Socjalizacja
nauczyć się żyć w
społeczeństwie
5.06.21
Socjalizacja
Nasza struktura biologiczna nie zapewnia nam
Nasza struktura biologiczna nie zapewnia nam
człowieczeństwa
człowieczeństwa
Najbardziej podstawowe ludzkie zdolności, takie jak
Najbardziej podstawowe ludzkie zdolności, takie jak
rozróżnianie dźwięków, rozumienie
rozróżnianie dźwięków, rozumienie
i posługiwanie się gestami, chodzenie, mówienie, reagowanie na
i posługiwanie się gestami, chodzenie, mówienie, reagowanie na
innych ludzi,
innych ludzi,
są w znacznym stopniu wyuczone
są w znacznym stopniu wyuczone
.
.
Socjalizacja to złożony, wielostronny proces uczenia się, dzięki
Socjalizacja to złożony, wielostronny proces uczenia się, dzięki
któremu człowiek, istota biologiczna, staje się istotą społeczną,
któremu człowiek, istota biologiczna, staje się istotą społeczną,
członkiem określonego społeczeństwa
członkiem określonego społeczeństwa
i reprezentantem określonej kultury.
i reprezentantem określonej kultury.
5.06.21
Zadania socjalizacji
W toku socjalizacji człowiek poznaje
W toku socjalizacji człowiek poznaje
i przyswaja sobie:
i przyswaja sobie:
Umiejętności
Umiejętności
Normy i wzory zachowań
Normy i wzory zachowań
Wartości
Wartości
Umiejętności posługiwania się
Umiejętności posługiwania się
rozmaitymi przedmiotami
rozmaitymi przedmiotami
MECHANIZMY
SOCJALIZACJI
5.06.21
Naśladowanie – związane z obserwowaniem zachowań a
następnie odwzorowywaniem ich
Identyfikacja – odnoszenie się do wzorów osobowych,
autorytetów, idoli
Internalizacja – przyswajanie elementów kultury, które w
tym procesie przekształcają się w prywatne, indywidualne
przekonania, poglądy, motywacje, aspiracje, predyspozycje,
kanony moralne itp.
Wychowanie – stosowanie tzw. wzmocnień pozytywnych i
negatywnych (nagród i kar) by nauczyć tych sposobów
zachowań i umiejętności, które są oczekiwane od jednostki
w danej zbiorowości
5.06.21
Zasady socjalizacji
1. Wczesna socjalizacja ma znacznie większy wpływ na
1. Wczesna socjalizacja ma znacznie większy wpływ na
formowanie się naszych ludzkich cech aniżeli późniejsza.
formowanie się naszych ludzkich cech aniżeli późniejsza.
2. Interakcja z osobami ważnymi - takimi, z którymi
2. Interakcja z osobami ważnymi - takimi, z którymi
nawiązujemy związek emocjonalny – ma na nas o wiele większy
nawiązujemy związek emocjonalny – ma na nas o wiele większy
wpływ aniżeli z pozostałymi ludźmi.
wpływ aniżeli z pozostałymi ludźmi.
3. Długotrwałe związki z innymi ludźmi mają większy wpływ na
3. Długotrwałe związki z innymi ludźmi mają większy wpływ na
naszą osobowość aniżeli krótkie i przypadkowe.
naszą osobowość aniżeli krótkie i przypadkowe.
5.06.21
Rodzaje socjalizacji
1.
1.
Socjalizacja pierwotna
Socjalizacja pierwotna
– człowiek przechodzi ją w dzieciństwie
– człowiek przechodzi ją w dzieciństwie
2.
2.
Socjalizacja wtórna
Socjalizacja wtórna
– wprowadza człowieka w poszczególne
– wprowadza człowieka w poszczególne
segmenty życia
segmenty życia
3.
3.
Resocjalizacja
Resocjalizacja
– przebudowa osobowości i zmiana
– przebudowa osobowości i zmiana
tożsamości
tożsamości
Pozycja społeczna
sposób usytuowania człowieka w zbiorowości. We
współczesnym społeczeństwie każdy człowiek należy do
wielu zbiorowości i w każdej z nich zajmuje jakąś
pozycję: w rodzinie może być ojcem czy dzieckiem, w
szkole – nauczycielem, uczniem, woźnym, w szpitalu –
lekarzem, pacjentem, w klubie sportowym –
zawodnikiem, kapitanem, trenerem.
Każdy człowiek zajmuje w swoim życiu wiele pozycji
(jednocześnie lub kolejno) – tyle, do ilu zbiorowości
należy.
5.06.21
Rola społeczna
Zbiór praw i obowiązków wiążących
Zbiór praw i obowiązków wiążących
każdego, kto zajmuje daną pozycję
każdego, kto zajmuje daną pozycję
społeczną, bez względu na cechy osobiste.
społeczną, bez względu na cechy osobiste.
ELEMENTY KONSTRUOWANIA ROLI:
• zachowania nakazane
• zachowania zakazane
• margines swobody
Role przypisane i osiągane
Role przypisane i osiągane
5.06.21
Pozycja a rola społeczna
5.06.21
Partnerzy roli
Wzory osobowe
5.06.21
Zespół cech idealnych, jakie jednostka winna
okazywać oraz zespół idealnych zachowań,
które powinny odpowiadać tym cechom, jak
również konkretna postać, która w swym
postępowaniu ów wzór w maksymalnym
stopniu realizuje.
Stereotypy
5.06.21
Funkcjonujący w świadomości społecznej
skrótowy, uproszczony i zabarwiony
wartościująco obraz rzeczywistości odnoszący
się do rzeczy, osób, grup społecznych,
instytucji itp., utrwalony przez tradycję i nie
ulegający zmianom.