SŁUŻBY VTS I SYSTEMY

SŁUŻBY VTS I SYSTEMY

MONITOROWANIA

MONITOROWANIA

STATKÓW:

STATKÓW:

GLOBALNY I REGIONALNE

GLOBALNY I REGIONALNE

Przyczyny wprowadzania

systemów monitorowania i

zarządzania ruchem

w transporcie morskim:

1. Stały wzrost natężenia ruchu statków,

wielko-ści eksploatowanych jednostek
pływających i ilości przewożonych towa-
rów, szczególnie niebezpiecznych i
szkodliwych dla środowiska oraz
związana z tym konieczność zapewnienia
odpowiednio wysokiego poziomu:

-

bezpieczeństwa żeglugi;

- ochrony środowiska naturalnego.

2.

Zagrożenie

jednostek

pływających

i

portów

aktami

piractwa

i

terrorystycznymi.

3.

Konieczność

usprawnienia

akcji

poszukiwaw-czo-ratowniczych na morzu.

4.

Chęć usprawnienia pracy portów i
zwiększe-nia ich przepustowości.

5.

Dążenie do skrócenia czasu podróży
statku i poprawy jej warunków poprzez
wprowadzenie

żeglugi

po

trasach

optymalnych w aktualnych warunkach
pogodowych, obliczanych w oś-rodkach
lądowych.

SŁUŻBA VTS

SŁUŻBA VTS

Służba zdefiniowana w Międzynarodowej konwencji o

Służba zdefiniowana w Międzynarodowej konwencji o

bez-

bez-

pieczeństwie życia na morzu (SOLAS), wprowadzona

pieczeństwie życia na morzu (SOLAS), wprowadzona

przez

przez

państwo nadbrzeżne zgodnie z postanowieniami

państwo nadbrzeżne zgodnie z postanowieniami

konwencji i

konwencji i

zaleceniami rezolucjami IMO, mająca możliwość

zaleceniami rezolucjami IMO, mająca możliwość

aktywnego

aktywnego

oddziaływania na ruch statków i realizująca serwisy:

oddziaływania na ruch statków i realizująca serwisy:

- informacyjny,

- informacyjny,

- asysty nawigacyjnej,

- asysty nawigacyjnej,

- organizacji ruchu.

- organizacji ruchu.

System monitorowania ruchu statków

System monitorowania ruchu statków

System wprowadzony przez IMO, państwo nadbrzeżne

System wprowadzony przez IMO, państwo nadbrzeżne

lub

lub

grupę państw celem wykorzystania transmisji

grupę państw celem wykorzystania transmisji

statkowych

statkowych

urządzeń radiokomunikacyjnych, np. AIS i LRIT do

urządzeń radiokomunikacyjnych, np. AIS i LRIT do

obserwa-

obserwa-

cji ruchu jednostek pływających. System monitorowania

cji ruchu jednostek pływających. System monitorowania

nie

nie

realizuje funkcji organizacji ruchu.

realizuje funkcji organizacji ruchu.

Podstawy prawne:

Podstawy prawne:

1. Służba VTS – SOLAS prawidło V/12 „Służba

1. Służba VTS – SOLAS prawidło V/12 „Służba

kontroli ruchu

kontroli ruchu

statków” i Rezolucja IMO A.857(20).

statków” i Rezolucja IMO A.857(20).

Służby: kontroli ruchu statków

(VTS) oraz kontroli i zarządzania

ruchem statków (VTMS) – zadania:

1. Służba informacyjna.
2. Służba asysty nawigacyjnej.
3. Służba organizacji ruchu.
4. Wszczynanie akcji poszukiwawczo-

ratowni-czych.

5. Podejmowanych

innych

działań

związanych

z

kontrolą

i

zarządzaniem ruchem morskim.

Wyposażenie służb VTS i VTMS:

1. Radary brzegowe.
2. Radarowe układy śledzące.
3. Mierniki

parametrów

hydrometeorologicz-nych.

4. Radiostacja pasma UKF.
5. Radionamierniki pasma UKF.
6. Łącza teletransmisyjne.
7. Bazy danych o:

- statkach,
- o osobach na statkach morskich,
- o towarach niebezpiecznych i
szkodliwych

dla środowiska.

VTS Zatoka Gdańska - podsystem radarowy

VTS Zatoka Gdańska - podsystem łączności

radiowej

VTS „Zatoka Gdańska” - hydro-meteo sub-

system

Hydro-meteo

information:

-wind direction and
speed;

-current direction and
speed;

- wave direction and
height;

- water level.

Sala operatorów Centrum „VTS Zatoka

Sala operatorów Centrum „VTS Zatoka

Gdańska”

Gdańska”

Operator systemu

VTS

Starszy

operator systemu

VTS

Stanowisko

administratora

systemu VTS

Stanowisko wizualizacji

wielkoformatowej

Wady służb VTS i VTMS:

1. Wysokie

koszty

zakupu

i

utrzymania

infrastruk-tury

technicznej,

szczególnie

radarowej.

2. Wpływ zakłóceń hydrometeorologicznych i

stref

cieni

radarowych

na

możliwości

wykrywcze rada-rów brzegowych.

3. Stosunkowo mała dokładność i opóźnienie cza-

sowe prezentowanej informacji o parametrach
ruchu śledzonych obiektów.

4. Brak możliwości automatycznej identyfikacji

obiektów wykrytych przez radar oraz tzw.
statusu nawigacyjnego jednostek pływających.

System monitorowania statków

wykorzystujący statkowe i lądowe stacje AIS

Statkowy AIS transmituje automatycznie w

zada-nych odstępach czasowych na

częstotliwościach pasma UKF:

1.

Dane statyczne:

identyfikacja, typ i wymiary statku.

2.

Dane dynamiczne:

pozycja, wektor ruchu, prędkość

kątowa zwrotu i status nawigacyjny statku.

3.

Dane dotyczące podróży:

aktualne zanurzenie

statku, liczba osób na statku, przewożone towary
niebezpieczne i szkodliwe dla środowiska, port
przeznaczenia i przewi-dywany czas przybycia, trasa
przepływu.

4.

Krótką

informację

słowną

dotyczącą

bezpieczeń-stwa.

Podstawy prawne:

Podstawy prawne:

2. System monitorowania:

2. System monitorowania:

- SOLAS PRAWIDŁA V/19 i V/19-1,

- SOLAS PRAWIDŁA V/19 i V/19-1,

- rezolucje IMO dot. LRIT,

- rezolucje IMO dot. LRIT,

- przepisy regionalne, np. EU i HELCOM,

- przepisy regionalne, np. EU i HELCOM,

- przepisy krajowe.

- przepisy krajowe.

Deklaracja w sprawie bezpieczeństwa żeglugi i

Deklaracja w sprawie bezpieczeństwa żeglugi i

zdolności re-agowania w niebezpieczeństwie na

zdolności re-agowania w niebezpieczeństwie na

obszarze Morza Bałtyc-kiego przyjęta 10 września

obszarze Morza Bałtyc-kiego przyjęta 10 września

2001 r. w Kopenhadze na Nadz-wyczajnym

2001 r. w Kopenhadze na Nadz-wyczajnym

Posiedzeniu Komisji Helsinskiej.

Posiedzeniu Komisji Helsinskiej.

Akty prawne UE:

Akty prawne UE:

-

- Rozporz

Rozporz

ą

ą

dzenie Nr 2099/2002 Parlamentu Europejskiego

dzenie Nr 2099/2002 Parlamentu Europejskiego

i

i

Rady z

Rady z

dnia

dnia

5 listopada 2002 roku ustanawiaj

5 listopada 2002 roku ustanawiaj

ą

ą

ce i zmieniaj

ce i zmieniaj

ą

ą

ce przepisy

ce przepisy

dotycz

dotycz

ą

ą

ce bezpiecze

ce bezpiecze

ń

ń

stwa morskiego i zapobiegania zanieczysz

stwa morskiego i zapobiegania zanieczysz

-

-

c

c

zeniom morza przez statki

zeniom morza przez statki

,

,

-

-

Rozporz

Rozporz

ą

ą

dzenie Nr 2099/2002 Parlamentu Europejskiego

dzenie Nr 2099/2002 Parlamentu Europejskiego

i

i

Rady z

Rady z

dnia 5 listopada 2002 roku ustanawiaj

dnia 5 listopada 2002 roku ustanawiaj

ą

ą

ce Komitet

ce Komitet

Bezpiecze

Bezpiecze

ń

ń

stwa

stwa

Morskiego i Zapobiegania Zanieczyszczeniu

Morskiego i Zapobiegania Zanieczyszczeniu

Morza przez Statki

Morza przez Statki

(COSS)

(COSS)

,

,

-

-

 Rozporz

 Rozporz

ą

ą

dzenie Nr 1406/2002 Parlamentu Europejskiego

dzenie Nr 1406/2002 Parlamentu Europejskiego

i Rady z

i Rady z

dnia 27 czerwca 2002 roku ustanawiaj

dnia 27 czerwca 2002 roku ustanawiaj

ą

ą

ce Europejsk

ce Europejsk

ą

ą

Agencj

Agencj

ę

ę

Bezpiecze

Bezpiecze

ń

ń

stwa Morskiego

stwa Morskiego

,

,

-

-

Dyrektywa Nr 2002/59/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z

Dyrektywa Nr 2002/59/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z

dnia

dnia

2

2

7 czerwca 2002 roku ustanawiająca system monitorowa

7 czerwca 2002 roku ustanawiająca system monitorowa

n

n

ia

ia

ruchu statków i przekazywania informacji we Wspólnocie

ruchu statków i przekazywania informacji we Wspólnocie

,

,

-

-

Dyrektywa Rady 98/41/EC z dnia 18 czerwca 1998 roku w

Dyrektywa Rady 98/41/EC z dnia 18 czerwca 1998 roku w

sprawie

sprawie

rejestracji osób na statkach pasa

rejestracji osób na statkach pasa

ż

ż

erskich wp

erskich wp

ł

ł

ywaj

ywaj

ą

ą

cych do lub

cych do lub

wyp

wyp

ł

ł

ywaj

ywaj

ą

ą

cych z portów Wspólnoty

cych z portów Wspólnoty

.

.

Unia Europejska

Unia Europejska

:

:

-

obszar wód morskich - około

obszar wód morskich - około

4 324 782 km²,

4 324 782 km²,

-

linia brzegowa o długości

linia brzegowa o długości

ponad 70 tys. km,

ponad 70 tys. km,

-

¼ floty światowej.

¼ floty światowej.

Z

Z

integrowan

integrowan

a

a

p

p

olityk

olityk

a

a

m

m

orsk

orsk

a

a

Unii Europejskiej

Unii Europejskiej

(

(

Integrated Maritime Policy for European Union

Integrated Maritime Policy for European Union

)

)

–

–

cele:

cele:

-

budowa

budowa

e

e

uropejskiego

uropejskiego

s

s

ystemu

ystemu

o

o

bserwacji

bserwacji

m

m

orskiej

orskiej

(

(

European System of Maritime Surveillance -

European System of Maritime Surveillance -

ENMS

ENMS

)

)

,

,

-

rozwój

rozwój

europejskiego s

europejskiego s

ystemu

ystemu

informacyjnego i

informacyjnego i

m

m

onito

onito

-

-

r

r

owania

owania

r

r

uchu

uchu

s

s

tatków (

tatków (

Vessel Traffic Monitoring

Vessel Traffic Monitoring

and

and

Information System – VTMiS

Information System – VTMiS

).

).

Organy:

Organy:

-

K

K

omitet Bezpiecze

omitet Bezpiecze

ń

ń

stwa Morskiego i Zapobiegania

stwa Morskiego i Zapobiegania

Zanie

Zanie

-

-

czyszczeniu Morza przez Statki (COSS)

czyszczeniu Morza przez Statki (COSS)

,

,

-

-

Europejsk

Europejsk

a

a

Agencj

Agencj

a

a

Bezpiecze

Bezpiecze

ń

ń

stwa Morskiego

stwa Morskiego

.

.

System VTMIS powsta

System VTMIS powsta

je

je

zgodnie z dyrektyw

zgodnie z dyrektyw

ą

ą

2002/59/EU. Nie

2002/59/EU. Nie

oddany

oddany

formalnie

formalnie

do u

do u

ż

ż

ytku

ytku

-

-

prace nad nim

prace nad nim

są

są

w fazie ko

w fazie ko

ń-

ń-

cowej.

cowej.

Główne

Główne

zadani

zadani

a

a

:

:

-

-

po

po

dwyższenie poziomu

dwyższenie poziomu

bezpiecze

bezpiecze

ń

ń

stwa morskiego

stwa morskiego

i

i

ochro

ochro

-

-

n

n

y ś

y ś

rodowiska morskiego przed zanieczyszczeniami,

rodowiska morskiego przed zanieczyszczeniami,

-

-

monitorowanie przepływu jednostek

monitorowanie przepływu jednostek

morskich

morskich

,

,

-

-

ochrona antyterrorystyczna

ochrona antyterrorystyczna

żeglugi

żeglugi

,

,

-

-

usprawnienie ruchu w transporcie morskim,

usprawnienie ruchu w transporcie morskim,

-

-

usprawnienie reagowania na

usprawnienie reagowania na

wypadki morskie.

wypadki morskie.

VTMIS sk

VTMIS sk

ł

ł

ada si

ada si

ę

ę

z

z

formalnie

formalnie

niezale

niezale

ż

ż

nie funkcjonuj

nie funkcjonuj

ą

ą

cych

cych

systemów

systemów

,

,

takich jak: VTS, AIS, LRIT, SRS, MAS.

takich jak: VTS, AIS, LRIT, SRS, MAS.

Struktura

Struktura

systemu rozbudowana

systemu rozbudowana

,

,

u

u

trzymanie kosztowne.

trzymanie kosztowne.

Na dzień 31.12.2008 system VTMIS obejmował:

Na dzień 31.12.2008 system VTMIS obejmował:

-

-

424 stacje brzegowe AIS,

424 stacje brzegowe AIS,

-

-

189 centrów lokalnych

189 centrów lokalnych

VTMIS

VTMIS

,

,

-

-

15 centrów

15 centrów

krajo

krajo

wych,

wych,

-

-

133 centra

133 centra

służb

służb

VTS

VTS

.

.

Internet

Stacje brzegowe AIS

Stacje brzegowe AIS

Stacje brzegowe AIS

Stacje brzegowe AIS

Użytkownicy

Użytkownicy

Użytkownicy

Użytkownicy

Server
krajowy

Server
krajowy

Server
krajowy

Struktura sieci wymiany wymiany informacji AIS na
Bałtyku

Firewall

Firewall

Firewall

Firewall

Server
krajowy

Zanurzenia statków przepływających

Zanurzenia statków przepływających

wzdłuż wybrzeża Polski

wzdłuż wybrzeża Polski

Typy statków przepływających wzdłuż

Typy statków przepływających wzdłuż

wybrzeża Polski

wybrzeża Polski

(„Cargo” oznacza statek

(„Cargo” oznacza statek

towarowy inny niż chemikaliowiec, gazowiec

towarowy inny niż chemikaliowiec, gazowiec

i zbiornikowiec)

i zbiornikowiec)

P

P

ort

ort

y

y

przeznaczenia

przeznaczenia

statków

statków

przepływających wzdłuż wybrzeża Polski

przepływających wzdłuż wybrzeża Polski

w

w

kierunku wschodnim

kierunku wschodnim

Zalety:

Zalety:

Bezpłatna transmisja wiadomości.

Bezpłatna transmisja wiadomości.

Wady:

Wady:

1. Ogólna dostępność transmisji urządzeń

1. Ogólna dostępność transmisji urządzeń

statkowych.

statkowych.

2. Ograniczony zasięg działania.

2. Ograniczony zasięg działania.

3. Kosztowna infrastruktura brzegowa.

3. Kosztowna infrastruktura brzegowa.

4. Brak możliwości kontroli wszystkich jednostek

4. Brak możliwości kontroli wszystkich jednostek

pływają-

pływają-

cych.

cych.

5. Możliwość transmisji przez statki fałszywych

5. Możliwość transmisji przez statki fałszywych

danych.

danych.

Styczeń 2008

01 lipiec 08 -

01 październik

08

30

czerwiec

2009

Ustanowienie
planu
dystrybucji
danych.

Ustanowi

enie baz

danych

Oddanie do

eksploatacji

systemu LRIT –

rozpoczęcie

transmisji

informacji przez

statki.

Rozpoczęcie

testów

systemu

Rozpoczęcie

budowy

systemu

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. 1. Harmonogram

wdrażania systemu LRIT

[11,17].

 

 

Zalety:

Zalety:

1. Globalny zasięg.

1. Globalny zasięg.

2. Poufność transmisji urządzeń statkowych.

2. Poufność transmisji urządzeń statkowych.

3. Zdefiniowani odbiorcy informacji o statkach.

3. Zdefiniowani odbiorcy informacji o statkach.

4. Brak kosztownej infrastruktury lądowej.

4. Brak kosztownej infrastruktury lądowej.

5. Brak możliwości transmisji przez statki

5. Brak możliwości transmisji przez statki

fałszywych

fałszywych

danych

danych

Wady:

Wady:

1. Płatne transmisje.

1. Płatne transmisje.

4. Brak możliwości kontroli wszystkich jednostek

4. Brak możliwości kontroli wszystkich jednostek

pły-

pły-

wających.

wających.

Pole widzenia satelity umieszczonego na

orbicie na wysokości 1000 km

Prawdopodobieństwo detekcji dla

jednego satelity na orbicie 600 km

Ogólna koncepcja systemu

Budowa satelity (20x20x20cm,

6.5kg, 5.5W)

Zalety:

Zalety:

1. Globalny zasięg.

1. Globalny zasięg.

2. Brak kosztownej infrastruktury lądowej.

2. Brak kosztownej infrastruktury lądowej.

Wady:

Wady:

1. Płatne transmisje.

1. Płatne transmisje.

2. Brak poufności transmisji urządzeń statkowych.

2. Brak poufności transmisji urządzeń statkowych.

3. Niezidentyfikowani odbiorcy informacji o

3. Niezidentyfikowani odbiorcy informacji o

statkach.

statkach.

4. Konieczność zmiany częstotliwości pracy

4. Konieczność zmiany częstotliwości pracy

systemu.

systemu.

5. Konieczność wymiany urządzeń statkowych AIS.

5. Konieczność wymiany urządzeń statkowych AIS.

6. Ograniczona przepustowość systemu.

6. Ograniczona przepustowość systemu.

DZIĘKUJĘ

DZIĘKUJĘ

ZA

ZA

UWAGĘ

UWAGĘ