Alergia na pokarmy
Anna Stańczyk-Przyłuska
Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku
Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Kierownik Kliniki: prof. dr hab.n.med. Krzysztof Zeman
Alergia na pokarmy
Obiektywne i powtarzalne objawy kliniczne
związane ze spożyciem pokarmów, będące
konsekwencją reakcji immunologicznych IgE
zależnych i IgE niezależnych
Alergia na pokarmy jest poważnym
problemem zdrowotnym i społecznym
Wg Bischoffa większość reakcji nadwrażliwości to
reakcje nieimmunologiczne ( nietolerancja laktozy)
Częstość: 4-8% w populacji dziecięcej
1-3,5%. w populacji dorosłych
Sicherer SH. J Allergy Clin Immunol 2006; 117:S
470-5
Venter C et al. J Allergy Clin Immunol
2006;117:1118-24
W Polsce alergię na pokarmy rozpoznaje się u 4,5%
niemowląt
2,7% karmionych sztucznie i 1,8% karmionych
piersią
Kaczmarski M. i wsp. Nowa Pediatria
1999;4:26-8
Polska kohorta urodzeniowa – EuroPrevall 2,4%
Diagnostyka alergii na pokarmy
obarczona jest wieloma trudnościami:
różnorodność spożywanych pokarmów
zmienna natura alergenowa pokarmu (obróbka pokarmu,
przechowywanie)
współwystępowanie nadwrażliwości na kilka pokarmów
różne drogi wnikania alergenów do organizmu człowieka
złożoność mechanizmów patogenetycznych
brak specyficznych objawów klinicznych
obecności reakcji krzyżowych
występowania alergenów zamaskowanych
występowanie neoalergenów (technologia żywności)
Wywiady
- rodzinny wywiad alergiczny
- wywiad osobniczy
Ważne ustalenia
jaki rodzaj pokarmu wywołuje reakcję niepożądaną
jaka ilość pokarmu jest niezbędna do wyzwolenia objawów
jakie objawy kliniczne wywołuje pokarm
jaka jest powtarzalność i częstotliwość występowania
powyższych objawów
jaki czas upływa pomiędzy spożyciem a wystąpieniem reakcji
czy konieczna jest obecności dodatkowych bodźców
wyzwalających reakcję (wysiłek)
czy stosowano leczenie i jakie
kiedy miała miejsce ostatnia reakcja
1
24
72
Time (hours)
Czas od spożycia pokarmu do
Czas od spożycia pokarmu do
wystąpienia objawów klinicznych
wystąpienia objawów klinicznych
Lip swelling
Vomiting
Rhinorrhoea
Urticaria
Diarrhoea
Eczem
a
Asthma
Headache,
irritability,
malaise
( Molkhou, Food Allergies Present and future problems 2000)
( Molkhou, Food Allergies Present and future problems 2000)
Objawy ze strony przewodu pokarmowego (30-
40%)
Pieczenie i świąd w jamie ustnej
Obrzęk jamy ustnej i warg
Owrzodzenia śluzówek jamy ustnej
Nudności
Ulewania
Wymioty
Biegunki
Kolki jelitowe
Zaparcia
Bóle brzucha
Krwawienia z przewodu pokarmowego
Zaburzenia przyrostu masy ciała
Utrata łaknienia
Objawy te są wyrazem zapalenia toczącego się
na różnych piętrach przewodu pokarmowego
i o różnej intensywności
zapalenie jelita cienkiego i okrężnicy
zapalenie jelita grubego i odbytnicy
enteropatia
eozynofilowe zapalenie przełyku
eozynofilowe zapalenie żołądka i jelit
zespół jelita drażliwego
zespół alergii jamy ustnej
Alergii pokarmowej towarzyszą często inne
zaburzenia ze strony przewodu
pokarmowego
- nietolerancja laktozy - 40 %
- reflux żołądkowo-przełykow - 30-40 %
- enteropatia z zanikiem kosmków
- zapalenie odbytnicy
- zakażenie Helicobacter pylori
- lamblioza 40%
Badanie fizykalne – brak
charakterystycznych
cech klinicznych
•
zaburzenia w zakresie rozwoju fizycznego
• zaburzenia zachowania
•
konstytucjonalne cechy alergii
(biały
dermografizm,
pogłębienie linni papilarnych stóp i dłoni, objaw
Hertogha,
obrzęki i zasinienia pod oczami, fałd skórny
powiekowy,
długie jedwabiste rzęsy, bruzda poprzeczna na
grzbiecie nosa,
salut alergiczny, język geograficzny, przerost
śluzówki
dziąseł, wysokie podniebienie, hipertrofia
grudek chłonnych
tylnej ściany gardła)
•
ocena skóry
: rumień, pokrzywka, obrzęk
naczynioruchowy,
nadmierna suchość, rogowacenie
przymieszkowe,
kontaktowe zapalenie skóry, opryszczkowe
zapalenie skóry
i wyprysk atopowy
•
badanie nosa, uszu i gardła
- obrzęk błony
śluzowej
z charakterystycznym sinawym przekrwieniem
•
badanie oczu
- przekrwienie, łzawienie
•
badanie klatki piersiowej
- wzmożony wypuk,
wydłużony wydech, cechy obturacji
•
badanie jamy brzusznej
- bolesność, wzdęcie,
wzmożona perystaltyka
Objawy skórne (50-
60%)
Rumień skóry
Obrzęk
Świąd skóry
Wykwity pokrzywkowe
Wykwity grudkowo-wysiękowe
Owrzodzenia
Zmiany sączące
Strupy
Suchość skóry
Objawy uogólnione
Anafilaksja
- alergia na pokarmy jest
przyczyną
1/3 leczonych szpitalnie
anafilaksji
(Mullins, Clin
Exp Allergy 2003)
świąd jamy ustnej i gardła
świąd skóry, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy
nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka
chrypa, kaszel, świsty
spadek ciśnienia, zapaść naczyniowa, utrata
przytomności
Anafilaksja związana z wysiłkiem fizycznym
selery, skporupiaki, pszenica
Anafilaksja związana z zakończeniem karmienia
naturalnego
możliwość uczulenia na białka mleka krowiego drogą
pokarmu kobiecego
podczas sporadycznego karmienia mieszanką w oddziale
noworodkowym
(
Molkhou, Food Allergies Present and future
problems 2000)
Dolegliwości ze strony układu
oddechowego
Katar
Świąd uszu
Podrażnienie oczu i łzawienie
Kaszel, duszność, świszczący oddech
Stridor krtaniowy
Inne dolegliwości
Nadpobudliwość lub
ospałość
Zaburzenia snu
Bóle głowy
Bóle stawów
Zaburzenia koncentracji
Migreny
Niedokrwistość
Dane z wywiadów sugerują
:
10 - krotnie wyższą częstość alergii na
pokarmy niż potwierdzają to próby
prowokacyjne
Garcia C. Allergol Immunopathol
2007;35:35-7
Venter C. J Allergy Clin Immunol
2006;117:1118-24
Dokumentacja danych z wywiadu w postaci
dzienniczków obserwacji
Uzupełnienie danych z wywiadu o
obserwacje podczas diet eliminacyjnych
dieta z eliminacją podejrzanego pokarmu
dieta uwalniająca od objawów
(ryż, ziemniaki, sól, cukier, woda mineralna)
dieta podstawowa = uboga w alergeny
(ryż, ziemniaki, sól, cukier, woda mineralna, mięso
indycze, jagnięce, olej, margaryna, herbata czarna,
brokuły, kalafior, ogórek)
Wyprysk atopowy:
przewlekła, zapalna choroba skóry o złożonym
patomechanizmie i charakterystycznym obrazie
klinicznym częstość od 10-30% populacji dziecięcej
Świąd skóry !!!
Eichenfield LF., Hanifin JM., et al, J Am Acad Dermatol 2003;49:1088-95
Wyprysk
alergia na pokarmy
częstość w Polsce 4-10% populacji dziecięcej
Małolepszy J., i wsp. Alergia Astma Immunologia 2000; S2:163-69
Stańczyk-Przyłuska A.. i wsp. Pneumonol Alergol Pol 2005;73:36-40
Wskaźnik SCORAD – obiektywizacja ciężkości azs
Powierzchnia
ciała
Nasilenie zmian
rumień
0 1 2 3
obrzęk/grudki
0 1 2
3
sączenia/strupki 0 1 2
3
nadżerki
0 1 2
3
lichenizacja 0 1 2 3
suchość
0 1 2 3
Suma:
Świąd
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Zaburzenia snu
0 1 2 3 4 5 6 7 8
9 10
Scorad
=
powierzchnia / 5 + nasilenie x 3,5 +
objawy podmiotowe
Objawy podmiotowe
Liczne dane z literatury potwierdzają,
że
jedynie 30-40% dzieci
z wypryskiem
atopowym ma alergię na pokarmy
potwierdzoną próbami prowokacyjnymi i są to
głównie
dzieci z ciężką lub umiarkowaną postacią
wyprysku
Novembre E., et al J Allergy Clin Immunol
1988;81:1059-65
Guillet G., et al Arch Dermatology 1992;128:187-
192
Burks AW., et al Pediatrics 2003;111:1617-24.
Sampson HA. Allergy Principles and Practice.
2003
Diagnostyka alergii na
pokarmy
Punktowe testy skórne (SPT)
- reakcje
IgE - zależne
alergeny
komercyjne
alergeny natywne
alergeny rekombinowane
a1 + a2
2
= A
h1 + h2
2
= H
Skin Index (SI) = A / H
Indeks skórny
SI jest dodatni jeśli > 0.6
Wynik dodatni = bąbel > o minimum 3
mm
od kontroli ujemnej
Wartość predykcyjna ujemnego wyniku
(NPV) >95%
Wartość predykcyjna wyniku dodatniego
(PPV) <50%
Bock S.A., Pediatrics
2003;111:1638-44
Skin Prick Test
wartości graniczne dla 100% PPV
(wartości predykcyjne wyniku dodatniego)
3 lat
2 lat
mleko
8mm
6mm
jajko
7mm
5mm
orzechy
ziemne
8mm
4mm
Testy płatkowe (atopy patch test)
- reakcje IgE-
niezależne.
pokarmy naturalne
pokarmy
liofilizowane
Zalety
Wysoka swoistość i czułość
Wg Turjanmaa wcześniej dają odpowiedź pozytywną
niż SPT i sIgE
Turjanmaa K. Allergie et
Immunologie 2002;3:95--7
Wady
Brak standaryzacji
Czułość % Swoistość % PPV %
NPV%
82 69 64
15
Cudowska B., Kaczmarski M. Alergia Astma
Immunologia 2005;3:133-7
Stężenia swoistych IgE
w surowicy
metoda RAST, CAP i mikrooznaczenia (microarray)
Trudności
•
zmienne - zależne od wieku - stężenia IgE w surowicy
• różne dla poszczególnych alergenów pokarmowych
stężenia o wartości predykcyjnej 95%
• możliwość wystąpienia reakcji
klinicznej również przy stężeniach <0,35 KU/L
Alergen
sIgE
[kU/L]
czuło
ść
swoistoś
ć
PPV
NPV
jajko
7
61
95
96
38
( < 2 r. ż. )
2
95
mleko
15
57
94
95
53
( < 2 r. ż. )
5
orzeszki
ziemne
14
57
100
100
36
ryba
20
25
100
100
89
pszenica
26
61
92
74
87
Punkty odcięcia dla sIgE pokarmowych
Boyano MT et al.. Clin Exp Allergy
2001;31:1464-69
Garcia-AraC et al. J Allergy Clin Immunol
2001;107:185-90
Clarc AT et al.. Clin Exp Allergy 2003;33:1010-
22
inne metody diagnostyczne „ in vitro”
• test transformacji limfoblasycznej
• test hamowania migracji leukocytów
• testy aktywacji bazofili
• testy uwalniania histaminy z leukocytów
• test CAST-ELISA (Cellular Antigen Stimulation
Test)
• ocena ekspresji powierzchownych markerów
aktywacji bazofila
nie są wykorzystywane w rutynowej diagnostyce alergii na
pokarmy
Badania stężenia mediatorów reakcji
alergicznej
• tryptazy
• metylhistaminy
• ECP
• leukotrienów
• cytokin
w surowicy, moczu, BAL-u i NAL-u mają zastosowanie jako
uzupełnienie prób prowokacyjnych
Inne badania
•
morfologia krwi – eozynofilia, anemizacja
• obniżony poziom białka i albumin w surowicy
• badanie kału- ph, obecność krwi, eozynofilia
• testy wchłanialności , np. obciążenie laktozą
• badania endoskopowe
• ocena bioptatów
Złotym standardem diagnostyki alergologicznej
jest podwójnie zaślepiona próba prowokacyjna
(DBPCFC) Duble - Blind, Placebo -Controlled Food
Chalenge
C. Bindslev-Jensen, et al.
Allergy 2004: 59: 690-697
C. Bindslev-Jensen. Allergy. 2001;56 Suppl 67:75-
7.
J. van Odijk, et al. Allergy. 2005;60:602-5.
Celem próby prowokacyjnej
jest wykazanie związku pomiędzy spożywanym pokarmem a
objawami klinicznymi niezależnie od mechanizmów
patogenetycznych
Wskazania do DBPCFC
•
podejrzenie alergii lub nadwrażliwości na pokarmy
• określenie pułapu tolerancji dla alergizującego pokarmu
• ocena stopnia nabywania tolerancji po leczeniu dietą
eliminacyjną
• potrzeby naukowo-poznawcze
• dominacja objawów subiektywnych w obrazie klinicznym
• obserwowana duża zmienność nasilenia objawów klinicznych
(np. w azs)
Przeciwwskazania do DBPCFC
•
anafilaksja lub inne ciężkie reakcje uogólnione w
wywiadzie
• ciąża
• infekcje
• niestabilna choroba wieńcowa
•
bezwzględna konieczność przyjmowania leków,
które mogą zaburzać ocenę reakcji klinicznej lub
interferować
z niezbędnym leczeniem podczas próby prowokacyjnej
antyhistaminowymi, neuroleptykami,
systemowymi
kortykosteroidami ( > 5mg encortonu / dobę),
aspiryną i innymi NLP, β-blokerami i inhibitorami ACE
• dzieci karmione wyłącznie pokarmem matki
• pacjenci z alergią sezonową w trakcie sezonu
ekspozycyjnego
Bindslev-Jensen C et al. Allergy
2004;59:690-97
Według niektórych autorów dodatnie wyniki SPT i sIgE
( powyżej punktów odcięcia) wykluczają konieczność
przeprowadzenia prowokacji
Sampson HA., J Allergy Clin Immunol 2001;107:891-6
Roehr CC et al., J Allergy Clin Immunol 2001;
107:548-53
Według innych pominiecie próby prowokacyjnej
wyklucza rozpoznanie klinicznej nadwrażliwości
Osterballe M., et al. J Allergy Clin Immunol 2003;112:196-201
?
Rodzaje prób prowokacyjnych
Próba wargowa
- 10-minutowy kontakt śluzówki z czerwienią
wargową
- wstępna ocena przed prowokacjami
doustnymi
Próba otwarta
(bez maskowania pokarmu)
- potwierdzenie ujemnego wyniku próby zaślepionej
- u dzieci poniżej 3 r. ż.
- u pacjentów z OAS związanym z pyłkami
Próba pojedynczo zaślepiona
Próby prowokacji endoskopowej
- ocena objawów miejscowych ( obrzęk, przekrwienie,
wzmożona sekrecja, zaburzenia motoryki)
- ocena objawów oddechowych i skórnych
Próba podwójnie zaślepiona DBPCFC
Próbę prowokacyjną poprzedza okres
eliminacji podejrzanego pokarmu
7 - 14 dni
- reakcje IgE zależnych
4 - 6 tygodni
- reakcje IgE-niezależnych
3 miesiące
- przewlekłe zaburzenia ze strony
przewodu
pokarmowego
Warunki przeprowadzania prób
prowokacyjnych
•
szpital lub ambulatorium
• wyszkolony personel
• zapewniona pomoc anestezjologiczna
• wyliczenie i odnotowanie należnych dawek leków
przeciwwstrząsowych i płynów
• sprzęt resuscytacyjny
• zapewnienie dostępu dożylnego
• możliwość monitorowania istotnych parametrów życiowych:
(temperatura ciała, czynność serca, częstość oddechów,
ciśnienie, saturacja, PEF lub FEV1)
• dokładne badanie przedmiotowe z odnotowaniem wartości
wszystkich parametrów życiowych (oraz oceną SCORAD
w przypadku wyprysku) przed próbą
•
odnotowywanie czasu podania kolejnej dawki oraz objawów
klinicznych i czasu w jakim wystąpiły
•
2-godzinna obserwacja po podaniu ostatniej dawki
• dokładne badanie przedmiotowe z odnotowaniem wartości
wszystkich parametrów życiowych po zakończeniu próby
• pisemna informacja dla pacjenta o postępowaniu w
przypadku
ujawnienia się objawów późnych ( z numerami telefonów
kontaktowych, adresem oddziału szpitalnego, dawkami
zalecanych leków)
• informacja dla pacjenta na temat restrykcji dietetycznych
w kolejnych dniach oraz zakazie zwiększonej aktywności
fizycznej
• telefoniczny kontakt z pacjentem w dniu następnym
•
hospitalizacja w przypadku dodatnich objawów,
aż do czasu ich ustąpienia
Pokarmy do prowokacji
komercyjne sproszkowane produkty o znanej
zawartości badanego białka
pokarmy naturalne, spożywane uprzednio
przez pacjenta
Maskowanie
•
hydrolizaty mleka krowiego o wysokim stopniu hydrolizy
• mieszanki elementarne
• soki owocowe
• musy owocowe
• olejek miętowy
• puddingi
• ziemniaki
• banany
• kapsułki
Zazwyczaj stosuje się proporcje 1:1 badanego pokarmu
i substancji maskującej
Dawki pokarmu
wiek dziecka
rodzaj pokarmu
rodzaj przewidywanej reakcji klinicznej
Wstępna dawka
- połowa dawki wyzwalającej
objawy
Prowokację mlekiem u niemowląt rozpoczyna
się
od dawki
3μg
białka albo
0,1 ml
mleka
płynnego
Proponowane dawki początkowe
orzechów
arachidowych
0,1 mg
jajka
1,0 mg
dorsza
5,0 mg
soi
1,0 mg
pszenicy 100,0 mg
Bindslev-Jensen C et al. Allergy
2004;59:690-97
Dawki zwiększane
co 15 - 30 min
różne schematy zwiększania dawek
metodą podwajania
metodą dawek 10 - krotnie większych
logarytmicznie
Dawka maksymalna
8 -10 g pokarmu suchego
( lifilizowanego)
60 -100 g pokarmu wilgotnego
(nieliofilizowanego)
300 ml pokarmu płynnego
4,3233 g białka
Poszczególne ramiona próby wykonywane są w
oddzielnych dniach z 1- dniową (4 dniową)
przerwą
Jeśli stosowano leczenie po 1-szym ramieniu
próby, przerwa o długości zależnej od
aktywności farmakologicznej leku
Testowanie 2 pokarmów – 1 placebo
Testowanie większej liczby pokarmów –
odpowiednio większa liczba ramion placebo
Objawy kliniczne w próbach
prowokacyjnych
•
objawy skórne
(rumień, pokrzywka, świąd, obrzęk
naczynioruchowy,
pęcherzyki na śluzówkach jamy ustnej,
pogorszenie azs)
•
objawy żołądkowo-jelitowe
(świąd i podrażnienie warg, jamy ustnej, gardła
i przewodów słuchowych, zaburzenia połykania,
nudności,
wymioty, biegunka, bóle brzucha, wzdęcia)
•
objawy oddechowe
( tachypnoe, kaszel, duszność, skurcz oskrzeli,
obrzęk
krtani, wysięk z nosa, zapalenie
spojówek)
•
objawy anafilaksji
(spadek ciśnienia o co najmniej 20 mm Hg,
wstrząs)
Objawy zagrażające życiu
•
świąd gardła, obrzęk języka
• trudności z oddychaniem, świsty, silny kaszel
• duszność, sinica
•
spadek saturacji
• tachykardia, spadek ciśnienia, arytmia
• ból w klatce piersiowej
• omdlenie
Zakończenie próby
• wystąpienie objawów klinicznych
• ukończenie pełnego protokołu
• odmowa pacjenta lub opiekunów
Wynik próby prowokacyjnej
IgE zależnych
- natychmiastowa do 2h
- opóźniona >2 - 6h
- późna > 24h
IgE niezależne
2 - 4 doby
85–90 % istotnych klinicznych reakcji powstaje
w wyniku nadwrażliwości na zaledwie kilka
alergenów
Niemowlęta:
Dzieci > 1 roku:
- mleko
- jajko
- jajko
- mleko
- soja
- soja
- pszenica
- orzeszki
- owoce
- ryby
- skorupiaki
25% dzieci uczulonych na
mleko
jest uczulona również na
soję
Postępowanie lecznicze:
- Dieta eliminacyjna z wykluczeniem
nietolerowanego pokarmu
- Leczenie objawów klinicznych
(leki antyhistaminowe, leki antyalergiczne,
kortykosteroidy, leczenie miejscowe)
Po 12 miesiącach stosowania diety
eliminacyjnej – wskazana ponowna próba
prowokacyjna
Dieta eliminacyjna
dieta, z której wyeliminowano szkodliwy lub źle tolerowany pokarm
albo jego składnik
Eliminacja może być trwała lub czasowa
Eliminacja zawsze wymaga zrównoważenia innymi składnikami
pokarmowymi
Dieta eliminacyjna wymaga
Dieta eliminacyjna wymaga
:
:
-
-
zbilansowania - kaloryczności, podaży białek, tłuszczy
zbilansowania - kaloryczności, podaży białek, tłuszczy
i węglowodanów, elektrolitów i
i węglowodanów, elektrolitów i
witamin
witamin
-
-
jasnych informacji dla pacjenta i jego rodziny
jasnych informacji dla pacjenta i jego rodziny
-
-
wsparcia ze strony fachowego personelu
wsparcia ze strony fachowego personelu
-
-
współpracy doświadczonego dietetyka
współpracy doświadczonego dietetyka
Eigenmann P. Pediatr Allergy Immunol
Eigenmann P. Pediatr Allergy Immunol
2007;18:265
2007;18:265
-271
-271
Diety eliminujące białka mleka
krowiego
Mieszanki eliminacyjne = hypoalergiczne
Mieszanki mlekozastępcze = sojowe
Mieszanki mlekozastępcze - owsiane, ryżowe
Homogenaty mięsne
Mieszanki eliminacyjne = hypoalergiczne
Hydrolizaty o wysokim stopniu hydrolizy
Nutramigen
(kazeina)
Bebilon pepti (białko
serwatkowe)
Mieszanki elementarne (aminokwasowe)
Bebilon amino
Bebilon Neocate
Hydrolizaty o niskim stopniu hydrolizy
Bebiko HA
Bebilon HA
Mieszanki mlekozastępcze = sojowe
Mieszanki mlekozastępcze = sojowe
Bebilon sojowy
Bebilon sojowy
Bebiko sojowe
Bebiko sojowe
ProSobee
ProSobee
Isomil
Isomil
Human SL
Human SL
Mieszanki mlekozastępcze - owsiane, ryżowe
Mieszanki mlekozastępcze - owsiane, ryżowe
Homogenaty mięsne
Homogenaty mięsne
Homogenizowane mięso zwierzęce +
Homogenizowane mięso zwierzęce +
oleje roślinne, elektrolity i witaminy
oleje roślinne, elektrolity i witaminy
Stosowanie mieszanek
eliminacyjnych
Przyczyny wprowadzenia diety
eliminacyjnej
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
wyprysk atopowy (?)
94,8%
objawy z przewodu
pokarmowego (wymioty,
biegunki) 4,9%
inne (pokrzywki) 0,3%
Czas trwania leczenia dietetycznego zależy
od:
- wieku dziecka w chwili ustalenia rozpoznania
- rodzaju uczulającego pokarmu
- mechanizmu reakcji alergicznej (IgE zależny, IgE niezależny)
- rodzinnego obciążenia alergią
- konsekwencji w realizacji diety eliminacyjnej
Zakończenie leczenia dietetycznego powinna
poprzedzać próba prowokacyjna
Uczulający pokarm powinien być wprowadzany
stopniowo pod nadzorem specjalisty
Sampson HA. Utility of food specific IgE concentrations
in predicting symptomatic food allergy. J Allergy Clin
Immunol. 2001;107:891-896.
Kagan R.S. Food allergy: an overvie. Enviromental
Health Prospectives 2003;111(2):223-225
.
W trakcie leczenie dietą
eliminacyjną bezwzględnie należy
monitorować
•
Przebieg rozwoju fizycznego ( pomiary
przynajmniej 3 parametrów antropometrycznych)
•
Parametry obrotu kostnego (biochemiczne
wykładniki gospodarki wapniowo-fosforanowej,
densytometria)
•
Hematologiczne i biochemiczne wskaźniki
Niggemann B. et al. Safety and efficacy of a new extensively
hydrolyzed formula for infants with cow’s milk protein allergy.
Pediatr Allergy Immunol 2008;19;348-354.
Laitinen K. et al. Evaluation of diet and growth in children with
and without atopic eczema: follow-up stuyd from birth to 4 years.
British Journal of Nutrition 2005;94:565-574.
Noimark L.. et al. Nutritional problems related to food allergy in
childhood. Pediatr Allergy Immunol 2008;19:188-195
.
Diety eliminacyjne w profilaktyce
alergii
Nie ma podstaw do zalecania diety
eliminacyjnej w okresie
ciąży
KramerMS. Kakuma R. Maternal dietary antigen avoidance during pregnancy or lactation, or both, for
preventing or treating atopic disease in the child. Cohrane Database of Systematic Reviews 2008
Greer FR et al. Effects of early nutritional interventions on the development of atopicdisease in infants
and children: the role of maternal dietary restriction, breasfeeding, timing of introduction of
complementary foods and hydrolized formulas. Pediatrics
2007;121:183-191
HøstA et al. Dietary prevention of allergic diseases in infants and small children. Pediatr Allergy
Immunol 2008;19:1-4
Diety eliminacyjne w profilaktyce
alergii
Diety eliminacyjne w okresie laktacji
Nie ma dostatecznych dowodów
potwierdzających
skuteczność diety
eliminacyjnej w okresie laktacji
Greer FR et al. Effects of early nutritional interventions on the development of atopicdisease in
infants and children: the role of maternal dietary restriction, breasfeeding, timing of
introduction of complementary foods and hydrolized formulas. Pediatrics
2007;121:183-191
HøstA et al. Dietary prevention of allergic diseases in infants and small children. Pediatr Allergy
Immunol 2008;19:1-4
KramerMS. Kakuma R. Maternal dietary antigen avoidance during pregnancy or lactation, or
both, for preventing or treating atopic disease in the child. Cohrane Database of Systematic
Reviews 2008.
Diety eliminacyjne w okresie laktacji
Rozwój objawów choroby alergicznej u
niemowlęcia karmionego piersią, w
tym również wyprysku, jest wskazaniem do
zastosowania diety eliminacyjnej u matki
Dieta taka powinna trwać 2-4 tygodnie i wykluczać
podejrzane pokarmy i/lub mleko, jajka i orzeszki
Zmniejszenie objawów klinicznych u dziecka jest
wskazaniem do wprowadzenia w odstępach tygodniowych
pojedynczych podejrzanych pokarmów
W konsekwencji możliwe jest ustalenie ostatecznej diety u
matki karmiącej
VandenplasY et al.Guidelines for the diagnosis and management of cow’s milk protein allergy in infants. Arch Dis Child
2007;9:902-908
Karmienie wyłącznie pokarmem matki
przez 4- 6 miesięcy jest najbardziej
efektywnym reżimem dietetycznym w
profilaktyce alergii na pokarmy
Høst A. et al. Dietary prevention of allergic diseases in infants and small
children. Pediatr Allergy Immunol 2008;19:1-4
Greer FR. et al. Effects of early nutritional interventions on the development of
atopicdisease in infants and children: the role of maternal dietary restriction,
breasfeeding, timing of introduction of complementary foods and hydrolized
formulas. Pediatrics
2007;121:183-191