Polityka strukturalna Unii

Europejskiej

TERESA KUBAS - HUL

POMOC

Fundusze Strukturalne

Inicjatywy Wspólnotowe

Fundusz Spójności

Europejski Fundusz

Rozwoju Regionalnego

Europejski Fundusz

Orientacji i Gwarancji

Rolnej

Europejski Fundusz

Społeczny

Finansowy Instrument

Rozwoju Rybołówstwa

LEADER

EQUAL

INTERREG

URBAN

CELE

Wsparcie regionów

upośledzonych gospodarczo
(70%) globalnego budżetu)
135,9 mld EURO
2)

Regiony w trakcie

restrukturyzacji gospodarczej
22,5 mld EURO
3)

Rozwój zatrudnienia i

zasobów ludzkich 24,05 mld
EURO

CEL

CEL 2

CEL 1

Podstawy prawne



Rozporządzenie Rady Nr
1260/1999 z 21 czerwca 1999
roku, wprowadzające ogólne
przepisy w sprawie funduszy
strukturalnych.

odstawowe zasady funkcjonowania

funduszy strukturalnych.



Zgodnie z Rozporządzeniem środki z funduszy

strukturalnych powinny przyczyniać się do

osiągnięcia trzech celów priorytetowych polityki

strukturalnej Unii Europejskiej:



CEL 1: promowania rozwoju i strukturalnego

dostosowania regionów opóźnionych w rozwoju;



CEL 2: wspierania gospodarczej i społecznej

konwersji

obszarów

stojących

obliczu

problemów strukturalnych;



CEL 3: wspierania adaptacji i modernizacji

polityk i systemów kształcenia, szkolenia

i zatrudnienia.

odział

rodków na

poszczególne Cele



69,7 %

funduszy strukturalnych

alokowanych będzie na

Cel 1.



11,5 %

funduszy strukturalnych

alokowanych będzie na

Cel 2.



13,2 %

funduszy strukturalnych

alokowanych będzie na

Cel 3.

Cel 1 (o charakterze

terytorialnym)



Wspieranie rozwoju i dostosowań strukturalnych

regionów opóźnionych w rozwoju w których

poziom PKB na jednego mieszkańca,

mierzony parytetem siły nabywczej i

obliczany na podstawie danych Wspólnoty

za ostatnie trzy lata, jest niższy od 75%

średniej unijnej)

oraz słabo zaludnionych

regionów północnych, gdzie

gęstość

zaludnienia nie przekracza 8 osób na km

. W

ramach Celu 1 w latach 2000-2006 przeznaczono

dla tych regionów

69,7% globalnych środków

będących w dyspozycji funduszy strukturalnych

Działania finansowane

w ramach Celu 1



Europejski Funduszu Rozwoju
Regionalnego (ERDF),



Europejski Fundusz Społeczny (ESF),



Sekcji Orientacji Europejskiego
Funduszu Orientacji i Gwarancji
Rolnej (EAGGF)



Finansowy Instrument Sterowania
Rybołówstwem (FIFG)

Cel 2 (o charakterze

terytorialnym)



dotyczy wspierania ekonomicznej i

społecznej konwersji regionów

przeżywających trudności strukturalne

i dokonujących przeobrażeń (np.

obszary przechodzące zmiany

społeczno-gospodarcze w sektorze

przemysłowym i usługowym,

upadające obszary wiejskie, obszary

miejskie znajdujące się w trudnej

sytuacji oraz objęte kryzysem obszary

zależne od rybołówstwa

Cel 2



Europejski Fundusz Rozwoju

Regionalnego



Europejskiego Funduszu

Społecznego



przeznaczono 11,5% globalnej

kwoty

Cel 3 (o charakterze

horyzontalnym)



pomoc na rzecz adaptacji i
modernizacji polityki systemów
oświaty, szkolenia zawodowego i
zatrudnienia.



12,3%

wszystkich

środków

funduszy strukturalnych

Inicjatywy wspólnotowe

Interreg III

URBAN II

EQUAL

LEADER +

Interreg III



promuje

nadgraniczną,

międzynarodową i międzyregionalną

współpracę,

pomyślaną jako partnerstwo

ponad granicami,



mającą na celu zrównoważony i harmonijny

rozwój obszarów położonych przy

granicach państw lub regionów.



Środki na realizację programu pochodzą z

Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego

URBAN II



wspieranie nowych strategii na rzecz

ekonomicznej i społecznej odnowy
obszarów miejskich zagrożonych
lub

dotkniętych

zjawiskami

bezrobocia

strukturalnego

przejawami patologii społecznej.



Program

ten jest finansowany z

zasobów

Europejskiego Funduszu

Rozwoju Regionalnego.

EQUAL



Testowanie i popieranie w drodze współpracy

ponadnarodowej

nowych

sposobów

zwalczania

wszystkich form dyskryminacji i nierówności na rynku

pracy, zarówno wobec osób zatrudnionych, jak i

poszukujących pracy.



Zakres tematyczny EQUAL obejmuje osiem tematów,

wpisujących się w treść czterech filarów Europejskiej

Strategii Zatrudnienia (zdolność do zatrudnienia,

przedsiębiorczość, zdolności przystosowawcze firm i

pracowników, równość szans) oraz jeden temat,

dotyczący osób ubiegających się o status uchodźcy.



Inicjatywa

jest

finansowana

środków

Europejskiego Funduszu Społecznego

LEADER +



wspieranie działań innowacyjnych na rzecz

rozwoju stref wiejskich w ubogich regionach

Unii Europejskiej w celu wypracowania nowych,

lokalnych strategii zrównoważonego rozwoju.



Działania są inicjowane i przeprowadzane przez

„Lokalne Grupy Działania" (LGD), w których

biorą udział partnerzy społeczni i ekonomiczni

sektora publicznego i prywatnego.



Program ten jest finansowany z zasobów

Europejskiego Funduszu Orientacji i
Gwarancji Rolnej- Sekcji Orientacji.

Podstawowe zasady

funkcjonowania funduszy

strukturalnych



Zasada subsydiarności



Zasada koncentracji



Zasada programowania
wieloletniego



Zasada partnerstwa



Zasada dodatkowości

Zasada subsydiarności

POMOCNICZOŚCI



Wspólnota, w dziedzinach, które nie

podlegają jej wyłącznej właściwości,

podejmuje działania jedynie wówczas i

tylko wtedy, kiedy cele zamierzonego

działania nie mogą zostać zrealizowane

w sposób wystarczający przez państwa

członkowskie



włączenie niższych szczebli władz

publicznych w zarządzanie

realizowanymi programami

Zasada koncentracji



przeznaczenia środków z funduszy

strukturalnych na ograniczoną liczbę celów,



wyselekcjonowaniu regionów dotkniętych

najpoważniejszymi problemami na podstawie

odpowiednio dobranych kryteriów,



koncentracji wsparcia w regionach

opóźnionych w rozwoju w najmniej

zamożnych krajach UE.



Jest to wynikiem rozdziału środków w oparciu o

poziom zamożności państwa i regionu oraz
znaczenie ich strukturalnych problemów.

Zasada programowania

wieloletniego



Zasada ta ma na celu wypracowywanie

wieloletnich programów rozwoju,

zgodnie z partnerskim procesem

decyzyjnym.



Po zatwierdzeniu przez Komisję

Europejską programy te są wdrażane pod

kierunkiem państw beneficjentów

zgodnie z postanowieniami rozporządzeń

wspólnotowych odnoszących się do

funduszy strukturalnych

Zasada programowania

wieloletniego

C.D



Plan rozwoju

przygotowana przez

państwo członkowskie analiza sytuacji w
świetle celów polityki strukturalnej UE,
jak również potrzeb priorytetowych
służących osiągnięciu tych celów, wraz
ze strategią, planowanymi działaniami
priorytetowymi,

ich

szczegółowymi

celami i odpowiadającymi im środkami
finansowymi.

Zasada programowania

wieloletniego

C.D

–

Podstawy

Wsparcia

Wspólnoty

(Community Support Framework – CSF)

dokument

przyjęty

przez

Komisję

Europejską w uzgodnieniu z państwem
członkowskim,

określający

strategię

priorytety działań funduszy strukturalnych i
państwa

członkowskiego,

ich

cele

szczegółowe, wielkość wkładu funduszy i
innych środków finansowych. Podzielony jest
na priorytety i wdrażany za pomocą jednego
lub kilku programów operacyjnych).

Zasada partnerstwa



obowiązek

uzgadniania

wszystkich

ustaleń

trakcie

przechodzenia

poprzez

kolejne

etapy

procedury

programowania. Partnerami powinni być
tutaj przedstawiciele władz publicznych,
środowisk

społeczno-gospodarczych,

inwestorów,

instytucji

bankowych,

organizacji

zawodowych,

wyższych

uczelni.

Zasada dodatkowości



pomoc Unii Europejskiej uzupełnia
środki zgromadzone na dane
działanie przez władze lokalne,
regionalne lub krajowe.



pomoc wspólnotowa ma być
uzupełnieniem środków
wydatkowanych przez państwa
członkowskie

Instrumenty polityki

strukturalnej UE



Europejski

Fundusz

Rozwoju

Regionalnego (ERDF)



- Europejski Fundusz Społeczny (ESF)

Sekcja

Orientacji

Europejskiego

Funduszu

Orientacji

i Gwarancji Rolnej (EAGGF)



- Finansowy Instrument Sterowania

Rybołówstwem (FIFG)

Europejski Fundusz Rozwoju

Regionalnego (ERDF)



inwestycje produkcyjne umożliwiające tworzenie lub

utrzymywanie trwałego zatrudnienia,



inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnego oraz tworzenia i

zabezpieczania trwałych miejsc pracy, jak też działalności

średnich i małych przedsiębiorstw,



infrastrukture,



rozwój turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury, ochrony i

poprawy stanu środowiska,



sfera badawczo – rozwojowej,

rozwój społeczeństwa informacyjnego.

Sekcja Orientacji Europejskiego

Funduszu Orientacji

i Gwarancji Rolnej (EAGGF)



W ramach funduszu współfinansowane są:



inwestycje w gospodarstwach rolnych,



pomoc dla młodych rolników i szkolenie zawodowe,



pomoc na rzecz wcześniejszego przechodzenia na

emeryturę,



pomoce kompensacyjne dla obszarów o niekorzystnych

warunkach gospodarowania lub dla obszarów objętych

uwarunkowaniami środowiskowymi,



środki rolno-środowiskowe,



poprawa przetwórstwa i komercjalizacji gospodarstw

rolnych,



rozwój i przetwarzanie zasobów leśnych,



rozwój obszarów wiejskich

Finansowy Instrument Sterowania

Rybołówstwem



uzyskanie równowagi pomiędzy nakładem

połowowym a dostępnymi i odtwarzalnymi zasobami ryb,



modernizacji i odnowy floty rybackiej,



poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa na statkach

rybackich i w portach,



poprawy jakości ryb i produktów rybnych oraz wzrostu

wartości dodanej ryb i produktów rybnych,

ożywienia obszarów zależnych od rybołówstwa oraz

zależnych od chowu i hodowli ryb,

rozwoju akwakultury,



ochrony obszarów morskich,



wyposażenia portów rybackich,



promocji produktów rybnych i wzrostu spożycia ryb w

Polsce.

Europejski Fundusz Społeczny



- aktywną politykę rynku pracy,



- przeciwdziałanie

zjawisku

wykluczenia społecznego,



- kształcenie ustawiczne,



doskonalenie

kadr

gospodarki

(promocja potencjału adaptacyjnego)

oraz rozwój przedsiębiorczości,



zwiększenie dostępu i uczestnictwa

kobiet w rynku pracy

kład finansowy funduszy



- działanie

nie

może

jednocześnie

otrzymywać finansowego wkładu z więcej

niż jednego funduszu,



- działanie lub operacja może w tym samym

czasie korzystać ze współfinansowania

z funduszu

strukturalnego

jedynie

ramach jednego z Celów,



- żadna operacja nie może korzystać ze

współfinansowania z Funduszu w ramach

Celu 1, 2 lub i 3 jednocześnie w ramach

Inicjatyw Wspólnoty.

Pułapy wielkości wkładu

funduszy

– Cel 1



maksimum

75%

całkowitego,

kwalifikującego się kosztu, i przynajmniej 50%

kwalifikujących się wydatków publicznych.



Jeżeli regiony położone są w państwach

objętych

pomocą

ramach

Funduszu

Spójności, to wkład Wspólnoty może wzrosnąć

do 80% całkowitego, kwalifikującego się

kosztu i maksymalnie do 85% kwalifikującego

się kosztu w przypadku regionów najbardziej

oddalonych i wysp greckich,

Podstawy prawne

–

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego

i Rady Nr 1261/1999 z 21 czerwca 1999

roku w sprawie Europejskiego Funduszu

Rozwoju

Regionalnego,

zastąpione

Rozporządzeniem

Parlamentu

Europejskiego i Rady

Nr 1783

/1999 z 12

lipca 1999 roku;

–

Rozporządzenie

Parlamentu

Europejskiego i Rady Nr 1262/1999 z 21

czerwca

1999

roku

sprawie

Europejskiego

Funduszu

Społecznego,

zastąpione Rozporządzeniem Parlamentu

Europejskiego i Rady Nr

1784/1999 z 12

lipca 1999 roku;

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i

Rady nr 1784/1999/WE w sprawie

Europejskiego Funduszu Społecznego



Rozporządzenie 1784/99 precyzuje zadania
Europejskiego Funduszu Społecznego zgodnie
z którymi, jego działania winny być zorientowane na
zapobieganie i przeciwdziałanie bezrobociu oraz na
rozwijanie potencjału kadrowego i integrację społeczną
rynku pracy. Fundusz pełni rolę „finansowego
ramienia” Europejskiej Strategii Zatrudnienia oraz
ogłaszanych corocznie wytycznych w sprawie
zatrudnienia. Rozporządzenie 1784/99 określa również
obszary wsparcia, w ramach których koncentruje się
pomoc EFS oraz definiuje działania spełniające kryteria
kwalifikujące się do objęcia pomocą strukturalną

Rozporządzenie Komisji nr 1685/2000

z dnia 28 lipca 2000 r

. w sprawie

szczegółowych zasad wdrażania rozporządzenia

Rady nr 1260/1999 w zakresie uznawania wydatków

na działania współfinansowane z funduszy

strukturalnych



Rozporządzenie

definiuje zasady, które

powinny

być

stosowane

przy

określaniu kwalifikowania wydatków

zgodnie

formami

pomocy

określonymi

art.

lit.

Rozporządzenia nr 1260/1999.



Zgodnie z Rozporządzeniem nr
1685/2000 istnieje 12 zasad
kwalifikowania się wydatków.

ZASADY KWALIFIKOWANIA

WYDATKÓW



Zasada nr 1-12 :



wydatki obecnie dokonywane



księgowanie dochodów i wpływy gotówkowe



opłaty finansowe i inne oraz wydatki prawne



zakup wyposażenia używanego



zakup ziemi, zakup nieruchomości



VAT i inne podatki oraz opłaty



venture capital i fundusze pożyczkowe



Fundusze poręczeniowe



Leasing



koszty wynikające z zarządzania i wdrażania funduszy

strukturalnych



kwalifikowanie się działań w zależności od ich

lokalizacji



Rozporządzenie Komisji nr

1159/2000

z 30 maja

2000 r. w sprawie działań informacyjnych i

promocyjnych podejmowanych przez państwa

członkowskie i dotyczące pomocy z Funduszy

Strukturalnych



Rozporządzenie zawiera ogólne zasady
i zakres informacji i promocji
dotyczącej pomocy z EFS.



Rozporządzenie definiuje, przepisy
dotyczące technicznych środków
informacji i promocji, takich jak
billboardy, tablice pamiątkowe,
plakaty, materiały informacyjne,
imprezy informacyjne i inne.

Rozporządzenie Komisji nr 438/2001 z dnia 2 marca

2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady dla

wdrożenia rozporządzenia Rady nr 1260/1999 w

sprawie systemów zarządzania i kontroli w zakresie

pomocy udzielanej w ramach funduszy

strukturalnych



Rozporządzenie określa systemy zarządzania i kontroli w

zakresie

pomocy

udzielanej

w ramach

funduszy

strukturalnych

zarządzanych

przez

państwa

członkowskie.



Określa formę w jakiej powinny być wystawiane

poświadczenia wydatków oraz nakłada wymóg

organizowania sprawdzania dokonywanych operacji.



Określa zasady dokonywania poświadczenia zamknięcia

pomocy oraz formę i zawartość przechowywanej

informacji księgowej i przedstawianej na żądanie

Komisji.



Załączniki do Rozporządzenia stanowią formularze

dotyczące: poświadczenia i bilansu wydatków oraz

wniosku o refundację.

Rozporządzenie Komisji nr 448/2001

z dnia 2 marca 20001 r.



Rozporządzenie dotyczy procedury

dokonywania korekt finansowych w

pomocy udzielanej w ramach Funduszy

Strukturalnych, którą administrują

państwa członkowskie. Dokument ten

ustanawia reguły postępowania w

przypadku

korekt

finansowych

dokonywanych

przez

państwa

członkowskie oraz korekt finansowych

dokonywanych przez Komisję.

Rozporządzenie Komisji (WE) nr

68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 roku



Rozporządzenie dotyczy pomocy
publicznej przeznaczonej na cele
szkoleniowe. Zawiera ono
uzasadnienie dopuszczalności
pomocy na szkolenia oraz
szczegółowe warunki
dopuszczalności pomocy

Rozporządzenie Komisji (WE) nr

69/2001 z dnia12 stycznia 2001



Rozporządzenie dotyczy szczegółowych
zasad stosowania pomocy publicznej de
minimis, która może być udzielona
przedsiębiorcy w ciągu trzech kolejnych
lat do wysokości 100 tys. Euro. Pomoc de
minimis nie wpływa na wymianę handlową
pomiędzy państwami UE i nie zniekształca
konkurencji.

Powyższy

dokument

ustanawia szczegółowe kryteria pomocy
de minimis.

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 70/2001 z

dnia 12 stycznia 2001



Rozporządzenie

określa

zasady

dopuszczalności pomocy dla małych i

średnich przedsiębiorstw oraz warunki

zwolnienia z notyfikacji programów

pomocowych oraz pomocy ad hoc.

Rozporządzenie

wyłącznie

zastosowanie

pomocy

inwestycje,

lub

świadczenia

określonych usług dla MŚP oraz

pokrycie kosztów udziału w targach.

Podstawy prawne

–

Rozporządzenie Rady

Nr 1263/1999

z 21

czerwca 1999 roku w sprawie Finansowego

Instrumentu Sterowania Rybołówstwa;

Rozporządzenie Rady

Nr 1257/1999

z 17 maja

1999 roku w sprawie wsparcia rozwoju

obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu

Orientacji i Gwarancji Rolnej,

–

Rozporządzenie Rady

Nr 1164/1994

z dnia

16 maja 1996 ustanawiające Fundusz

Spójności (ze zmianami).

Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego

Strategia

Rozwoju

Regionalnego
Województwa

Strategia

Rozwoju

Regionalnego
Województwa

Narodowa Strategia Rozwoju Transportu

Narodowa Strategia Ochrony Środowiska

Strategia Gospodarcza Rządu Przedsiębiorczość – Rozwój – Praca

NARODOWY PLAN ROZWOJU

Strategia

Rozwoju

Regionalnego
Województwa

Polityka strukturalna w sektorze rybołówstwa

PODSTAWY WSPARCIA WSPÓLNOTY (MGPiPS)

icjatywa

NTERREG

(

MGPiPS)

icjatywa

QUAL

(

MGPiPS)

Fundusz Spójności

(MGPiPS)

śc

)

ży

śc

ró

)

łó

)

Ocr

onahrona

Środowiska

Tra

nsport

UZUPEŁNIENIA PROGRAMU (dla każdego z programów operacyjnych)

Projekty

Projekt
y

Projekty

Narodowa Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich i

Rolnictwa

Inne krajowe dokumenty strategiczne takie jak

np.

Koncepcja Polityki Przestrzennego

Zagospodarowania Kraju

)

Strategia Funduszu Spójności

Narodowa Strategia Zatrudnienia i Zasobów Ludzkich

1.1.

ednost

zaangażowan

zarządzanie i wdrażanie Podstaw

Wsparcia Wspólnoty



- Instytucja Zarządzająca na szczeblu
wspólnotowym,



- Instytucja Zarządzająca PWW w Polsce,



- Instytucja Płatnicza,



- Instytucja Zarządzająca programami
operacyjnymi



- Beneficjenci końcowi, w tym Instytucje
Wdrażające,

Instytucje zarządzające na

szczeblu wspólnotowym



Komisja Europejska jest ostatecznie
odpowiedzialna za wykonanie budżetu i
właściwe zarządzanie funduszami.



Dyrekcja Generalna ds. Polityki
Regionalnej , ds. Zatrudnienia i Spraw
Społecznych , ds. Rolnictwa , ds.
Rybołówstwa , ds. Budżetu , Europejski
Trybunał Obrachunkowy , Europejski
Bank Inwestycyjny , OLAF

Instytucja Zarządzająca Podstawami

Wsparcia Wspólnoty



Instytucja (albo organ publiczny
lub prywatny), wyznaczony przez
państwo członkowskie, będąca
partnerem dla Komisji Europejskiej
przy programowaniu i wdrażaniu
wspólnotowej polityki strukturalnej
w danym kraju członkowskim

Instytucja Zarządzająca Podstawami

Wsparcia Wspólnoty

w Polsce



Ministerstwo Gospodarki, Pracy
i Polityki Społecznej

jest głównym

partnerem Komisji Europejskiej w
negocjacjach Podstaw Wsparcia
Wspólnoty i realizowanych w ich
ramach programów operacyjnych
oraz Inicjatyw wspólnotowych.