TONIĘCIE
TONIĘCIE
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
•
umiera 450 tys.osób/rok
umiera 450 tys.osób/rok
•
strata 1,3 mln lat życia z niesprawnością (korygowanych
strata 1,3 mln lat życia z niesprawnością (korygowanych
niesprawnością – przedwczesna śmierć lub trwałe kalectwo)
niesprawnością – przedwczesna śmierć lub trwałe kalectwo)
•
97% utonięć – kraje o niskim i średnim PKB
97% utonięć – kraje o niskim i średnim PKB
•
2002 USA – 4073 przypadki
2002 USA – 4073 przypadki
•
UK - 427 przypadków
UK - 427 przypadków
•
0,8 – 1,45 zgonów/100 000 mieszkańców
0,8 – 1,45 zgonów/100 000 mieszkańców
•
70% po spożyciu alkoholu
70% po spożyciu alkoholu
•
wiek ofiar – ludzie młodzi
wiek ofiar – ludzie młodzi
TONIĘCIE
TONIĘCIE
TONIĘCIE
TONIĘCIE
proces, w którym pierwotnie dochodzi do zaburzeń oddechowych
proces, w którym pierwotnie dochodzi do zaburzeń oddechowych
spowodowanych podtopieniem lub zanurzeniem w cieczy (ciecz w
spowodowanych podtopieniem lub zanurzeniem w cieczy (ciecz w
drogach oddechowych uniemożliwia oddychanie) – niezależnie od
drogach oddechowych uniemożliwia oddychanie) – niezależnie od
wyniku końcowego
wyniku końcowego
ZANURZENIE
ZANURZENIE
poszkodowany jest otoczony przez wodę lub inną ciecz
poszkodowany jest otoczony przez wodę lub inną ciecz
PODTOPIENIE
PODTOPIENIE
całe ciało poszkodowanego wraz z drogami oddechowymi
całe ciało poszkodowanego wraz z drogami oddechowymi
zanurzone w wodzie lub innej cieczy
zanurzone w wodzie lub innej cieczy
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Minimalizacja ryzyka dla ratownika i dla ratowanego
Minimalizacja ryzyka dla ratownika i dla ratowanego
•
prowadzić akcję ratunkową bez wchodzenia do
prowadzić akcję ratunkową bez wchodzenia do
wody
wody
•
dosięgnąć ratowanego,np. kijem
dosięgnąć ratowanego,np. kijem
•
rzucić linę lub rzutkę ratowniczą
rzucić linę lub rzutkę ratowniczą
•
użyć łodzi lub innego sprzętu ratowniczego
użyć łodzi lub innego sprzętu ratowniczego
•
jeśli konieczne wejście do wody – zabrać boję lub
jeśli konieczne wejście do wody – zabrać boję lub
przedmiot unoszący się na
przedmiot unoszący się na
wodzie
wodzie
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Jak najszybciej
Jak najszybciej
wydobyć poszkodowanego z wody
wydobyć poszkodowanego z wody
rozpocząć resuscytację
rozpocząć resuscytację
0,5% - niskie ryzyko urazu kregosłupa
0,5% - niskie ryzyko urazu kregosłupa
szyjnego (wyjątki: skoki, zjeżdżalnie,
szyjnego (wyjątki: skoki, zjeżdżalnie,
zatrucie alkoholem)
zatrucie alkoholem)
udrożnienie dróg oddechowych
udrożnienie dróg oddechowych
oddechy ratownicze – 1min
oddechy ratownicze – 1min
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Główny problem:
Główny problem:
NIEDOTLENIENIE
NIEDOTLENIENIE
Woda płytka – wentylacja usta-usta
Woda płytka – wentylacja usta-usta
usta-nos
usta-nos
Woda głęboka – oddechy ratownicze-
Woda głęboka – oddechy ratownicze-
ratownik przeszkolony
ratownik przeszkolony
w ratownictwie wodnym
w ratownictwie wodnym
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Odległość do brzegu
Odległość do brzegu
<5 min.–kontynuować oddechy podczas pły-
<5 min.–kontynuować oddechy podczas pły-
nięcia
nięcia
>5 min.- oddechy ratownicze- 1min.+1min.
>5 min.- oddechy ratownicze- 1min.+1min.
płynąć do brzegu bez podejmowa-
płynąć do brzegu bez podejmowa-
nia kolejnych prób wentylacji
nia kolejnych prób wentylacji
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Zaaspirowana woda
Zaaspirowana woda
niewielka objętość
niewielka objętość
wchłania się szybko do krążenia
wchłania się szybko do krążenia
Inne techniki usunięcia wody niż
Inne techniki usunięcia wody niż
odessanie
odessanie
niepotrzebne
niepotrzebne
niebezpieczne
niebezpieczne
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Po wydobyciu poszkodowanego z
Po wydobyciu poszkodowanego z
wody:
wody:
ocenić oddychanie
ocenić oddychanie
można zbadać tętno (personel
można zbadać tętno (personel
med.)
med.)
jeżeli
jeżeli
brak oddechu
brak oddechu
uciskanie klatki piersiowej
uciskanie klatki piersiowej
TONIĘCIE
TONIĘCIE
AED
AED
nieprzytomny, nie oddycha
nieprzytomny, nie oddycha
osuszyć klatkę przed przyklejeniem
osuszyć klatkę przed przyklejeniem
elektrod
elektrod
</= 30stC – liczba defibrylacji do 3
</= 30stC – liczba defibrylacji do 3
> 30stC – można wykonać kolejne
> 30stC – można wykonać kolejne
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Regurgitacja w trakcie RKO
Regurgitacja w trakcie RKO
Podczas
Podczas
oddechów ratowniczych - 2/3 pacjentów
oddechów ratowniczych - 2/3 pacjentów
uciskania klatki i wentylacji
uciskania klatki i wentylacji
–
–
86% pacjentów
86% pacjentów
Postępowanie:
Postępowanie:
obrócić na bok
obrócić na bok
usunąć treść pokarmową (ssak)
usunąć treść pokarmową (ssak)
podejrzenie urazu kręgosłupa szyjnego
podejrzenie urazu kręgosłupa szyjnego
kilku ratowników - głowa w osi
kilku ratowników - głowa w osi
ciała
ciała
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Badanie wstępne
Badanie wstępne
Drożność dróg oddechowych i wentylacja
Drożność dróg oddechowych i wentylacja
tlen- duże przepływy
tlen- duże przepływy
nieinwazyjne wspomaganie
nieinwazyjne wspomaganie
wentylacji
wentylacji
PEEP/CPAP
PEEP/CPAP
Nieprzytomni
Nieprzytomni
szybka intubacja
szybka intubacja ( LM-nie!)
tlen – wysokie stężenia
tlen – wysokie stężenia
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Układ krążenia
Układ krążenia
Defibrylacja – jak w hipotermii
Defibrylacja – jak w hipotermii
Hipowolemia(długotrwałe zanurzenie)
Hipowolemia(długotrwałe zanurzenie)
płynoterapia małymi objętościami
płynoterapia małymi objętościami
monitorowanie stanu
monitorowanie stanu
hemodynamicznego
hemodynamicznego
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Zaprzestanie resuscytacji
Zaprzestanie resuscytacji
(TRUDNA
(TRUDNA
DECYZJA)
DECYZJA)
- brak jednego czynnika informującego
- brak jednego czynnika informującego
o rokowaniu
o rokowaniu
- badania: decyzja na miejscu- niewła-
- badania: decyzja na miejscu- niewła-
ściwa
ściwa
- brak szans na skuteczną resuscytację
- brak szans na skuteczną resuscytację
(ciężki uraz, stężenie pośmiertne, roz-
(ciężki uraz, stężenie pośmiertne, roz-
kład zwłok itp.)
kład zwłok itp.)
TONIĘCIE
TONIĘCIE
PATOFIZJOLOGIA TONIĘCIA
PATOFIZJOLOGIA TONIĘCIA
rozwijające się
rozwijające się
niedotlenienie
niedotlenienie
zniszczenie surfaktantu
zniszczenie surfaktantu
niedodma pęcherzykowa
niedodma pęcherzykowa
przeciek tętniczo – żylny
przeciek tętniczo – żylny
ARDS (w ciągu 72 godz.)
ARDS (w ciągu 72 godz.)
zapalenie płuc
zapalenie płuc
TONIĘCIE
TONIĘCIE
Leczenie
Leczenie
wentylacja zastępcza z PEEP
wentylacja zastępcza z PEEP
oksygenacja pozaustrojowa-ECMO
oksygenacja pozaustrojowa-ECMO
antybiotykoterapia?
antybiotykoterapia?
hipotermia terapeutyczna (pacjenci w
hipotermia terapeutyczna (pacjenci w
śpiączce po przywróceniu krążenia)
śpiączce po przywróceniu krążenia)