ĆWICZENIA 1

• osie, kierunki i płaszczyzny ciała
• makroskopowa budowa kości
• kości obręczy kończyny górnej

OSIE, KIERUNKI I PŁASZCZYZNY CIAŁA (1)

1.

Wyróżniamy następujące osie
ciała:

•

Osie pionowe lub długie (axes
verticales s. longitudinales) –
przebiegają z góry w dół, a
najdłuższa ze wszystkich osi długich
biegnąca od szczytu głowy do
podstawy ciała nazywa się osią
główną

•

Osie poprzeczne lub poziome
(axes transversales s. horizontales) –
przebiegają prostopadle do osi
długich z prawej ku lewej strony ciała

•

Osie strzałkowe (axes saggitales) –
są prostopadłe do obu poprzednich,
biegną poziomo w kierunku od
przodu ku tyłowi

OSIE, KIERUNKI I PŁASZCZYZNY CIAŁA (2)

1.

Oś strzałkowa wyznacza kierunek
przedni (anterior) inaczej
brzuszny (ventralis) i kierunek
tylny (posterior) inaczej
grzbietowy (dorsalis)

2.

Oś pionowa wyznacza kierunek
górny (superior) inaczej
czaszkowy (cranialis) i kierunek
dolny (inferior) inaczej ogonowy
(caudalis)

3.

Oś poprzeczna wyznacza kierunek
przyśrodkowy (medialis) i boczny
(lateralis)

*

W odniesieniu do kończyn kierunek górny

nazywa się bliższym (proximalis), a dolny -
dalszym (distalis), a brzegi przyśrodkowym
(medialis) i bocznym (lateralis).

OSIE I PŁASZCZYZNY CIAŁA (3)

Płaszczyzny ciała wyznaczane

są przez dwie prostopadłe

do siebie osie, wyróżniamy:

1.

Płaszczyznę strzałkową

(plana sagittalia) – określane

przez osie strzałkowe i

pionowe. Płaszczyzna biegnąca

przez oś główną zwana jest

płaszczyzną środkową lub

symetrii.

2.

Płaszczyznę czołową (plana

frontalia) – określane są przez

osie poprzeczne i pionowe

3.

Płaszczyznę poprzeczną lub

poziomą (plana transversalia

s. horizontalia) – określane

przez osie pionowe i

poprzeczne

MAKROSKOPOWA BUDOWA KOŚCI

(podział ze względu na kształt)

1.

KOŚCI DŁUGIE (ossa longa) – jeden wymiar znacznie dłuższy niż dwa
pozostałe, należą tu kości o następującym schemacie budowy: trzon
(corpus), z jamą szpikową (cavum medullare) wewnątrz, oraz dwa
końce – bliższy i dalszy (extermitas proximalis et distalis), zgrubiałe w
stosunku do części środkowej. Należą tu: obojczyk, żebra, kości ramienia,
przedramienia, uda, podudzia, śródręcza, śródstopia i palców.

2.

KOŚCI PŁASKIE (ossa plana) – jeden wymiar znacznie mniejszy niż dwa
pozostałe. Należą tu: łopatka, kość biodrowa, mostek, oraz kości
sklepienia czaszki: ciemieniowe, potyliczna, czołowa.

3.

KOŚCI KRÓTKIE (ossa brevia) – wszystkie trzy wymiary prawie
jednakowe, kształtem zbliżone do sześcianu lub kuli. Należą tu: kości
nadgarstka i stępu.

4.

KOŚCI RÓŻNOKSZTAŁTNE (ossa multiformia) – bryły o rozmaitych
kształtach, zaliczamy do nich kości twarzoczaszki i kręgi.

PECHOWA 13

1.

TUBER – guz

2.

TUBERCULUM – guzek

3.

TUBEROSITAS – guzowatość

4.

EMINENTIA – wyniosłość

5.

PROCESSUS – wyrostek

6.

CONDYLUS – kłykieć

7.

EPICONDYLUS – nadkłykieć

8.

CRISTA – grzebień

9.

LINEA – kresa, linia

10. INCISURA – wcięcie
11. SULCUS – bruzda
12. FACIES ARTICULARIS – powierzchnia stawowa
13. FORAMEN - otwór