Salmonellozy
Dur brzuszny - typhus abdominalis
Chorobę wywołuje Gram ujemna pałeczka duru brzusznego
Salmonella typhi, rezerwuarem i źródłem zakażenia jest
człowiek lub chory nosiciel.
Materiał zakaźny stanowi kał rzadziej mocz.
Główna rola w szerzeniu się duru odgrywa:
- Woda
- Żywność i mleko
- Owady - muchy
- Kontakt bezpośredni z chorym lub nosicielem
Patogeneza - pałeczki duru brzusznego po dostaniu się do
przewodu pokarmowego w dolnym odcinku jelita cienkiego
wnikają do układu chłonnego i z prądem limfy do węzłów
chłonnych i do krwi – dochodzi do bakteriemii i zaczynają
się objawy chorobowe – odczyn z układu siateczkowo –
śróbłonkowego – powiększenie wątroby i śledziony,
namnażanie w wątrobie i drogach źółciowych .
Krążąca we krwi endotoksyna uszkadza narządy miąższowe,
mięsień sercowy,OUN, szpik, układ autonomiczny.
Obraz kliniczny
okres wylęgania 10 – 14 dni podstępne, objawy
pseudogrypowe
okres narastania objawów
okres pełnego rozwoju choroby – tu często luźne stolce
okres zdrowienia
Rozpoznanie - wywiad epidemiologiczny
Posiew krwi i kału
Odczyn Widala aglutynacyjny dla antygenu rzęskowego H i
somatycznego O
Leczenie z wyboru chloramphenicol, rzadziej
amoksycylina, ciprobay, biseptol
Zapobieganie – przestrzeganie higieny, szczepienia tylko w
razie zagrożenia epidemią. Leczenie nosicielstwa trudne.
Dury rzekome paratyphi
Etiologia – pałeczki Salmonella paratyphi A,
Salmonella paratyphi B, Salmonnella paratyphi C.
W Polsce prawie wyłączne dur rzekomy B, kilka
przypadków rocznie.
Zakażenia drogą pokarmową – częściej zdarzają się
masowe epidemie na sposób podobny do zatruć
pokarmowych. Przebieg choroby lżejszy.
Rozpoznanie i leczenie jak duru brzusznego
.
Inne salmonellozy
Etiologia – w Polsce najczęściej Salmonella enterica,
Salmonella enteritidis, Salmonella typhimurium. W
związku z importem żywności pojawiają się i inne
szczepy.
Obraz kliniczny wieloobrazowy
Postać żołądkowo – jelitowa najczęstsza
Postać septyczna i durowa
Postać ogniskowa lub narządowa
Rozpoznanie izolacja bakterii z krwi, stolca,
Leczenie antybiotyki, uzupełnianie niedoborów wodno
– elektrolitowych
Czerwonka bakteryjna
Choroba zakaźna i zaraźliwa wywołana przez różne grupy
pałeczek Shigella. Podobne objawy mogą wywołać i inne
drobnoustroje: Proteus vulgaris, Escherichia coli,
Pseudomonas aeruginosa, niektóre Salmonella – dlatego
tę jednostkę chorobowa często określa się mianem
zespołu czerwonkowego. Objawy tego zespołu to
kurczowe bóle brzucha, częste wypróżnienia z domieszką
śluzu, krwi i ropy, parciem na stolec, gorączką oraz
objawami zatrucia i odwodnienia organizmu.
Objawy kliniczne w czerwonce bakteryjnej sa
spowodowane działaniem endotoksyny.
Rozpoznanie – obraz kliniczny, rektoskopia, posiewy kału.
Leczenie – uzupełnienie strat wodno – elektrolitowych,
loperamid, biseptol, ciprobay, nifuroksazyd,
Jersiniozy - Yersinia species infectiones
Wywołane przez pałeczki Yersinia enterocolica i Yersinia
pseudotuberculosis. Obie wytwarzają endotoksynę , a
Yersinia enterocolica enterotoksynę powodującą zatrucia
pokarmowe.
Rezerwuarem pałeczek są zwierzęta. Człowiek zakaża się
spożywając zakażone produkty pochodzenia zwierzęcego –
mleko, mięso a także przez zanieczyszczoną wodę.
Objawy enteritis lub enterocolitis z domieszką krwi w
stolcu, obecne częste bóle brzucha, czasami może się
wykształcić obraz ciężkiej posocznicy.
Rozpoznanie – na podstawie badania bakteriologicznego.
Leczenie – uzupełnianie płynów i elektrolitów, czasami
ampicillinę
Zapobieganie – przestrzeganie zasad higieny.