st. bryg. dr inż. Witold Skomra
Podział kompetencji pomiędzy
organami administracji publicznej
podczas zwalczania katastrof i
klęsk żywiołowych
Czy Komendant Powiatowy PSP
oraz odpowiednio Wojewódzki i
Główny kierują akcjami
ratowniczymi?
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej art. 25:
Kierujący działaniem ratowniczym może:
• zarządzić ewakuację osób i mienia
• wstrzymać ruch drogowy i wprowadzić zakaz przebywania osób
postronnych w rejonie działań ratowniczych
Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej art. 21 ust.2
W okolicznościach uzasadnionych stanem wyższej konieczności
strażak kierujący akcją ratowniczą ma prawo zarządzenia:
1) ewakuacji ludzi i mienia z terenu objętego akcją ratowniczą;
• 2) koniecznych prac wyburzeniowych i rozbiórkowych;
• 3) wstrzymania komunikacji w ruchu lądowym;
powołanie kierującego odbywa
się na zasadach ustalonych
ustawą
zakres jego kompetencji
reguluje rozporządzenie Rady
Ministrów
działanie kierującego jest
prowadzone w imieniu i na
rachunek skarbu państwa
kierujący ma prawo
oddziaływania władczego w
formie wydawania decyzji
administracyjnych łącznie z
obowiązkiem ich
wyegzekwowania
powołanie
organu
musi
odbywać się na gruncie prawa
organ musi mieć wyraźnie
określony
prawem
zakres
kompetencji
działanie organu odbywa się
w imieniu i na rachunek
państwa
organ ma prawo działania
władczego (w formie
stanowienia aktów
normatywnych, sprawowania
kontroli, wydawania decyzji lub
wyroków) łącznie z możliwością
działania egzekucyjnego
W przypadkach określonych szczególnymi przepisami jako
organ egzekucyjny w zakresie egzekucji administracyjnej
obowiązków
o charakterze niepieniężnym działa każdy organ Policji,
Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub
Straży Granicznej, organ Państwowej Inspekcji Pracy
wydający
decyzję
w pierwszej instancji,
organ straży pożarnej kierujący
akcją ratowniczą
, a także inne organy powołane do
ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia
publicznego lub mienia społecznego.
STREFA
0
STREFA
DZIAŁAŃ
STREFA
IZOLACJI
K
IE
R
O
W
N
IK
A
K
C
JI
R
A
T
O
W
N
IC
Z
E
J
STREFA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
EWAKUACJA
OBSZAR ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
W
Ó
JT
SZPITAL
S
T
A
R
O
S
T
A
W
O
JE
W
O
D
A
OCHRONA
ŚRODOWISKA
INSPEKCJA
SANITARNA
PUNKT
SEGREGACJI
RANNYCH
K
IE
R
O
W
N
IK
A
K
C
JI
R
A
T
O
W
N
IC
Z
E
J
STREFA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
OBSZAR ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
W
Ó
JT
S
T
A
R
O
S
T
A
W
O
JE
W
O
D
A
SZTAB
KIERUJĄCEGO DZIAŁANIAMI
ZESPÓŁ
REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZESPÓŁ
REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
ZESPÓŁ
REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
K
IE
R
O
W
N
IK
A
K
C
JI
R
A
T
O
W
N
IC
Z
E
J
STREFA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
OBSZAR ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
W
Ó
JT
S
T
A
R
O
S
T
A
W
O
JE
W
O
D
A
Jakie relacje występują
pomiędzy tymi organami i
czy zmieniają się one po
wprowadzeniu stanu klęski
żywiołowej?
KIEROWNIK
AKCJI RATOWNICZEJ
STREFA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
OBSZAR ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
W
Ó
JT
S
T
A
R
O
S
T
A
W
O
JE
W
O
D
A
Prowadzenie akcji ratowniczej
• Organizacja struktury dowodzenia.
• Wydawanie decyzji
administracyjnych.
• Określanie zadań dla uczestników
działań.
Wsparcie i koordynacja
• Organizacja sztabu
• dowodzenia strategicznego.
• Uruchamianie sił podległych administracji
niezespolonej.
• Uruchamianie grup międzypowiatowych.
• Uruchamianie odwodów wojewódzkich i
centralnych.
• Uruchomienie dowodzenia pod nadzorem
eksperckim.
Organizacja ratownictwa
• Organizacja sztabu dowodzenia
taktycznego.
• Uruchamianie odwodów powiatowych.
Socjalna ochrona ludności
• Ewakuacja zbiorowa.
• Ewakuacja indywidualna.
• Zapewnienie odzieży osobom po
dekontaminacji.
W czasie stanu klęski żywiołowej organy władzy publicznej
działają
w dotychczasowych strukturach organizacyjnych państwa i w
ramach przysługujących im kompetencji, z zastrzeżeniem
przepisów niniejszej ustawy
Dz.U. 2002 nr 62 poz.
558
STREFA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
OBSZAR ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
W
Ó
JT
S
T
A
R
O
S
T
A
W
O
JE
W
O
D
A
K
IE
R
O
W
N
IK
A
K
C
JI
R
A
T
O
W
N
IC
Z
E
J
STREFA DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
OBSZAR ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO
W
Ó
JT
S
T
A
R
O
S
T
A
W
O
JE
W
O
D
A
K
IE
R
O
W
N
IK
A
K
C
JI
R
A
T
O
W
N
IC
Z
E
J
„Plany są niczym, planowanie jest
wszystkim”
Dwight D. Eisenhower
•
celem planowania jest jedynie sporządzenie dokumentu planistycznego bez
jego wdrożenia;
•
uczestnicy przyszłych działań nie angażują się w powstanie planu, a w
skrajnych przypadkach mogą nawet nie wiedzieć o zadaniach jakie plan na
nich nakłada;
•
planowanie nie zostało zintegrowane wokół dokumentu zasadniczego w
efekcie czego w różnych planach występują te same siły i środki;
•
planowanie jest tak szczegółowe, że czytający nie jest w stanie ogarnąć
całości;
•
decydent założył, że wraz z powstaniem planu albo zagrożenie przestało
istnieć, albo przynajmniej przestał istnieć problem likwidacji zagrożenia
Syndrom papierowego planu
1.
Plan musi być maksymalnie krótki, tak by czytający był w stanie ogarnąć
całość zawartej w nim treści;
2.
Powinien się skupiać na zadaniach do wykonania i jednoznacznie
przyporządkować osoby odpowiedzialne za ich wykonanie, natomiast
wykazy sił i środków powinny się znaleźć w załącznikach branżowych;
3.
Plany powinny szczegółowo opisywać tylko zadania wykonywane wspólnie
przez różne podmioty lub osoby (wewnętrzne procedury poszczególnych
służb nie są przecież elementem wspólnego planowania);
4.
Plany szczegółowo powinny opisywać te elementy struktury organizacyjnej
tworzonej w czasie działań, które wymagają technicznego lub osobowego
zaangażowania różnych służb (np. Wspólne sztaby dowodzenia, ich obsada i
wyposażenie techniczne).
Zintegrowane planowanie operacyjne
Realizowan
ie
(testowani
e)
Rozpoznawani
e
Analizowanie
Planowanie
Wdrażanie
Cykl planowania operacyjnego
•
Kierujący akcją ratowniczą to organ administracji ogólnej
taki sam jak wójt, starosta czy wojewoda, choć oczywiście
realizujący inne zadania i na odmiennych zasadach.
•
Warunkiem powodzenia działań ratowniczych w czasie
katastrof
z
udziałem
wielu
poszkodowanych
jest
dobre
współdziałanie wszystkich czterech zasadniczych organów
administracji
publicznej
odpowiedzialnych
za
przygotowanie
i
przeprowadzenie
działań
w podległych sobie obszarach.
•
Nowoczesne planowanie działań to nie sporządzenie
papierowego planu, lecz techniczne i organizacyjne
przygotowanie zespołów, które będą wspierać decydentów
wydających decyzje.
1.
Zespoły reagowania kryzysowego są niezmiernie istotnymi
elementami wspomagającymi działania uprawnionych organów
administracji publicznej nie tylko w odniesieniu do działań
prowadzonych na obszarze zarządzania kryzysowego, ale
również
w
zakresie
przygotowania
i wsparcia działań prowadzonych przez kierującego akcją
ratowniczą;
2.
Zakresy działania poszczególnych zespołów reagowania
kryzysowego powinny uwzględniać nie tylko zadania wynikające
z ustawy o stanie klęski żywiołowej i rozporządzenia wydanego
na jej podstawie, ale również zadania ustawowe wynikające z
ustawy o ochronie przeciwpożarowej;
3.
W planach reagowania kryzysowego należy wyeliminować
przypadki, gdy organom administracji ogólnej przypisano
zadania dowódcze związane
z
prowadzeniem działań
ratowniczych;
4.
Należy
zdecydowanie
ograniczyć
ilość
i
obszerność
poszczególnych planów wojewódzkich na rzecz planów
wspólnych maksymalnie uogólnionych;
5.
Stale
należy
doskonalić
zarówno
zespoły
sztabowe
przygotowywane na potrzeby kierującego akcją ratowniczą, jak
i obsady zespołów reagowania kryzysowego.
Dziękuję za uwagę
st. bryg. dr inż. Witold Skomra