Skierowanie na
Skierowanie na
badania lekarskie
badania lekarskie
Ilona Jankowska
Ilona Jankowska
Nr albumu: 150528
Nr albumu: 150528
Kierunek: Zarządzanie
Kierunek: Zarządzanie
Rok II
Rok II
KODEKS PRACY
KODEKS PRACY
Obowiązkowe badania
Obowiązkowe badania
lekarskie:
lekarskie:
wstępne,
wstępne,
okresowe,
okresowe,
kontrolne,
kontrolne,
końcowe.
końcowe.
Obowiązki pracownika i
Obowiązki pracownika i
pracodawcy
pracodawcy
Zgodnie z art. 211 pkt 5 k.p. jednym z podstawowych obowiązków
pracownika jest poddawanie się wstępnym, okresowym, kontrolnym,
innym zleconym badaniom lekarskim oraz stosowanie się do wskazań
lekarskich. Pracownik odmawiając poddania się badaniom narusza
podstawowe obowiązki pracownicze, co może stanowić nawet
podstawę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Na pracodawcy, z drugiej strony, ciąży obowiązek niedopuszczenia
do pracy pracownika, bez aktualnego orzeczenia lekarskiego
stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na zajmowanym
stanowisku (art. 229 §4 k.p.). Jeżeli zatem pracownik odmawia
poddania się badaniom, pracodawca nie może dopuścić go do pracy,
przy czym za czas niewykonywania pracy z tego powodu
pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie.
Pracodawca dopuszczający pracownika do pracy bez aktualnych
badań narusza przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. Na
podstawie art. 283 §1 k.p., może na niego zostać nałożona kara
grzywny w wysokości od 1.000 zł do 30.000 zł. Ponadto, w razie
wystąpienia wypadku przy pracy, dopuszczenie do pracy pracownika
bez aktualnego zaświadczenia może zostać uznane za przyczynę
zewnętrzną wypadku przy pracy.
Przeprowadzenie badań
Przeprowadzenie badań
Na podstawie ustawy z 27 czerwca 1997 r. o
Na podstawie ustawy z 27 czerwca 1997 r. o
służbie medycyny pracy:
służbie medycyny pracy:
Badania wykonuje się na podstawie pisemnej umowy zawartej
pomiędzy pracodawcą a podstawową jednostką służby medycyny
pracy, a koszty ich przeprowadzenia ponosi pracodawca.
Profilaktyczne badania lekarskie przeprowadza się w godzinach
Profilaktyczne badania lekarskie przeprowadza się w godzinach
pracy. Za czas wykonania badań, pracownik zachowuje prawo do
pracy. Za czas wykonania badań, pracownik zachowuje prawo do
wynagrodzenia. Jeżeli z wykonaniem badania łączy się konieczność
wynagrodzenia. Jeżeli z wykonaniem badania łączy się konieczność
podróży do innej miejscowości, pracodawca powinien zwrócić
podróży do innej miejscowości, pracodawca powinien zwrócić
pracownikowi koszty przejazdu.
pracownikowi koszty przejazdu.
Pracownika na badania lekarskie kieruje pracodawca wydając mu
Pracownika na badania lekarskie kieruje pracodawca wydając mu
skierowanie.
skierowanie.
Orzeczenie lekarskie wydane w rezultacie badania lekarskiego
Orzeczenie lekarskie wydane w rezultacie badania lekarskiego
stwierdza, czy istnieją przeciwwskazania do pracy na danym
stwierdza, czy istnieją przeciwwskazania do pracy na danym
stanowisku, czy też takich przeciwwskazań brak.
stanowisku, czy też takich przeciwwskazań brak.
Skierowanie na badania lekarskie
Skierowanie na badania lekarskie
w szczególności powinno
w szczególności powinno
zawierać:
zawierać:
1.
1.
szczegółowe określenie rodzaju badania jakie ma być
szczegółowe określenie rodzaju badania jakie ma być
wykonane,
wykonane,
2.
2.
w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników
w przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników
przenoszonych na inne stanowisko – określenie stanowiska
przenoszonych na inne stanowisko – określenie stanowiska
pracy, na jakim pracownik ma być zatrudniony,
pracy, na jakim pracownik ma być zatrudniony,
3.
3.
w przypadku pracowników zatrudnionych – określenie
w przypadku pracowników zatrudnionych – określenie
stanowiska pracy na jakim pracownik jest zatrudniony,
stanowiska pracy na jakim pracownik jest zatrudniony,
4.
4.
informacja o czynnikach szkodliwych dla
informacja o czynnikach szkodliwych dla
zdrowia oraz warunkach uciążliwych jakie
zdrowia oraz warunkach uciążliwych jakie
towarzyszą pracy na wykonywanym
towarzyszą pracy na wykonywanym
stanowisku.
stanowisku.
Ponowne badanie
Ponowne badanie
Jeśli pracownik lub pracodawca nie zgadza się z treścią
Jeśli pracownik lub pracodawca nie zgadza się z treścią
wydanego zaświadczenia lekarskiego ma on prawo wystąpić w
wydanego zaświadczenia lekarskiego ma on prawo wystąpić w
ciągu 7 dni od wydania zaświadczenia o przeprowadzenie
ciągu 7 dni od wydania zaświadczenia o przeprowadzenie
ponownego badania.
ponownego badania.
Wniosek należy złożyć za pośrednictwem lekarza, który wydał
Wniosek należy złożyć za pośrednictwem lekarza, który wydał
zaświadczenie.
zaświadczenie.
Ponowne badanie przeprowadza wojewódzki ośrodek medycyny
Ponowne badanie przeprowadza wojewódzki ośrodek medycyny
pracy w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
pracy w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Orzeczenie wydane na podstawie ponownego badania jest
Orzeczenie wydane na podstawie ponownego badania jest
ostateczne i na jego podstawie lekarz wydaje zaświadczenie.
ostateczne i na jego podstawie lekarz wydaje zaświadczenie.
Badania wstępne
Badania wstępne
Zgodnie z art. 229 §1 k.p., :
Zgodnie z art. 229 §1 k.p., :
Badaniom wstępnym podlegają osoby przyjmowane do pracy,
Badaniom wstępnym podlegają osoby przyjmowane do pracy,
pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowisko pracy albo
pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowisko pracy albo
pracownicy przenoszeni na stanowisko pracy, na którym występują
pracownicy przenoszeni na stanowisko pracy, na którym występują
czynniki szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia.
czynniki szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia.
Zwolnieni z tego obowiązku są pracownicy, którzy są ponownie
Zwolnieni z tego obowiązku są pracownicy, którzy są ponownie
przyjmowani do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko
przyjmowani do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko
lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, bezpośrednio po
lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, bezpośrednio po
rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę.
rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę.
Wstępne badania lekarskie mają na celu ustalenie, czy fizyczne i
Wstępne badania lekarskie mają na celu ustalenie, czy fizyczne i
psychiczne cechy kandydata na pracownika, umożliwiają mu
psychiczne cechy kandydata na pracownika, umożliwiają mu
wykonywanie powierzanych obowiązków. Sprawdzają czy u badanej
wykonywanie powierzanych obowiązków. Sprawdzają czy u badanej
osoby nie występuje choroba mogąca stanowić zagrożenie dla zdrowia
osoby nie występuje choroba mogąca stanowić zagrożenie dla zdrowia
lub bezpieczeństwa innych osób.
lub bezpieczeństwa innych osób.
Pracodawca, który bez właściwego orzeczenia lekarskiego dopuszcza
Pracodawca, który bez właściwego orzeczenia lekarskiego dopuszcza
pracownika do wykonywania obowiązków, nie przestrzega przepisów,
pracownika do wykonywania obowiązków, nie przestrzega przepisów,
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od
zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od
1.000 zł do 30.000 zł.
1.000 zł do 30.000 zł.
Badania okresowe
Badania okresowe
Zgodnie z art. 229 §2 k.p.:
Zgodnie z art. 229 §2 k.p.:
Badaniom okresowym podlegają wszyscy pracownicy.
Badaniom okresowym podlegają wszyscy pracownicy.
Ich częstotliwość oraz zakres uregulowany jest w Rozporządzeniu
Ich częstotliwość oraz zakres uregulowany jest w Rozporządzeniu
Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. Lekarz
Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. Lekarz
przeprowadzający badanie może jednak poszerzyć zakres badań oraz
przeprowadzający badanie może jednak poszerzyć zakres badań oraz
wyznaczyć krótszy termin następnego badania niż wynikający ze
wyznaczyć krótszy termin następnego badania niż wynikający ze
wskazówek zawartych w rozporządzeniu. Nie jest więc możliwe
wskazówek zawartych w rozporządzeniu. Nie jest więc możliwe
określenie z góry, jak często będzie pojawiała się konieczność ich
określenie z góry, jak często będzie pojawiała się konieczność ich
przeprowadzenia. Określa to bowiem każdorazowo lekarz w zależności
przeprowadzenia. Określa to bowiem każdorazowo lekarz w zależności
od stanu zdrowia pracownika oraz warunków pracy na zajmowanym
od stanu zdrowia pracownika oraz warunków pracy na zajmowanym
przez niego stanowisku. W przypadku pracy bez określonych czynników
przez niego stanowisku. W przypadku pracy bez określonych czynników
narażenia, badania okresowe powinny być przeprowadzane co 5 lat.
narażenia, badania okresowe powinny być przeprowadzane co 5 lat.
Szczególnym przypadkiem badań okresowych są badania
Szczególnym przypadkiem badań okresowych są badania
pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia na działanie
pracowników zatrudnionych w warunkach narażenia na działanie
substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających. Takich
substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających. Takich
pracowników należy skierować na badania okresowe po zaprzestaniu
pracowników należy skierować na badania okresowe po zaprzestaniu
przez nich pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub
przez nich pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub
pyłami.
pyłami.
Na badania lekarskie powinien również zostać skierowany pracownik,
Na badania lekarskie powinien również zostać skierowany pracownik,
któremu pracodawca zamierza powierzyć inną rodzajowo pracę niż
któremu pracodawca zamierza powierzyć inną rodzajowo pracę niż
określona w umowie o pracę. Nie ma tutaj znaczenia, że praca ma być
określona w umowie o pracę. Nie ma tutaj znaczenia, że praca ma być
wykonywana jedynie czasowo.
wykonywana jedynie czasowo.
Badania kontrolne
Badania kontrolne
Zgodnie z art. 229 §2 k.p.:
Zgodnie z art. 229 §2 k.p.:
Obowiązek wykonania badań kontrolnych powstaje w przypadku niezdolności do
Obowiązek wykonania badań kontrolnych powstaje w przypadku niezdolności do
pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni.
pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni.
Ich celem jest ustalenie, czy pracownik po chorobie zdolny jest wykonywać prace
Ich celem jest ustalenie, czy pracownik po chorobie zdolny jest wykonywać prace
na swoim stanowisku. Badania te należy przeprowadzić nawet jeśli pracownik
na swoim stanowisku. Badania te należy przeprowadzić nawet jeśli pracownik
posiada aktualne badania okresowe. Po powrocie pracownika z choroby
posiada aktualne badania okresowe. Po powrocie pracownika z choroby
pracodawca powinien niezwłocznie skierować go na takie badania.
pracodawca powinien niezwłocznie skierować go na takie badania.
Odmowa poddania się badaniom kontrolnym stanowi naruszenie podstawowych
Odmowa poddania się badaniom kontrolnym stanowi naruszenie podstawowych
obowiązków pracowniczych i może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o
obowiązków pracowniczych i może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o
pracę bez wypowiedzenia. Uzasadnia również niedopuszczenie pracownika do
pracę bez wypowiedzenia. Uzasadnia również niedopuszczenie pracownika do
pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia. Skierowanie na takie badania
pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia. Skierowanie na takie badania
nie może również zostać potraktowane, jako szykana ze strony pracodawcy.
nie może również zostać potraktowane, jako szykana ze strony pracodawcy.
Obowiązki pracodawcy w przedmiocie badań profilaktycznych pracowników
Obowiązki pracodawcy w przedmiocie badań profilaktycznych pracowników
obejmują zarówno obowiązek skierowania na badania, jak i zastosowanie się do
obejmują zarówno obowiązek skierowania na badania, jak i zastosowanie się do
wniosków profilaktycznych (np. odsunięcie od pracy, przeniesienie do innej
wniosków profilaktycznych (np. odsunięcie od pracy, przeniesienie do innej
pracy).
pracy).
Pracodawca ponosi koszty finansowe związane z badaniami oraz jest
Pracodawca ponosi koszty finansowe związane z badaniami oraz jest
zobowiązany do prowadzenia dokumentacji badań lekarskich. Okresowe i
zobowiązany do prowadzenia dokumentacji badań lekarskich. Okresowe i
kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach
kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach
pracy
pracy
Badania końcowe
Badania końcowe
Zgodnie z art. 229 §5 pkt 2 k.p.:
Zgodnie z art. 229 §5 pkt 2 k.p.:
Badania końcowe przeprowadzane są na
Badania końcowe przeprowadzane są na
wniosek pracownika, którego stosunek
wniosek pracownika, którego stosunek
pracy uległ rozwiązaniu, jeżeli pracował
pracy uległ rozwiązaniu, jeżeli pracował
on w warunkach narażenia na działanie
on w warunkach narażenia na działanie
substancji i czynników rakotwórczych lub
substancji i czynników rakotwórczych lub
pyłów zwłókniających. Badania takie
pyłów zwłókniających. Badania takie
mogą być pomocne przy ustaleniu, czy
mogą być pomocne przy ustaleniu, czy
cierpi on na chorobę zawodową. Wyniki
cierpi on na chorobę zawodową. Wyniki
tych badań należy przechowywać w
tych badań należy przechowywać w
aktach osobowych byłego pracownika.
aktach osobowych byłego pracownika.
Badania lekarskie kandydatów do
Badania lekarskie kandydatów do
szkół ponadgimnazjalnych
szkół ponadgimnazjalnych
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI
SPOŁECZNEJ
SPOŁECZNEJ
z dnia 15 września 1997 r. określa zasady w
z dnia 15 września 1997 r. określa zasady w
sprawie przeprowadzania badań lekarskich kandydatów do szkół
sprawie przeprowadzania badań lekarskich kandydatów do szkół
ponadpodstawowych lub wyższych, uczniów tych szkół oraz
ponadpodstawowych lub wyższych, uczniów tych szkół oraz
studentów i uczestników studiów doktoranckich, którzy w trakcie
studentów i uczestników studiów doktoranckich, którzy w trakcie
praktycznej nauki zawodu lub studiów są narażeni na działanie
praktycznej nauki zawodu lub studiów są narażeni na działanie
czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla
czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla
zdrowia, oraz sposobu dokumentowania tych badań.
zdrowia, oraz sposobu dokumentowania tych badań.
Badania lekarskie kandydatów do
Badania lekarskie kandydatów do
szkół ponadgimnazjalnych
szkół ponadgimnazjalnych
Skierowanie na badania lekarskie wydaje odpowiednio szkoła
Skierowanie na badania lekarskie wydaje odpowiednio szkoła
ponadpodstawowa, szkoła wyższa lub jednostka uprawniona do prowadzenia
ponadpodstawowa, szkoła wyższa lub jednostka uprawniona do prowadzenia
studiów doktoranckich, zwane "placówkami dydaktycznymi". Badania te
studiów doktoranckich, zwane "placówkami dydaktycznymi". Badania te
finansowane są z dotacji na organizację i realizację zadań z zakresu medycyny
finansowane są z dotacji na organizację i realizację zadań z zakresu medycyny
pracy i są bezpłatne zarówno dla badanej osoby jak i wydającej skierowanie
pracy i są bezpłatne zarówno dla badanej osoby jak i wydającej skierowanie
szkoły.
szkoły.
Skierowanie powinno zawierać informacje o czynnikach szkodliwych,
Skierowanie powinno zawierać informacje o czynnikach szkodliwych,
uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia, występujących w miejscach
uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia, występujących w miejscach
odbywania praktycznej nauki zawodu, studiów lub studiów doktoranckich.
odbywania praktycznej nauki zawodu, studiów lub studiów doktoranckich.
Zaświadczenie, przekazuje się kandydatowi do szkoły ponadpodstawowej lub
Zaświadczenie, przekazuje się kandydatowi do szkoły ponadpodstawowej lub
uczniowi tej szkoły, kandydatowi na studia w szkole wyższej, studentowi szkoły
uczniowi tej szkoły, kandydatowi na studia w szkole wyższej, studentowi szkoły
wyższej, uczestnikowi studiów doktoranckich oraz odpowiednio placówce
wyższej, uczestnikowi studiów doktoranckich oraz odpowiednio placówce
dydaktycznej, która wydała skierowanie na badanie lekarskie. W przypadku gdy
dydaktycznej, która wydała skierowanie na badanie lekarskie. W przypadku gdy
osoba, której zaświadczenie dotyczy, nie posiada pełnej zdolności do czynności
osoba, której zaświadczenie dotyczy, nie posiada pełnej zdolności do czynności
prawnych, zaświadczenie wydaje się jej przedstawicielowi ustawowemu.
prawnych, zaświadczenie wydaje się jej przedstawicielowi ustawowemu.
Osoby, które nie godzą się z treścią wydanych zaświadczeń, mogą w terminie 7
Osoby, które nie godzą się z treścią wydanych zaświadczeń, mogą w terminie 7
dni od dnia otrzymania zaświadczenia wystąpić za pośrednictwem lekarza,
dni od dnia otrzymania zaświadczenia wystąpić za pośrednictwem lekarza,
który wydał to zaświadczenie, do wojewódzkiego lub międzywojewódzkiego
który wydał to zaświadczenie, do wojewódzkiego lub międzywojewódzkiego
ośrodka medycyny pracy, z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania.
ośrodka medycyny pracy, z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania.
Badania lekarskie kandydatów do
Badania lekarskie kandydatów do
szkół ponadgimnazjalnych
szkół ponadgimnazjalnych
Lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne określa
Lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne określa
ich zakres i wyznacza termin następnego badania na
ich zakres i wyznacza termin następnego badania na
podstawie:
podstawie:
1.
1.
Oceny potencjalnych lub istniejących zagrożeń zdrowia, występujących w
Oceny potencjalnych lub istniejących zagrożeń zdrowia, występujących w
miejscu odbywania praktycznej nauki zawodu, studiów lub studiów
miejscu odbywania praktycznej nauki zawodu, studiów lub studiów
doktoranckich,
doktoranckich,
2.
2.
Wskazówek metodycznych w sprawie przeprowadzania badań
Wskazówek metodycznych w sprawie przeprowadzania badań
profilaktycznych pracowników, określonych w odrębnych przepisach,
profilaktycznych pracowników, określonych w odrębnych przepisach,
3.
3.
Przepisów określających prace wzbronione młodocianym oraz prace
Przepisów określających prace wzbronione młodocianym oraz prace
dozwolone w celu odbycia przygotowania zawodowego, mające
dozwolone w celu odbycia przygotowania zawodowego, mające
zastosowanie w miejscu odbywania praktycznej nauki zawodu lub praktyki
zastosowanie w miejscu odbywania praktycznej nauki zawodu lub praktyki
zawodowej.
zawodowej.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
BIBLIOGRAFIA:
BIBLIOGRAFIA:
Dziennik Ustaw z 1997 roku
Dziennik Ustaw z 1997 roku
www.bankier.pl
www.bankier.pl
www.prawo-pracy.pl/profilaktyczne_badania_pracownikow-a-98.html
www.prawo-pracy.pl/profilaktyczne_badania_pracownikow-a-98.html
www.prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-
www.prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-
eksperta/artykul/badania;lekarskie;pracownika,91,0,459867.html
eksperta/artykul/badania;lekarskie;pracownika,91,0,459867.html
www.vat.pl/badania_lekarskie_umowa_o_prace_pracownicy_i_zus_7232.
www.vat.pl/badania_lekarskie_umowa_o_prace_pracownicy_i_zus_7232.
php
php
www.kuratorium.waw.pl/pl/news/2485/badania-lekarskie-kandydat
www.kuratorium.waw.pl/pl/news/2485/badania-lekarskie-kandydat
%C3%B3w-do-szk%C3%B3%C5%82-ponadgimnazjalnych.html
%C3%B3w-do-szk%C3%B3%C5%82-ponadgimnazjalnych.html