• Zaburzenia hemostazy

(uzupełnienie wykładu)

• Niedokrwistości
• Preparaty krwiopochodne i

krwiozastępcze

Leki stosowane w skazach

krwotocznych

• Leki działające miejscowo

• Leki działające na naczynia

krwionośne

• Leki w skazach płytkowych
• Leki w skazach osoczowych

•

Leki stosowane miejscowo

• Epinefryna
• Woda utleniona
• Tanina
• Trombina, gastrotrombina
• Prep. żelatynowe: spongostan
• Prep. okycelulozowe: oxycel, surgicel

Leki stosowane w skazach

naczyniowych

Leki działające na naczynia

– glikokortykosteroidy
– kwas askorbinowy
– etamsylat
– dobesylan wapnia
– rutozyd
– trokserutyna

Leki stosowane w skazach

krwotocznych płytkowych

• Glikokortykosteroidy
• Cyklofosfamid, azatiopryna
• Winkrystyna, winblastyna
• Immunoglobuliny
• Splenektomia
• Koncentraty płytek krwi

Leki stosowane w skazach

osoczowych

• Preparaty osoczowych czynników

krzepnięcia

• Wazopresyna i jej analogi

(desmopresyna,lipresyna)

• Witamina K

Leki zmniejszające krzepliwość

krwi

• Heparyny
• Doustne leki przeciwzakrzepowe
• Leki defibrynujące
• Leki hamujące czynność płytek krwi

Leki zmniejszające krzepliwość

krwi

Heparyna tradycyjna (HMWH)
• Działanie pośrednie przez ATIII inaktywacja

trombiny, cz.Xa, XIIa, XIa, IXa, VIIa,

plazminy, urokinazy

• Stosowana doraźnie i profilaktycznie w

zakrzepach żylnych, tętniczych,wewnątrz

sercowych

• Kontrola APTT (2razy pow. normy)
• powikłania-krwawienia, objawy alergiczne,

małopłytkowość

Leki zmniejszające krzepliwość

krwi

Doustne leki przeciwzakrzepowe
Antagoniści witaminy K Acenokumarol
Warfaryna
• Synteza nieaktywnych czynników

krzepnięcia II, VII, IX, X

• Profilaktyka zakrzepowo-zatorowa
• Kontrola leczenia INR i PT

Leki zmniejszające krzepliwość

krwi

Leki defibrynujące
Ankrod batroksobina

Zawierają enzymy rozkładające

fibrynogen (powstają nieprawidłowe
monomery fibryny, łatwo trawione
przez plazminę)

Leki hamujące czynność płytek

Hamowanie agregacji płytek przez

hamowanie cyklooksygenazy

• Kwas acetylosalicylowy (1

mg/kg/d)

wskazania: świeży zawał serca,

CH.N.S., prewencja udaru mózgu

Kwas acetylosalicylowy

• Mechanizm działania
Hamowanie COX-1 co prowadzi do

zmniejszonej syntezy tromboxanu
TXA, prostacykliny

małe ilości ASA 30-70mg (nieodwracalna

inhibicja COX trwająca do końca życia
płytki, prostacyklina syntetyzowana
ponownie przez komórki śródbłonka

)

Leki hamujące czynność płytek

(poch. pirydyny)
tiklopidyna klopidogrel

Hamowanie agregacji płytek przez blokowanie

receptorów dla ADP (w konsekwencji
zmniejszona aktywacja glikoproteiny GPIIb/IIIa)

Tiklopidyna u 5%pacjentów powoduje

neutropenię

Klopidogrel działa silniej nie daje objawów

neutropeni

Leki hamujące czynność płytek

Abciximab- przeciwciała

monoklonalne

Hamowanie agregacji płytek przez

blokowanie glikoprotein płytkowych
GPIIb/IIIa

Leki wpływające na

fibrynolizę

• Leki trombolityczne

• Leki hamujące fibrynolizę

Leki trombolityczne

I generacja
• Streptokinaza
• Urokinaza
II generacja
• Tkankowy aktywator plazminogenu (t-

PA)

• Prourokinaza
• Acylowany kompleks strptokinaza-

plazminogen

SK – plazminogen

plazminogen  plazmina 

inaktywacja przez antyplazminę




fibrynoliza

Leki trombolityczne

Wskazania:
• Zawał serca
• Zatorowość płucna
• Zakrzepica żylna
Leczenie krótkotrwałe, kontynuacja

heparyną, antykoagulantami p.o.

Leki trombolityczne

Przeciwwskazania
• Skaza krwotoczna
• Udar mózgu
• Ciężkie nadciśnienie
• Operacja w ciągu 2-u tygodni
• Ciąża
• choroba wrzodowa
• Miesiączka
Powikłania-krwawienia (leki ham. fibrynolizę)

Stany przebiegające

ze zwiększoną fibrynolizą

• Przedawkowanie l. fibrynolitycznych
• Operacje na naczyniach, prostacie,

wątrobie, p.p.

• DIC
Postępowanie: leki hamujce

fibrynolizę

Leki hamujące fibrynolizę

• Kwas aminokapronowy

– inhibitor aktywatorów plazminogenu
– hamuje patologiczną fibrynolizę i

zwiększa stabilizację skrzepu

– p.o., i.v.
– działania niepożądane - osłabienie i bóle

mięśni, martwica mięśni, diureza
osmotyczna

Leki hamujące fibrynolizę

• Kwas traneksamowy
działa silniej i jest lepiej tolerowany

Leki hamujące fibrynolizę

• Aprotynina

hamuje fibrynolizę i układ krzepnięcia
Wskazania:
DIC z wtórnym uczynnieniem fibrynolizy
podawana i.v.

Niedokrwistości

Rodzaje niedokrwistości

• Hipochromiczna, mikrocytowa- komórki

małe, niski poziom hemoglobiny,

niedobór żelaza

• Makrocytowa- duże komórki,

zmniejszona liczba, niedobór kwasu

foliowego i witaminy B

• Normocytowa normochromiczna-

zmniejszona liczba prawidłowych

komórek obniżona odpowiedź na

erytropoetynę

NIEDOKRWISTOŚĆ Z NIEDOBORU ŻELAZA

• Obrót Fe: 1 mg / dobę
• Niedobór Fe: -  zapotrzebowania
• -  dowóz
• -  wchłanianie
• -  utrata

NIEDOKRWISTOŚĆ Z NIEDOBORU

ŻELAZA

•Żelazo niezbędne do syntezy hemoglobiny,

mioglobiny i innych enzymów
• Fe

ulega przejściu w Fe

w p.p. aby ulec

wchłonięciu
•w osoczu nośnikiem Fe jest transferyna
•żelazo magazynowane jest w komórkach
w formie rozpuszczalnej ferrytyny
w formie nierozpuszczlnej hemosyderyny

NIEDOKRWISTOŚĆ Z NIEDOBORU

ŻELAZA- leczenie

Dawkowanie Fe:
100 – 200 mg / d dla dorosłych
4,5 – 6 mg /d/kg dla dzieci
przez 2 – 3 m-ce w celu wyrównania

niedoborów, następnie

przez 3 – 6 m-cy w celu

uzupełnienia rezerw tkankowych

Toksyczność żelaza

Toksyczność ostra
-martwicze zapalenie błony
śluzowej żolądka
-krwotoki do przewodu
pokarmowego
-ostra niewydolność krążenia
postępowani: desferroksamina

NIEDOKRWISTOŚĆ Z NIEDOBORU ŻELAZA

• Preparaty:
• Ascofer – drag. (glukonian żelazawy)
• Hemofer – drag. (siarczan

żelazawy)

• Hemofer – sol. (chlorek żelazawy)
• Falvit – (siarczan żelazawy)

NIEDOKRWISTOŚCI

MEGALOBLASTYCZNE

Przyczyna: niedobór wit. B

i kwasu

foliowego

Wit.B

i kwas foliowy są niezbędne do

syntezy DNA i proliferacji komórki

Niedobór wit B

daje dodatkowo

powikłania neurologiczne

NIEDOKRWISTOŚCI

MEGALOBLASTYCZNE

NIEDOBÓR VIT. B

: -  dowóz

- choroba Addisona-Biermera
- choroby jelit
-po gastrektomii

Dawkowanie: 100 – 1000 g / d przez 10-14 dni,
a następnie 1 x w m-cu i.m.
Do wchłaniania wit.B

niezbędny jest czynnik wew.

(if)

NIEDOKRWISTOŚCI

MEGALOBLASTYCZNE

NIEDOBÓR KW. FOLIOWEGO:
Uboga dieta, u kobiet w ciąży,

wcześniaków leczenie fenytoiną,
metotrexatem,

Dawkowanie: 10-45 mg / d p.o.

Hemopoetyczne czynniki

wzrostu

Erytropoetyna- stymuluje rozwój lini

erytrocytarnej

Wskazania:
-przewlekła niewydolność nerek
-AIDS (przy przewlwkłym leczeniu

zidowudyną)

-przewlwkłe choroby o podłożu zapalnym
-choroby nowotworowe
-wcześniaki

Erytropoetyna

• Preparat Epoietin iv, sc,

• Powikłania:
-objawy grypopodobne
-nadcisnienie
-deficyt żelaza

Preparaty

krwiopochodne

KREW PEŁNA (KP)

• WASKAZANIA:
• Masywne krwawienia z utratą > 25 %

objętości krwi krążącej

• Transfuzja wymienna u noworodków

(krew przechowywana nie dłużej niż
5 dni)

KREW PEŁNA (KP)

• DAWKOWANIE:
• Dorośli: 1 j. krwi powoduje wzrost Hb

o ok. 10 g/l, a Ht o ok. 3-4 %

• Dzieci: 8 ml/kg m.c. zwiększa poziom

Hb o ok. 10 g/l

• CZAS PRZETOCZENIA 1 JEDNOSTKI

NIE POWINIEN PRZEKRACZAĆ 4
GODZIN

KONCENTRAT KRWINEK

CZERWONYCH (KKCz)

• WSKAZANIA:
• Leczenie niedokrwistości u chorych

normowolemicznych, u których

konieczne jest jedynie zwiększenie

zdolności przenoszenia tlenu oraz

zwiększenie liczby erytrocytów

• KKCz może być stosowany do transfuzji

wymiennych u noworodków

(przechowywany nie dłużej niż 5 dni)

KONCENTRAT KRWINEK

CZERWONYCH (KKCz)

• DAWKOWANIE:
• Przetoczenie 1 j. KKCz powoduje taki

sam wzrost Hb i Ht jak przetoczenie 1
j. KP

CZAS PRZETOCZENIA 1 JEDNOSTKI

NIE POWINIEN PRZEKRACZAĆ 4
GODZIN

KONCENTRAT KRWINEK CZERWONYCH

PRZEMYWANYCH

• WSKAZANIA:
• Chorzy z nawracającymi lub ciężkimi

powikłaniami alergicznymi po
przetoczeniu KKCz lub KP

• Chorzy z nocną napadową

hemoglobinurią

KONCENTRAT KRWINEK

CZERWONYCH PRZEMYWANYCH

DAWKOWANIE:
• Przetoczenie 1 j. KKCzP powoduje mniejszy

wzrost Hb i Ht niż przetoczenie 1 j. KKCz,

ponieważ część krwinek ulega zniszczeniu

w trakcie przemywania.

• KKCzP ZAWIERA OKOŁO 5 x 108

LEUKOCYTÓW, WIĘC ICH STOSOWANIE

NIE ZAPOBIEGA ALLOIMMUNIZACJI

UBOGOLEUKOCYTARNY KONCENTRAT

KRWINEK CZERWONYCH

WSKAZANIA:
• Chorzy z powtarzającymi się

gorączkami po przetoczeniu KKCz

• Zapobiegawczo u wybranych

wielokrotnych biorców preparatów
krwi i kandydatów do przeszczepu
szpiku

KONCENTRAT KRWINEK

PŁYTKOWYCH (KKP)

WSKAZANIA:
• Małopłytkowość spowodowana

niedostatecznym wytwarzaniem płytek krwi

• Małopłytkowość z rozcieńczenia (zwykle po

przetoczeniu 15-20 j. KKCz)

• Małopłytkowość spowodowana

zwiększonym niszczeniem płytek

• Nieprawidłowości funkcji płytek
WSKAZANIEM DO STOSOWANIA KKP JEST

STAN CHOREGO A NIE LICZBA PŁYTEK

KONCENTRAT KRWINEK

PŁYTKOWYCH (KKP)

DAWKOWANIE:
• Dorośli: 6-8 j. KKP
• Dzieci: 1 j. / kg m.c.

KONCENTRAT KRWINEK PŁYTKOWYCH (KKP)

otrzymywany metodą aferezy

WSKAZANIA:
• Chorzy z małopłytkowością

wymagający przewlekłego leczenia
KKP lub tacy, którzy wytworzyli
p/ciała przeciwko HLA lub HPA

• ILOŚĆ PRZETACZANA JEDNORAZOWO

ODPOWIADA 5 j. PREPARATU OTRZYMYWANEGO
PRZEZ WIROWANIE

UBOGOLEUKOCYTARNY KONCENTRAT

KRWINEK PŁYTKOWYCH

WSKAZANIA:
• Chorzy u których przewiduje się

długotrwałe leczenie preparatami
krwi

KONCENTRATY LEUKOCYTARNE

WSKAZANIA:

• Neutropenia poniżej 0.5 x 109 /l
• Gorączka w przebiegu posocznicy bakteryjnej (przede

wszystkim Gram (-)) utrzymującej się przez 24-48 h,

nie odpowiadającej na leczenie właściwymi

antybiotykami

• Hipoplazja linii białokrwinkowej szpiku

DAWKOWANIE:
• Przed przetoczeniem należy wykonać próbę krzyżową;

leczenie powinno trwać przez co najmniej 4 kolejne

dni.

OSOCZE ŚWIEŻO MROŻONE (FFP)

• WSKAZANIA:
• Chorzy krwawiący z jednoczesnymi niedoborami

wielu czynników krzepnięcia w przebiegu chorób

wątroby, DIC oraz z zaburzeniami krzepnięcia

wywołanymi masywnym przetoczeniem krwi lub

innych płynów

• Chorzy z wrodzonymi niedoborami czynników

krzepnięcia, dla których brak jest odpowiednich

koncentratów tych czynników

• Natychmiastowe odwrócenie działania doustnych

antykoagulantów

• Chorzy z plamicą zakrzepową małopłytkową (TTP)
• Należy stosować FFP zgodne w układzie ABO.

KRIOPRECYPITAT

WSKAZANIA:
• Niedobory czynników krzepnięcia:

VIII, vWF, fibrynogenu, fibrynektyny,
XIII

Zgodne w układzie ABO

KONCENTRAT CZYNNIKA VIII

WSKAZANIA:

• Hemofilia A z umiarkowanym lub ciężkim

niedoborem cz. VIII

DAWKOWANIE:
Dawka cz. VIII (j.) = [PV (ml) x (A-B)] / 100
gdzie: A – oczekiwany poziom cz. VIII
B – obecny poziom cz. VIII
PV – objętość osocza ( PV = 40 ml/kg

x m.c.)

OKRES PÓŁTRWANIA CZYNNIKA VIII W

KRĄŻENIU BIORCY WYNOSI 12 GODZ.