Zespół nagłych zgonów
niemowląt
SIDS
(śmierć łóżeczkowa)
Definicja
-
Nagła śmierć dziecka zaskakująca otoczenie,
nie do końca zdrowe dziecko, ale stan nie
wskazuje na zgon.
- WHO: nagła śmierć dziecka, której przyczyna
jest niewyjaśniona pomimo spełnienia
warunków:
*
pomimo wykonania sekcji zwłok
* pomimo badania miejsca śmierci
* pomimo analizy wywiadu klinicznego
Warunkiem rozpoznania jest ujemna sekcja, ale
wykazuje np. niedojrzałość histologiczną
narządów- bo niedotlenienie w życiu
wewnątrzłonowym
Sekcja wyklucza:
- wady
- zapalenie
- anomalie tłumaczące zgon
- urazy
Objawy zwiastujące zgon:
1. Dotyczące rozwoju
-
dyskretne opóźnienie w rozwoju psychomotorycznym:
* smutne
* skąpa mimika
* poważne
- zaburzenia związane ze snem
* śpiochy
* z wielkim trudem budzą się
* wiotkie
* w czasie snu i podczas ssania wzmożone pocenie i
zmiany zabarwienia skóry
Objawy zwiastujące zgon:
2. Objawy w tygodniu poprzedzającym zgon:
( głównie 1-2 dni przed śmiercią)
- objawy łagodnej infekcji układu moczowego lub
przewodu pokarmowego (luźny stolec, 1- krotne
wymioty) lub np. sapka
- odmawia ostatniego posiłku
( j. ustna wypełniona mięśniami,
utrudnione oddychanie przez usta; zwiększone zapotrzebowanie
energetyczne a nie je)
Infekcja: poić ( w tym 5% r-r glukozy)
nie karmić na siłę
nie podawać leków na apetyt
Epidemiologia
• Przed 10-cioma laty: 1/ 1.000
żywych urodzeń
• obecnie 0,5 / 1.000 żywych
urodzeń
Etiopatogeneza
Wiele mechanizmów, wieloczynnikowa.
Wiele czynników niekorzystnych w jednym czasie
prowadzących do zgonów.
Początek już w ciąży:
- wszystko co obniża saturację krwi tętniczej
(banalna
skąpoobjawowa infekcja układu moczowego- niedokrwistość)
- codzienne palenie papierosów
poród:
- za szybki (uliczne, z użyciem Oxytocyny)
* urodzone przedwcześnie
* urodzone z hipotrofią
* urodzone z eutrofią o czasie
masa ciała o niczym nie świadczy
SIC patologia 1 r. ż.
Najczęściej do zgonu
2- 4 mż
usamodzielnianie się od matki, wówczas brakuje
minerałów od matki, fizjologiczny spadek
odporności.
Czynniki ryzyka SIDS
• Czynniki niezależne
a. Dające się modyfikować /usunąć
- Czynne i bierne palenie tytoniu przez matkę
- Niska urodzeniowa masa ciała dziecka
- Niski status społeczno-ekonomiczny rodziny
- Pozycja dziecka na brzuchu w czasie snu
- Spanie dziecka razem z rodzicami
b. Nie dające się modyfikować
- Wcześniejsze przypadki SIDS w rodzinie
- Męska płeć
Czynniki ryzyka SIDS
• Czynniki dopełniające
a. Dające się modyfikować/ usunąć
- Przegrzewanie dziecka
- Niedostateczna opieka przedporodowa
- Bardzo młody wiek matki
- Niski stopień wykształcenia matki
- Infekcja górnych dróg oddechowych
b. Nie dające się modyfikować
- Chłodna pora roku
- Wiek od 2 do 4 miesięcy
Grupy ryzyka:
• Bardzo słabe dzieci:
- wcześniaki
- bliźniaki
- dzieci matek palących
- dzieci matek narkomanek
- dzieci matek chorych przewlekle
- dzieci z zespołem ALTE
• Rodzeństwo z SIDS
ALTE
Stan z bezdechem, któremu towarzyszy zmiana
koloru skóry oraz zaburzenia napięcia
mięśniowego
(wiotkie lub sztywne).
ALTE może towarzyszyć każdej jednostce
chorobowej:
- zapaleniu opon mózgowo- rdzeniowych
- drgawkom
- wadom serca
Profilaktyka
Należy przekazać rodzicom wiedzę dotyczącą:
1) prawidłowej pielęgnacji niemowląt, ze
szczególnym zaleceniem układania ich do snu
na plecach we własnym łóżeczku oraz
2) skutków złych zachowań zdrowotnych- przede
wszystkim - palenia tytoniu w rodzinie
Ogólna profilaktyka nagłych zgonów
Gdy grupy ryzyka- ułożenie na plecach
- nie zaleca się pozycji na
boku
- zakaz palenia
- odpowiednia temperatura
- karmienie piersią
Podać glukozę przed snem!
Domowe monitory nie zabezpieczają niemowląt
przed wystąpieniem nagłego zgonu.
Stosowane są tylko z określonych wskazań :
- u wcześniaków z bezdechami
- u niemowląt z chorobami przebiegającymi z
zaburzeniami krążeniowo- oddechowymi
- u niemowląt po ALTE