Biomasa to cała istniejąca na Ziemi
materia organiczna, wszystkie
substancje pochodzenia roślinnego lub
zwierzęcego ulegające biodegradacji.
Biomasą są resztki z produkcji rolnej,
pozostałości z leśnictwa, odpady
przemysłowe i komunalne. Należą do
niej zarówno odpadki z gospodarstwa
domowego, jak i pozostałości po
przycinaniu zieleni miejskiej.
Różne rodzaje biomasy mają różne
właściwości. Na cele energetyczne
wykorzystuje się drewno i odpady z przerobu
drewna, rośliny pochodzące z upraw
energetycznych, produkty rolnicze oraz
odpady organiczne z rolnictwa, niektóre
odpady komunalne i przemysłowe. Im
suchsza, im bardziej zagęszczona jest
biomasa, tym większą ma wartość jako
paliwo. Bardzo wartościowym paliwem jest
np. produkowany z rozdrobnionych odpadów
drzewnych brykiet, który uzyskuje się poprzez
suszenie, mielenie i prasowanie biomasy.
Najbardziej popularnymi roślinami energetycznymi w Polsce są:
wierzba, miskantus, ślazowiec oraz rzepak.
Uprawy energetyczne to takie, których płody wykorzystuje się
do wytworzenia ciepła, energii elektrycznej, czy też paliwa,
ciekłego lub gazowego.
Biomasa, więc również rośliny energetyczne, to jedno z
najbardziej obiecujących źródeł energii odnawialnej w Polsce.
Podstawowymi cechami, które powinny charakteryzować
rośliny wykorzystywane dla celów grzewczych są: duży przyrost
roczny, odporność na choroby i szkodniki a także niewielkie
wymagania względem siedliska oraz możliwość
zmechanizowania prac polowych przy zakładaniu plantacji i
zbiorze biomasy, wysoka wartość opałowa.
W Polsce na paliwo uprawia się rośliny oleiste, przede
wszystkim rzepak, w mniejszym stopniu len i słonecznik.
Wytwarza się z nich tzw. biodiesla a także dodatki do paliw
nieodnawialnych.
Przy oczyszczalniach ścieków i na
składowiskach odpadów, tam gdzie
rozkładają się odpady organiczne
występuje biogaz będący mieszaniną
głównie metanu i dwutlenku węgla, który
powstaje podczas beztlenowej fermentacji
substancji organicznych. Człowiek może
go wykorzystywać m. in. do produkcji:
•
energii elektrycznej w silnikach iskrowych
lub turbinach,
•
energii cieplnej w przystosowanych
kotłach.
Zapobiegając biodegradacji, stosuje się
zmianowanie, uprawy ozime chroniące glebę
przed wyjałowieniem oraz nawożenie
biomasą. Wyprodukowaną biomasę roślin
można w całości przeznaczyć na przyoranie na
danym polu lub części nadziemne przeznaczyć
na paszę, ewentualnie do nawożenia innego
pola, a przyorać resztki po zbiorowe. Słomę
najlepiej przeznaczyć do nawożenia gleb gdyż
składniki pokarmowe pobrane z plonem
ubocznym zbóż wracają do środowiska
glebowego a ponadto stanowi ona dobry
materiał próchnicotwórczy.
Nawożenie buraka cukrowego obornikiem
i biomasą, w większości przypadków zwiększa plon
korzeni i liści buraka, masę, długość i średnicę
korzenia oraz wystawanie korzeni nad powierzchnię
gleby.
Stosowanie słomy zwiększa plon liści i wystawanie
korzeni z gleby.
Działanie biomasy lucerny chmielowej i mieszanki
lucerny chmielowej z życicą na plon korzeni i liści
buraka oraz masę, długość i wystawanie korzeni
było zbliżone do wpływu obornika. Zawartość cukru
i sodu w korzeniach buraka nie zależała od
stosowanego nawożenia. Zawartości azotu alfa-
aminowego oraz potasu w korzeniach buraka
zwiększa się.
Biomasę warto wykorzystywać z wielu
powodów: paliwo to jest nieszkodliwe dla
środowiska, ilość CO
2
emitowana do
atmosfery podczas jego spalania
równoważona jest ilością CO
2
pochłanianego przez rośliny, które
odtwarzają biomasę w procesie
fotosyntezy. Ogrzewanie biomasą staje się
opłacalne - ceny biomasy są niewielkie.
Wykorzystanie biomasy pozwala wreszcie
zagospodarować nieużytki i spożytkować
odpady.