SOLARIA -
BEZPIECZNE
OPALANIE ??
Ciągle trwa moda na
pięknie opalone ciało, jest
ono oznaką młodości,
radości, zdrowia,
aktywnego trybu życia. Dla
dermatologów - przeciwnie.
Skóra opalona to skóra
uszkodzona, skóra, którą
narażono na
niebezpieczeństwo. Pojęcie
"bezpieczne opalanie" w
zasadzie nie istnieje,
zarówno w odniesieniu do
kąpieli słonecznych na
plaży, jak i w solarium.
Możemy jednak uczynić je
mniej ryzykownym, stosując
się do pewnych zasad.
Historia
Pierwsze solarium pojawiło się na
początku lat osiemdziesiątych, a jego
wynalazcą był Friedrich Wolff.
Wszystkie solaria muszą posiadać certyfikat B
wydany przez Centrum Badań i Certyfikacji. W
Europie promowaniem rozsądnego i
odpowiedzialnego opalania przy użyciu
niezawodnych łóżek i lamp opalających zajmuje się
Europejskie Stowarzyszenie Światła
Słonecznego (ESA).Po przystąpieniu do Unii
Europejskiej standardy obowiązujące w Europie
muszą być przestrzegane w Polsce. Standaryzacją
w ramach adaptacji Polskich Norm do standardów
Unii Europejskiej, edukacją w branży solaryjnej,
promocją opalania w solarium zajmuje się
powołany w 2001 roku Polski Związek Solaryjny.
Rodzaje lamp
stosowanych w solarium:
• Lampy niskocisnieniowe,
• Lampy wysokocisnieniowe,
Lampy niskociśnieniowe:
Należą do nich cienkościenne
świetlówki, to grupa lamp
fluorescencyjnych. Fizycznie
bardzo krótkie, ale
wysokoenergetyczne promienie
UVC powstające wewnątrz
lampy, wytworzone wskutek
wyładowań elektronowych
naładowanych cząsteczek rtęci,
zmieniane są przy pomocy
warstwy specjalnie dobranego
luminoforu w oczekiwane przez
odbiorcę widmo światła o
dokładnie określonym przedziale
częstotliwości.
Lampy
wysokociśnieniowe:
Potocznie zwana halogenem.
Ze względu na wysokie
ciśnienie panujące w niej
podczas pracy, zbudowana jest
z grubego szkła kwarcowego,
który umożliwia swobodne
przenikanie UV. W porównaniu
z lampa niskociśnieniową,
halogen wytwarza wielokrotnie
większa ilość promieniowania
UVA. W przypadku lamp
halogenowych funkcje
luminoforu spełniają specjalne
filtry.
Ich funkcja polega na:
• odfiltrowanie promieni UVC
• wytworzenie ściśle
określonego pasma
zawierającego maksymalną
ilość promieni UVA, czasami
również UVB.
• odizolowaniu termicznym
Proces opalania:
Promieniowanie UVA
• transportuje do warstwy
naskórka melaninę już
istniejącą i wywołuje tzw.
bezpośrednią –
natychmiastową opaleniznę,
• utrzymuje się krócej,
• penetruje głębiej, aż do
skóry właściwej,
• powoduje fotostarzenie się
skóry.
Promienowanie UVB
• uaktywnia melanocyty i
przyspiesza syntezę melaniny
wywołując tzw. pośrednią –
późną opaleniznę,
• powstaje ona wolniej,
• jest bardziej trwała,
• absorbowane jest w warstwie
naskórka,
• odpowiada za oparzenie
słoneczne, zaczerwienienia,
stany zapalne skóry.
Korzyści i zagrożenia
płynące z opalania w
solarium:
Pozytywne efekty
opalania:
• wpływa na synteze
witaminy D3,
• reguluje gospodarkę
wapnia i fosforu,
• reguluje przemianę
materii,
• stymuluje pozytywnie
wegetatywny system
nerwowy,
• dotlenia krew,
• poprawia nastrój
• poprawia wygląd,
Negatywne efekty
opalania:
• Skutki natychmiastowe,
• Skutki odsunięte w czasie,
Skutki natychmiastowe:
• rumień, oparzenie
(fototyp I),
• przesuszenie skory,
• swędzenie,
• piegi,
• zakażenia,
• odczyn
fototoksyczny
Skutki odsunięte w
czasie:
•
fotostarzenie skory, które powoduje:
o degradacja włókien kolagenowych,
o zniekształcenie włókien elastynowych,
o teleangiektazje,
o zgrubienie, przesuszenie, szorstkość skory,
o rogowacenie posłoneczne,
o powstawanie przebarwień,
o utrata jędrności i elastyczności skory,
o powstawanie dużej ilości wolnych rodników,
o tworzenie przedwczesnych, głębokich zmarszczek,
o żółty odcień karnacji,
Skutki odsunięte w
czasie, cd:
• nieregularne przebarwienia skory,
• wzrost ilości zaskórników,
• immunosupresja,
• reakcje fotouczulajace,
• fotodermatozy,
• katarakta, kurza ślepota oraz ślepota
barw u osób niestosujących
okularów ochronnych,
• rak podstawno- i kolczystokomórkowy,
• czerniak.
Tanoreksja:
Jeżeli wizyty w solarium są zbyt częste można
podejrzewać chorobę – obsesyjny nałóg
opalania nazywany tanoreksja (od angielskiego
słowa „tan” – opalać się). Problem dotyczy
głownie kobiet. Początkowo kobiety te
korzystają z solarium raz w tygodniu, potem
dwa, trzy, a z czasem i codziennie. Stan ich
skóry dosyć szybko ulega zauważalnemu
pogorszeniu, jednak starają się one tego nie
dostrzegać. Jeśli bowiem przerwą codzienne
sesje opalania czują się niespokojne i nerwowe.
Bezwzględne
przeciwwskazania do
opalania w solarium:
• okres,
• ciąża i karmienie piersią,
• keloidy,
• włókniaki,
• rozległy trądzik i trądzik różowaty,
• znamiona barwnikowe i brodawki,
• gorączka, stany zapalne, grypa,
• nie zagojone rany i tatuaże,
• opryszczka,
• rozszerzone naczynka na ciele lub twarzy,
• leki fotouczulające lub kosmetyki ze składnikami
fotouczulającymi,
• fototyp I,
• choroby tarczycy, nerek, serca i cukrzyca,
• epilepsja i inne poważne choroby przewlekłe,
• stany przednowotworowe lub nowotwory skóry,
• wiek przed 18 rokiem życia,
Jeśli decydujesz się na
opalanie w solarium:
• wybierz solarium, które w górnej klapie ma zamontowany
opalacz na twarz zabezpieczony filtrem,
• zwróć uwagę na to czy pleksiglas nie jest popękane,
• nie decyduj się na korzystanie z łóżka, w którym nie ma
nawiewu,
• wybierz solarium, w którym są co najmniej
dwa wentylatory,
• nie korzystaj z łóżka, które stoi
w podejrzanym miejscu,
• pomieszczenie w którym stoi solarium
powinno być duże i często wietrzone,
• przyjrzyj się czy łóżko jest czyste,
• Ocen swój fenotyp,
Fototyp
skóry
Skóra
Włosy, oczy
Reakcja na
ekspozycję
na słońce
Opalenizna
Bezpieczny
czas
opalania
Bardzo jasna,
bladoróżowa
często pokryta
piegami
(typ celtycki)
Włosy jasny
blond lub rude
Oczy
niebieskie
Zawsze
reakcja
rumieniowa na
nawet krótki
kontakt ze
Słońcem,
bardzo łatwo
ulega
poparzeniom
Nie występuje
(brak
pigmentacji)
Bezwzględnie
unikaj kąpieli
słonecznych
II
Jasna (typ
europ.jasny)
Włosy blond
do jasno
brązowych
Oczy
niebieskie,
zielone lub
szare
Znaczna
skłonność
do oparzeń
słonecznych,
zaczerwienieni
a
Słabo
widoczna
o odcieniu
brzoskwiniowy
m
Z solarium
korzystaj
z umiarem (7-
11min)
III
Jasnobrązowa
(typ
europ.ciemny)
Włosy ciemny
blond lub
brązowe
Sporadycznie
ulega
oparzeniom
słonecznym
Widoczna,
stopniowo
pogłębiająca
się o jasno
brązowym
odcieniu
Możesz
korzystać
z kąpieli
słonecznych
(11-15min)
IV
Brązowa,
oliwkowa,
śniada (typ
śródziemn.)
Włosy
ciemnobrązow
e
lub czarne
Brak
skłonności do
oparzeń
słonecznych
Głęboka o
brązowym
odcieniu
Kąpiele
słoneczne (12-
20min)
Jeśli decydujesz się na
opalanie w solarium, cd:
• zmyj makijaż,
• zdejmij biżuterie,
• wyjmij szkła kontaktowe,
• zakryj brodawki i pieprzyki,
• nie używaj filtrów ochronnych
przeznaczonych na plaże,
• załóż specjalne okulary z filtrem,
• dla bezpieczeństwa i higieny opalaj się w
majtkach.
Rewolucją w opalaniu stała
się metoda natryskowa bez
szkodliwych promieni UV. W ten
sposób natychmiastowo uzyskana,
złocista opalenizna zalecana jest
przez dermatologów, również dla
kobiet w ciąży.
Stosowanie się do wskazanych zaleceń
sprawi, że wizyta w solarium będzie
przyjemna i mniej ryzykowna. Właściwe,
umiejętne i rozsądne korzystanie z solarium
przyniesie wiele satysfakcji z pięknej
opalenizny, która doda pewności siebie,
poprawi nastrój i samopoczucie.
Bibliografia:
• Strabirzynski G., Straburzynska –
Lupa A. “Fizjoterapia”, Warszawa
2003
• www.solarium.pl
• www.sciencephoto.com