1

Mo

de

l g

osp

od

ark

i ot

wa

rte

j

w

pe

łni

zin

teg

row

an

ej z

go

spo

da

rką

św

iat

ow

ą

2

Bilans
płatniczy

3



Bilans płatniczy jest usystematyzowanym

zestawieniem wszystkich transakcji

zawieranych pomiędzy mieszkańcami

danego kraju a zagranicą



jest narzędziem oceny sytuacji gospodarczej w

minionym okresie oraz służy do określania polityki

ekonomicznej władz w przyszłości;



W Polsce jest sporządzany zgodnie z zaleceniami

W Polsce jest sporządzany zgodnie z zaleceniami

międzynarodowych instytucji finansowych

międzynarodowych instytucji finansowych

(np. Międzynarodowy Fundusz Walutowy).

(np. Międzynarodowy Fundusz Walutowy).

Definicja

4



bilansu obrotów bieżących



bilansu obrotów kapitałowych:

BP = BB + BK

Bilans płatniczy BP składa się
z

5

jest zestawieniem wpływów z eksportu i wydatków na

import

BB = NX = X

0

– mY – 1 x E

Saldo bilansu BB jest malejącą funkcją dochodu i

realnego kursu walutowego

Bilans obrotów bieżących

BB

BB

Pz

P

X

0

– autonomiczny eksport

netto

m – krańcowa skłonność do
importu

1 – parametr wrażliwości
bilansu handlowego na zmiany
realnego kursu walutowego
E – nominalny kurs walutowy

P – ceny krajowe

Pz – ceny zagraniczne

6

Bilans obrotów kapitałowych

BK

BK

wbk

– parametr wrażliwości obrotów

kapitałowych

na różnicę stóp procentowych w kraju i za
granicą

R

– krajowa stopa procentowa

Rz

– zagraniczna stopa

procentowa

Saldo BK jest rosnącą funkcją różnicy między
krajową a zagraniczną stopą procentową

jest zestawieniem napływów pieniądza do kraju
związanych z zakupem aktywów krajowych
przez podmioty zagraniczne i odpływów
pieniądza z kraju w związku z zakupami
aktywów zagranicznych przez podmioty
krajowe.

BK = wbk (R-Rz)

7

Jest malejącą funkcją dochodu, kursu
walutowego i relacji cen krajowych do cen
zagranicznych oraz rosnącą funkcją różnicy
między krajową stopą procentową a
zagraniczną stopą procentową.

BP = NX = X

0

– m*Y – l* E*

+

wbk (R - Rz)

Zatem…Saldo bilansu
płatniczego

Pz

P

8

Równowaga zewnętrzna w

gospodarce otwartej

Gospodarka otwarta znajduje się w stanie

równowagi zewnętrznej gdy saldo bilansu

płatniczego jest równe zero

BP = 0 czyli BB + BK = BP = 0

Oznacza to, że napływ waluty zagranicznej z

tytułu transakcji handlowych i kapitałowych

będzie równy odpływowi waluty zagranicznej

z podobnych transakcji.

9

Krzywa BP

To zbiór kombinacji krajowej stopy

procentowej i dochodu, przy których

bilans płatniczy jest zrównoważony

10

Przyjmując w naszej analizie jako stałe nominalny

kurs walutowy E, poziom cen krajowych P,

poziom cen zagranicznych Pz i poziomu

zagranicznej stopy procentowej Rz to równowaga

bilansu płatniczego będzie zależeć od 2

zmiennych:



Krajowej stopy procentowej R



Dochodu narodowego Y

Więc BP = f ( Y, R)

11

A

B
P

BB

Y

2

Y

0

Y

1

b

c

0

0

Y

BB

BK

BK

b

c

R

1

R

0

R

2

R(%
)

C

Wyprowadzenie

krzywej BP

Wyprowadzenie

krzywej BP

B

12

Krzywa BP –
stany równowagi i nierównowagi

Krzywa BP –
stany równowagi i nierównowagi

R

1

R

2

B
P

E

1

E

2

Y

2

Y

1

Y

0

R(%
)

Z

1

Z

2

13

R

0

BP

2

Y

2

Y

1

Y

0

R(%
)

BP

0

BP

1

Y

0

Przesunięcia równoległe
krzywej BP

Przesunięcia równoległe
krzywej BP

14

BP

2

0

R(%
)

BP

0

BP

1

Mobilność kapitału a

kąt nachylenia krzywej

BP

Mobilność kapitału a

kąt nachylenia krzywej

BP

Y

Wzrost mobilności zbliża BP do poziomu – krzywa BP1

Obniżenie mobilności – BP do pionu ( krzywa BP2 )

15

Równowaga w
gospodarce otwartej

Model Mundella-Fleminga

Model Mundella-Fleminga

16

Model Mundella-Fleminga



Służy do analizy procesów
dostosowawczych w gospodarce otwartej



Jest rozszerzeniem modelu IS – LM o
krzywą BP ze względu na konieczność
uwzględnienia w gospodarce otwartej
równowagi bilansu płatniczego wraz z
możliwością określenia jej przez stan
mobilności kapitału

17

IS

:

Y = C + I + G

+NX

LM:

Md = Ms

BP

= 0

Wtedy gdy równowadze na rynkach

towarowym i pieniężnym towarzyszy

równowaga bilansu płatniczego.

Stan równowagi makroekonomicznej

opisują trzy równania:

Kiedy Gospodarka otwarta jest

w stanie równowagi?

18

Równowaga w gospodarce
otwartej w pełni zintegrowanej
z gospodarką światową

Równowaga w gospodarce
otwartej w pełni zintegrowanej
z gospodarką światową

LM

0

0

R(%
)

BP

0

IS

0

Y

Y

0

E

0

R

0

19

Równowaga wewnętrzna

Równowaga wewnętrzna

przy nadwyżce bilansu

przy nadwyżce bilansu

płatniczego

płatniczego

Równowaga wewnętrzna

Równowaga wewnętrzna

przy nadwyżce bilansu

przy nadwyżce bilansu

płatniczego

płatniczego

LM

0

0

R(%)

BP

0

IS

0

Y

Y

0

E

0

R

0

Przykład 1

20

E

1

Osiągnięcie równowagi
makroekonomicznej w gospodarce
otwartej przy początkowej nadwyżce
bilansu płatniczego

Osiągnięcie równowagi
makroekonomicznej w gospodarce
otwartej przy początkowej nadwyżce
bilansu płatniczego

LM

0

0

R(%
)

BP

0

IS

0

Y

Y

0

E

0

R

0

LM

1

R

1

Y

1

Przykład 2

21

E

0

Równowaga wewnętrzna
przy deficycie bilansu
płatniczego

Równowaga wewnętrzna
przy deficycie bilansu
płatniczego

LM

0

0

R(%
)

BP

0

IS

0

Y

Y

0

R

0

22

Dochodzenie do równowagi
makroekonomicznej w gospodarce
otwartej przy początkowym deficycie
bilansu płatniczego

Dochodzenie do równowagi
makroekonomicznej w gospodarce
otwartej przy początkowym deficycie
bilansu płatniczego

LM

0

0

R(%
)

BP

0

IS

0

Y

Y

1

E

1

R

1

E

0

LM

1

R

0

Y

0

ΔM

s <

0

LM

0

23

Koniunktura za granicą i

zagraniczna stopa procentowa a

procesy dostosowawcze w

gospodarce w pełni

zintegrowanej z gospodarką

światową

24

Stały kurs walutowy

Analizowany kraj:

Analizowany kraj:



P= const.



Pełna mobilność kapitału



W stanie początkowym gospodarka była
w równowadze wewnętrznej i zewnętrznej

Za granicą:

Za granicą:



Gospodarka światowa w fazie kryzysu

25

Kryzys za granicą a procesy
dostosowawcze w gospodarce otwartej-1-

Kryzys za granicą a procesy
dostosowawcze w gospodarce otwartej-1-

LM

IS

IS

1

BP = 0

BP > 0

BP < 0

E

1

E2

Y

0

Y

2

R

1

Y

R

Y

1

LM

1

LM

2

E

0

R%

26

Płynny kurs walutowy

Analizowany kraj:

Analizowany kraj:



P= const.



Pełna mobilność kapitału



W stanie początkowym gospodarka była

w równowadze wewnętrznej i zewnętrznej

Za granicą:

Za granicą:



Gospodarka światowa w fazie kryzysu

27

Kryzys za granicą a procesy
dostosowawcze w gospodarce otwartej
-2-

Kryzys za granicą a procesy
dostosowawcze w gospodarce otwartej
-2-

LM

IS

BP = 0

BP > 0

BP < 0

E

1

Y

0

R

1

Y

R%

Y

1

E

0

0

IS

1

28

Polityka makroekonomiczna w

gospodarce w pełni

zintegrowanej z gospodarką

światową

29

Skuteczność ekspansywnej

polityki fiskalnej w warunkach

stałego kursu walutowego

W systemie stałego kursu walutowego bank
centralny interweniuje na rynku walutowym

podtrzymując poziom kursu.

W tym celu bank centralny przeprowadza

odpowiednie do sytuacji operacje wyrównawcze

polegające na skupowaniu lub sprzedaży dewiz.

Interwencja banku centralnego na rynku

walutowym wpływa tym samym na zmianę

poziomu rezerw dewizowych w kraju

30

Ekspansywna polityka

fiskalna

Ekspansywna polityka fiskalna rządu

może polegać na zwiększeniu wydatków

budżetowych lub ograniczeniu stopy

podatku dochodowego netto.

Zakładając, że istnieje swobodny

przepływ kapitału między krajem a

zagranicą, to krzywa BP będzie miała

położenie poziome.

31

LM

0

BP = 0

E

1

Y

1

R

2

= R

Z

=R

0

Y

R(%)

Y

0

E

0

0

IS

0

Y

2

LM

1

IS

1

E

2

SK

UT

EC

ZN

A

EPF – stały kurs walutowy

EPF – stały kurs walutowy

32

Skuteczność ekspansywnej

polityki pieniężnej w warunkach

stałego kursu walutowego

33

LM

0

BP = 0

E

1

Y

1

Y

R(%)

Y

0

E

0

0

IS

0

LM

1

R

Z

=

R

0

R

1

EPP – stały kurs walutowy

EPP – stały kurs walutowy

NI

E-

SK

UT

EC

ZN

A

34

Skuteczność ekspansywnej

polityki fiskalnej w warunkach

płynnego kursu walutowego

35

EPF – płynny kurs walutowy

EPF – płynny kurs walutowy

LM

0

BP = 0

E

1

Y

1

Y

R(%)

Y

0

E

2

0

IS

0

R

1

IS

1

R

Z

=

R

0

NI

E-

SK

UT

EC

ZN

A

36

Skuteczność ekspansywnej

polityki pieniężnej w warunkach

płynnego kursu walutowego

37

EPP – płynny kurs walutowy

EPP – płynny kurs walutowy

LM

0

BP = 0

E

3

Y

1

Y

R(%)

Y

0

E

2

0

IS

0

R

1

IS

1

R

Z

=

R

0

LM

1

E

1

Y

2

SK

UT

EC

ZN

A

38

Polityka mieszana a równowaga

makroekonomiczna w

gospodarce w pełni

zintegrowanej z gospodarką

światową

39

Przykład

a)

występuje wysoka mobilność kapitału

( krzywa BP ma nachylenie dodatnie)
b) stałe są ceny krajowe i zagraniczne
c) stały jest kurs walutowy

40

E

1

LM

1

0

R(%
)

BP

0

IS

0

Y

Y

0

E

0

R

1

LM

0

R

0

Y

1

IS

1

BP

1

41

KO

NIE

C