Analiza i synteza wojny

w Wietnamie - 1946 - 1975

Przygotowała Agata Lange

Wojna wietnamska 1946-
1975



Wojna wietnamska to działania militarne odbywające się
na terenie Indochin Francuskich i półwyspie Indochińskim.



Pierwsza wojna wietnamska - partyzancki konflikt zbrojny
- trwała w latach 1946-1954 (wojna nazywana również
I wojną indochińską)



Druga wojna wietnamska trwała w latach 1959 – 1975.
Nazywana jest II wojną indochińską, w Wietnamie
natomiast wojną amerykańską.



Pomiędzy I i II wojną wietnamską miała miejsce
Konferencja Genewska, której dalsze niewykonanie
postanowień konferencji przyczyniło się do wybuchu II
wojny wietnamskiej.

Geneza wojny w Wietnamie



Terytoria dzisiejszego Wietnamu, Kambodży i Laosu, czyli tzw.
Indochiny, stały się protektoratami w ramach francuskiego
imperium kolonialnego w latach 1884-1887.



W 1940 roku Japonia wymusiła na Francji zgodę na założenie
baz wojskowych w Indochinach, a na początku 1945 roku
zaczęła ich okupację.



W maju 1941 roku powstała Liga Walki o Niepodległość
Wietnamu -
Viet Minh. Na czele Viet Minhu stanął Ho Chi Minh.



W marcu 1945 roku Japonia proklamowała "niepodległość"
Wietnamu pod berłem cesarza Bao Dai.



Wybuch powstania zbrojnego w Wietnamie doprowadziło do
proklamowania 2 września 1945 roku Demokratycznej
Republiki Wietnamu.

Pierwsza wojna wietnamska 1946 – 1954
(pierwsza wojna w Indochinach )



Pierwsza wojna wietnamska, nazywana indochińską
była prowadzona w latach 1946-1954 pomiędzy
Francją
a Demokratyczną Republiką Wietnamu
o wyzwolenie Wietnamu spod kolonialnej administracji
francuskiej na terytorium Indochin Francuskich.



Unia Francuska była wspierana przez Stany
Zjednoczone, natomiast Demokratyczna Republika
Wietnamu przez Chiny i Związek Socjalistycznych
Republik Radzieckich.

Przyczyny pierwszej wojny

wietnamskiej



Zajęcie przez wojska Viet Minhu północnej część kraju po
kapitulacji Japonii, zmuszenie cesarza Bao Dai’a do
zrzeczenia się władzy oraz ogłoszenie powstania
Demokratycznej Republiki Wietnamu.



Przywrócenie 6 marca 1946 roku przez Francję
administracji kolonialnej na w Kochinchinie Francuskim,
który od 1858 roku był kolonią francuską.



Wkroczenie wojsk francuskich do Hanoi oraz wymuszenie
przez Francję oddania portu morskiego w Hajfongu.



Przejęcie siłą portu przez wojska francuskie oraz obalenie
rządu Ho Chi Minha w nocy z 19 na 20 listopada 1946
roku.

Siły



Unia Francuska



190 000 żołnierzy



wojska lokalne:
55 000 żołnierzy



Państwo
Wietnamskie



150 000 żołnierzy



125 000 żołnierzy
regularnego
wojska



75 000
partyzantów



250 000
ochotników

Przebieg pierwszej wojny
wietnamskiej



Uznanie przez Francję Wietnamu za wolne państwo w ramach
Unii Francuskiej. Przyznanie podobnego statusu Laosowi (w 1946
r.) i Kambodży (w 1947 r.)



19 grudnia 1946 r. rozpoczęcie pierwszej wojny w Indochinach –
zaatakowanie Hanoi przez wojska francuskie.



Wyparcie Viet Minh z większych miast i przejście do wojny
partyzanckiej, w której wojska francuskie zaczęły ponosić duże
straty.



1949 r. ogłoszenie przez Francję Wietnamu monarchią w ramach
Unii Francuskiej. Na czele państwa ponownie stanął Bao Dai.



Przejęcie kontroli nad górzystymi terenami w północnej części
Wietnamu, przy granicy z Chinami.



20 października 1953 - 7 maja 1954 roku - bitwa pod
Dien Bien Phu – przełomowe znaczenie dla wojny.



Wciągnięcie wojsk francuskich w walkę w niesprzyjającym
terenie, z dala od baz zaopatrzeniowych i lotniczych, a
następnie ich okrążenie i zmuszenie do kapitulacji.



Bitwa pod Dien Bien Phu - wykazanie władzom francuskim
bezcelowość kontynuowania wojny.



9 listopada 1953 roku – tuż przez zakończeniem walk w
Wietnamie – pełne odzyskanie niepodległości przez
królestwa Laosu i Kambodży.

Przebieg pierwszej wojny
wietnamskiej

Straty



Unia Francuska



75 tysięcy
poległych



65 tysięcy rannych



40 tysięcy
wziętych do
niewoli



Państwo
Wietnamskie



450 tysięcy
poległych (w tym
150 tysięcy
cywilów)



500 tysięcy
rannych



100 tysięcy
wziętych do
niewoli

Konferencja Genewska. Podział
Wietnamu.



26 kwietnia 1954 r. w Genewie odbyła się konferencja
dotycząca przyszłości Indochin.



Wynikiem porozumienia zawartego 21 lipca 1954 roku
pierwsza wojna w Indochinach dobiegła końca, a
Wietnam został czasowo podzielony wzdłuż 17
równoleżnika.



Władze obu części kraju zobowiązały się przeprowadzić
do 20 lipca 1956 roku wybory mające rozstrzygnąć
przyszłość kraju.



23 października 1955 został obalony Bao Dai, 3 dni
później w wyniku sfałszowanego referendum
dotychczasowy premier Ngo Dinh Diem ogłosił się
prezydentem.

Druga wojna wietnamska (1964-
1973)



Druga wojna wietnamska, działania militarne na
Półwyspie Indochińskim trwające w latach 1957-1975.



W konflikt zaangażowane były z jednej strony
komunistyczna Demokratyczna Republika Wietnamu
(wspierana przez inne kraje komunistyczne, gł. Związek
Radziecki oraz Chiny) oraz z drugiej strony Republika
Wietnamu, wspierana przez międzynarodową koalicję
obejmującą Stany Zjednoczone i ich sojuszników – Koreę
Południową, Tajlandię, Australię, Nową Zelandię i Filipiny.

Przyczyny drugiej wojny

wietnamskiej



Niewykonanie postanowień konferencji genewskiej.



Zdobycie władzy na terenie Indochin Francuskich.



Walki partyzanckie.



Wyzwolenie Wietnamu spod kolonialnej dominacji.



Przejęcie władzy przez komunistów nad ruchem
wyzwoleńczym.

Siły



Wietnam

Południowy: 850

000 żołnierzy



Stany Zjednoczone:

536 100 żołnierzy



Korea Południowa:

50 000 żołnierzy



Australia:

7672 żołnierzy



Tajlandia, Filipiny:

10 450 żołnierzy



Nowa Zelandia:

552 żołnierzy



Wietnam Północny:
287 465 żołnierzy
(styczeń 1968)



Chiny:
170 000 żołnierzy
(1969)



ZSRR:
3000 żołnierzy



Korea Północna:
300-600 żołnierzy

Przebieg drugiej wojny
wietnamskiej



2 sierpnia 1964 - doszło do starć okrętów amerykańskich
i północnowietnamskich w Zatoce Tonkińskiej.



10 sierpnia 1964 roku – przegłosowanie przez amerykański Kongres
tzw. rezolucji tonkińskiej dającej prezydentowi prawo do niemal nie
ograniczonego prowadzenia kampanii wojennej w Indochinach
(bez wypowiedzenia wojny).



Marzec 1965 – przerzucenie przez Amerykanów sił wojskowych do
Wietnamu Południowego, rozpoczęcie masowych bombardowań
Wietnamu Północnego.



Lata 1965-1967 - stopniowy wzrost liczebności wojsk amerykańskich
w Wietnamie do ponad 500 tysięcy żołnierzy.



30 czerwca 1968 roku – podjęcie ofensywy na Południu przez
oddziały Viet Congu i armii północnowietnamskiej – ofensywa
„Tet”.



Powstrzymanie komunistów, polityczne zwycięstwo ofensywy
„Tet”.



16 marca 1968 roku – masakra w My Lai – zamordowanie ok. 500
bezbronnych cywilów przez wojska amerykańskie.



Rezygnacja prezydenta Lyndon Johnson z kandydowania na
kolejną kadencję, oraz złożenie obietnicy jego następcy
Richarda Nixon’a o wycofaniu wojsk amerykańskich z
Wietnamu.



2 września 1969 roku - śmierć północnowietnamskiego
przywódcy Ho Chi Minh.

Przebieg drugiej wojny
wietnamskiej



30 kwietnia 1970 roku – inwazja pogranicznych terenów
Kambodży i Laosu w celu likwidacji "szlaku Ho Chi Minha„ przez
wojska Wietnamu Południowego i wojska amerykańskie.



1972 - zwiększenie natężenia prowadzonych na niewielką skalę
od 1968 roku, negocjacji pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a
Wietnamem Północnym w sprawie zakończenia wojny.



30 marca 1972 roku – podjęcie przez Wietnam Północny tzw.
ofensywy wielkanocnej na Południu, wznowienie bombardowania
Północy przez lotnictwo amerykańskie.



27 stycznia 1973 roku podpisano układy pokojowe po
negocjacjach prowadzonych w Paryżu przez doradcę prezydenta
ds. bezpieczeństwa Henry Kissingera i północnowietnamskiego
ministra spraw zagranicznych Le Duc Tho.

Przebieg drugiej wojny wietnamskiej

Upadek Republiki Wietnamu
(Wietnamu Południowego, 1973-
1975)



Pozbawiona amerykańskiego wsparcia wojskowego Republika
Wietnamu przetrwała jeszcze nieco ponad 2 lata. Ostateczna
ofensywa armii Północnego Wietnamu rozpoczęła się 10 marca
1975 roku.



30 kwietnia 1975 roku upadł Sajgon a Republika Wietnamu
przestała istnieć.



Równolegle do upadku Wietnamu Południowego nastąpił koniec
prozachodnich rządów w Kambodży i Laosie.



Całe Indochiny znalazły się pod władzą komunistów, a 2 lipca
1976 roku formalnie proklamowano zjednoczenie obu części
Wietnamu
w Socjalistyczną Republikę Wietnamu.