Atropina



Właściwości



Zastosowanie



Działania niepożądane



Zatrucie

Atropina – alkaloid

tropanowy

pokrzyk wilcza

jagoda

bieluń dziędzierzawa

lulek czarny

 Nieselektywny bloker receptorów

muskarynowych (mięśnie gładkie, mięsień

sercowy, gruczoły egzokrynowe, zwoje

i neurony śródścienne, OUN)

 Słabo działa na receptory nikotynowe

(częściowy bloker – duże dawki)

Wpływ na serce



Małe dawki powodują niewielkie

zwolnienie czynności serca o 4-8

uderzeń na minutę



Większe dawki przyspieszają czynność

serca

o 30-40 uderzeń na minutę poprzez

zablokowanie receptorów M2 w węźle

zatokowo-przedsionkowym, dochodzi do

częstoskurczu



Zwiększa przewodnictwo między

przedsionkami

a komorami mięśnia sercowego

Wpływ na krążenie

Toksyczne dawki mogą wywołać

rozkurcz naczyń krwionośnych w skórze

i jej zaczerwienienie

Wpływ na gruczoły

egzokrynowe



Najbardziej wrażliwe na działanie

atropiny są gruczoły ślinowe, oskrzelowe i

potowe



Już bardzo małe dawki powodują hamowanie

wydzielania tych gruczołów



Gruczoły żołądkowe mało wrażliwe na

działanie atropiny



Praktycznie brak wpływu na wydzielanie

trzustkowe i jelitowe

Wpływ na mięśnie gładkie



Zwalnia opróżnianie żołądka



Zmniejsza kurczliwość mięśni jelita

cienkiego

i okrężnicy (może powodować zaparcia)



Stosowana w leczeniu biegunek wraz z

agonistami receptorów opioidowych



Słabe działanie rozkurczające

pęcherzyk żółciowy i przewodu żółciowe



Rozkurcza mięśnie gładkie

moczowodów i ściany pęcherza

moczowego

Wpływ na oko



rozszerzenie źrenicę



może powodować

zaburzenia widzenia

oraz akomodacji



NIE WOLNO podawać

u osób chorych na

jaskrę → podwyższa

ciśnienie śródgałkowe

Wpływ na OUN



Dawki terapeutyczne praktycznie nie

wpływają na funkcję OUN



Dawki toksyczne wywołują niepokój,

zwiększenie pobudliwości, zaburzenia

orientacji, omamy, stany majaczenioowe

i objawy psychotyczne

Wskazania



bradykardia zatokowa, arytmia –

dożylnie, w razie potrzeby powtórzyć
dawkę po 1 – 2 godzinach



wprowadzenie do znieczulenia ogólnego

(premedykacja) – domięśniowo lub
podskórnie pół godziny przed zabiegiem



pomocniczo w stanach spastycznych

mięśniówki gładkiej w jamie brzusznej
(kolka wątrobowa, nerkowa) –
domięśniowo lub dożylnie

Atropina jest stosowana jako

podstawowy lek ratujący życie w

przebiegu zatrucia inhibitorami

acetylocholinoesterazy i zatruciach

grzybami zawierającymi muskarynę

Podawana podskórnie, domięśniowo

lub dożylnie

Atropina w iniekcjach jest lekiem do

podawania doraźnego!!!

Wskazania

Przeciwwskazania do stosowania

atropiny



Przerost gruczołu

krokowego



Astma



Jaskra zapalna



Zwężenia

odźwiernika



Wrzodziejące

zapalenie jelita

grubego



Toksyczne

rozszerzenie

okrężnicy

Atonia jelit

Niedrożność

porażenna

Przebywanie w

wysokich

temperaturach

Działania niepożądane



Suchość w jamie ustnej



Zaburzenia akomodacji



Światłowstręt



Przyspieszenie czynności serca



Trudności w oddawaniu moczu

Zatrucie atropiną

N

Najczęściej występuje u dzieci po

spożyciu kilku owoców pokrzyku wilczej

jagody, a także po przedawkowaniu

atropiny stosowanej w celach

terapeutycznych

Dawka toksyczna – powyżej 5

mg

Dawka śmiertelna – powyżej 10

mg dla dziecka, 100 mg dla

dorosłego

Objawy zatrucia



Suchość w jamie ustnej



Zaczerwienienie skóry



Przyspieszenie czynności serca i

oddechu



Zatrzymanie moczu



Zachowanie agresywne



Zaburzenia pamięci



Omamy, splątanie, drgawki, śpiączka



Podwyższenie temperatury

Objawy zatrucia

Chory jest:



Gorący jak piec



Czerwony jak burak



Suchy jak pieprz



Ślepy jak nietoperz



Niespokojny jak tygrys w klatce

Postępowanie terapeutyczne

Leczenie zatrucia



W czasie upałów należy zmniejszać dawki

stosowanych leków cholinolitycznych, ponieważ

łatwiej dochodzi do zatrucia



płukanie żołądka zawiesiną z węglem

aktywowanym



podać środek przeczyszczający o

działaniu osmotycznym



dożylnie salicylanu fizostygminy lub

pilokarpinę



Drgawki można opanować podając

diazepam



Powinno się cewnikować pęcherz by nie

dopuścić do jego pęknięcia