Obiekty hydrotechniczne i

Obiekty hydrotechniczne i

budowle wodne

budowle wodne

Młodszy Ratownik WOPR

Młodszy Ratownik WOPR

Ratownik WOPR

Ratownik WOPR

AGENDA

AGENDA



Budowle jeziorowe

Budowle jeziorowe



Budowle rzeczne

Budowle rzeczne



Budowle nadmorskie

Budowle nadmorskie



Inne budowle

Inne budowle

PODZIAŁ OBIEKTÓW

PODZIAŁ OBIEKTÓW

HYDROTECHNICZNYCH

HYDROTECHNICZNYCH

:

:



Budowle jeziorowe

Budowle jeziorowe



Budowle rzeczne

Budowle rzeczne



Budowle nadmorskie

Budowle nadmorskie

Przyczyny i powody

Przyczyny i powody

powstawania budowli

powstawania budowli

wodnych

wodnych



Zapewnienie bezpieczeństwa osób

Zapewnienie bezpieczeństwa osób

przebywających i kąpiących się

przebywających i kąpiących się



Walka z erozją, związaną z przepływem

Walka z erozją, związaną z przepływem

wody, powodując zmiany w korycie rzek

wody, powodując zmiany w korycie rzek



Ograniczenie gwałtownych przyborów wody

Ograniczenie gwałtownych przyborów wody

ze względu na powodzie

ze względu na powodzie



Zapewnienie stałej żeglowności szlaków

Zapewnienie stałej żeglowności szlaków

wodnych

wodnych



Walka z ruchem rumowiska

Walka z ruchem rumowiska



Umożliwienie bezpiecznego i szybkiego

Umożliwienie bezpiecznego i szybkiego

dopływania i odpływania od brzegu

dopływania i odpływania od brzegu



Ujęcia wody pitnej, przemysłowej oraz

Ujęcia wody pitnej, przemysłowej oraz

wykorzystania energii wodnej

wykorzystania energii wodnej

OBIEKTY JEZIOROWE

OBIEKTY JEZIOROWE



Przystań

Przystań

– zespół obiektów i urządzeń nad wodą

– zespół obiektów i urządzeń nad wodą

służących do uprawiania sportów, turystyki i

służących do uprawiania sportów, turystyki i

rekreacji wodnej. Elementy składowe przystani:

rekreacji wodnej. Elementy składowe przystani:

nadbrzeża, pomosty, baseny kąpielowe, brodziki,

nadbrzeża, pomosty, baseny kąpielowe, brodziki,

plaże z wytyczonymi miejscami do kąpieli,

plaże z wytyczonymi miejscami do kąpieli,

wydzielone miejsca do cumowania, wypożyczalnie

wydzielone miejsca do cumowania, wypożyczalnie

sprzętu wodnego, urządzenia do wodowania łodzi,

sprzętu wodnego, urządzenia do wodowania łodzi,

pomieszczenia hangarowe

pomieszczenia hangarowe

Ryc.1 Przystań

NADBRZEŻA

NADBRZEŻA



Przystaniowe

Przystaniowe

Ryc.2 Nadbrzeże przystaniowe



Portowe

Portowe

Ryc. 3 Nadbrzeże portowe



Cumownicze

Cumownicze

Ryc. 4 Nadbrzeże cumownicze



Postojowe

Postojowe

Ryc. 5 Nadbrzeże postojowe



Keje

Keje

Ryc. 6 Keja

POMOSTY

POMOSTY



Mola

Mola

Ryc. 7 Molo (pomost spacerowy)

Ryc. Molo

Ryc. Molo

Ryc. Molo (pomost spacerowy)



Plażowe

Plażowe

– stanowią nawodne

– stanowią nawodne

platformy do opalania

platformy do opalania



Wędkarskie

Wędkarskie

– umożliwiają

– umożliwiają

wędkowanie na głębszej wodzie

wędkowanie na głębszej wodzie



Żeglugowe

Żeglugowe

– umożliwiają obsługę

– umożliwiają obsługę

pasażerów

pasażerów



Turystyczne

Turystyczne

– umożliwiają dobijanie,

– umożliwiają dobijanie,

cumowanie i korzystanie z wodnej

cumowanie i korzystanie z wodnej

bazy turystycznej

bazy turystycznej



Łącznikowe

Łącznikowe

– stanowią jedyną

– stanowią jedyną

możliwość zejścia na ląd przez

możliwość zejścia na ląd przez

bagniste, zarośnięte szuwarami tereny

bagniste, zarośnięte szuwarami tereny

POLA CUMOWNICZE -

POLA CUMOWNICZE -

AWANPORTY

AWANPORTY

WYPOŻYCZALNIE SPRZĘTU

WYPOŻYCZALNIE SPRZĘTU

WODNEGO

WODNEGO

BASENY KĄPIELOWE

BASENY KĄPIELOWE

URZĄDZENIA DO

URZĄDZENIA DO

WODOWANIA ŁODZI

WODOWANIA ŁODZI



Silp

Silp



Dźwigar bramowy

Dźwigar bramowy



Dźwigar obrotowy

Dźwigar obrotowy



Pochylnia

Pochylnia

Ryc. 8 Pochylnia

Ryc. 9 i 10 Przykłady pochylni

BUDOWLE I OBIEKTY

BUDOWLE I OBIEKTY

RZECZNE

RZECZNE



Kanalizacja rzeki

Kanalizacja rzeki

– zabudowa koryta rzeki

– zabudowa koryta rzeki

szeregiem stopni i tworzenie kolejnych po

szeregiem stopni i tworzenie kolejnych po

sobie następujących sztucznych zbiorników.

sobie następujących sztucznych zbiorników.

Wysokość i odległość stopni są tak dobrane,

Wysokość i odległość stopni są tak dobrane,

że cofająca się woda jednego zbiornika sięga

że cofająca się woda jednego zbiornika sięga

podstawy wyżej leżącego zbiornika

podstawy wyżej leżącego zbiornika



Regulacja rzeki

Regulacja rzeki

– zabudowa koryta rzeki

– zabudowa koryta rzeki

budowlami, których zadaniem jest zwężenie

budowlami, których zadaniem jest zwężenie

i zmuszenie rzeki do jej pogłębienia i

i zmuszenie rzeki do jej pogłębienia i

wytworzenia stałej linii brzegowej. Mogą to

wytworzenia stałej linii brzegowej. Mogą to

być budowle równoległe, przebiegające

być budowle równoległe, przebiegające

równolegle do kierunku płynięcia wody lub

równolegle do kierunku płynięcia wody lub

budowle prostopadłe.

budowle prostopadłe.

BUDOWLE PIĘTRZĄCE

BUDOWLE PIĘTRZĄCE



Progi

Progi

– są najniżej piętrzącymi budowlami.

– są najniżej piętrzącymi budowlami.

Wysokość ich piętrzenia wynosi kilkadziesiąt

Wysokość ich piętrzenia wynosi kilkadziesiąt

centymetrów. Przeważnie stosowane do

centymetrów. Przeważnie stosowane do

zabudowy potoków górskich (korekcja

zabudowy potoków górskich (korekcja

progowa)

progowa)

Ryc. 11 Próg wodny

Ryc. 12 Próg wodny



Jazy

Jazy

– ich piętrzenie jest większe od 1

– ich piętrzenie jest większe od 1

metra. Górna granica piętrzenia jest

metra. Górna granica piętrzenia jest

nieokreślona. Wysokość piętrzenia oraz

nieokreślona. Wysokość piętrzenia oraz

wielkość przepływu regulowana jest za

wielkość przepływu regulowana jest za

pomocą różnego typu zastawek,

pomocą różnego typu zastawek,

ruchomych klap, zasuw, itp.

ruchomych klap, zasuw, itp.

Ryc. 13 Jaz



Zapory

Zapory

– budowle wodne, których piętrzenie wody

– budowle wodne, których piętrzenie wody

jest znacznie powyżej 5 metrów. Zapory mogą być

jest znacznie powyżej 5 metrów. Zapory mogą być

ziemne, betonowe i żelbetonowe. Celem zapor jest

ziemne, betonowe i żelbetonowe. Celem zapor jest

redukcja spadku podłużnego i wytworzenie

redukcja spadku podłużnego i wytworzenie

zbiornika wodnego. W zależności od wielkości

zbiornika wodnego. W zależności od wielkości

zbiornik ten jest wykorzystywany w celach

zbiornik ten jest wykorzystywany w celach

energetycznych, zaopatrzenia ludności w wodę,

energetycznych, zaopatrzenia ludności w wodę,

zasilanie kanałów żeglownych w okresie niskich

zasilanie kanałów żeglownych w okresie niskich

stanów oraz do celów rekreacyjnych.

stanów oraz do celów rekreacyjnych.

Ryc. 14 Zapora

Ryc. 15 Zapora

Ryc. 16 Zapora

Ryc. 17 Zapora



Stopnie wodne

Stopnie wodne

– to zapory

– to zapory

przegradzające doliny rzek żeglownych.

przegradzające doliny rzek żeglownych.

Mają takie same zadania jak zapory.

Mają takie same zadania jak zapory.

Dodatkowo dochodzi poprawa warunków

Dodatkowo dochodzi poprawa warunków

żeglugi. Dlatego dodatkowym elementem

żeglugi. Dlatego dodatkowym elementem

stopni wodnych jest urządzenie zwane

stopni wodnych jest urządzenie zwane

śluzą komorową.

śluzą komorową.

Ryc. 18 Stopień wodny wraz ze śluzą komorową

BUDOWLE REGULACYJNE

BUDOWLE REGULACYJNE

PODŁUŻNE

PODŁUŻNE



Brzegoskłony

Brzegoskłony

– nazywane inaczej

– nazywane inaczej

opaskami brzegowymi. Służą do umacniania

opaskami brzegowymi. Służą do umacniania

brzegu, który ulega zeskarpowaniu wzdłuż

brzegu, który ulega zeskarpowaniu wzdłuż

wytyczonej krzywizny. Jest dobrze widoczny

wytyczonej krzywizny. Jest dobrze widoczny

przy różnych stanach wody. Niebezpieczny

przy różnych stanach wody. Niebezpieczny

gdy dochodzi do zerwania brzegu (zatopiona

gdy dochodzi do zerwania brzegu (zatopiona

opaska).

opaska).



Tamy równoległe

Tamy równoległe

– spełniają takie

– spełniają takie

same zadania jak brzegoskłony, jednak

same zadania jak brzegoskłony, jednak

ich budowa jest inna. Biegną wzdłuż

ich budowa jest inna. Biegną wzdłuż

ustalonej linii brzegowej ale stawiane

ustalonej linii brzegowej ale stawiane

są w wodzie w pewnym oddaleniu od

są w wodzie w pewnym oddaleniu od

starego brzegu.

starego brzegu.

BUDOWLE REGULACYJNE

BUDOWLE REGULACYJNE

POPRZECZNE

POPRZECZNE



Ostrogi

Ostrogi

– budowane zazwyczaj w kierunku prostopadłym do

– budowane zazwyczaj w kierunku prostopadłym do

linii brzegowej. Szczytowy koniec ostrogi nazywany jest głowicą

linii brzegowej. Szczytowy koniec ostrogi nazywany jest głowicą

lub główką. Ostrogi buduje się na brzegach wypukłych i w

lub główką. Ostrogi buduje się na brzegach wypukłych i w

miejscach przejścia. Materiał do budowy jest taki sam jak przy

miejscach przejścia. Materiał do budowy jest taki sam jak przy

tamach równoległych. Powodują zwężenie rzeki przez co

tamach równoległych. Powodują zwężenie rzeki przez co

pomiędzy nimi wytwarza się zastoisko (woda nie płynie).

pomiędzy nimi wytwarza się zastoisko (woda nie płynie).

Różnica poziomów przed i za ostrogą sięga czasami kilkunastu

Różnica poziomów przed i za ostrogą sięga czasami kilkunastu

centymetrów. Normalny przepływ z jednej strony i podpiętrzenie

centymetrów. Normalny przepływ z jednej strony i podpiętrzenie

i zastoisko powodują, że przy główce ostrogi powstają

i zastoisko powodują, że przy główce ostrogi powstają

charakterystyczne zawirowania.

charakterystyczne zawirowania.

BUDOWLE MORSKIE

BUDOWLE MORSKIE

STREFY PRZYBRZEŻNEJ

STREFY PRZYBRZEŻNEJ



Porty

Porty

(pasażerskie, rybackie,

(pasażerskie, rybackie,

handlowe, wojenne, zimowiska,

handlowe, wojenne, zimowiska,

schroniska)

schroniska)



Nadbrzeża

Nadbrzeża

– występują na terenie

– występują na terenie

portów. Najczęściej spotykane to:

portów. Najczęściej spotykane to:

skarpowe i pionowe.

skarpowe i pionowe.

Ryc. 19 Nadbrzeże pionowe



Falochrony

Falochrony

:

:

a)

a)

Pionowy

Pionowy

– zbudowane najczęściej z

– zbudowane najczęściej z

bloków kamiennych i skrzyń

bloków kamiennych i skrzyń

żelbetonowych.

żelbetonowych.

b)

b)

Pochyły

Pochyły

– wykonane z narzutu

– wykonane z narzutu

kamiennego lub betonowych bloków

kamiennego lub betonowych bloków

a)

a)

Ażurowy

Ażurowy

– posiadają nadbudowę

– posiadają nadbudowę

żelbetonową, która jest oparta na

żelbetonową, która jest oparta na

konstrukcji palowej bądź filarach bez

konstrukcji palowej bądź filarach bez

wypełnienia w części dolnej. Taka

wypełnienia w części dolnej. Taka

konstrukcja wydatnie zmniejsza falowanie

konstrukcja wydatnie zmniejsza falowanie

bez ograniczania ruchów rumowiska.

bez ograniczania ruchów rumowiska.

Ryc. 20 Falochron ażurowy

Ryc. 21 Falochron ażurowy

Ryc. Falochron ażurowy

Ryc. Falochron ażurowy



Pneumatyczny

Pneumatyczny

– rozpraszają energię

– rozpraszają energię

falowania dzięki sprężonemu

falowania dzięki sprężonemu

powietrzu wydobywającemu się rur

powietrzu wydobywającemu się rur

ułożonych na dnie. Bardzo kosztowna

ułożonych na dnie. Bardzo kosztowna

metoda, rzadko wykorzystywana.

metoda, rzadko wykorzystywana.

OSTROGI, PALE

OSTROGI, PALE



Ostrogi

Ostrogi

– są umocnieniami chroniącymi

– są umocnieniami chroniącymi

brzeg przed niszczącym działaniem fal.

brzeg przed niszczącym działaniem fal.

Najczęściej wykonane z drewnianych pali

Najczęściej wykonane z drewnianych pali

zwanych

zwanych

dalbami.

dalbami.

Ryc. 22 Ostrogi, pale

OBIEKTY RYBACKIE

OBIEKTY RYBACKIE



Porty rybackie

Porty rybackie

Ryc. 23 Port rybacki

Ryc. 24 Nadbrzeże i port rybacki



Sieci rybackie stawiane

Sieci rybackie stawiane



Sieci rybackie ciągnione

Sieci rybackie ciągnione



Baseny hodowlane

Baseny hodowlane

INNE OBIEKTY

INNE OBIEKTY

HYDROTECHNICZNE

HYDROTECHNICZNE



Tartaki

Tartaki



Porty rzeczne

Porty rzeczne



Mosty

Mosty

Ryc. 15 Most



Liny do przepraw promem

Liny do przepraw promem



Kanały

Kanały



Sztuczne zbiorniki wodne

Sztuczne zbiorniki wodne

Ryc. 25 Sztuczny zbiornik wodny



Śluzy

Śluzy

Ryc. 26 Śluza