Orientacyjne testowanie
sprawności układu
mięśniowego- testy
funkcjonalne
Iwona
Bańkowska
Katarzyna
Markulis
Jednym z rodzajów badań
fizjoterapeutycznych są testy
funkcjonalne.
Ujawniają one cały szereg objawów lub
innych informacji, które umożliwiają
określenie rodzaju stopnia dysfunkcji,
ułatwiają dobór odpowiednich ćwiczeń
czy innych środków fizjoterapii i
kontrolę wyników usprawnienia. Wyniki
badań informują o aktualnym stanie
pacjenta dzięki temu fizjoterapeuta
wie, jakie ćwiczenia i zabiegi należy
zastosować.
Testy funkcjonalne spełniają następujące zadania:
- umożliwiają wczesną diagnozę;
- ułatwiają ustalenie programu rehabilitacji danej
osoby oraz dobór ćwiczeń i innych środków na
poszczególnych jej etapach (np. ujawnienie
objawów, które można usunąć przy pomocy
konkretnych ćwiczeń czy zabiegów fizykalnych);
- ułatwiają wprowadzenie do tego programu
zmian,które zależą od zmieniającego się stanu
pacjenta oraz od wyników kolejnych badań;
- ułatwiają ocenę wyników rehabilitacji danej osoby;
Objaw ze strony mięśnia lędźwiowego
• Wyjaśnia on przyczynę bólów
lędźwiowych
Wykonanie: pacjent leży na
plecach i unosi wyprostowaną
kończynę dolną. Następnie
badający wykonuje nagły ucisk
na przednią powierzchnię uda.
Szybki i nagły ucisk na dalszą
część uda powoduje
odruchowe napięcie mięśnia
lędźwiowego z pociąganiem za
wyrostki poprzeczne
lędźwiowego odcinka
kręgosłupa. Bóle pojawiają się
przy zmianach w lędźwiowym
odcinku kręgosłupa lub w
stawie krzyżowo-biodrowym.
Test mięśnia
nadgrzebieniowego Jobe'a
• Wykonanie: test można wykonać
w pozycji stojącej lub siedzącej.
Ramię pacjenta, wyprostowane
w stawie łokciowym, jest
odwodzone do 90 st., zginane do
przodu do 30 st oraz ustawione
w rotacji wewnętrznej. W czasie
odwodzenia i zgięcia w
płaszczyźnie poziomej badający
wywiera skierowany od góry
nacisk na przedramiona.
Test jest dodatni, jeżeli wywołuje
mniej lub bardzie nasilony ból, a
pacjent nie jest w stanie odwieść
ramienia do 90 st oraz utrzymać
go wbrew naciskowi. Przy rotacji
wewnętrznej oceniane są
głównie części grzbietowe (m.
nadgrzebieniowy), natomiast
przy zewnętrznej-brzuszne części
pierścienia rotatorów.
Test mięśnia
podłopatkowego
• Wykonanie: w staniu porównuje się
w obu stawach ramiennych bierną
rotację zewnętrzną, a następnie
czynną rotację wewnętrzną wbrew
oporowi.
Zwiększona, w porównaniu z drugą
stroną, bierna rotacja zewnętrzna
świadczy o uszkodzeniu mięśnia
podłopatkowego. Choroba mięśnia
podłopatkowego objawia sie
osłabieniem siły rotacji
wewnętrznej oraz dolegliwościami
bólowymi.
Specyficznym testem dla mięśnia
podłopatkowego jest wykonanie
czynnej rotacji wewnętrznej za
plecami, przy czym kończyna górna
jest zgięta w stawie łokciowym do
90 st i odciągana w kierunku
grzbietowym od części lędźwiowej
kręgosłupa.
Test Matthiassa
• Test służący do oceny ogólnej
wydolności mięśni posturalnych.
• Utrzymanie przez ok.30s
wyprostowanej postawy z
uniesionymi i wyprostowanymi w
stawach łokciowych kkg , świadczy o
prawidłowej wytrzymałości mięśni
posturalnych
Test cross-over Arnolda
• Wykonanie: uszkodzona
kończyna stojącego chorego
jest fiksowana przez stopę
badającego. Następnie pacjent
krzyżuje zdrową kończyną
dolną kończynę chorą,
jednocześnie rotując miednicę i
górną część tułowia ku stronie,
gdzie występuje uszkodzenie.
• Interpretacja: Na skutek
skurczu mięśnia
czworogłowego w ufiksowanej
kończynie dochodzi do
powstania bocznego objawu
pivot-shift z niewygodnym
odczuciem chorego, iż jego
kolano chce się „odczepić”
• Uwaga: Test ten jest bardziej
wyraźny niż inne dynamiczne
testy przedniego więzadła
krzyżowego, zwłaszcza u
chorych silnie umięśnionych.
Objaw Huetera
• Wykonanie: pacjent siedzi
trzymając kończynę górną
wyprostowaną w stawie
łokciowym z odwróconym
przedramieniem. Badający
chwyta jedną ręką za
przyśrodkową stronę
przedramienia chorego.
Pacjent powinien wbrew
oporowi ręki badającego
zgiąć staw łokciowy.
Przy przerwaniu ścięgna
głowy długiej mięśnia
dwugłowego dochodzi do
obwodowego powiększenia
obrysu mięśnia przy
skurczu mięśni ramienia
.
Test Soto-Halla
• Wykonanie: Pacjent leży na plecach i najpierw czynnie
unosi lekko głowę starając się na ile to możliwe zbliżyć
podbródek do klatki piersiowej Następnie badający
wykonuje biernie zgięcie głowy do przodu
Jednocześnie wywiera drugą ręką lekki ucisk na
mostek
• Interpretacja: Bóle karku spowodowane uciskiem przy
biernym unoszeniu głowy świadczą
o chorobach kości lub więzadeł szyjnego odcinka
kręgosłupa Ciągnące bóle występujące przy czynnym
unoszeniu głowy spowodowane są głównie
skróceniem mięśni karku
Test funkcjonalny Bunella
Badanie niedokrwiennego przykurczu mięśni
wewnętrznych ręki.
• W przypadku
niedokrwiennego przykurczu
mięśni wewnętrznych ręki,
przy biernej fiksacji stawu
śródręczno-paliczkowego
palca w wyproście ani staw
międzypaliczkowy bliższy ani
dalszy nie mogą być czynnie i
biernie zginane. Przyczyną
jest skrócenie mm.
międzykostnych. Czynne lub
bierne zgięcie nadgarstka
umożliwia czynne zgięcie
bliższych i dalszych stawów
międzykostnych palców.
Zazwyczaj przykurcz obejmuje
kilka palców. Test umożliwia
zróżnicowanie przykurczu
niedokrwiennego od innych
zmian stawowych, takich jak
np. zesztywnienia stawów,
zrostów ścięgien.
Test Linburga
• Wskazuje na wrodzenia
budowy ścięgien mięśnia
zginacza długiego kciuka i
mięśnia zginacza głębokiego
palców.
Wykonanie: pacjentowi poleca
sie przy wyprostowanych
palcach włożyć kciuk do dłoni,
wykonując jego zgięcie i
przywiedzenie.
Przy wrodzonych połączeniach
między ścięgnami mięśnia
zginacza długiego kciuka i
mięśnia zginacza długiego
wskaziciela, w czasie ruchu
kciuka dochodzi do zgięcia
paliczka dalszego wskaziciela
Bibliografia
• „Testy kliniczne w badaniu kości
stawów i mięśni” Klaus Buckup
• „Leczenie ruchem”cz.I
J.Z Kilar, P. Lizis