FUNKCJA OPIEKUŃCZO- ALIMENTACYJNA
RODZINY
(opiekuńczo- pielęgnacyjna,
zabezpieczająca)
Próba zdefiniowania:
F. opiekuńczej,
F. zabezpieczającej,
F. alimentacyjnej,
•
Zabezpieczenie przestrzeni życiowej w
rodzinie
FUKCJA OPIEKUŃCZO- ALIMENTACYJNA
(opiekuńczo- pielęgnacyjna,
zabezpieczająca)
Ustalenie sztywnej granicy między
funkcjami jest niemożliwe ze względu na to,
że badaniu podlegają żywe jednostki ze
swymi dążeniami, aspiracjami postawami i
preferencjami, mając świadomość, że pracuje
się z człowiekiem a nie nad człowiekiem
dlatego też jedne funkcje nakładają się na
drugie.
W pewnych zakresach funkcja ta
pokrywa się z funkcją socjalizacyjną,
integracyjno- ekspresyjną, materialno-
ekonomiczną, kulturalną.
L. Kocik funkcję tę umieszcza
m.in. wśród:
1).
f. instytucjonalnych, czyli
takich, które dotyczą rodziny i
małżeństwa jako instytucji
społecznych,
2).
f. akcydentalnych, takich,
których obecność nie jest
bezwzględnie konieczna dla
funkcjonowania rodziny i
społeczeństwa.
f. pielęgnacyjno- higieniczna: to
czynności skierowane na trzy grupy
członków rodziny: dzieci, dorosłych i
całą rodzinę. (Z. Kawczyńska- Butrym)
f. opiekuńcza: dotyczy tych
członków rodziny którzy sami nie są w
stanie zaspokoić swoich potrzeb
(małe dzieci, ludzie starzy,
zniedołężniali, ludzie chorzy),
(Adamski)
Czynności jakie wchodzą w zakres
przedstawianej funkcji wg. A. Kotlarskiej-
Michalskiej to:
Sprawowanie nadzoru nad małymi dziećmi,
Pielęgnacja małych dzieci,
Gwarantowanie bezpieczeństwa dzieciom w domu i poza nim,
Zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych rodzinie,
Okazywanie życzliwej postawy i gotowości udzielania pomocy,
Ponoszenie kwalifikacji w zakresie opiekuństwa,
Świadczenie pomocy osobom kalekim,
Świadczenie pomocy osobom zniedołężniałym,
udzielanie opieki osobom starszym,
wykazywanie dbałości o fachowość porad lekarskich,
zapewnienie leków i środków higieny,
świadczenie opieki osobom przewlekle chorym,
zapewnienie opieki okresowo chorym,
zapewnienie startu życiowego dzieciom,
świadczenie porad potrzebującym wsparcia członkom rodziny,
gwarantowanie utrzymania niepracującym okresowo członkom
rodziny,
okazywanie zainteresowania warunkami bytowymi bliższej i
dalsze rodziny,
świadczenie różnorakiej pomocy rodzinie bliższej i dalszej w
wypadku trudnej sytuacji życiowej.
f. zabezpieczająca: to takie elementy jak
przekazywanie mienia oraz pozycji społecznej,
zabezpieczenie członków rodziny w czasie
okresowej lub trwałej niewydolności jednostki a
także zapewnienie przyszłości potomstwu, ( A.
Dodziuk- Lityńska, D. Markowska)
f. zabezpieczająca: „zespół czynności
pielęgnacyjnych związanych z opieką nad
niemowlęciem i małym dzieckiem w rodzinie
oraz czynności związanych z opieką nad
okresowo lub stale chorymi i świadczenie
pomocy osobom niepełnosprawnym,
niedołężnym i innym członkom rodziny
wymagającym szczególnej troski ”, (A. Kotlarska-
Michalska), dotyczy tylko tych członków rodziny,
którym pomoc jest niezbędna.
f. usługowo- opiekuńcza: wystąpiło ograniczenie zadań
ściśle związanych z tą funkcją i wyraźne ich
przemieszczenie się w pewnym stopniu poza rodzinę,
przejmują je natomiast często instytucje specjalnie do tego
powołane. (M. Ziemska) Dzielenie funkcji między rodzinę a
instytucję społeczną staje się znakiem czasu nowej epoki.
Realnie rzecz ujmując to instytucje ograniczają się
do zabezpieczenia, a realną opiekę nad chorymi
sprawuje rodzina. Faktu tego nie należy pomijać ze wzg.
na to, że:
1. Rodzice koncentrują swe działania zwłaszcza na
czynnościach pielęgnacyjnych,
2. Wzrasta poczucie wyobcowania, osamotnienia, izolacji
wśród rodziców posiadających chore dziecko,
3. Instytucje te są często jedynym miejscem gdzie rodzice
dzieci chorych mogą spotkać się ze specjalistami,
4. Współpraca z instytucjami daje możliwość kontaktu z
rodzicami w podobnej sytuacji życiowej,
5. Pomoc instytucjonalna może wpływać na poprawę sytuacji
finansowej rodziny m.in. przez możliwość podjęcia pracy
przez matki.
Funkcja opiekuńczo- alimentacyjna: stanowi
w pewnym sensie materialno- kulturową
płaszczyznę koordynowania fizycznych
właściwości organizmu oraz środowiska,
którym ten organizm żyje w celu
wykształcenia najlepszej postawy dla rozwoju i
utrzymania uzdolnień naturalnych oraz rytmiki
życia, która w każdej strukturze może być
odmienna, a która reguluje i ułatwia
zaspokajanie głodu, snu, pragnienia, fizycznej i
psychicznej potrzeb bezpieczeństwa, potrzeby
działania. (L. Kocik)
f. opiekuńczo- zabezpieczająca: „materialne i
fizyczne zabezpieczenie członków rodziny
małej lub dużej pozbawionych całkowicie lub
częściowo środków do życia, albo fizycznie
niesprawnych, wymagających opieki”, (Tyszka)
ALIMENTACJA ORAZ JEJ KULTUROWE I
SOCJOTECHNICZNE ZNACZENIE
Pojęcie z łac. alimentum – oznacza pokarm, oznacza środki
świadczone w naturze i pieniądzu mające zapewnić
świadczeniobiorcy utrzymanie się przy życiu.
Levi- Strauss twierdzi, że jako ludzie jesteśmy fragmentami
natury, a jako istoty rozumne częścią kultury. Nasze
przetrwanie jako ludzi uzależnione jest od spożywania
pokarmów, a nasze przetrwanie jako istot rozumnych
uwarunkowane jest stosowaniem się do kategorii
społecznych. Jedzenie jest tutaj szczególnie ważnym
łącznikiem, ponieważ jedząc, tworzymy, w dosłownym
sensie bezpośrednią tożsamość między nami (kulturą) i
pożywieniem (naturą).
Jednakże najpełniej alimentum czyli wszelki pokarm
symbolizują chleb i zboże, np. w kulturze chrześcijańskiej
chleb zyskał miano sacrum, choćby sam wywód słowa
zboże jest taki sam jak zbożny, pobożny, wedle Boga.
Przysłowia związane z tematem:
„Ciężka boleść, gdy chce się jeść” gdyż dla wielu
ludzi możliwość jedzenia do syta staje się
wartością cenioną,
„Żyje w dostatku jak robak w słoninie”,
„Trzeba się kształcić, żeby mieć lekki chleb”-
motywacja dzieci przez rodziny chłopskie,
„Syty głodnego nie zrozumie”,
„Co się należy oraczowi to nie smarkaczowi” w
związku z wydzielaniem chleba,
„Chleb daje rogi a głód nogi”,
„Nie dospać trzeba kto chce dostać chleba”,
„Dałeś komu chleb wziąłeś serce”,
„Za chlebem ciało woła nawet przez usta anioła”.
ZABEZPIECZENIE WŁASNEJ, „PRYWATNEJ”
PRZESTRZENI ŻYCIOWEJ W RODZINIE
Mówiąc o mikroprzestrzeni życiowej rodziny
zawsze mamy na myśli dom.
Wg A. Sicińskiego dom- jest instytucją, którą
współtworzą trzy elementy tzw. trzy aspekty
domu: materialny, społeczny i aksjologiczny
(kulturowy).
Dom tak rozumiany jest to jedyna z instytucji,
która towarzyszyła człowiekowi zawsze i
wszędzie.
Aspekty funkcjonowania domu:
ASPEKT MATERIANY Dom to konkretne miejsce jak
również konkretna materia wyznaczająca owo miejsce,
czyli: mieszkanie, jego wyposażenie i najbliższe
otoczenie. Organizacja życia społecznego (typ i wielkość
rodziny, a także organizacja czasu społeczności) oraz
zróżnicowania ściśle kulturowe (obyczaje, style życia,
normy społeczne) wpływają na materialny aspekt domu,
ASPEKT SPOŁCZNY Dom to pewna zbiorowość
społeczna, zespół domowników, ich role, funkcje,
aktywność domowa, style życia, ich wzajemne relacje.
ASPEKT KULTUROWY Dom to pewna wartość,
zaspokajająca różne potrzeby materialne, społeczne, a
także symboliczne. Aspekt ten jest kształtowany w
zależności od tego jakie instytucje i w jakim zakresie
funkcjonują w danym społeczeństwie i jaka jest ich
relacja z domem.