ANALIZA

ANALIZA

TECHNICZNA

TECHNICZNA

ANALIZA TECHNICZNA

ANALIZA TECHNICZNA

to badanie zachowań

to badanie zachowań

rynku, przede wszystkim przy użyciu

rynku, przede wszystkim przy użyciu

wykresów, którego celem jest przewidywanie

wykresów, którego celem jest przewidywanie

przyszłych trendów cenowych.

przyszłych trendów cenowych.

Opiera się ona na trzech

Opiera się ona na trzech

przesłankach:

przesłankach:



rynek dyskontuje wszystko,

rynek dyskontuje wszystko,



ceny podlegają trendom,

ceny podlegają trendom,



historia się powtarza.

historia się powtarza.

Rynek dyskontuje

Rynek dyskontuje

wszystko

wszystko

Twierdzenie „rynek dyskontuje wszystko" można

Twierdzenie „rynek dyskontuje wszystko" można

prawdopodobnie uznać za kamień węgielny analizy

prawdopodobnie uznać za kamień węgielny analizy

technicznej. Zwolennik analizy technicznej uważa,

technicznej. Zwolennik analizy technicznej uważa,

że wszystkie czynniki, które mogą oddziaływać

że wszystkie czynniki, które mogą oddziaływać

na rynkową cenę towaru w kontrakcie terminowym

na rynkową cenę towaru w kontrakcie terminowym

znajdują pełne odbicie w cenie tego towaru.

znajdują pełne odbicie w cenie tego towaru.

Teza ta sprowadza się w istocie do przekonania,

Teza ta sprowadza się w istocie do przekonania,

że zachowania cen powinny odzwierciedlać zmiany

że zachowania cen powinny odzwierciedlać zmiany

w relacji popytu i podaży. Jeśli popyt przewyższa

w relacji popytu i podaży. Jeśli popyt przewyższa

podaż, ceny powinny rosnąć, a jeśli podaż będzie

podaż, ceny powinny rosnąć, a jeśli podaż będzie

większa od popytu, ceny powinny spadać.

większa od popytu, ceny powinny spadać.

Ceny podlegają trendom

Ceny podlegają trendom

Zasadniczym celem badania wykresów cen

Zasadniczym celem badania wykresów cen

na rynkach terminowych jest rozpoznanie

na rynkach terminowych jest rozpoznanie

trendów w ich wczesnych fazach,

trendów w ich wczesnych fazach,

co pozwoli na dokonywanie transakcji

co pozwoli na dokonywanie transakcji

zgodnie z kierunkiem owych trendów.

zgodnie z kierunkiem owych trendów.

Całe podejście oparte na analizie trendu

Całe podejście oparte na analizie trendu

wiąże się z wykorzystywaniem

wiąże się z wykorzystywaniem

istniejącego trendu, dopóki nie pojawią się

istniejącego trendu, dopóki nie pojawią się

oznaki jego zmiany.

oznaki jego zmiany.

Historia się powtarza

Historia się powtarza

Analiza techniczna zachowań rynku w znacznej

Analiza techniczna zachowań rynku w znacznej

mierze wiąże się z badaniem ludzkiej psychiki.

mierze wiąże się z badaniem ludzkiej psychiki.

Formacje cenowe, znane już od ponad stu lat,

Formacje cenowe, znane już od ponad stu lat,

są na przykład odzwierciedleniem pewnych

są na przykład odzwierciedleniem pewnych

kształtów, jakie pojawiają się na wykresach

kształtów, jakie pojawiają się na wykresach

oznajmiając o dominującej na rynku psychologii

oznajmiając o dominującej na rynku psychologii

hossy lub bessy. Ponieważ formacje

hossy lub bessy. Ponieważ formacje

te sprawdziły się w przeszłości, zakłada się,

te sprawdziły się w przeszłości, zakłada się,

że znajdą potwierdzenie również i w

że znajdą potwierdzenie również i w

przyszłości.

przyszłości.

Porównanie analizy

Porównanie analizy

technicznej i

technicznej i

fundamentalnej

fundamentalnej

ANALIZA TECHNICZNA

ANALIZA TECHNICZNA

Koncentruje się na badaniu

Koncentruje się na badaniu

zachowań rynku, czyli na

zachowań rynku, czyli na

samych skutkach.

samych skutkach.

Odczytywanie wykresów jest

Odczytywanie wykresów jest

swego rodzaju skróconą

swego rodzaju skróconą

formą analizy fundamentalnej

formą analizy fundamentalnej

Stosowanie analizy

Stosowanie analizy

technicznej staje się

technicznej staje się

niezbędne w momencie

niezbędne w momencie

wejścia i wyjścia z rynku,

wejścia i wyjścia z rynku,

nawet jeśli wcześniej

nawet jeśli wcześniej

posługiwaliśmy się analizą

posługiwaliśmy się analizą

fundamentalną.

fundamentalną.

ANALIZA

ANALIZA

FUNDAMENTALNA

FUNDAMENTALNA

Zajmuje się gospodarczymi

Zajmuje się gospodarczymi

uwarunkowaniami popytu i

uwarunkowaniami popytu i

podaży, a więc bada

podaży, a więc bada

przyczyny zachowań rynku.

przyczyny zachowań rynku.

Analiza fundamentalna nie

Analiza fundamentalna nie

obejmuje badania zachowań

obejmuje badania zachowań

cen rynkowych.

cen rynkowych.

ANALIZA TECHNICZNA

ANALIZA TECHNICZNA

CZY ANALIZA WYKRESÓW?

CZY ANALIZA WYKRESÓW?

Cała dziedzina podejścia technicznego coraz

Cała dziedzina podejścia technicznego coraz

wyraźniej dzieli się na dwa obszary:

wyraźniej dzieli się na dwa obszary:

tradycyjną analizę wykresów

tradycyjną analizę wykresów

oraz

oraz

analizę

analizę

opartą na wykorzystaniu statystyki i

opartą na wykorzystaniu statystyki i

komputera.

komputera.

Wielu przedstawicieli

Wielu przedstawicieli

podejścia technicznego łączy wprawdzie w

podejścia technicznego łączy wprawdzie w

swej praktyce obie te metody, ale podobnie

swej praktyce obie te metody, ale podobnie

jak w przypadku zwolenników analizy

jak w przypadku zwolenników analizy

technicznej i

technicznej i

fundamentalnej, można ich zaliczać do jednej

fundamentalnej, można ich zaliczać do jednej

lub drugiej kategorii.

lub drugiej kategorii.

TEORIA DOWA

TEORIA DOWA

Podstawowe tezy:

Podstawowe tezy:

1.

1.

Średnie giełdowe dyskontują

Średnie giełdowe dyskontują

wszystko

wszystko

- każdy czynnik oddziałujący na podaż i popyt musi

- każdy czynnik oddziałujący na podaż i popyt musi

znaleźć odzwierciedlenie w średnich rynkowych.

znaleźć odzwierciedlenie w średnich rynkowych.

2.

2.

Trzy trendy rynkowe

Trzy trendy rynkowe



główny,

główny,



wtórny,

wtórny,



krótkookresowy.

krótkookresowy.

3.

3.

Trzy fazy trendu głównego

Trzy fazy trendu głównego



Faza pierwsza

Faza pierwsza

, to kupowanie akcji przez

, to kupowanie akcji przez

najbardziej wytrawnych inwestorów, kiedy

najbardziej wytrawnych inwestorów, kiedy

wszystkie „złe" wiadomości zostają już

wszystkie „złe" wiadomości zostają już

zdyskontowane przez rynek.

zdyskontowane przez rynek.



Faza druga

Faza druga

, w której zaczyna uczestniczyć

, w której zaczyna uczestniczyć

większość tych inwestorów, którzy opierają się

większość tych inwestorów, którzy opierają się

na technicznej analizie trendu, przebiega pod

na technicznej analizie trendu, przebiega pod

znakiem szybkich wzrostów cen i napływania

znakiem szybkich wzrostów cen i napływania

coraz lepszych wiadomości gospodarczych.

coraz lepszych wiadomości gospodarczych.



Fazę trzecią

Fazę trzecią

, cechuje masowy udział

, cechuje masowy udział

inwestorów, optymistyczne publikacje w prasie,

inwestorów, optymistyczne publikacje w prasie,

doskonałe wiadomości o sytuacji gospodarczej

doskonałe wiadomości o sytuacji gospodarczej

oraz nasilenie działań spekulacyjnych.

oraz nasilenie działań spekulacyjnych.

4.

4.

Średnie rynkowe muszą się

Średnie rynkowe muszą się

nawzajem potwierdzać

nawzajem potwierdzać

Dow zakładał, że każdy istotny sygnał

Dow zakładał, że każdy istotny sygnał

zapowiadający hossę lub bessę musi zostać

zapowiadający hossę lub bessę musi zostać

potwierdzony przez wskazania średniej

potwierdzony przez wskazania średniej

przemysłowej i transportowej.

przemysłowej i transportowej.

5.

5.

Wolumen jako potwierdzenie trendu

Wolumen jako potwierdzenie trendu

Dow traktował wolumen jako wtórny, choć

Dow traktował wolumen jako wtórny, choć

istotny czynnik potwierdzający sygnały

istotny czynnik potwierdzający sygnały

pojawiające się na wykresach.

pojawiające się na wykresach.

6.

6.

Trend jest kontynuowany, dopóki

Trend jest kontynuowany, dopóki

nie pojawią się definitywne

nie pojawią się definitywne

oznaki świadczące o jego odwróceniu

oznaki świadczące o jego odwróceniu

Istniejący trend wykazuje tendencję do

Istniejący trend wykazuje tendencję do

kontynuacji swego dotychczasowego kierunku.

kontynuacji swego dotychczasowego kierunku.

RODZAJE TRENDÓW

RODZAJE TRENDÓW



TREND WZROSTOWY



TREND SPADKOWY

TREND SPADKOWY



TREND BOCZNY

TREND BOCZNY

OGÓLNE ZALECENIA

OGÓLNE ZALECENIA



kiedy rynek idzie do góry, należy kupować

kiedy rynek idzie do góry, należy kupować



kiedy spada, trzeba sprzedawać,

kiedy spada, trzeba sprzedawać,



kiedy rynek znajduje się w trendzie

kiedy rynek znajduje się w trendzie

horyzontalnym, najbardziej rozsądne

horyzontalnym, najbardziej rozsądne

będzie pozostanie poza rynkiem.

będzie pozostanie poza rynkiem.

RODZAJE WYKRESÓW



SŁUPKOWY

SŁUPKOWY



LINIOWY

LINIOWY



PUNKTOWO – SYMBOLICZNY

PUNKTOWO – SYMBOLICZNY



PRZY POMOCY ŚWIEC JAPOŃSKICH

PRZY POMOCY ŚWIEC JAPOŃSKICH

LINIE WSPARCIA I OPORU

LINIE WSPARCIA I OPORU



Linia wsparcia

Linia wsparcia

określa poziom lub

określa poziom lub

obszar, na którym zainteresowanie

obszar, na którym zainteresowanie

ze strony kupujących jest

ze strony kupujących jest

dostatecznie silne, aby przezwyciężyć

dostatecznie silne, aby przezwyciężyć

presję ze strony sprzedających.

presję ze strony sprzedających.



Linia oporu

Linia oporu

stanowi poziom cen,

stanowi poziom cen,

na którym presja ze strony

na którym presja ze strony

sprzedających jest silniejsza od popytu,

sprzedających jest silniejsza od popytu,

w rezultacie czego ceny cofają się.

w rezultacie czego ceny cofają się.

LINIE TRENDU

LINIE TRENDU

Podstawowa linia trendu jest

Podstawowa linia trendu jest

jednym z najprostszych i

jednym z najprostszych i

zarazem najbardziej

zarazem najbardziej

wartościowych narzędzi

wartościowych narzędzi

technicznych wykorzystywanych

technicznych wykorzystywanych

przez analityka wykresów.

przez analityka wykresów.

Linia trendu wzrostowego

Linia trendu wzrostowego

jest

jest

prostą biegnącą prawoskośnie ku górze wzdłuż

prostą biegnącą prawoskośnie ku górze wzdłuż

punktów wyznaczonych przez dna kolejnych

punktów wyznaczonych przez dna kolejnych

korygujących zniżek.

korygujących zniżek.

Linia trendu spadkowego

Linia trendu spadkowego

jest

jest

prostą biegnącą prawoskośnie w dół wzdłuż

prostą biegnącą prawoskośnie w dół wzdłuż

punktów wyznaczonych przez dna kolejnych

punktów wyznaczonych przez dna kolejnych

korygujących zwyżek.

korygujących zwyżek.

ZASADA WACHLARZA

ZASADA WACHLARZA

Czasami po przełamaniu linii trendu

Czasami po przełamaniu linii trendu

wzrostowego ceny nieco spadają,

wzrostowego ceny nieco spadają,

po czym wracają w górę do dawnej

po czym wracają w górę do dawnej

linii trendu (będącej obecnie linią

linii trendu (będącej obecnie linią

oporu). Można wówczas wytyczyć drugą

oporu). Można wówczas wytyczyć drugą

linię, która również zostaje przełamana.

linię, która również zostaje przełamana.

Kiedy załamuje się kolejna

Kiedy załamuje się kolejna

zwyżka, wykreśla się trzecią linię.

zwyżka, wykreśla się trzecią linię.

Przełamanie trzeciej linii jest zazwyczaj sygnałem

Przełamanie trzeciej linii jest zazwyczaj sygnałem

dalszych spadków.

dalszych spadków.

LINIA KANAŁU

LINIA KANAŁU

Linia kanału (linia powrotu)

Linia kanału (linia powrotu)

jest linią równoległą w stosunku

jest linią równoległą w stosunku

do podstawowej linii trendu. Jeśli

do podstawowej linii trendu. Jeśli

stwierdzi się istnienie takiego

stwierdzi się istnienie takiego

kanału trendowego, to można go

kanału trendowego, to można go

wykorzystać przy dokonywaniu

wykorzystać przy dokonywaniu

transakcji na rynku.

transakcji na rynku.

LINIE TEMPA

LINIE TEMPA

Mierzą one szybkość wzrostu

Mierzą one szybkość wzrostu

lub spadku danego trendu.

lub spadku danego trendu.

Wykreślane są pomiędzy

Wykreślane są pomiędzy

punktem stanowiącym początek

punktem stanowiącym początek

trendu a punktami

trendu a punktami

oznaczającymi jedną trzecią i

oznaczającymi jedną trzecią i

dwie trzecie odcinka pionowego.

dwie trzecie odcinka pionowego.

LINIE TEMPA

LINIE TEMPA

LUKI CENOWE

LUKI CENOWE

Są to pewne obszary na wykresie,

Są to pewne obszary na wykresie,

w których nie dokonano

w których nie dokonano

żadnych transakcji. Luki w trendzie

żadnych transakcji. Luki w trendzie

wzrostowym są oznakami siły rynku,

wzrostowym są oznakami siły rynku,

zaś w trendzie spadkowym – jego

zaś w trendzie spadkowym – jego

słabości.

słabości.

Istnieją cztery rodzaje

Istnieją cztery rodzaje

luk:

luk:



luka zwykła.

luka zwykła.



luka startu.

luka startu.



luka ucieczki (pomiarowa).

luka ucieczki (pomiarowa).



luka wyczerpania.

luka wyczerpania.

FORMACJE

FORMACJE

Są to pewne kształty czy też wzory,

Są to pewne kształty czy też wzory,

jakie ukazują się na wykresach

jakie ukazują się na wykresach

cen akcji lub towarów. Formacje

cen akcji lub towarów. Formacje

można ująć w odrębna

można ująć w odrębna

kategorie i posługiwać się nimi w

kategorie i posługiwać się nimi w

celu prognozowania przyszłego ruchu

celu prognozowania przyszłego ruchu

cen.

cen.

Formacje zapowiadające

odwrócenie trendu



formacje głowy i ramion

formacje głowy i ramion



formacje potrójnego szczytu i

formacje potrójnego szczytu i

potrójnego dna

potrójnego dna



formacje podwójnego szczytu

formacje podwójnego szczytu

i podwójnego dna

i podwójnego dna



formacja V

formacja V



formacja spodka

formacja spodka

Formacje sygnalizujące

kontynuację trendu



trójkąty

trójkąty



flagi

flagi



chorągiewki

chorągiewki



kliny

kliny



czworokąty

czworokąty

UWARUNKOWANIA FORMACJI

UWARUNKOWANIA FORMACJI

ZAPOWIADAJĄCYCH

ZAPOWIADAJĄCYCH

ODWRÓCENIE TRENDU:

ODWRÓCENIE TRENDU:

1.

1.

Podstawowym warunkiem pojawienia się każdej

Podstawowym warunkiem pojawienia się każdej

formacji odwrócenia trendu jest istnienie trendu.

formacji odwrócenia trendu jest istnienie trendu.

2.

2.

Pierwszym sygnałem nadchodzącego odwrócenia

Pierwszym sygnałem nadchodzącego odwrócenia

trendu jest często przełamanie ważnej linii trendu.

trendu jest często przełamanie ważnej linii trendu.

3.

3.

Im większa formacja, tym większy wynikający

Im większa formacja, tym większy wynikający

z niej ruch cen.

z niej ruch cen.

4.

4.

Formacje powstające w końcowej fazie hossy

Formacje powstające w końcowej fazie hossy

kształtują się zazwyczaj krócej i cechują się

kształtują się zazwyczaj krócej i cechują się

większymi wahaniami cen niż formacje kształtujące

większymi wahaniami cen niż formacje kształtujące

się podczas końca bessy.

się podczas końca bessy.

5.

5.

Wielkość wolumenu jest na ogół bardziej istotna

Wielkość wolumenu jest na ogół bardziej istotna

w przypadku zapoczątkowania trendu

w przypadku zapoczątkowania trendu

wzrostowego.

wzrostowego.

FORMACJE GŁOWY I

FORMACJE GŁOWY I

RAMION

RAMION

FORMACJA POTRÓJNEGO

FORMACJA POTRÓJNEGO

SZCZYTU

SZCZYTU

FORMACJA POTRÓJNEGO

FORMACJA POTRÓJNEGO

DNA

DNA

FORMACJA PODWÓJNEGO

FORMACJA PODWÓJNEGO

SZCZYTU

SZCZYTU

FORMACJA V

FORMACJA V

FORMACJA SPODKA

FORMACJA SPODKA

TRÓJKĄTY

TRÓJKĄTY

DIAMENT

DIAMENT

FLAGA

FLAGA

CHORĄGIEWKA

CHORĄGIEWKA

KLIN

KLIN

CZWOROKĄTY

CZWOROKĄTY

WOLUMEN

WOLUMEN

Wolumen jest to liczba kontraktów

zawartych w badanym okresie.

Wartość wolumenu jest nanoszona

na diagram w postaci pionowego

słupka na dole pod ruchem cen

dnia. Wolumen powinien wzrastać

zgodnie z kierunkiem aktualnego

trendu cenowego.

LICZBA OTWARTYCH

LICZBA OTWARTYCH

KONTRAKTÓW

KONTRAKTÓW

Liczba otwartych

Liczba otwartych

kontraktów

kontraktów

jest to

jest to

liczba kontraktów nie

liczba kontraktów nie

upłynnionych do końca dnia.

upłynnionych do końca dnia.

1.

Rosnąca liczba otwartych
kontraktów w trendzie wzrostowym
ma znamiona hossy.

2.

Zniżkująca liczba otwartych
kontraktów w trendzie wzrostowym
ma znamiona bessy.

3.

Rosnąca liczba otwartych
kontraktów w trendzie spadkowym
ma znamiona bessy.

4.

Zniżkująca liczba otwartych
kontraktów w trendzie spadkowym
ma znamiona hossy.

Cena

Cena

Wolumen

Wolumen

Liczba

Liczba

otwartych

otwartych

kontraktó

kontraktó

w

w

Rynek

Rynek

zwyżkując

zwyżkując

a

a

wzrasta

wzrasta

wzrasta

wzrasta

silny

silny

zwyżkując

zwyżkując

a

a

maleje

maleje

maleje

maleje

słaby

słaby

zniżkująca

zniżkująca

wzrasta

wzrasta

wzrasta

wzrasta

słaby

słaby

zniżkująca

zniżkująca

wzrasta

wzrasta

maleje

maleje

silny

silny

TEORIA ELLIOTTA

TEORIA ELLIOTTA

Teoria Elliota daje analitykowi

Teoria Elliota daje analitykowi

szybsze ostrzeżenia przed

szybsze ostrzeżenia przed

nadchodzącym odwróceniem

nadchodzącym odwróceniem

trendu, które można

trendu, które można

następnie potwierdzić

następnie potwierdzić

stosując bardziej tradycyjne

stosując bardziej tradycyjne

metody.

metody.

Trzy podstawowe elementy teorii

Trzy podstawowe elementy teorii

fal:

fal:

KSZTAŁT PROPORCJE CZAS

KSZTAŁT PROPORCJE CZAS

Najważniejszym aspektem całej teorii jest

Najważniejszym aspektem całej teorii jest

kształt

kształt

, czyli formacja fali. Analiza

, czyli formacja fali. Analiza

proporcji

proporcji

jest użyteczna przy określaniu

jest użyteczna przy określaniu

zasięgu przyszłego ruchu cen, czego

zasięgu przyszłego ruchu cen, czego

dokonuje się mierząc relacje pomiędzy

dokonuje się mierząc relacje pomiędzy

poszczególnymi falami. Na koniec mamy

poszczególnymi falami. Na koniec mamy

relacje w

relacje w

czasie

czasie

, które można

, które można

wykorzystywać dla potwierdzenia formacji

wykorzystywać dla potwierdzenia formacji

fal i proporcji.

fal i proporcji.

LICZBY FIBONACCIEGO

LICZBY FIBONACCIEGO

1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144…
Właściwości szeregu:



Suma każdych dwóch kolejnych liczb równa
się następnej.



Po pierwszych czterech liczbach stosunek
każdych dwóch kolejnych jest przybliżeniem
0,618.



Stosunek każdej liczby do liczby ją
poprzedzającej wynosi 1,618, czyli
odwrotność 0,618.