych może sprawić, że

ranny zacznie oddychać. Obserwuj klatkę piersiową,

czy się unosi i opada. Posłuchaj, czy pojawił się

oddech. Jeśli ranny nie oddycha, natychmiast przejdź

do kolejnego etapu.

• Uciśnij skrzydełka nosa rannego. Posłuż się w tym

celu kciukiem i palcem wskazującym dłoni, którą

trzymasz na jego czole. Utrzymuj cały czas głowę

poszkodowanego w przechylonej pozycji. Połóż usta

na ustach rannego i wykonaj dwa do pięciu pełnych

wdmuchnięć, między jednym a drugim nabierając

powietrza. Kiedy powietrze dociera do płuc

ratowanego, jego klatka piersiowa powinna się

unosić, a następnie opadać. Jeśli tak się nie dzieje,

spróbuj zmienić ułożenie głowy rannego i dmuchnij

jeszcze raz. Jeśli nadal powietrze nie dociera do płuc,

istnieje podejrzenie, że drogi oddechowe są

zablokowane.

• 3. Jeśli powietrze dociera do płuc

rannego, szybko przejdź do kolejnego
etapu. Sprawdź przez 5 do 10
sekund, czy czuć tętno w tętnicy
szyjnej. Jeśli go nie ma, musisz
zastosować reanimację. Jeśli jest, ale
nie ma oddechu, rozpocznij
równomierne oddychanie usta-usta.

•Sprawdź przytomność
•  Przytomny
•Wezwij pomoc.
•Obserwuj

poszkodowanego.     

•NIE Przytomny 
•Wezwij pomoc 
•Udrożnij drogi

oddechowe  Sprawdź
oddech 

•Sprawdź oddech 
• Oddech prawidłowy
•Wezwij Pogotowie

Ratunkowe

•Ułóż poszkodowanego w

pozycji bezpiecznej

• Sprawdź oddech 
•   Oddech NIE prawidłowy 
• Wezwij Pogotowie Ratunkowe
•  30 uciśnięć klatki piersiowej
•  2 oddechy ratunkowe 30 uciśnięć

klatki piersiowej

•

UWAGA:

• oceniaj oddech przez 10 sekund
• gdy są wątpliwości postępuj jakby nie

było oddechu

• oddech agonalny – po NZK przez

jakiś czas poszkodowany może słabo

oddychać lub wykonywać głośne

pojedyncze westchnięcia

• Jeśli oddech NIE jest prawidłowy 
• podejmij uciskanie klatki piersiowej 
• 30 uciśnięć z częstotliwością ucisku

100/minutę

• głębokość ucisku klatki piersiowej 4 – 5

cm

• nie przerywaj swoich działań nawet gdy

dojdzie do złamania żeber czy mostka

•  

• uklęknij obok poszkodowanego

• połóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki

piersiowej

• połóż nadgarstek drugiej ręki na już położonym

• upewnij się, że nie będziesz wywierał ucisku na

żebra

• nie uciskaj nadbrzusza ani dolnej części mostka

• pochyl się nad poszkodowanym z

wyprostowanymi rękami w łokciach, zacznij

uciskać klatkę piersiową na głębokość 4 – 5 cm

• po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę

piersiową nie odrywając dłoni od mostka

• okres uciskania i zwalniania mostka powinien

być taki sam

•PAMIĘTAJ:
•30 uciśnięć z

częstotliwością ucisku
100/min

•głębokość ucisku 4 – 5 cm

• po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej

udrożnij drogi oddechowe i wykonaj pierwszy

oddech ratunkowy

• zaciśnij skrzydełka nosa, pozostaw usta delikatnie

otwarte

• weź normalny wdech, obejmij szczelnie usta

poszkodowanego swoimi ustami, upewnij się że

nie ma przecieku powietrza

• wdmuchuj powoli powietrze do ust

poszkodowanego przez około 1 sekundę, tak jak

przy normalnym oddychaniu, obserwując

jednocześnie ruchy klatki piersiowej

• wykonaj drugi skuteczny wdech

• kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy

ratunkowe w stosunku 30 : 2

• przerwij RKO tylko wtedy, kiedy poszkodowany

zacznie sam oddychać

• Jeśli pierwszy oddech ratowniczy jest

nieskuteczny:

• sprawdź jamę ustną poszkodowanego i

usuń widoczne ciała obce

• sprawdź czy poprawnie wykonane jest

odgięcie głowy i uniesienie żuchwy

• wykonaj nie więcej niż dwie próby

wentylacji za każdym razem, zanim
podejmiesz uciskanie klatki piersiowej

• w takcie RKO u dorosłych pojemność

oddechowa wynos ok. 6 – 7 ml/kg m.c. (500 –

600 ml przy 70 kg), czyli dorosły człowiek

trzeba wdmuchnąć powietrze o objętości 0,5

litra (taką objętość ma karton mleka 0,5 litra)

• za duża ilość oddechów lub zbyt duża

objętość są szkodliwe, zwłaszcza przy

niezabezpieczonych dogach oddechowych

• każdy wdech wykonywany w przeciągu ok. 1

sekundy

• należy unikać szybkich i mocnych wdechów
• po każdym wdechu, powinny być widoczne

wyraźne ruchy klatki piersiowej bądź/i

brzucha

• Początkowa wentylacja jest mniej

ważna ponieważ:

• przez pewien czas zawartość tlenu

we krwi jest wystarczająca do
podtrzymania życia

• dostarczenie tlenu do mózgu i serca

jest ograniczone NZK, a nie brakiem
tlenu w płucach

• Efekt uciskania klatki piersiowej:
• wytwarza niewielki przepływ krwi

przez serce i mózg

• powoduje pośredni ucisk serca tzw.

masaż serca
zwiększa skuteczność defibrylacji
(zwłaszcza po 5 min)

Ogólne zasady ucisku klatki

piersiowej:

• ręce na środku klatki persiowej
• częstotliwość ucisku od 70-100/min,

głębokość kilku cm ok..5

• Równy czas trwania fazy ucisku i

relaksacji

• częstotliwość ucisku zależy od

szybkości z jaką się je wykonuje, a nie

od ich całkowitej ilości w ciągu minuty

Resuscytacja krążeniowo - oddechowa ograniczona

wyłącznie do uciskania klatki piersiowej. Zasady

postępowania w R.K.O. bez wentylacji:

• jeśli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać

oddechów ratunkowych uciskaj klatkę piersiową

• jeśli wykonujesz wyłącznie uciskanie klatki piersiowej,

wykonuj ją bez przerwy, z częstotliwością 70-100/min

• samo uciskanie klatki piersiowej jest lepsze niż brak

podjęcia czynności

• jeśli drogi oddechowe są udrożnione, pojedyncze

westchnięcia i uciśnięcia klatki piersiowej wymuszają

niewielką wymianę powietrza w płucach

• przerwij swoje działanie gdy poszkodowany odzyska

prawidłowy oddech, w innym przypadku nie

przerywaj resuscytacji

• Uciskanie klatki piersiowej połączone z oddechami

ratunkowymi jest dużo lepsze dla poszkodowanego

Zagrożenia dla ratownika:

• przy oddechach ratunkowych, np.

zakażenia chorobami przenoszącymi się
drogą kropelkową- wziewną
(grypa,gruźlica); niewielkie zagrożenia
zarażeniem wirusem HIV, HCV się zarazić
było wypić kilkaset ml śliny zarażonego

• Należy unikać kontaktu z krwią, śliną,

wydzielinami poszkodowanego i
wydalinami - wymioty