Podstawowe zasady udzielania
pierwszej pomocy przedlekarskiej
Podstawowe zasady udzielania
pierwszej pomocy przedlekarskiej
NIE WPADAJ W
PANIKĘ
MYŚL I DZIAŁAJ
LOGICZNIE!!!
CZYNNOŚCI DORAŹNE
WEZWANIE POMOCY
PIERWSZA POMOC
TRANSPORT
POMOC LEKARSKA
Wezwanie pomocy
Wezwanie pomocy
Przekazanie lekarzowi lub innemu
wykwalifikowanemu pracownikowi personelu
ratującego informacji o:
•
swoich danych osobowych (imię, nazwisko,
nr telefonu z którego dzwonisz)
•
rodzaju zdarzenia
•
miejscu przebywania poszkodowanych
•
stanie zdrowia (ogólnie ale w miarę
dokładny opis objawów)
•
łącznej liczbie poszkodowanych (ilość, wiek
i płeć)
Wysłuchaj uważnie instrukcji i nie
Wysłuchaj uważnie instrukcji i nie
rozłączaj się pierwszy !!!
rozłączaj się pierwszy !!!
Przekazanie lekarzowi lub innemu
wykwalifikowanemu pracownikowi personelu
ratującego informacji o:
•
swoich danych osobowych (imię, nazwisko,
nr telefonu z którego dzwonisz)
•
rodzaju zdarzenia
•
miejscu przebywania poszkodowanych
•
stanie zdrowia (ogólnie ale w miarę
dokładny opis objawów)
•
łącznej liczbie poszkodowanych (ilość, wiek
i płeć)
Wysłuchaj uważnie instrukcji i nie
Wysłuchaj uważnie instrukcji i nie
rozłączaj się pierwszy !!!
rozłączaj się pierwszy !!!
Telefony alarmowe:
112
z telefonu komórkowego
999
pogotowie ratunkowe
997
policja
998
straż pożarna
Po dotarciu do poszkodowanego należy ocenić jego
stan:
czy jest przytomny:
czy reaguje na głos, czy
reaguje na dotyk, czy reaguje na ból
czy oddycha:
czy klatka piersiowa rytmicznie
się unosi, czy za pomocą przyłożenia ucha do
jamy ustnej i nosa daje się wyczuć strumień
wydychanego powietrza
czy ma zachowane tętno:
kontroli
dokonujemy na tętnicach szyjnych znajdujących
się po obu stronach, powyżej krtani, w
zagłębieniu pomiędzy krtanią a mię-śniami szyi,
używając drugiego, trzeciego i czwartego palca.
Nie wolno badać tętna jednocześnie na obydwu
tętnicach szyjnych.
Kontrola oddechu i tętna
powinna trwać przynajmniej 5-10
sekund!!!
Osobę
nieprzytomną
z
zachowanym
krążeniem i oddychaniem należy ułożyć w
pozycji bezpiecznej (bocznej ustalonej).
Jeżeli sytuacja nie zagraża życiu to nie
ruszaj poszkodowanego!
Następnie
należy
dokonać
bardziej
szczegółowej oceny stanu poszkodowanego
ze szczególnym uwzględnieniem takich
zagadnień jak krwawienie, złamania, uraz
kręgosłupa, oparzenia, wstrząs.
POMOC POSZKODOWANYM
U ofiar dwa stany zagrażają
bezpośrednio życiu:
SILNE KRWAWIENIE – zazwyczaj
widoczne, możliwe do zatamowania
ZABURZENIA ODDECHU I KRĄŻENIA
Jeśli obrażeń doznało kilka osób, w
pierwszej kolejności zajmij się tą, która
nie krzyczy – MOŻE BYĆ
NIEPRZYTOMNA!!!
Do krwotoku dochodzi na skutek przerwania
ściany naczynia.
Utrata krwi powyżej 1,5 litra
stanowi bezpośrednie zagrożenie
życia.
Krwotoki dzielimy na:
Wewnętrzne:
gdy utrata krwi następuje do
tkanek i jam ciała
Zewnętrzne:
gdy krew wydostaje się na zewnątrz
Objawami krwotoku są:
osłabienie
bladość skóry
przyspieszenie tętna
spadek ciśnienia tętniczego krwi
Pierwsza pomoc przy krwotoku
zewnętrznym polega na ułożeniu
poszkodowanego w pozycji
przeciwwstrząsowej, a jeśli
krwawienie pochodzi z kończyny
uniesieniu jej powyżej poziomu
serca, a następnie zastosowaniu
opatrunku uciskowego na miejsce
krwawienia.
W trakcie pełnej akcji reanimacyjnej
na każde dwa wdechy powinno
przypadać 15 uciśnięć mostka.
Oddech i tętno powinno się
kontrolować po każdych 4 cyklach.
Do resuscytacji
należą:
udrożnienie dróg
oddechowych
sztuczne oddychanie
oraz zewnętrzny
masaż
serca
Objawy kliniczne zatrzymania oddechu
i krążenia:
brak tętna;
utrata przytomności
(6-12 s po przerwan. dopływu O
2
do
mózgu);
bezdech lub oddech chwytający
(15-40 s po zatrzymaniu krążenia);
szerokie, niewrażliwe na światło
źrenice
(po 30 - 90 s);
brak akcji serca przy osłuchiwaniu
(nie trać zbyt wiele czasu!);
szarosine zabarwienie skóry
(niekoniecznie);
A
IRWAYS
- udrożnić drogi oddechowe:
usunąć ciała obce z jamy ustnej i gardła, przegiąć
głowę do tyłu i wysunąć żuchwę do przodu i góry;
B
REATH
- sztuczne oddychanie:
dowolną metodą - wstępnie dwa szybkie wdechy,
następnie masaż serca i wdechy na zmianę
C
IRCULATION
- krążenie:
przy każdym zatrzymaniu krążenia uderz pięścią w
okolicę przedsercową i rozpocznij masaż.
D
RUGS
- leki:
zapewni pomoc medyczna jeśli została wezwana...
jeden ratownik:
2 wdmuchnięcia powietrza do płuc;
15 uciśnięć mostka (80 uciśnięć na minutę);
wykonywać akcję w stosunku wdechów i
uciśnięć mostka jak 2 : 15;
dwóch ratowników
1 wdmuchnięcie powietrza do płuc
5 uciśnięć mostka;
wykonywać akcję w stosunku wdechów i
uciśnięć mostka jak 1 : 5,
Objawami wskazującymi na
skuteczność resuscytacji są:
zaróżowienie się skóry
powrót akcji serca
zwężenie uprzednio rozszerzonych
źrenic
powrót spontanicznego oddechu
Akcję resuscytacyjną należy kontynuować do
czasu przybycia personelu ratowniczego lub
do momentu odzyskania przez ratowanego
czynności życiowych.
Złamania
polegają na przerwaniu ciągłości tkanki
kostnej
Złamania dzielimy na:
Zamknięte:
gdy skóra wokół złamanej
kości jest nienaruszona
Otwarte:
gdy dochodzi do rozerwania
skóry a kość może zostać narażona na
zanieczyszczenia z zewnątrz
Objawami złamania mogą być:
ból, obrzęk i zasinienie nasilające się przy
uciśnięciu lub
próbie poruszenia kończyną
trudności w poruszaniu uszkodzoną kończyną
deformacja kształtu kończyny
w przypadku złamań otwartych widoczne
odłamy kostne
Pierwsza pomoc w przypadku złamań
polega na:
•
unieruchomieniu miejsca złamania wraz z
przynaj-mniej dwoma sąsiednimi stawami
(poniżej i powyżej miejsca złamania)
• zatamowaniu krwawienia w przypadku
złamań otwartych
Uraz kręgosłupa
należy do najbardziej niebezpiecznych
obrażeń, w wyniku którego może dojść do
uszkodzenia rdzenia kręgowego a w jego
następstwie do porażenia kończyn a nawet
śmierci.
Uraz kręgosłupa należy podejrzewać gdy
występuje:
brak lub osłabienie czucia dotyku
porażenie lub niedowład kończyn
promieniujący ból od kręgosłupa
Oparzenie
polega na uszkodzeniu skóry i tkanek pod nią
leżących na skutek działania wysokiej
temperatury, substancji chemi-cznych, a także
prądu elektrycznego i promieniowania
jonizującego.
Wyróżniamy trzy stopnie oparzeń:
I
0
zaczerwienienie skóry, obrzęk i uczucie
pieczenia
II
0
na zaczerwienionej i obrzękniętej skórze
pojawiają się pęcherze wypełnione płynem
surowiczym, towarzyszy ostry ból
III
0
dochodzi do martwicy skóry na całej jej
grubości, z towarzyszącym uszkodzeniem głębiej
położonych tkanek jak tkanka podskórna, mięśnie
i ścięgna.
Krańcową formą oparzenia III stopnia jest
zwęglenie tkanek.
Pierwsza pomoc w oparzeniach
polega na
schładzaniu czystą, zimną wodą miejsca
oparzenia przez okres 15-20 minut.
Jeżeli odzież przylgnęła do ciała nie wolno
jej odrywać.
Następnie ranę osłania się jałowym
opatrunkiem, nie może on jednak
wywierać ucisku na miejsce oparzenia
Wstrząs
jest stanem, w którym dochodzi do
wielonarządowych zmian powstałych na skutek
przedłużającego się upośle-dzenia przepływu,
czyli perfuzji krwi w łożysku naczyń włosowatych i
niedotlenienia tkanek.
Objawami wstrząsu są:
silne uczucie osłabienia
niepokój
bladość skóry
zimne poty
przyspieszony i płytki oddech
przyspieszone, słabo wyczuwalne tętno
utrata przytomności
Poszkodowanego należy ułożyć w pozycji
antywstrząsowej.
Polega ona na ułożeniu poszkodowanego
na wznak i uniesieniu nóg nad poziom
głowy na wysokość około 30-40 cm. Gdy
poszkodowany jest nieprzytomny należy
go ułożyć w pozycji bezpiecznej.
Uwaga, pozycji antywstrząsowej nie
wolno stosować przy podejrzeniu
urazu kręgosłupa!