Piotr Nowak

Woliński Park Narodowy, utworzony został 3 marca 1960 r.,
jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Park
położony jest w woj. zachodniopomorskim w środkowej części
wyspy Wolin, pomiędzy Bałtykiem i Zalewem Szczecińskim, na
północny wschód od Międzyzdrojów. Powierzchnia Parku wynosi
10 937 ha. Jest pierwszym w Polsce Parkiem morskim. Burzliwe
dzieje wyspy Wolin są przyczynkiem do jej kulturowego
zróżnicowania jednak zawsze bardzo silnie związanego z
morzem (rybactwo, handel, przemysł). Na obszarze Parku (i w
sąsiedztwie jego granic) znajdują się ślady pozostałości
grodzisk i miejsc związanych z osadnictwem z czasów
historycznych. Szczególnie liczne są ślady związane z czasami
ostatniej wojny: okopy, schrony oraz pozostałości fundamentów
broni V-3 w Wicku. W okolicach Wapnicy znajdują się
pozostałości po odkrywkowych kopalniach kredy (Jezioro
Turkusowe) oraz ruiny przerabiającej je cementowni. Obiekty te
są przedmiotem zarówno badań naukowych jak i
zainteresowania turystów.

Słowiński Park Narodowy utworzony w 1967 r. rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 23 września 1966 r. (które weszło w życie 1
lipca 1967 r. - Dz. U. z dnia 8 października 1966 r.). Na terenie
Parku występują zbiorowiska: wydmowe, torfowiskowe, łąkowe i
leśne z czego 80% to bory. Odnaleźć tu można naturalne ciągi
sukcesyjne, od roślin pionierskich pojawiających się na plażach do
typowych nadmorskich borów bażynowych. Pionierskim gatunkiem
trawy rozpoczynającej sukcesję na plażach i pomiędzy
wydmami jest piaskownica zwyczajna, za nią wchodzi większa
wydmuchrzyca piaskowa, turzyce, a następnie krzewy i
porosty . Najważniejszymi zwierzętami Parku są ptaki.
Sklasyfikowano tu około 260 gatunków ptactwa z czego połowa to
ptactwo wodne i błotne. Dla ochrony miejsc lęgowych na jeziorach
Łebsko i Gardno utworzono ścisłe rezerwaty: * Rezerwat przyrody
Gackie i Żarnowskie Lęgi, Klukowe Lęgi, Gardnieńskie Lęgi i
Ciemińskie Błota.

Drawieński Park Narodowy, utworzony w 1990 r., jest jednym
z 23 parków narodowych na terenie Polski.
Położony jest w północno-zachodniej Polsce, na Pojezierzu
Pomorskim,
w kompleksie Puszczy Drawskiej. Południowa granica Parku
przebiega wzdłuż drogi krajowej nr 22. Lasy na terenie parku
zajmują 83% powierzchni. W większości są to lasy bukowe i
dębowo-bukowe, a także bory sosnowe. Ponadto 10% powierzchni
wodnej Parku zajmują rzeki Drawa i Płociczna oraz 20 jezior, w
tym unikalne w skali kraju, jezioro Czarne. Przez teren Parku
przechodzi jeden z najpiękniejszych szlaków kajakowych - spływ
rzeką Drawą. Przełom rzeki nadaje jej na tym odcinku charakter
górski niespotykany na tych terenach.

Wigierski Park Narodowy - jeden z największych i
najmłodszych parków narodowych w Polsce. Utworzony 1 stycznia
1989 roku, jest jednym z 23 parków narodowych Polski. Park
utworzony został na obszarze 14956 hektarów. Aktualna jego
powierzchnia wynosi 15086 ha, w tym 9464 ha to grunty leśne,
2908 ha - wody i 2714 ha inne tereny, głównie użytkowane
rolniczo (2229 ha). Ochroną ścisłą objętych jest 623 ha, w tym
283 ha lasów. Obszary zagospodarowane rolniczo objęte są
ochroną krajobrazową. Wśród roślin rosnących w Parku aż 75
taksonów objętych jest ochroną gatunkową, przy czym 61
ochroną ścisłą, a 14 częściową. Na szczególną uwagę zasługują
gatunki zagrożone wyginięciem oraz gatunki rzadkie. Na terenie
Parku stwierdzono występowanie 297 gatunków kręgowców, w
tym 32 gatunki ryb, 12 gatunków płazów, 5 gatunków gadów, 205
gatunków ptaków oraz 46 gatunków ssaków.

Biebrzański Park Narodowy - jeden z 23 parków
narodowych na terenie Polski, utworzony w 1993.
Największy w Polsce, o powierzchni ponad 59000
ha.

Szata roślinna odznacza się ogromną różnorodnością,
wysokim stopniem naturalności i obecnością wielu rzadkich
gatunków, jak storczyki (storczyk krwisty, obuwik pospolity,
podkolan biały, kruszczyk rdzawoczerwony, kruszczyk
szerokolistny, tajęża jednostronna), rosiczki (rosiczka
okrągłolistna, rosiczka długolistna), widłaki (jałowcowaty,
goździsty, wroniec) i inne.

Szczególnie cenna jest duża grupa zbiorowisk
mechowiskowych, zawierających liczne gatunki rzadkie i
reliktowe (brzoza niska, wierzba lapońska, gnidosz
królewski), zanikające w innych częściach kraju.

Narwiański Park Narodowy, utworzony w 1996 r., jest jednym
z 23 parków narodowych na terenie Polski.

Park znajduje się w północno-wschodniej Polsce, w
województwie podlaskim, na zachód od Białegostoku, pomiędzy
miejscowościami Suraż i Rzędziany.

Siedzibą parku jest pałacyk w Kurowie. Warto też zobaczyć
groblę i przyczółki nieistniejącego mostu na
przedwojennej, starej drodze Białystok - Warszawa w okolicy
Kurowa.

Ten Park jest siedliskiem bardzo wielu gatunków ptaków np.:
bielik. Żyją tutaj również gatunki zagrożone wyginięciem np.:
bojownik batalion. Możemy też spotkać tutaj gronostaje, tchórze
itp.

Białowieski Park Narodowy, utworzony w 1932 r. jako Park
Narodowy w Białowieży, jest jednym z 23 parków narodowych
na terenie Polski.

W Puszczy Białowieskiej żyje około 12 000 gatunków zwierząt,
wśród których przeważają bezkręgowce, a w szczególności owady
(8 000 gatunków). Ponadto występuje tu 120 gatunków ptaków, 7
gatunków gadów i 11 gatunków płazów.

Puszcza Białowieska jest najlepiej zachowanym lasem naturalnym
na Niżu Europejskim. Ponad 2/3 powierzchni parku zajmują lasy
liściaste. Największą powierzchnię zajmują lasy grądowe (dębowo-
grabowe), które rosną na najżyźniejszych glebach puszczy. W
miejscach zalewanych przez kilka miesięcy wodą, rosną olsy i łęgi,
składające się głównie z olszy czarnej i jesionu. W suchszych
miejscach rosną natomiast bory sosnowe, świerkowe i mieszane.

Kampinoski Park Narodowy, utworzony w styczniu 1959 r.,
jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski

Na terenie parku dozwolona jest turystyka piesza. Służą jej
znakowane szlaki turystyczne o długości około 360 km oraz
Kampinoski Szlak Rowerowy o długości 144,5 km.

Ssaki: łoś (od 1951 r.), bóbr (od 1980 r.), ryś (od 1992 r.),
wydra, kuna leśna, lis, jeż wschodni, jenot, sarna, jeleń, dzik

W okresie wiosenno-letnim bardzo atrakcyjnym środkiem
dojazdu na północno-zachodni skraj parku, do Wilczy Tułowskich,
jest zabytkowa kolej wąskotorowa z Sochaczewa.

Poleski Park Narodowy, utworzony w 1990 r., jest jednym z 23
parków narodowych na terenie Polski.

Położony jest on we wschodniej części kraju, na terenie powiatu
włodawskego w województwie lubelskim. 1 maja 1990 utworzono
na terenach Polesia leżących w Polsce Poleski Park Narodowy, z
siedzibą we wsi Urszulin. Położenie geograficzne: 51°27' N
23°09' E

Flora parku jest bogata i obfituje w rośliny typowe dla terenów
podmokłych i bagiennych. Na terenie parku występuje 928
gatunków roślin, z których 60 podlega ochronie gatunkowej.

Rodzaje formacji roślinnych: torfowiska (niskie, przejściowe i
wysokie), brzeziny bagienne, bory sosnowe, olsy.

Świętokrzyski Park Narodowy - jeden z 23 parków
narodowych na terenie Polski, utworzony w 1950 r.

Park położony jest w centralnej części Gór Świętokrzyskich i
obejmuje: pasmo Łysogór (z najwyższym szczytem Łysicą -
612 m n.p.m. i Łysą Górą (Świętym Krzyżem) - 595 m n.p.m.),
część pasma Klonowskiego (z górami Psarską i Miejską), Doliny
Wilkowskiej i Doliny Dębniańskiej, a także dwie enklawy - Górę
Chełmową i Las Serwis.

Większość terenu parku zajmują lasy jodłowe i bukowe, w
niższych partiach pasm górskich występują bory sosnowe, bory
mieszane sosnowo-dębowe z domieszką jodły, modrzewia,
świerka i buka.

Roztoczański Park Narodowy – utworzony w 1974 r., jest
jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski – położony na
Wyżynie Lubelskiej. Siedziba dyrekcji parku i muzeum
przyrodniczego znajduje się w Zwierzyńcu.

Godłem parku jest konik polski typu tarpan.

Z dużych ssaków na terenie parku występują: jelenie, sarny, dziki,
wilki, rysie, lisy, kuny, borsuki. W 1979 roku reintrodukowano
bobry, które zadomowiły się w dolinie rzeki Wieprz.

Flora naczyniowa parku liczy około 700 gatunków, w tym liczne
górskie (m.in. tojad dzióbaty, czosnek siatkowaty), borealne
(widłak wroniec, zimoziół północny, pomocnik baldaszkowy),
pontyjskie (szczodrzeniec

ruski) oraz atlantyckie (rosiczka

pośrednia, sporek wiosenny, sit sztywny, żarnowiec miotlasty,
szczotlicha siwa itd.).

Ojcowski Park Narodowy, utworzony w 1956, jest jednym z
23 parków narodowych w Polsce. Znajduje się on w Polsce
południowej, w powiecie krakowskim w województwie
małopolskim. Obejmuje część Wyżyny Krakowsko-
Częstochowskiej. Najważniejsze obiekty na terenie parku to
Dolina Prądnika i Dolina Sąspowska wraz z przyległymi
częściami wierzchowiny jurajskiej. Powierzchnia Ojcowskiego
PN wynosi: 2145,62 ha, z czego 1528 stanowią tereny
zalesione, jest więc najmniejszym z polskich parków
narodowych. W Ojcowskim Parku Narodowym znajduje się
Muzeum im. prof. Wł. Szafera. Ojcowski Park Narodowy
położony jest na obszarze 4 gmin: Skała, Jerzmanowice-
Przeginia, Wielka Wieś, Sułoszowa

Na terenie parku znajdują się grupy skał i pojedyncze ostańce
zbudowane z jurajskich wapieni, czasem o fantazyjnych
kształtach, np. Maczuga Herkulesa, Brama Krakowska, Igła
Deotymy. Jary i wąwozy mają do 120 m głębokości.

Gorczański Park Narodowy, utworzony w 1981 roku, jest
jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.

Obejmuje centralne pasmo Gorców, m.in. masywy Turbacza i
Gorca. Dyrekcja Gorczańskiego Parku Narodowego znajduje się w
Porębie Wielkiej.

Występuje tu 185 gat. kręgowców, z tego 21 jest w rejestrze
Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Są to: płazy:traszka karpacka,
ptaki: cietrzew, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł trójpalczasty,
głuszec, orlik krzykliwy, orzeł przedni, puchacz, puszczyk uralski,
sóweczka, włochatka, ssaki: koszatka, mroczek posrebrzany,
mroczek pozłocisty, niedźwiedź brunatny, podkowiec mały,
popielica, rzęsorek mniejszy, ryś, wilk, żbik.

Wyróżniono tu wiele zespołów leśnych, a wśród nich buczynę
karpacką, kwaśną buczynę górską, żyzną jedlinę, bór świerkowo-
jodłowy regla dolnego i górnego, olszynę karpacką i olszynę
bagienną.

Magurski Park Narodowy, utworzony w 1995 roku, jest jednym
z 23 parków narodowych na terenie Polski.

Park leży na granicy województw małopolskiego i podkarpackiego
w samym sercu Beskidu Niskiego. Swoim zasięgiem
obejmuje górne dorzecze Wisłoki oraz pasmo Magury
Wątkowskiej. Jest jednym z dwóch parków narodowych na
Podkarpaciu.

W parku występuje prawie 800 gatunków roślin i prawie 200
gatunków zwierząt (nie licząc owadów). Wśród roślin 59 gatunków
objętych jest ochroną ścisłą, 11 częściową, a 12 wpisanych jest do
Polskiej Czerwonej Księgi Roślin.

Bieszczadzki Park Narodowy, utworzony w 1973 r., jest
jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.

Roślinność stanowi ok. 780 gatunków roślin naczyniowych, 250
gatunków mchów, 500 gatunków porostów i 1000 gatunków
grzybów. Około 30 to endemiczne gatunki wschodniokarpackie,
np. tojad wschodniokarpacki i tauryjski, goździk kartuzek
goździk skalny, lepnica karpacka, pszeniec biały.

Spośród 230 gatunków kręgowców, w parku można spotkać takie
zwierzęta jak: jeleń , żubr, ryś, żmija, żbik, sarna, dzik,
niedźwiedź, wilk, orzeł przedni, orlik krzykliwy, puchacz,
puszczyk uralski, wąż Eskulapa

Poza kręgowcami jest też dużo wyjątkowych pierścienic, owadów
i pajęczaków.

Pieniński Park Narodowy - jeden z 23 parków narodowych na
terenie Polski, utworzony w 1932 r.

Na terenie parku ochronie podlegają m. in.: jaszczurki, orły
przednie

W Pieninach stwierdzono 26 gatunków ryb, 10 gatunków płazów i
6 gatunków gadów. Bardzo dobrze poznaną grupą kręgowców są
ptaki, których w Pieninach występuje ponad 160 gatunków, w tym
95 gniazdujących. Do rzadkości należą: puchacz, pomurnik,
nagórnik, sóweczka, dzięcioł trójpalczasty, dzięcioł czarny i
bocian czarny.

Na niespełna 100 km

2

obszaru polskiej części Pienin stwierdzono

do tej pory około 1015 gatunków roślin naczyniowych (blisko 50%
gatunków flory polskiej), 400 gatunków glonów, 330 gat. mchów i
wątrobowców, 400 gat. porostów. Bardzo liczne są grzyby: 500
gatunków kapeluszowych i 560 mikroskopowych pasożytów
roślin.

Tatrzański Park Narodowy, utworzony w 1954 r., jest
jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
(Rozporządzenie o utworzeniu z dniem 1 stycznia 1955
Tatrzańskiego Parku Narodowego zostało wydane przez Radę
Ministrów 30 października 1954.)

Z tatrzańskich ssaków warto wymienić kozicę, świstaka, a w
niższych partiach jelenia, sarnę, rysia i łasicę. No i oczywiście
niepisanego władcę tatrzańskich dolin - niedźwiedzia
brunatnego. Wśród ptaków króluje orzeł przedni,
charakterystyczny jest też pomurnik, gniazdujący w wyższych
partiach gór; można go rozpoznać po czerwonych skrzydłach i
niezwykłych zdolnościach wspinaczkowych.

Innym ciekawym schroniskiem, ulubioną bazą wypadową
turystów, jest schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich,
położone w samym sercu polskiej części Tatr Wysokich.

Babiogórski Park Narodowy, utworzony w 1954 r., jest
jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Znajduje się
on w Polsce południowej, w powiecie suskim i nowotarskim
(województwie małopolskim) przy granicy ze Słowacją. Po
słowackiej stronie istnieje też rezerwat "Babia Hora". Obejmuje
północną i południową stronę masywu Babiej Góry włączając
najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego - Diablak (1725 m
n.p.m.).

Na terenie parku opisano 500 gatunków roślin naczyniowych,
prawie 200 gatunków mchów oraz liczne porosty, glony i
wątrobowce. Występuje tutaj 70 gatunków wysokogórskich oraz
54 objętych ochroną gatunkową.

Symbolem parku jest okrzyn jeleni, który występuje tylko w
Babiogórskim Parku Narodowym.

Karkonoski Park Narodowy, utworzony 16 stycznia 1959 r.,
jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.

Park znajduje się w południowo-zachodniej części kraju przy
granicy państwowej z Czechami. Obejmuje 5575 ha, w tym
1718 ha w rezerwatach ochrony ścisłej. W jego skład wchodzą
również dwie enklawy na Pogórzu Karkonoskim: góra Chojnik
oraz wodospad Szklarki.

W Parku występuje ponad 1000 gatunków roślin oraz wiele
gatunków zwierząt leśnych (ok. 40 gatunków ssaków, m. in.
bobry i sarny,lisy oraz 16 gatunków nietoperzy). Ciekawostką
Parku jest muflon introdukowany na początku XX wieku z
Korsyki. Ponadto żyje tu 90 gatunków ptaków, między innymi
włochatka, sóweczka, cietrzew, głuszec, drozd obrożny,
płochacz halny.

Wielkopolski Park Narodowy jest jednym z 23 parków narodowych
na terenie Polski. Utworzony został na mocy rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 16 kwietnia 1957, a jego granice objęły powierzchnię
9 600 ha, z czego pod zarządem parku zostało ok. 5 100 ha. Dnia 22
października 1996 nowe rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie
WPN zmieniło jego granice, które obejmują obecnie powierzchnię 7
584 ha, oraz ustanowiło wokół parku strefę ochronną (tzw. otulinę),
której powierzchnia razem z terenem parku wynosi 14 840 ha. Jest
położony nad Wartą, na południe od Poznania.

Ptaki w Parku reprezentowane są przez ok. 220 gatunków lęgowych
i przelotnych. Z rzadko spotykanych wymienić należy kraskę,
zimorodka i dzięcioła czarnego. Z ptaków drapieżnych można
zauważyć wśród lasów i łąk kanię czarną, w pobliżu pól myszołowa
zwyczajnego, a przy bagnach błotniaka stawowego. Na jeziorach
często widujemy kaczkę krzyżówkę, cyrankę, cyraneczkę oraz perkoza
dwuczubego.

Park Narodowy Bory Tucholskie utworzony w 1996 r., jest jednym z 23
parków narodowych na terenie Polski.

Od wieków las jest dla mieszkańców Borów Tucholskich źródłem pożywienia i
budulca. Żywił ich, dostarczając jagód, grzybów i zwierzyny. Myśliwi polowali
m.in. na niedźwiedzie, jelenie, sarny, dziki i tury. Trudniono się smolarstwem i
bartnictwem. W wielu osadach produkowano wspaniałe miody pitne, znane
daleko poza granicami Polski. Obecnie tylko gdzieniegdzie las zachował swój
pierwotny charakter. Występuje tu wiele reliktów roślinnych z okresu
borealnego, jak np. brzoza niska czy zimoziół północny. Rosną niespotykane już
nigdzie w Polsce krewniaczki jarzębiny. Rzadko występującym drzewem jest
jawor. Często można spotkać sędziwe dęby, buki, graby, ale przeważają sosny.

Z rzadkich roślin występują tu: rosiczki, pływacze, bagnice i przygiełki. Ten
malowniczy krajobraz leśny upodobały sobie sarny i jelenie, a nawet wilki. W
wielu trudno dostępnych obniżeniach terenu zachowały się siedliska rzadkich
ptaków: bociana czarnego, kormorana, głuszca i cietrzewia. Spotyka się tam
też czaple siwe i łabędzie. Na niebie pojawiają się czasem sokoły wędrowne.

Park Narodowy Gór Stołowych to park z najdziwniejszymi skałami i
skalnymi labiryntami.
Nazwa Góry Stołowe doskonale opisuje ich krajobraz, którego
charakterystycznymi elementami są rozległe płaszczyzny zrównań i
wznoszące się nad nimi, urwistymi ścianami, płaskie stoliwa skalnych
bastionów. Unikalna rzeźba, wzbogacona dużym nagromadzeniem
rozmaitych form erozji piaskowców w postaci głębokich szczelin,
labiryntów i blokowisk skalnych, czy pojedynczych skałek o
niespotykanych kształtach, czyni Góry Stołowe wyjątkowymi w skali Polski.
Rzeźba ta jest odzwierciedleniem płytowej budowy geologicznej związanej
z osadowym pochodzeniem tworzących je skał
W rozległych, zwartych kompleksach leśnych na terenie Parku Narodowego
pospolicie występuje jeleń, dzik, sarna, lis, wiewiórka (czarnej i rudej
odmiany) oraz drobne gryzonie. Trudniejsze do zauważenia - głównie ze
względu na nocny tryb życia - są należące do łasicowatych: borsuk, kuna
leśna, tchórz, łasica i gronostaj. Ze ssaków owadożernych częsty jest jeż, a
rzadkie ryjówka malutka i typowa dla obszarów górskich ryjówka górska. W
charakterystycznym dla Gór Stołowych środowisku spękań i szczelin skał
piaskowcowych bytują nietoperze. Cennym elementem fauny ssaków są
małe wiewiórkopodobne nocne zwierzęta, zamieszkujące głównie
fragmenty lasów liściastych i mieszanych: orzesznica, bardzo rzadka
popielica oraz koszatka. Na polsko-czeskiej granicy swoją ostoję ma
muflon - sprowadzony z Korsyki i aklimatyzowany w Sudetach gatunek
górskiej owcy.

Park Narodowy Ujście Warty - najmłodszy z 23 parków narodowych na
terenie Polski, utworzony 1 lipca 2001 roku z połączenia rezerwatu Słońsk
i części Parku Krajobrazowego Ujście Warty.
Park o powierzchni 8038 ha obejmuje rozlewiska u ujścia rzeki Warty do
Odry, wytwarzane w dużej mierze przez rzekę Postomię. Siedziba dyrekcji
parku znajduje się w Chyrzynie koło Kostrzyna nad Odrą. Park znajduje się
na terenie czterech gmin Górzyca, Kostrzyn nad Odrą, Słońsk i Witnica.
Symbolem Parku jest gęś zbożowa.
Park został założony dla ochrony unikalnych terenów podmokłych,
rozległych łąk i pastwisk, które są jedną z najważniejszych w Polsce
ostoją ptaków wodnych i błotnych. Na terenie Parku stwierdzono
obecność 245 gatunków ptaków, w tym 160 lęgowych. Aż 26 z nich
należy do gatunków ginących w skali światowej. Są to m.in. wodniczka,
derkacz, rycyk, żuraw, bąk, bączek, rybitwa czarna. Tutaj znajduje się
największe w Polsce zimowisko arktycznego gatunku łabędzia
krzykliwego, a także około 50 bielików, które przyciąga obfitość
zimujących kaczek, stanowiących ich pokarm.

•http://ojcow.home.pl/parki/index_2.htm

•http://www.parki.narodowe.pl/