Wybrane zagadnienia

Wybrane zagadnienia

prawa

prawa

Trójpodział władzy

Trójpodział władzy

1.

1.

Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza

Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują

Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują

Sejm i Senat.

Sejm i Senat.

Sejm i senat stanowią prawo.

Sejm i senat stanowią prawo.

Sejm sprawuje kontrolę nad działalnością Rady Ministrów w

Sejm sprawuje kontrolę nad działalnością Rady Ministrów w

zakresie określonym przepisami Konstytucji i ustaw.

zakresie określonym przepisami Konstytucji i ustaw.

Sejm składa się z 460 posłów. Senat składa się ze 100

Sejm składa się z 460 posłów. Senat składa się ze 100

senatorów.

senatorów.

2.

2.

Władza wykonawcza

Władza wykonawcza



Prezydent RP

Prezydent RP



Premier i Rada Ministrów

Premier i Rada Ministrów



Organy terenowej administracji publicznej – wojewodowie

Organy terenowej administracji publicznej – wojewodowie

3.

3.

Władza sądownicza

Władza sądownicza



Sądy powszechne

Sądy powszechne



Sądy wojskowe

Sądy wojskowe



Trybunały – stanu i konstytucyjny

Trybunały – stanu i konstytucyjny



Prokuratura i organy ścigania

Prokuratura i organy ścigania

Rozdzielność władz

Rozdzielność władz

1.

1.

Nie można być równocześnie posłem i senatorem. Nie

Nie można być równocześnie posłem i senatorem. Nie

można kandydować równocześnie do Sejmu i Senatu.

można kandydować równocześnie do Sejmu i Senatu.

2.

2.

Mandatu posła i senatora nie można łączyć z funkcją

Mandatu posła i senatora nie można łączyć z funkcją

Prezydenta RP, Prezesa NBP, Prezesa NIK, Rzecznika Praw

Prezydenta RP, Prezesa NBP, Prezesa NIK, Rzecznika Praw

Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i ich zastępców,

Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i ich zastępców,

członka Rady Polityki Pieniężnej, członka Krajowej Rady

członka Rady Polityki Pieniężnej, członka Krajowej Rady

Radiofonii i Telewizji, ambasadora oraz z zatrudnieniem w

Radiofonii i Telewizji, ambasadora oraz z zatrudnieniem w

Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta

Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta

Rzeczypospolitej lub z zatrudnieniem w administracji

Rzeczypospolitej lub z zatrudnieniem w administracji

rządowej, mandatem radnego - wyjątek członkowie Rady

rządowej, mandatem radnego - wyjątek członkowie Rady

Ministrów.

Ministrów.

3.

3.

Sędzia, prokurator, urzędnik służby cywilnej, żołnierz

Sędzia, prokurator, urzędnik służby cywilnej, żołnierz

pozostający w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariusz

pozostający w czynnej służbie wojskowej, funkcjonariusz

policji oraz funkcjonariusz służb ochrony państwa nie mogą

policji oraz funkcjonariusz służb ochrony państwa nie mogą

sprawować mandatu poselskiego i senatorskiego, ani

sprawować mandatu poselskiego i senatorskiego, ani

zajmować żadnej funkcji w organach administracji.

zajmować żadnej funkcji w organach administracji.

Kadencja Sejmu

Kadencja Sejmu

Sejm i Senat są wybierane na czteroletnie kadencje.

Sejm i Senat są wybierane na czteroletnie kadencje.

Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej nie później

Wybory do Sejmu i Senatu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej nie później

niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i

niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i

Senatu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w

Senatu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w

ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i

ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu i

Senatu.

Senatu.

Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej

Sejm może skrócić swoją kadencję uchwałą podjętą większością co najmniej

2/3 głosów ustawowej liczby posłów. Skrócenie kadencji Sejmu oznacza

2/3 głosów ustawowej liczby posłów. Skrócenie kadencji Sejmu oznacza

jednoczesne skrócenie kadencji Senatu.

jednoczesne skrócenie kadencji Senatu.

Prezydent Rzeczypospolitej, po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu i

Prezydent Rzeczypospolitej, po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu i

Marszałka Senatu, może w przypadkach określonych w Konstytucji

Marszałka Senatu, może w przypadkach określonych w Konstytucji

zarządzić skrócenie kadencji Sejmu. Wraz ze skróceniem kadencji Sejmu

zarządzić skrócenie kadencji Sejmu. Wraz ze skróceniem kadencji Sejmu

skrócona zostaje również kadencja Senatu.

skrócona zostaje również kadencja Senatu.

Prezydent Rzeczypospolitej, zarządzając skrócenie kadencji Sejmu oraz gdy

Prezydent Rzeczypospolitej, zarządzając skrócenie kadencji Sejmu oraz gdy

kadencję skrócił sam Sejm, zarządza jednocześnie wybory do Sejmu i

kadencję skrócił sam Sejm, zarządza jednocześnie wybory do Sejmu i

Senatu i wyznacza ich datę na dzień przypadający nie później niż w

Senatu i wyznacza ich datę na dzień przypadający nie później niż w

ciągu 45 dni od dnia zarządzenia - uchwalenia skrócenia kadencji

ciągu 45 dni od dnia zarządzenia - uchwalenia skrócenia kadencji

Sejmu.

Sejmu.

Ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy.

Ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy.

Posłowie są przedstawicielami Narodu. Nie wiążą ich instrukcje wyborców.

Posłowie są przedstawicielami Narodu. Nie wiążą ich instrukcje wyborców.

Sejm i Senat obradują na posiedzeniach.

Sejm i Senat obradują na posiedzeniach.

Pierwsze posiedzenia Sejmu i Senatu Prezydent Rzeczypospolitej zwołuje na

Pierwsze posiedzenia Sejmu i Senatu Prezydent Rzeczypospolitej zwołuje na

dzień przypadający w ciągu 30 dni od dnia wyborów, w wypadku

dzień przypadający w ciągu 30 dni od dnia wyborów, w wypadku

skrócenia kadencji – w ciągu 15 dni od dnia wyborów.

skrócenia kadencji – w ciągu 15 dni od dnia wyborów.

Prawa wyborcze

Prawa wyborcze

Prawo wyborcze ma każdy obywatel, który ukończył 18 lat i nie

Prawo wyborcze ma każdy obywatel, który ukończył 18 lat i nie

ma odebranych praw publicznych, ani nie jest

ma odebranych praw publicznych, ani nie jest

ubezwłasnowolniony – czynne prawo wyborcze.

ubezwłasnowolniony – czynne prawo wyborcze.

Bierne prawo wyborcze:

Bierne prawo wyborcze:



Wybrany do Sejmu może być obywatel polski mający prawo

Wybrany do Sejmu może być obywatel polski mający prawo

wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat.

wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 21 lat.



Wybrany do Senatu może być obywatel polski mający prawo

Wybrany do Senatu może być obywatel polski mający prawo

wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 30 lat.

wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 30 lat.



Wybraną do Sejmu lub do Senatu nie może być osoba skazana

Wybraną do Sejmu lub do Senatu nie może być osoba skazana

prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za

prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za

przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.

przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.

Wybory do Sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie i

Wybory do Sejmu są powszechne, równe, bezpośrednie i

proporcjonalne oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.

proporcjonalne oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.

Wybory do Senatu są powszechne, bezpośrednie, według zasady

Wybory do Senatu są powszechne, bezpośrednie, według zasady

większości i odbywają się w głosowaniu tajnym.

większości i odbywają się w głosowaniu tajnym.

W wyborach do Sejmu i do Senatu głosować można osobiście

W wyborach do Sejmu i do Senatu głosować można osobiście

(pełnomocnik dla osób z niepełnosprawnością) i tylko jeden

(pełnomocnik dla osób z niepełnosprawnością) i tylko jeden

raz.

raz.

Wybory Prezydenta

Wybory Prezydenta

Rzeczypospolitej

Rzeczypospolitej

Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych, równych,

Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych, równych,

bezpośrednich i w głosowaniu tajnym – system większości

bezpośrednich i w głosowaniu tajnym – system większości

bezwzględnej

bezwzględnej



Na Prezydenta Rzeczypospolitej może być wybrany obywatel polski,

Na Prezydenta Rzeczypospolitej może być wybrany obywatel polski,

który najpóźniej w dniu wyborów kończy 35 lat i korzysta z pełni praw

który najpóźniej w dniu wyborów kończy 35 lat i korzysta z pełni praw

wyborczych do Sejmu. Kandydata zgłasza co najmniej 100 000

wyborczych do Sejmu. Kandydata zgłasza co najmniej 100 000

obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.

obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.



Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który

Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który

otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.

otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.



Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości,

Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości,

czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się

czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się

ponowne głosowanie.

ponowne głosowanie.



W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch

W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch

kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali kolejno

kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali kolejno

największą liczbę głosów. Jeżeli którykolwiek z tych dwóch

największą liczbę głosów. Jeżeli którykolwiek z tych dwóch

kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze

kandydatów wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze

lub umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu

lub umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu

dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę

dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę

głosów w pierwszym głosowaniu. W takim przypadku datę ponownego

głosów w pierwszym głosowaniu. W takim przypadku datę ponownego

głosowania odracza się o dalszych 14 dni.

głosowania odracza się o dalszych 14 dni.



Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który w

Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który w

ponownym głosowaniu otrzymał więcej głosów.

ponownym głosowaniu otrzymał więcej głosów.

Kadencja Prezydenta

Kadencja Prezydenta

Rzeczypospolitej

Rzeczypospolitej

Prezydent wybierany jest na kadencję 5-letnią z możliwością

Prezydent wybierany jest na kadencję 5-letnią z możliwością

jednorazowego kandydowania na ponowną kadencję

jednorazowego kandydowania na ponowną kadencję



Jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej nie może przejściowo sprawować

Jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej nie może przejściowo sprawować

urzędu, zawiadamia o tym Marszałka Sejmu, który tymczasowo

urzędu, zawiadamia o tym Marszałka Sejmu, który tymczasowo

przejmuje obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej.

przejmuje obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej.



Gdy Prezydent Rzeczypospolitej nie jest w stanie zawiadomić

Gdy Prezydent Rzeczypospolitej nie jest w stanie zawiadomić

Marszałka Sejmu o niemożności sprawowania urzędu, wówczas o

Marszałka Sejmu o niemożności sprawowania urzędu, wówczas o

stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta

stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta

Rzeczypospolitej rozstrzyga Trybunał Konstytucyjny na wniosek

Rzeczypospolitej rozstrzyga Trybunał Konstytucyjny na wniosek

Marszałka Sejmu i powierza Marszałkowi Sejmu tymczasowe

Marszałka Sejmu i powierza Marszałkowi Sejmu tymczasowe

wykonywanie obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej.

wykonywanie obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej.



Kadencja może ulec skróceniu w wypadku:

Kadencja może ulec skróceniu w wypadku:



Śmierci

Śmierci



Zrzeczenia się urzędu

Zrzeczenia się urzędu



Zdjęcia z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu

Zdjęcia z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu



Uznania przez Zgromadzenie Narodowe większością 2/3 ustawowej

Uznania przez Zgromadzenie Narodowe większością 2/3 ustawowej

liczby członków trwałej niezdolności do sprawowania urzędu z

liczby członków trwałej niezdolności do sprawowania urzędu z

powodów zdrowotnych

powodów zdrowotnych



Marszałek Sejmu tymczasowo, do czasu wyboru nowego

Marszałek Sejmu tymczasowo, do czasu wyboru nowego

Prezydenta Rzeczypospolitej

Prezydenta Rzeczypospolitej



Jeżeli Marszałek Sejmu nie może wykonywać obowiązków

Jeżeli Marszałek Sejmu nie może wykonywać obowiązków

Prezydenta Rzeczypospolitej, obowiązki te przejmuje Marszałek

Prezydenta Rzeczypospolitej, obowiązki te przejmuje Marszałek

Senatu.

Senatu.

Funkcje Prezydenta

Funkcje Prezydenta

Rzeczypospolitej

Rzeczypospolitej



Symboliczna:

Symboliczna:



jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej

jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej

i gwarantem ciągłości władzy państwowej

i gwarantem ciągłości władzy państwowej



czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży

czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży

suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz

suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz

nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium

nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium



Reprezentacyjna:

Reprezentacyjna:



ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, o czym

ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, o czym

zawiadamia Sejm i Senat,

zawiadamia Sejm i Senat,



mianuje i odwołuje pełnomocnych przedstawicieli

mianuje i odwołuje pełnomocnych przedstawicieli

Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy

Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy

organizacjach międzynarodowych,

organizacjach międzynarodowych,



przyjmuje listy uwierzytelniające i odwołujące

przyjmuje listy uwierzytelniające i odwołujące

akredytowanych przy nim przedstawicieli dyplomatycznych

akredytowanych przy nim przedstawicieli dyplomatycznych

innych państw i organizacji międzynarodowych

innych państw i organizacji międzynarodowych



jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych

jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych

Rzeczypospolitej Polskiej

Rzeczypospolitej Polskiej

Funkcje Prezydenta

Funkcje Prezydenta

Rzeczypospolitej

Rzeczypospolitej



Arbitra:

Arbitra:



ma prawo veta i wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego

ma prawo veta i wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego



może zarządzać referenda narodowe

może zarządzać referenda narodowe



może zgłaszać projekty zmian w konstytucji i projekty ustaw

może zgłaszać projekty zmian w konstytucji i projekty ustaw



ma prawo łaski

ma prawo łaski



może zwracać się z orędziem

może zwracać się z orędziem



Wykonawcza:

Wykonawcza:



ogłasza wybory

ogłasza wybory



skraca kadencję Sejmu

skraca kadencję Sejmu



Prowadzi politykę zagraniczną i obronną - może wydawać

Prowadzi politykę zagraniczną i obronną - może wydawać

rozporządzenia w tym zakresie

rozporządzenia w tym zakresie



wprowadza stanu wyjątkowego i stanu wojny

wprowadza stanu wyjątkowego i stanu wojny



powołuje rząd i przyjmuje jego dymisję

powołuje rząd i przyjmuje jego dymisję



nadaje stopnie wojskowe

nadaje stopnie wojskowe



nadaje obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na zrzeczenie się

nadaje obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na zrzeczenie się

obywatelstwa polskiego

obywatelstwa polskiego



nadaje ordery i odznaczenia

nadaje ordery i odznaczenia



powołuje sędziów

powołuje sędziów

Rada Ministrów

Rada Ministrów



Powoływana:

Powoływana:



Przez Prezydenta w ciągu 14 dni od pierwszego posiedzenia

Przez Prezydenta w ciągu 14 dni od pierwszego posiedzenia

Sejmu/dymisji poprzedniego rządu

Sejmu/dymisji poprzedniego rządu



w ciągu 14 dni od powołania Premier przedkłada Sejmowi

w ciągu 14 dni od powołania Premier przedkłada Sejmowi

program działania rządu z wnioskiem o votum zaufania Sejmu

program działania rządu z wnioskiem o votum zaufania Sejmu

(bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej

(bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej

połowy posłów)

połowy posłów)



jeśli go nie uzyska, inicjatywa formowania rządu przechodzi na

jeśli go nie uzyska, inicjatywa formowania rządu przechodzi na

Sejm – ma 14 dni, jeśli uzyska votum zaufania, Prezydent musi

Sejm – ma 14 dni, jeśli uzyska votum zaufania, Prezydent musi

taki rząd powołać

taki rząd powołać



jeśli Sejmowi nie uda się skompletować rządu, który otrzymałby

jeśli Sejmowi nie uda się skompletować rządu, który otrzymałby

votum zaufania, inicjatywa znowu przechodzi w ręce Prezydenta,

votum zaufania, inicjatywa znowu przechodzi w ręce Prezydenta,

który ma 14 dni na powołanie rządu, wymaga się już tylko votum

który ma 14 dni na powołanie rządu, wymaga się już tylko votum

zaufania wyrażonego zwykłą większością głosów – rząd

zaufania wyrażonego zwykłą większością głosów – rząd

mniejszościowy

mniejszościowy



w wypadku porażki, Prezydent ma obowiązek rozwiązania Sejmu

w wypadku porażki, Prezydent ma obowiązek rozwiązania Sejmu



Na czas nieokreślony – do czasu wyrażenia przez Sejm votum

Na czas nieokreślony – do czasu wyrażenia przez Sejm votum

nieufności lub nieudzielenia absolutorium z wykonania budżetu

nieufności lub nieudzielenia absolutorium z wykonania budżetu

(głosowanie coroczne) – w takim wypadku nowy premier wybierany

(głosowanie coroczne) – w takim wypadku nowy premier wybierany

jest przez Sejm

jest przez Sejm



Składa się z:

Składa się z:



Premiera

Premiera



Ministrów

Ministrów



Sekretarzy i podsekretarzy stanu

Sekretarzy i podsekretarzy stanu

Rada Ministrów

Rada Ministrów

Odwołanie:

Odwołanie:



Sejm wyraża Radzie Ministrów wotum nieufności większością

Sejm wyraża Radzie Ministrów wotum nieufności większością

ustawowej liczby posłów na wniosek zgłoszony przez co najmniej 46

ustawowej liczby posłów na wniosek zgłoszony przez co najmniej 46

posłów i wskazujący imiennie kandydata na Prezesa Rady Ministrów.

posłów i wskazujący imiennie kandydata na Prezesa Rady Ministrów.

Jeżeli uchwała została przyjęta przez Sejm, Prezydent Rzeczypospolitej

Jeżeli uchwała została przyjęta przez Sejm, Prezydent Rzeczypospolitej

przyjmuje dymisję Rady Ministrów i powołuje wybranego przez Sejm

przyjmuje dymisję Rady Ministrów i powołuje wybranego przez Sejm

nowego Prezesa Rady Ministrów, a na jego wniosek pozostałych

nowego Prezesa Rady Ministrów, a na jego wniosek pozostałych

członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich przysięgę.

członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich przysięgę.



Wniosek o podjęcie takiej uchwały może być poddany pod

Wniosek o podjęcie takiej uchwały może być poddany pod

głosowanie nie wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia jego

głosowanie nie wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia jego

zgłoszenia. Powtórny wniosek może być zgłoszony nie wcześniej niż

zgłoszenia. Powtórny wniosek może być zgłoszony nie wcześniej niż

po upływie 3 miesięcy od dnia zgłoszenia poprzedniego wniosku,

po upływie 3 miesięcy od dnia zgłoszenia poprzedniego wniosku,

jeżeli wystąpi z nim co najmniej 115 posłów.

jeżeli wystąpi z nim co najmniej 115 posłów.



Sejm może wyrazić ministrowi wotum nieufności. Wniosek o wyrażenie

Sejm może wyrazić ministrowi wotum nieufności. Wniosek o wyrażenie

wotum nieufności może być zgłoszony przez co najmniej 69 posłów.

wotum nieufności może być zgłoszony przez co najmniej 69 posłów.

Prezydent Rzeczypospolitej odwołuje ministra, któremu Sejm wyraził

Prezydent Rzeczypospolitej odwołuje ministra, któremu Sejm wyraził

wotum nieufności większością głosów ustawowej liczby posłów.

wotum nieufności większością głosów ustawowej liczby posłów.



Prezes Rady Ministrów może zwrócić się do Sejmu o wyrażenie Radzie

Prezes Rady Ministrów może zwrócić się do Sejmu o wyrażenie Radzie

Ministrów wotum zaufania. Udzielenie wotum zaufania Radzie

Ministrów wotum zaufania. Udzielenie wotum zaufania Radzie

Ministrów następuje większością głosów w obecności co najmniej

Ministrów następuje większością głosów w obecności co najmniej

połowy ustawowej liczby posłów.

połowy ustawowej liczby posłów.



Prezes Rady Ministrów składa dymisję Rady Ministrów na pierwszym

Prezes Rady Ministrów składa dymisję Rady Ministrów na pierwszym

posiedzeniu nowo wybranego Sejmu.

posiedzeniu nowo wybranego Sejmu.

Kompetencje Rady

Kompetencje Rady

Ministrów

Ministrów



Inicjatywa ustawodawcza, wyłączna odnośnie do ustawy budżetowej i

Inicjatywa ustawodawcza, wyłączna odnośnie do ustawy budżetowej i

zaciąganiu długu publicznego

zaciąganiu długu publicznego



Prawodawcza – uchwalania rozporządzeń (powszechnie obowiązujące)

Prawodawcza – uchwalania rozporządzeń (powszechnie obowiązujące)

i aktów niższego rzędu (wewnętrzne)

i aktów niższego rzędu (wewnętrzne)



Nadzór nad terenową administracją publiczną i samorządem

Nadzór nad terenową administracją publiczną i samorządem

terytorialnym – np. wprowadzanie zarządu komisarycznego w gminie

terytorialnym – np. wprowadzanie zarządu komisarycznego w gminie



Zapewnianie wykonanie ustaw

Zapewnianie wykonanie ustaw



Kierowanie wykonaniem budżetu państwa oraz uchwalanie zamknięcie

Kierowanie wykonaniem budżetu państwa oraz uchwalanie zamknięcie

rachunków państwowych i sprawozdanie z wykonania budżetu

rachunków państwowych i sprawozdanie z wykonania budżetu



Zapewnianie bezpieczeństwa wewnętrzne i zewnętrznego państwa

Zapewnianie bezpieczeństwa wewnętrzne i zewnętrznego państwa

oraz porządku publicznego

oraz porządku publicznego



Sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi

Sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie stosunków z innymi

państwami i organizacjami międzynarodowymi

państwami i organizacjami międzynarodowymi



Zawieranie umów międzynarodowych wymagających ratyfikacji oraz

Zawieranie umów międzynarodowych wymagających ratyfikacji oraz

zatwierdzanie i wypowiadanie innych umów międzynarodowych

zatwierdzanie i wypowiadanie innych umów międzynarodowych



Sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju

Sprawowanie ogólnego kierownictwa w dziedzinie obronności kraju

oraz określanie corocznie liczbę obywateli powoływanych do czynnej

oraz określanie corocznie liczbę obywateli powoływanych do czynnej

służby wojskowej

służby wojskowej

Kompetencje Prezesa Rady

Kompetencje Prezesa Rady

Ministrów

Ministrów



reprezentuje Radę Ministrów,

reprezentuje Radę Ministrów,



kieruje pracami Rady Ministrów,

kieruje pracami Rady Ministrów,



wydaje rozporządzenia,

wydaje rozporządzenia,



zapewnia wykonywanie polityki Rady Ministrów i

zapewnia wykonywanie polityki Rady Ministrów i

określa sposoby jej wykonywania,

określa sposoby jej wykonywania,



koordynuje i kontroluje pracę członków Rady Ministrów,

koordynuje i kontroluje pracę członków Rady Ministrów,



sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w

sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w

granicach i formach określonych w Konstytucji i

granicach i formach określonych w Konstytucji i

ustawach,

ustawach,



jest zwierzchnikiem służbowym pracowników

jest zwierzchnikiem służbowym pracowników

administracji rządowej,

administracji rządowej,



jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej.

jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej.



W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i

W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i

politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w

politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w

urzędach administracji rządowej działa niezależny politycznie

urzędach administracji rządowej działa niezależny politycznie

korpus służby cywilnej.

korpus służby cywilnej.

System władzy terenowej

System władzy terenowej



Administracja rządowa:

Administracja rządowa:



Administracja zespolona:

Administracja zespolona:



Minister

Minister



Wojewoda

Wojewoda



Samorząd terytorialny w ramach zadań zleconych

Samorząd terytorialny w ramach zadań zleconych



Administracja niezespolona:

Administracja niezespolona:



Urząd centralny – Minister albo urząd odrębny (np. Główny

Urząd centralny – Minister albo urząd odrębny (np. Główny

Inspektor Nadzoru Budowlanego, Główny Inspektor Ochrony

Inspektor Nadzoru Budowlanego, Główny Inspektor Ochrony

Danych Osobowych, Główny Inspektor Farmaceutyczny,

Danych Osobowych, Główny Inspektor Farmaceutyczny,

Główny Inspektor Sanitarny, Główny Komendant Policji,

Główny Inspektor Sanitarny, Główny Komendant Policji,

Główny Komendant Straży Pożarnej)

Główny Komendant Straży Pożarnej)



Organ terenowy w województwie – urząd specjalny (np.

Organ terenowy w województwie – urząd specjalny (np.

Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, Wojewódzki Kurator

Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, Wojewódzki Kurator

Oświaty, Wojewódzki Inspektor Sanitarny)

Oświaty, Wojewódzki Inspektor Sanitarny)



Organ terenowy w powiecie i gminie – samorząd terytorialny

Organ terenowy w powiecie i gminie – samorząd terytorialny

w ramach zadań zleconych lub urząd specjalny (Powiatowy

w ramach zadań zleconych lub urząd specjalny (Powiatowy

Inspektor Sanitarny, Powiatowy Inspektor Weterynaryjny)

Inspektor Sanitarny, Powiatowy Inspektor Weterynaryjny)

Samorząd terytorialny

Samorząd terytorialny



Samorząd terytorialny jest trójstopniowy:

Samorząd terytorialny jest trójstopniowy:



Gmina (jednostka pomocnicza – sołectwo)

Gmina (jednostka pomocnicza – sołectwo)



Powiat

Powiat



Województwo

Województwo



Organy prawodawcze – prawo miejscowe:

Organy prawodawcze – prawo miejscowe:



Rada gminy (zebranie mieszkańców sołectwa, rada sołectwa to organ

Rada gminy (zebranie mieszkańców sołectwa, rada sołectwa to organ

doradczy)

doradczy)



Rada powiatu

Rada powiatu



Sejmik województwa

Sejmik województwa



Organy wykonawcze – zadania własne i zlecone:

Organy wykonawcze – zadania własne i zlecone:



Burmistrz/ wójt/ prezydent miasta (sołtys)

Burmistrz/ wójt/ prezydent miasta (sołtys)



Starosta

Starosta



Marszałek województwa

Marszałek województwa



Organ sądowniczy:

Organ sądowniczy:



Samorządowe Kolegium Odwoławcze

Samorządowe Kolegium Odwoławcze



Zasady odwołania od decyzji administracyjnej wydanej przez organ

Zasady odwołania od decyzji administracyjnej wydanej przez organ

samorządu – niezależnie od poziomu podziału:

samorządu – niezależnie od poziomu podziału:



Zadania własne – Samorządowe Kolegium Odwoławcze

Zadania własne – Samorządowe Kolegium Odwoławcze



Zadania zlecone:

Zadania zlecone:



W ramach administracji zespolonej – wojewoda

W ramach administracji zespolonej – wojewoda



W ramach administracji niezespolonej – odpowiedni organ

W ramach administracji niezespolonej – odpowiedni organ