Szkolenie Rady Pedagogicznej SP
nr 23
Gdynia 19.10.2011
1.Zaburzenia interakcji społecznej,
nieumiejętność lub brak chęci współpracy
w grupie,
2.Zaburzenia mowy i języka (opóźniony
rozwój, powierzchownie perfekcyjny język
ekspresyjny, sztywna i pedantyczna mowa,
nietypowa
głosu, uszkodzenie zdolności rozumienia
języka – przede wszystkim znaczeń
przenośnych i ukrytych)
3. Zawężone, specjalistyczne
zainteresowania, połączone czasem z
obsesyjnym zainteresowaniem jedną
dziedziną
4.zachowania powtarzalne, rutynowe,
niezmienne,
5.trudności w komunikacji niewerbalnej
(ograniczone gesty, skąpa ekspresja
twarzy, dystans fizyczny, zachwianie
rozumienia bliskości do innej osoby,
kłopoty z kontaktem wzrokowym),
6.niezdarność ruchowa (nie zawsze).
-Krzysiu skocz do dyżurki po kredę, ale
na jednej nodze!
- prawej czy lewej ?
Ślepota umysłu
Dzieci z ZA mają trudności z
nawiązaniem kontaktów społecznych,
gdyż mają problem z czytaniem szeroko
pojętego kodu społecznego,
z werbalnym i niewerbalnym
porozumiewaniem się z drugim
człowiekiem.
Ślepota umysłu powoduje:
trudności w braniu pod uwagę oraz
szybkim rozumieniu tego że inni myślą –
"myślę, że ty myślisz", "myślę, że on
myśli"
trudności w rozumieniu, że inni nie
wiedzą co ja myślę "skoro ja tak myślę,
to wszyscy myślą to samo"
trudności w dostrzeganiu uczuć i
pragnień innych osób
trudności w tworzeniu umysłowych
reprezentacji osób, przedmiotów,
zdarzeń
Uczeń z ZA jest szczery do bólu ( mówi
dokładnie to co w danej chwili myśli)
Nie rozumie czemu ludzie kłamią
Bardzo dokładnie przestrzega zasad ,
pilnuje aby inni także to robili
Może mieć trudności z rozróżnieniem
jak powinien odzywać się do dorosłych
a jak do rówieśników.
Nie pojmuje przenośni , powiedzeń
potocznych, to co do niego mówimy
rozumie wprost.
Literalne rozumienie mowy ( nie
rozumie metafor, przenośni , idiomów,
wyrazów pokrewnych, bliskoznacznych
nieprawidłowa intonacja głosu –
chrapliwość, tony wysokie lub
monotonia
język metaforyczny
mowa "barokowa", przekoloryzowana
problemy z zaimkami
trudności w dopasowaniu formy
wypowiedzi do kontekstu (dzieci z ZA
często nie rozumieją, że do dorosłych
zwracamy się nieco inaczej niż do
innych dzieci)
stosowanie tzw. kalek słownych
trudności w rozumieniu żartów,
przenośni, mowa nadmiernie konkretna,
niekiedy skrajnie formalna
trudności w stosowaniu mowy
potocznej, idiomatycznej
przywiązanie do niektórych słów,
nadużywanie ich i stereotypie językowe
zaburzenia prozodii (nagminne!)
agramatyzmy
inne niespecyficzne zaburzenia mowy
(częste w całej populacji osób z ZA:
mowa niedbała – za szybka, połykanie
głosek, zaburzenia artykulacji)
Licz się ze słowami !
- No dobrze ….1….2….3….
Zaburzenia motoryczne
niezdarność fizyczna, także manualna.
Dzieci stawiają sztywne, niezręczne
kroki, ucierpieć może również zdolność
szybkiego pisania oraz umiejętność
rysowania.
Uczeń który ma diagnozę zespołu
Aspergera nie może mieć
zdiagnozowanej dysleksji .
Trudności z czytaniem i pisaniem
wynikają ze struktury samego
zaburzenia , które mają podłoże
neurologiczne
Uczeń z Zespołem Aspergera mający
orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego może zostać zwolniony z
nauki jednego języka obcego
Wśród uczniów można wyodrębnić trzy
grupy:
1.
Osoby mające talent do widzenia
przestrzennego
2.
Osoby które nie posiadają takiego
talentu ale nie mają problemów ze
zrozumieniem zawiłych wzorów czy
abstrakcyjnych pojęć
3.
Osoby dla których matematyka to
zupełnie niezrozumiałe i zawiłe znaki .
Przecież wiesz mamo ,że ja lubię się tylko
bawić w Star Wars,
nie będę się bawił z kolegami w
Transormersy,
pobawię się sam.
Czynności rutynowe są dla dziecka
sposobem na uczynienie życia bardziej
przewidywalnym.
Często takie czynności wynikają z
lęku!
Dziecko próbuje narzucić swój
porządek , kiedy nowe sytuacje , chaos
lub niepewność są nie do zniesienia.
Dzieci z zespołem Aspergera
najlepiej się czują, żyjąc w
uporządkowanym otoczeniu z
ustalonymi schematami.
Próba zmiany tego stanu rzeczy wywołuje
zwykle silną frustrację i może w
skrajnych przypadkach prowadzić
nawet do zachowań agresywnych.
Dzieci z Zespołem Aspergera
odczuwają silną potrzebę skończenia raz
rozpoczętego zadania,
próba przerwania czynności objawia się
silnym stresem i próbami uzasadniania
"na siłę" powodu wykonywania tej
czynności.
Przecież nie mogę zrobić zadania
domowego na przerwie ,
to jest zadanie domowe a nie zadanie
przerwowe
Uwaga dzieci autystycznych ma
szczególny charakter.
Problem nie wynika z łatwości
rozpraszania się , lecz raczej z tego ,że
dziecko skupia się na swoich fiksacjach.
Myśli nie o tym o czym akurat mówi
nauczyciel
Występują problemy w ocenie stopnia
ważności wykonywanych czynności
oraz w ocenie czasu potrzebnego na
wykonanie danej czynności, zbytnie
koncentrowanie się na jednej czynności
i niemożność zmiany obiektu
koncentracji (nieelastyczność).
Nie szuraj proszę widelcem o talerz ,
boli mnie ten dźwięk
Objawiają się w postaci zbyt wysokiej
lub niskiej wrażliwości oraz
nieadekwatnej reakcji na niektóre
bodźce zmysłowe jak :
światło, dźwięk,
dotyk, temperatura otoczenia.
Może być to niebezpieczne zwłaszcza w
przypadku dzieci z ZA, które nie skarżą
się na ból ani zimno.!!!!
Częstym problemem jest
strach przed
głośnymi dźwiękami
oraz pracą z
hałaśliwymi urządzeniami.
Problemem może okazać się praca z
elektronarzędziami (np. wiertarką),
głośnym odkurzaczem lub pralką
Tego typu nadwrażliwość może też
dotyczyć innych zmysłów,
np.
problemem może być bosy spacer po
trawie, woda lub pot na skórze po
wysiłku
oraz inne wrażenia, które
wydają się albo wyolbrzymione, albo
skrajnie nieprzyjemne.
Możliwe jest też znacznie silniejsze
odczuwanie bólu w przypadku zabiegów
medycznych
Mówią ,że ważne jest jaki człowiek jest w
środku , a nie , jak wygląda na
zewnątrz,
ja jestem brzydki w środku.
( oglądając zdjęcie rtg.swoich zatok)
Osoby autystyczne mają uszkodzoną
podstawową zdolność „czytania”
umysłu.
Oznacza to ,że nie rozumieją ,że inni
ludzie posiadają jakąś wiedzę , mają
swoje myśli i przekonania.
Nie zdają sobie sprawy ,że mówiąc
otwarcie niektóre rzeczy innym ludziom
, mogą sprawić im przykrość
Dziecku wydaje się ,że inni wiedza czego
ono chce , co myśli.
Często nawet nie werbalizuje swoich
potrzeb bo uważa ,że inni je znają.
Nie zdaje sobie sprawy ,że ludzie dla
własnych korzyści mogą powiedzieć
wszystko, także nieprawdę.
Dziecko z ZA nie zdaje sobie sprawy ,że
koledzy śmieją się z niego a nie z nim
( wydaje mu się ,że nareszcie jest
lubiany)
Zadawaj pracę domowa najlepiej na
początku lekcji, kiedy uczeń nie zdąrzył
się rozproszyć
Sprawdź czy dziecko zapisało polecenie.
Formułuj polecenie konkretnie ,
precyzyjnie, krótko , prostym językiem.
Upewnij się czy uczeń zrozumiał treść-
niech powie swoimi słowami co ma
zrobić.
Przemyśl zadawane tematy – czy są
zrozumiałe , wykonalne i jednoznaczne
dla ucznia.
Spytaj rodzica ile czasu zajmuje dziecku
odrabianie lekcji ( warto ustalić
hierarchię ważności zadań )
Przy pracach domowych w formie
projektu, z dłuższym czasem na
odrabianie monitoruj postęp prac
Nie bój się przyznać do błędu – nie
jesteś w stanie przewidzieć wszystkich
trudności
•Mów prostym językiem, bez sarkazmu ,
przenośni i żartów
•Używaj krótkich poleceń np.:
„zeszyt do matematyki na łąwkę”
„długopis do ręki” – im prostsze tym
większe
prawdopodobieństwo zrozumienia ich
wykonania
•Unikaj wdawania się w dyskusję –
krótka uwaga
„Stop ! Porozmawiamy o tym na
przerwie”
zazwyczaj zatrzymuje słowotok ucznia
Na początku lekcji powiedz, o czym
będzie mowa – gdy uczeń będzie znał
plan lekcji , będzie mu łatwiej się
odnaleźć i utrzymać uwagę.
Postaraj się zadać pracę domową na
początku lekcji , sprawdź czy zapisał ją
i zrozumiał
Staraj się zwracać uwagę ucznia ,
mówiąc do niego po imieniu ;pytaj czy
rozumie polecenie – niech powtórzy co
ma zrobić
Przygotuj wcześniej kartkę z
wydrukowanym materiałem – wtedy ma
szansę skupić się na twoich słowach a
nie a przepisywaniu z tablicy.
Jeśli uczeń ma problem z
wypowiadaniem się na forum klasy,
upewnij się czy umie materiał,
odpytując go indywidualnie.
Zaproponuj uczniowi rozwiązywanie
dodatkowych zadań , gdy zauważasz ,
że znacznie wyprzedza swoich kolegów.
Uprzedź dziecko o wszelkich zmianach
planu, zastępstwach nauczyciela czy
wyjściach poza klasę lub szkole –
unikniesz frustracji i niepokoju.
Wymagaj - dziecko z ZA dobrze
pokierowane jest w stanie sprostać
większości wymagań szkolnych ,
dostosować się ; większość tych dzieci
ściśle przestrzega reguł
Bądź konsekwentny – to daje dziecku
jasne granice i poczucie
bezpieczeństwa.
Do słowa mówionego używaj jak
najwięcej pomocy wizualnych ,
graficznych ( tablic , schematów)
Zauważ osiągnięcia , chwal za
najdrobniejsze rzeczy – to buduje
poczucie wartości dziecka.