Makroekonomia Gospodarki Otwartej

Wykład 10

Polityka makroekonomiczna w gospodarce

otwartej. Model Mundella-Fleminga, część II

Leszek Wincenciak

Wydział Nauk Ekonomicznych UW, 2012

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

2/48

Plan wykładu:

Wprowadzenie

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza
Sterylizacja
Bilans płatniczy i podaż pieniądza
W jaki sposób bank centralny usztywnia kurs walutowy

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

Polityka fiskalna
Polityka monetarna
Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

Dostosowania do szoków zewnętrznych

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Podsumowanie

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Wprowadzenie

3/48

Wprowadzenie

◮

Całkowicie swobodne kształtowanie się kursów walutowych
rzadko kiedy występuje w praktyce

◮

Częściej mamy do czynienia z systemami kontroli kursu
walutowego (managed float, dirty float, fixed exchange rate,
pegged exchange rate

)

◮

Polityka pieniężna i polityka kursowa są ze sobą ściśle
powiązane

◮

Wiele krajów stosuje stałe kursy walutowe, powstają
regionalne ugrupowania integracyjne o usztywnionych kursach
lub wspólnej walucie (EMU)

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

4/48

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

5/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

◮

Podaż pieniądza = gotówka w obiegu + depozyty

◮

Bilans banku centralnego – zestawienie aktywów i zobowiązań
banku centralnego

Aktywa

Pasywa

Aktywa zagraniczne

Depozyty banków komercyjnych

Aktywa krajowe

Gotówka w obiegu

◮

Dla uproszczenia, wartość netto banku centralnego wynosi 0

◮

Oznacza to, że jakakolwiek zmiana aktywów musi być równa
zmianie pasywów banku

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

6/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Strona aktywów BC wykazuje istnienie dwóch rodzajów aktywów:
krajowych i zagranicznych. Aktywa zagraniczne składają się
głównie z zagranicznych obligacji walutowych w posiadaniu banku.
Aktywa te tworzą oficjalne zagraniczne rezerwy banku centralnego
a ich poziom zmienia się, kiedy bank centralny interweniuje na
rynku walutowym poprzez sprzedaż albo kupno walut
zagranicznych. Z powodów historycznych, rezerwy zagraniczne
banku centralnego często obejmują także posiadane przez bank
zasoby złota. Cechą rezerw zagranicznych jest to, że są albo
zobowiązaniami podmiotów z innych krajów albo uniwersalnie
akceptowalnymi środkami płatniczymi (takimi jak złoto,
chociażby).

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

7/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Aktywa krajowe są prawami własności banku centralnego wobec
zobowiązań dotyczących przyszłych płatności własnych obywateli
oraz instytucji krajowych. Zazwyczaj te prawa własności
przybierają formę krajowych obligacji rządowych i kredytów dla
krajowych banków prywatnych i są potocznie nazywane

kredytem

krajowym

. Strona pasywów bilansu bankowego (zobowiązania)

obejmuje depozyty banków prywatnych i gotówkę w obiegu.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

8/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Założenie, że wartość netto BC jest stała oznacza, że zmiany
w aktywach BC automatycznie powodują identyczne zmiany w jego
zobowiązaniach. Gdy BC kupuje aktywa, może zapłacić za nie na
dwa sposoby. Płatność gotówkowa podnosi podaż gotówki
w obiegu o sumę równą wartości zakupu aktywów. Płatność
czekiem zapewnia osobie otrzymującej czek depozyt w banku
centralnym równy cenie zbywanych aktywów. Gdy posiadacz czeku
składa go w banku prywatnym, wierzytelności banku prywatnego
wobec BC (a tym samym zobowiązania BC wobec banków
prywatnych) rosną o tą samą kwotę. W obu przypadkach, zakup
aktywów przez BC powoduje automatycznie jednakowy wzrost jego
pasywów. Analogicznie, sprzedaż aktywów przez BC powoduje
wycofanie gotówki z obiegu albo redukcję zobowiązań BC wobec
banków prywatnych, a tym samym spadek jego zobowiązań wobec
sektora prywatnego.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

9/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Jeśli BC kupuje jakieś aktywa od społeczeństwa, to płatność za nie
– obojętnie czy w formie czeku czy gotówki – bezpośrednio
wchodzi w skład podaży pieniądza. Zatem wzrost pasywów BC
związany z płatnością za zakup powoduje wzrost podaży pieniądza.
Podaż pieniądza natomiast maleje, gdy BC sprzedaje aktywa
społeczeństwu, ponieważ czek lub gotówka, jakie otrzymuje
w zamian za nie wychodzi z obiegu, zmniejszając zobowiązania BC
wobec społeczeństwa. Zmiany w poziomach posiadanych aktywów
BC powodują, że zmiany podaży pieniądza podążają w tym samym
kierunku, ponieważ wymaga to równych im zmian
w zobowiązaniach BC.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

10/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Proces, który został opisany wyżej może wydawać się znajomy z
innych zajęć, na których studiowano operacje otwartego rynku
banku centralnego. Operacje otwartego rynku polegają na kupnie
lub sprzedaży aktywów krajowych, lecz oficjalne transakcje,
dotyczące aktywów zagranicznych, mają identyczny bezpośredni
wpływ na podaż pieniądza. Można również przypomnieć, że gdy
BC kupuje aktywa, towarzyszący temu zakupowi wzrost podaży
pieniądza jest generalnie większy niż początkowy zakup, ponieważ
ma miejsce mnożnikowa kreacja pieniądza z depozytów w systemie
banków komercyjnych. Ten pieniężny efekt mnożnikowy, który
zwiększa wpływ transakcji BC na podaż pieniądza, stanowi
podstawę głównej konkluzji:

każdy zakup aktywów przez bank

centralny automatycznie zwiększa podaż pieniądza, podczas gdy
każda sprzedaż aktywów przez bank centralny powoduje
zmniejszenie podaży pieniądza

.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

11/48

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

Bilans banku centralnego i podaż pieniądza

M B = RES + DC

M

s

= µM B

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

12/48

Sterylizacja

Sterylizacja

Czasami banki centralne dokonują przeciwstawnych transakcji na
rynku aktywów krajowych i zagranicznych neutralizując w ten
sposób wpływ operacji walutowych na krajową podaż pieniądza.
Taki rodzaj polityki jest nazywany sterylizowaną interwencją na
rynku walutowym

.

Przypuśćmy, że BC sprzedaje aktywa zagraniczne i jako zapłatę
otrzymuje czek wystawiony przez bank komercyjny. Transakcja ta
powoduje jednoczesny spadek aktywów zagranicznych należących
do BC oraz jego zobowiązań, co powoduje spadek krajowej podaży
pieniądza. Jeżeli BC chce zniwelować wpływ swojej sprzedaży
aktywów zagranicznych na krajową podaż pieniądza, to może kupić
krajowe aktywa, takie jak obligacje rządowe. To drugie działanie
zwiększa aktywa krajowe BC oraz jego zobowiązania, co całkowicie
neutralizuje efekt podażowy ze sprzedaży aktywów zagranicznych.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

13/48

Sterylizacja

Sterylizacja

M B = RES + DC

Sterylizacja:

∆RES = −∆DC

Oznacza to, że:

∆M B = 0

∆M

s

= µ∆M B = 0

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

14/48

Bilans płatniczy i podaż pieniądza

Bilans płatniczy i podaż pieniądza

Jak pamiętamy, bilans płatniczy w wąskim rozumieniu jest sumą
rachunku obrotów bieżących i rachunku finansowego
z wyłączeniem rezerw zagranicznych, czyli jest to luka
w płatnościach zagranicznych, którą banki centralne muszą
finansować transakcjami z rezerw walutowych. Np. nadwyżka
bilansu płatniczego oznacza, że zobowiązania w pozycji rezerwy
zagraniczne netto maleją (co oznacza wzrost aktywów
zagranicznych).

BP = −RES

Jeżeli BC nie dokonuje sterylizacji, a dany kraj ma np. nadwyżkę
w bilansie płatniczym, to każdy związany z tym wzrost aktywów
zagranicznych krajowego BC implikuje zwiększoną podaż pieniądza
w kraju.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

15/48

W jaki sposób bank centralny usztywnia kurs walutowy

Równowaga na rynku walutowym przy stałym kursie walutowym

Aby utrzymać kurs walutowy na stałym poziomie BC musi być
zawsze gotowy do wymieniania walut po stałym kursie
z prywatnymi podmiotami na rynku walutowym. Na przykład, by
usztywnić kurs walutowy pomiędzy duńską koroną a euro na
poziomie 7.44 koron za euro, Bank Centralny Danii musi kupować
DKK za swoje rezerwy walutowe w dowolnej ilości pożądanej na
rynku w cenie 7.44 DKK za EUR. Bank musiałby także kupić
dowolną ilość aktywów denominowanych w euro jaką chciano by
sprzedać za DKK po tym kursie wymiany. Gdyby Bank Danii nie
eliminował nadwyżek popytu lub podaży DKK poprzez interwencję
na rynku, kurs walutowy musiałby się zmienić w celu przywrócenia
równowagi na rynku.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

16/48

Polityka makroekonomiczna

przy stałych kursach walutowych

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

17/48

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

◮

Analiza skutków polityki makroekonomicznej w systemie kursu
stałego

◮

Będziemy analizować skutki polityki fiskalnej i pieniężnej
w małej gospodarce otwartej

◮

Model IS-LM z równowagą bilansu płatniczego

◮

W warunkach stałych kursów walutowych, każda zmiana
polityki, która wpływa na bilans płatniczy wymaga
odpowiedniej zmiany rezerw, która z kolei przenosi się na
zmianę podaży pieniądza

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

18/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: brak mobilności kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

18/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: brak mobilności kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

18/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: brak mobilności kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

LM

2

F

3

b

b

= Y

3

i

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

19/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: niska mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

19/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: niska mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

19/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: niska mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

LM

2

F

3

b

b

Y

3

i

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

20/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: wysoka mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

20/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: wysoka mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

20/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: wysoka mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

LM

2

F

3

b

b

Y

3

i

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

21/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: zintegrowany rynek kapitałowy

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

21/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: zintegrowany rynek kapitałowy

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

Y

1

IS

1

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

21/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: zintegrowany rynek kapitałowy

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

Y

1

IS

1

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

LM

2

F

3

b

b

Y

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

22/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: podsumowanie

◮

Ekspansja fiskalna wskutek wzrostu dochodu pogarsza saldo
CA, zaś wskutek wzrostu stóp procentowych poprawia saldo
KA

◮

Przy braku oraz niskiej mobilności kapitału, wywołuje to
deficyt bilansu płatniczego, gdyż poprawa salda KA nie jest
dostatecznie duża (lub wcale nie występuje)

◮

W sytuacji deficytu bilansu płatniczego bank centralny
podejmuje interwencję polegającą na sprzedaży rezerw, co
powoduje ograniczenie podaży pieniądza krajowego

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

23/48

Polityka fiskalna

Polityka fiskalna: podsumowanie

◮

Siła wpływu ekspansji fiskalnej na saldo KA zależy od stopnia
mobilności kapitału. Im większa mobilność kapitału, tym
silniejsza poprawa KA. Przy wysokiej mobilności saldo KA
może poprawić się bardziej niż jest to konieczne do
zrównoważenia powstałego deficytu CA. W tej sytuacji
dochodzi do nadwyżki bilansu płatniczego (nadwyżkowa
podaż walut obcych). Interwencja banku centralnego w celu
utrzymania stałego kursu wymaga skupu aktywów
zagranicznych, co powoduje wzrost podaży pieniądza, który
wzmacnia wpływ ekspansji fiskalnej na dochód.

◮

W przypadku doskonałej mobilności kapitału wpływ na
dochód jest największy, zatem im większa mobilność kapitału,
tym silniejszy wzrost dochodu

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

24/48

Polityka fiskalna

Podsumowanie skuteczności polityki fiskalnej w warunkach systemu kursów stałych

k

0

+

++

∞

Y

0

+

++

+ + +

i

+ + +

++

+

0

E

0

0

0

0

CA

0

−

−−

− − −

KA

0

+

++

+ + +

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

25/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: brak mobilności kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

25/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: brak mobilności kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

LM

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

25/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: brak mobilności kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

LM

1

= LM

3

F

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

26/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: dodatnia mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

26/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: dodatnia mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

LM

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

26/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: dodatnia mobilność kapitału

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i

1

F

1

b

b

LM

1

= LM

3

F

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

27/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: zintegrowany rynek kapitałowy

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

27/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: zintegrowany rynek kapitałowy

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

LM

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

27/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: zintegrowany rynek kapitałowy

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

LM

1

= LM

3

F

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

28/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: podsumowanie

◮

Ekspansja monetarna powoduje spadek krajowych stóp
procentowych oraz wzrost dochodu. Prowadzi to niezależnie
od stopnia mobilności kapitału, do deficytu bilansu płatniczego

◮

Przy braku mobilności kapitału dochodzi jedynie do
pogorszenia salda CA. Jeśli mobilność kapitału jest dodatnia,
wówczas dochodzi jednocześnie do pogorszenia zarówno salda
CA jak i pogorszenia salda KA. W tej sytuacji deficyt bilansu
płatniczego osiąga większe rozmiary, niż przy braku mobilności
kapitału

◮

W sytuacji deficytu bilansu płatniczego podaż walut obcych
jest mniejsza od popytu na nie i występuje presja na
deprecjację waluty krajowej

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

29/48

Polityka monetarna

Polityka monetarna: podsumowanie

◮

W celu utrzymania kursu walutowego na stałym poziomie
bank centralny zmuszony jest do interwencji polegającej na
sprzedaży aktywów zagranicznych. Powoduje to jednocześnie
spadek podaży pieniądza krajowego, który niweluje całkowicie
skutki pierwotnej ekspansji monetarnej

◮

Polityka monetarna w systemie stałego kursu walutowego jest
zatem zupełnie nieskuteczna i nie wpływa na poziom dochodu
niezależnie od stopnia mobilności kapitału

◮

Polityka monetarna wpływa jedynie na strukturę bazy
monetarnej. Ekspansja w postaci zwiększenia emisji kredytu
krajowego pociąga za sobą konieczność zmniejszenia zasobu
rezerw

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

30/48

Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

b

b

b

b

b

b

Liberalizacja obrotów kapitałowych

Stały kurs walutowy

Autonomiczna polityka pieniężna

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

31/48

Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

Jednorazowa dewaluacja

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

31/48

Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

Jednorazowa dewaluacja

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

IS

2

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

31/48

Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

Jednorazowa dewaluacja

Y

i

IS

1

LM

1

BP

Y

1

i = i

∗

F

1

b

b

IS

2

LM

2

F

3

b

b

b

b

Y

3

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

32/48

Niemożliwa triada w gospodarce otwartej

Skutki dewaluacji

Skutki dewaluacji odzwierciedlają trzy główne powody, dla których
rządy czasami decydują się na dewaluację swoich walut:

◮

dewaluacja pozwala rządowi na walkę z krajowym
bezrobociem, pomimo braku skutecznej polityki pieniężnej.
Jeżeli, np. wydatki rządowe i deficyty budżetowe są politycznie
niepopularne albo proces legislacyjny jest zbyt wolny, rząd
może zdecydować się na dewaluację, jako najwygodniejszą
metodę zwiększenia zagregowanego popytu

◮

poprawa na rachunku obrotów bieżących – jest to rezultat,
który wiele rządów uważa za pożądany

◮

jeżeli bankowi centralnemu kończą się rezerwy, to nagła,
jednorazowa dewaluacja może zostać użyta do ich zwiększenia

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

33/48

Dostosowania do szoków zewnętrznych

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

34/48

Negatywny szok popytowy w systemie kursów stałych

Y

i

LM

1

IS

1

BP

1

Y

1

i

1

b

b

F

1

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

34/48

Negatywny szok popytowy w systemie kursów stałych

Y

i

LM

1

IS

1

IS

2

BP

1

BP

2

Y

1

i

1

b

b

F

1

F

′

b

b

Y

′

i

′

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

34/48

Negatywny szok popytowy w systemie kursów stałych

Y

i

LM

1

IS

1

IS

2

BP

1

BP

2

LM

2

Y

1

i

1

b

b

F

1

F

2

b

b

Y

2

i

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

35/48

Negatywny szok popytowy w systemie kursów płynnych

Y

i

LM

1

IS

1

BP

1

Y

1

i

1

b

b

F

1

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

35/48

Negatywny szok popytowy w systemie kursów płynnych

Y

i

LM

1

IS

1

IS

2

BP

1

BP

2

Y

1

i

1

b

b

F

1

F

′

b

b

Y

′

i

′

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Dostosowania do szoków zewnętrznych

35/48

Negatywny szok popytowy w systemie kursów płynnych

Y

i

LM

1

IS

1

IS

2

BP

1

BP

2

Y

1

i

1

b

b

F

1

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

36/48

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

37/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Interwencje sterylizowane a niedoskonała substytucyjność aktywów

Gdy bank centralny wykonuje sterylizowaną interwencję walutową,
jego transakcje nie wpływają na podaż pieniądza. Trudno znaleźć
uzasadnienie dla tej polityki przy pomocy wcześniej używanego
modelu determinowania kursów walutowych, ponieważ przewiduje
on, że bez zmiany podaży pieniądza, interwencja banku
centralnego nie wpłynie na krajową stopę procentową i dlatego też
nie wpłynie na kurs walutowy. Model przewiduje również, że
sterylizacja na rynku walutowym nie przyniesie efektów przy stałym
kursie walutowym. Wnioski te pozostają prawdziwe tak długo, jak
długo przyjmuje się, że aktywa krajowe i zagraniczne są
doskonałymi substytutami.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

38/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Interwencje sterylizowane a niedoskonała substytucyjność aktywów

◮

W przeciwieństwie do doskonałej substytucji aktywów,
niedoskonała substytucja aktywów ma miejsce, gdy istnieje
możliwość by zwroty z aktywów różniły się w stanie równowagi

◮

Głównym czynnikiem który powoduje niedoskonałą
substytucję aktywów na rynku walutowym jest ryzyko

◮

Jeżeli obligacje denominowane w różnych walutach
charakteryzują się różnym stopniem ryzyka, to inwestorzy
mogą być skłonni zaakceptować niższe oczekiwane zwroty
z obligacji, które są mniej ryzykowne i odpowiednio będą
utrzymywali bardziej ryzykowne aktywa tylko wtedy gdy
oczekiwana stopa zwrotu jest również odpowiednio wyższa

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

39/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Interwencje sterylizowane a niedoskonała substytucyjność aktywów

◮

Przy niedoskonałej substytucji aktywów zarówno ryzyko jak
i przychód z inwestycji mają znaczenie, zatem działania banku
centralnego, które zmieniają stopień ryzyka inwestycji
w aktywa w walucie krajowej, mogą zmieniać kurs walutowy
nawet gdy nie zmienia się podaż pieniądza

◮

Alternatywnie, zakupy aktywów przez BC zmieniające stopień
ryzyka aktywów krajowych mogą wpłynąć na gospodarkę
krajową poprzez zmianę stóp procentowych przy
jednoczesnym utrzymaniu stałego kursu walutowego

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

40/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Równowaga na rynku walutowym w sytuacji niedoskonałej substytucji aktywów

◮

Gdy obligacje krajowe i zagraniczne nie są doskonałymi
substytutami, warunek parytetu stóp procentowych musi być
skorygowany o tzw. premię za ryzyko

◮

W tej sytuacji, warunek równowagi rynku walutowego
przyjmuje postać:

i = i

∗

+

E

e

−

E

E

+ ρ

◮

ρ – odzwierciedla różnicę w obciążeniu ryzykiem przychodów
z krajowych i zagranicznych obligacji

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

41/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Od czego zależy premia za ryzyko ρ?

ρ = ρ(B − A)

◮

Dodatnio od podaży długu rządu krajowego (B)

◮

Ujemnie od zasobu aktywów krajowych posiadanych przez
bank centralny (A)

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

42/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

◮

Inwestorzy stają się bardziej podatni na mniej oczekiwane
zmiany kursu waluty krajowej im więcej posiadają krajowych
obligacji rządowych. Wzrost ryzyka wynikający ze zwiększenia
długu rządowego zostanie zaakceptowany, gdy zostanie to
zrekompensowane zwiększoną oczekiwaną stopą zwrotu
z krajowych aktywów. Zwiększona podaż długu rządu
krajowego tym samym powoduje wzrost różnicy pomiędzy
oczekiwanymi przychodami z aktywów denominowanych
w walucie krajowej i zagranicznej.

◮

Jeżeli BC kupuje aktywa krajowe to zmniejsza ich udział na
rynku, dzięki czemu prywatne ryzyko walutowe jest mniejsze,
a premia za ryzyko związana z posiadaniem aktywów
denominowanych w walucie krajowej spada.

◮

Zależność między premią za ryzyko a zasobem aktywów
krajowych posiadanym przez BC pozwala na wpływ na kurs
walutowy przy pomocy sterylizowanej interwencji walutowej.

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

43/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

◮

Załóżmy, że BC chce obniżyć stopy procentowe przez
zwiększenie podaży pieniądza, w celu stymulacji gospodarki

◮

Kurs walutowy jest stały

◮

W warunkach doskonałej substytucyjności aktywów nie można
tego zrobić bez zmiany kursu

◮

Jeśli jednak skupowanie aktywów krajowych przez BC
powoduje spadek premii za ryzyko, to kurs walutowy
pozostanie stały, a podaż pieniądza będzie mogła wzrosnąć
powodując spadek stopy procentowej

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

44/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Ilustracja graficzna

i

E

M/P

i

∗

+ (E

e

−

E)/E + ρ(B − A

1

)

b

b

E

0

M

1

/P

i

1

L(i, Y )

1

′

1

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

44/48

Niedoskonała substytucyjność aktywów

Ilustracja graficzna

i

E

M/P

i

∗

+ (E

e

−

E)/E + ρ(B − A

1

)

b

b

E

0

M

1

/P

i

1

L(i, Y )

1

′

1

i

∗

+ (E

e

−

E)/E + ρ(B − A

2

)

b

b

M

2

/P

i

2

2

′

2

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Podsumowanie

45/48

Podsumowanie

◮

Istnieje bezpośredni związek pomiędzy interwencjami BC na
rynku walutowym a krajową podażą pieniądza

◮

Gdy BC danego kraju kupuje aktywa zagraniczne, to krajowa
podaż pieniądza ulega automatycznemu zwiększeniu

◮

BC może zneutralizować efekt zmiany podaży pieniądza
powodowany przez interwencje poprzez sterylizację walutową
(ale tylko przez jakiś czas)

◮

BC może usztywnić kurs swojej waluty w stosunku do waluty
zagranicznej, jeżeli jest gotów wymieniać nieograniczone ilości
waluty krajowej na zagraniczne aktywa po stałym kursie

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Podsumowanie

46/48

Podsumowanie

◮

By utrzymać stały kurs walutowy, BC musi interweniować na
rynku walutowym, gdy tylko zajdzie potrzeba by zapobiec
powstawaniu nadwyżki podaży lub popytu aktywów
denominowanych w walucie krajowej

◮

W rezultacie BC dostosowuje wysokość swoich aktywów
zagranicznych – w ten sposób również krajowej podaży
pieniądza – by zapewnić ciągłą równowagę bilansu płatniczego
przy stałym kursie

◮

Zobowiązanie do utrzymywania stałego kursu walutowego
zmusza BC do poświęcenia możliwości stosowania polityki
pieniężnej w celu stabilizacji makroekonomicznej

◮

Zakup krajowych aktywów przez bank centralny powoduje
równy mu co do wartości spadek jego oficjalnych rezerw
zagranicznych, nie zmieniając podaży pieniądza ani produkcji
w kraju

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Podsumowanie

47/48

Podsumowanie

◮

Polityka fiskalna w przeciwieństwie do polityki pieniężnej jest
dużo bardziej skuteczna w systemie stałych kursów
walutowych niż przy kursie płynnym

◮

Przy stałym kursie, w krótkim okresie, ekspansywna polityka
fiskalna nie powoduje aprecjacji, która „wypiera” zagregowany
popyt, lecz zamiast tego zmusza bank centralny do zakupów
aktywów zagranicznych i zwiększenia podaży pieniądza

◮

Dewaluacja podnosi także zagregowany popyt i podaż
pieniądza w krótkim okresie

◮

W długim okresie ekspansja fiskalna powoduje realną
aprecjację, wzrost podaży pieniądza oraz wzrost krajowego
poziomu cen, natomiast dewaluacja powoduje wzrost
długoterminowych poziomów podaży pieniądza i cen,
proporcjonalny w stosunku do zmiany kursu walutowego

Wykład 10 – Model Mundella-Fleminga, część II

Podsumowanie

48/48

Podsumowanie

◮

System kierowanego kursu płynnego pozwala BC na
zachowanie pewnej możliwości kontroli krajowej podaży
pieniądza, kosztem większej niestabilności kursu walutowego

◮

Jeśli krajowe i zagraniczne obligacje nie są doskonałymi
substytutami, to BC może w pewnym zakresie równocześnie
kontrolować krajową podaż pieniądza i kurs walutowy, dzięki
sterylizacji interwencji walutowych