Makroekonomia Gospodarki Otwartej

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Leszek Wincenciak

Wydział Nauk Ekonomicznych UW, 2012

Wykład 1 – Bilans płatniczy

2/39

Plan wykładu:

Informacje wstępne

Plan zajęć

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

Struktura bilansu płatniczego

Równowaga bilansu płatniczego

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce
otwartej

Hipoteza bliźniaczych deficytów

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Informacje wstępne

3/39

Informacje wstępne

◮

Wspólny egzamin, pytania otwarte

◮

Ocena w oparciu o średnią ważoną punktów z ćwiczeń
i egzaminu; wagi 30% i 70%, odpowiednio

◮

Materiały: http://coin.wne.uw.edu.pl/wincenciak

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

4/39

Literatura

[CFJ]: Caves R., Frankel J., Jones R., Handel i finanse
międzynarodowe

, PWE 1998;

[dG]: De Grauwe P., Unia walutowa, PWE 2003;
[G]: Gandolfo G., International Finance and Open-Economy
Macroeconomics

, Spriger 2002;

[KO]: Krugman P., M. Obstefld, Ekonomia międzynarodowa.
Teoria i polityka

, PWN Warszawa 2007;

[M]: Mankiw G., Macroeocnomics, Worth Publishers, 5ed 2003.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

5/39

Plan zajęć

1. Bilans płatniczy. Księgowość przepływów towarów
i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

Bilans płatniczy i jego struktura. Zasada podwójnego księgowania.
Podstawowa tożsamość bilansu płatniczego. Pojęcie równowagi i nie-
równowagi bilansu płatniczego. Oszczędności, inwestycje a saldo ra-
chunku obrotów bieżących. Hipoteza deficytów bliźniaczych.
Literatura:

[KO] R. 12; [CFJ] R. 16; [G] R. 5, 6.

2. Model klasyczny i podejście międzyokresowe

Oszczędności i inwestycje w modelu klasycznym. Wpływ polityki go-
spodarczej na saldo bilansu obrotów bieżących i realny kurs walutowy.
Podejście międzyokresowe do bilansu płatniczego. Pojęcie między-
okresowej przewagi komparatywnej. Paradoks Feldsteina-Horioki.
Literatura:

[M] R. 5; [KO] R. 7; [G] R. 18.2.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

6/39

Plan zajęć

3. Kurs walutowy i rynek walutowy

Pojęcie kursu walutowego. Rynek walutowy – uczestnicy i transakcje.
Podstawowe instrumenty i operacje rynku walutowego. Popyt i podaż
na rynku walutowym. Arbitraż dwu- i trójwalutowy.
Literatura:

[KO] R. 13; [G] R. 2.

4. Kurs walutowy i stopy procentowe w krótkim okresie –
parytet stóp procentowych

Parytet stóp procentowych (IRP) jako teoria wyjaśniająca kształtowa-
nie się bieżącego kursu walutowego. Parytet ubezpieczony i nieubez-
pieczony i ich interpretacja. Pojęcie kursu równowagi. Efektywność
rynku walutowego. Rynek pieniężny i rynek walutowy.
Literatura:

[KO] R. 14; [G] R. 4.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

7/39

Plan zajęć

5. Równowaga długookresowa – parytet siły nabywczej

Prawo jednej ceny i parytet siły nabywczej (PPP) w wersji względnej
i bezwzględnej. Problemy z weryfikacją PPP i ich przyczyny. Znacze-
nie różnic w produktywności – efekt Balassy-Samuelsona.
Literatura:

[KO] R. 15; [CFJ] R. 20.2; [G] R. 15.1.

6. Równowaga długookresowa – model monetarystyczny
bilansu płatniczego i kursu walutowego

Mechanizm przepływu kruszcu, podaż pieniądza a bilans płatni-
czy. Skuteczność dewaluacji w modelu monetarystycznym. Moneta-
rystyczny model kursu walutowego.
Literatura:

[KO] R. 15; [CFJ] R. 20.3, 26.2; [G] R. 12, 15.3.1.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

8/39

Plan zajęć

7. Model Dornbuscha przestrzelenia kursu walutowego

Skutki sztywności cen w krótkim okresie: model przestrzelenia kursu
walutowego Dornbuscha. Rola oczekiwań w kształtowaniu się kursu
walutowego.
Literatura:

[KO] R. 15; [CFJ] R. 26.4; [G] R. 15.3.2.

8. Równowaga na rynku walutowym – podejście
elastycznościowe, warunek Marshalla-Lernera

Zmiany kursu walutowego a saldo rachunku obrotów bieżących. Wa-
runek poprawy salda obrotów bieżących wskutek dewaluacji waluty
krajowej. Efekt „krzywej J”. Stabilność rynku walutowego.
Literatura:

[CFJ] R. 17; [G] R. 7.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

9/39

Plan zajęć

9. Podejście mnożnikowe do bilansu płatniczego. Równowaga
wewnętrzna i zewnętrzna

Keynesowskie (mnożnikowe) podejście do bilansu płatniczego. Prze-
noszenie zaburzeń gospodarczych w skali międzynarodowej w wa-
runkach stałych i płynnych kursów walutowych. Kwestia równowagi
wewnętrznej i zewnętrznej w gospodarce otwartej – diagram Swana.
Literatura:

[CFJ] R. 18, 19; [G] R. 8, 9.

10. Polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej,
część I

Wyprowadzenie modelu IS-LM-BP. Kwestia mobilności kapitału i sku-
teczności polityki makroekonomicznej w systemie płynnego kursu wa-
lutowego.
Literatura:

[CFJ] R. 23, 24; [G] R. 10, 11.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

10/39

Plan zajęć

11. Polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej,
część II

Niedoskonała substytucyjność aktywów a skuteczność polityki pie-
niężnej w gospodarce otwartej. Problemy związane z wprowadzeniem
sztywnego kursu walutowego: ograniczenia swobody prowadzenia po-
lityki makroekonomicznej. Niemożliwa triada w gospodarce otwartej.
Literatura:

[KO] R. 17; [CFJ] R. 23, 24.

12. Teoria kryzysów walutowych

Przepływy kapitału, spekulacja i kryzysy walutowe. Model pierwszej
generacji teorii kryzysów walutowych. Rola wiarygodności władz mo-
netarnych – model Krugmana Target zones and exchange rate dyna-
mics

oraz kwestia samospełniających się kryzysów walutowych.

Literatura:

[KO] R. 17: Dodatek 2; [CFJ] R. 26.3; [G] R. 16.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

11/39

Plan zajęć

13. Międzynarodowy system walutowy

System waluty złotej. System z Bretton Woods i Międzynarodowy
Fundusz Walutowy: problem równowagi wewnętrznej i zewnętrznej.
Przyczyny i konsekwencje upadku systemu z Bretton Woods.
Literatura:

[KO] R. 18, 19; [G] R. 17, 22.

14. Unia walutowa, część I

Historia i etapy tworzenia unii monetarnej w Europie. Działanie Eu-
ropejskiego Systemu Walutowego.
Literatura:

[KO] R. 20; [dG] R. 1-4; [G] R. 20, 21.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Plan zajęć

12/39

Plan zajęć

15. Unia walutowa, część II

Koszty i korzyści utworzenia unii monetarnej. Teoria optymalnych ob-
szarów walutowych Mundella. Ekonomiczne uwarunkowania kryteriów
konwergencji z Maastricht. Konwergencja nominalna a konwergencja
realna.
Literatura:

[KO] R. 20; [dG] R. 1-4; [G] R. 20, 21.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

13/39

Bilans płatniczy

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

14/39

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

DEFINICJA: Bilans płatniczy jest statystycznym zestawieniem
transakcji dokonywanych w pewnym przedziale czasu pomiędzy
rezydentami danej gospodarki a resztą świata.

Transakcje między daną gospodarką a resztą świata dotyczą:

◮

przepływu dóbr, usług i dochodu

◮

przepływu aktywów finansowych (należności i zobowiązań)

◮

transferów jednostronnych (przekazów, darów, pomocy
międzynarodowej)

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

15/39

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

DEFINICJA:
Pojęcie rezydenta danej gospodarki – rezydentem danej gospodarki
jest podmiot, którego centrum zainteresowania gospodarczego
znajduje się na terenie danej gospodarki.

Terytorium danego kraju w sensie ekonomicznym należy
utożsamiać z obszarem, do którego ma zastosowanie pojęcie
rezydentury danego kraju.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

16/39

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

DEFINICJA:
Na obszar ekonomiczny danego kraju składa się terytorium
geograficzne administrowane przez rząd, na obszarze którego
następuje swobodny przepływ osób, dóbr i kapitału.

Terytorium ekonomiczne danego kraju obejmuje przestrzeń
powietrzną, wody terytorialne, szelf kontynentalny położony na
wodach międzynarodowych, do którego kraj ma wyłączne prawa
oraz obszar połowów, złóż paliw i bogactw naturalnych
zlokalizowanych pod powierzchnią mórz.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

17/39

Bilans płatniczy – zasada podwójnego księgowania

Podstawowa konwencja sporządzania bilansu płatniczego opiera się
na zasadzie podwójnego księgowania transakcji. Oznacza to, że
każda transakcja znajduje swój zapis w bilansie płatniczym po
dwóch stronach bilansu, o jednakowej wartości:

◮

po stronie kredytowej ze znakiem dodatnim

◮

po stronie debetowej ze znakiem ujemnym

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

18/39

Bilans płatniczy – zasady księgowania transakcji

Stosowane zasady księgowości powodują, że:

◮

zapis po stronie debetowej oznacza wzrost aktywów
zagranicznych posiadanych przez rezydentów lub zmniejszenie
się ich zobowiązań wobec zagranicy

◮

zapis po stronie kredytowej oznacza wzrost zobowiązań wobec
zagranicy (np. wzrost aktywów krajowych posiadanych przez
zagranicę) lub spadek należności rezydentów

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

19/39

Bilans płatniczy – zasady księgowania transakcji

Pozycje po stronie kredytowej bilansu płatniczego obejmują
następujące transakcje:

◮

eksport dóbr i usług

◮

dochód należny rezydentom

◮

zapisy wyrównawcze dla transferów otrzymanych z zagranicy

◮

zwiększenie krajowych zobowiązań wobec zagranicy

◮

zmniejszenie aktywów zagranicznych posiadanych przez
rezydentów

Pozycje po stronie kredytowej powodują zwiększanie się podaży
walut obcych z punktu widzenia rynku walutowego.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia

20/39

Bilans płatniczy – zasady księgowania transakcji

Pozycje po stronie debetowej bilansu płatniczego obejmują
następujące transakcje:

◮

import dóbr i usług

◮

dochód należny nierezydentom

◮

zapisy wyrównawcze dla transferów przekazywanych na rzecz
zagranicy

◮

zmniejszenie krajowych zobowiązań wobec zagranicy

◮

zwiększenie aktywów zagranicznych posiadanych przez
rezydentów

Pozycje po stronie debetowej powodują zwiększanie się popytu na
waluty obce z punktu widzenia rynku walutowego.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

21/39

Struktura bilansu płatniczego

Standardowo, bilans płatniczy składa się z poszczególnych
rachunków, grupujących poszczególne typy transakcji
dokonywanych między rezydentami a nierezydentami.

1.

Bilans obrotów bieżących

1.1

Dobra

1.2

Usługi (transportowe, turystyczne, komunikacyjne,
ubezpieczeniowe, finansowe itd.)

1.3

Dochody

1.3.1

Wynagrodzenia siły roboczej

1.3.2

Dochody inwestycyjne z kapitału (FDI, inwestycje potrfelowe)

1.4

Transfery bieżące

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

22/39

Struktura bilansu płatniczego

2.

Bilans obrotów kapitałowych – obejmuje transfery kapitałowe,
do których zalicza się dary i środki z tytuł pomocy
bezzwrotnej, dokonane z wyraźnym przeznaczeniem na
finansowanie środków trwałych, jak również umorzenie długów
oraz nabywanie/zbywanie aktywów kapitałowych o charakterze
niefinansowym (patenty, licencje, prawa własności, znaki
handlowe, grunty pod budowę ambasad)

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

23/39

Struktura bilansu płatniczego

3.

Bilans obrotów finansowych

3.1

Inwestycje bezpośrednie – nakłady poniesione w celu
ustanowienia trwałych i bezpośrednich więzi ekonomicznych,
poprzez nabycie co najmniej 10% udziałów w kapitale
podstawowym przedsiębiorstwa

3.2

Inwestycje portfelowe – płatności z tytułu zakupu i sprzedaży
udziałowych (nie będących inwestycjami bezpośrednimi) oraz
dłużnych papierów wartościowych

3.3

Pozostałe inwestycje – transakcje finansowe, które nie są
ujmowane z inwestycjach bezpośrednich, inwestycjach
portfelowych ani oficjalnych aktywach rezerwowych, ale których
obroty mają wpływ na wielkość krajowych należności (aktywa)
oraz krajowych zobowiązań wobec zagranicy (pasywa)

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

24/39

Struktura bilansu płatniczego

4.

Saldo błędów i opuszczeń – wynika z transakcji
niezarejestrowanych lub nieprawidłowo ujętych
w sprawozdaniach banków

5.

Oficjalne aktywa rezerwowe – transakcje dokonywane przez
bank centralny w zakresie obrotów na rachunkach bieżących
i lokat w bankach zagranicznych, obrotów zagranicznymi
papierami wartościowymi, transzy rezerwowej MFW oraz
zakupów i sprzedaży złota monetarnego. W ramach pozycji
finansujących wyróżnia się także tzw. transakcje finansowania
wyjątkowego (exceptional financing). Obejmują one transakcje
sektora rządowego, dotyczące finansowania obrotów bilansu
płatniczego w formie restrukturyzacji zobowiązań (kwota
odroczonych spłat zobowiązań, wynikających z umów
zawartych z wierzycielami zagranicznymi) oraz zmiany
zaległości z tytułu należności i zobowiązań kredytowych
(kapitał i odsetki)

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

25/39

Przykład księgowania transakcji

Załóżmy, że polska firma sprzedaje do Niemiec meble o wartości 1 mln zł.
Dobra dostarczane są do Niemiec przez polską firmę spedycyjną za 100
tys. zł. Niemiecki nabywca płaci za meble i transport poprzez swój bank,
który posiada rachunek na żądanie w polskim banku. Bank niemiecki
dokonuje transferu środków z depozytu na żądanie na rachunek polskiej
firmy.

Sposób zaksięgowania transakcji:

◮

Sprzedaż mebli – 1 mln zł po kredycie na rachunku obrotów
bieżących (eksport dóbr)

◮

Transport mebli – 100 tys. zł po kredycie na rachunku obrotów
bieżących (eksport usług)

◮

Zmniejszenie depozytu na żądanie niemieckiego banku w polskim
banku oznacza spadek polskich zobowiązań, co zostanie
zaksięgowane po stronie debetowej w bilansie obrotów kapitałowych
w pozycji „Pozostałe inwestycje”

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

26/39

Podstawowa tożsamość bilansu płatniczego:

CA

+ KA + F A + ER + RES ≡ 0

Bilans płatniczy zawsze sumuje się do 0!

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

27/39

Bilans płatniczy Polski, 2010 (mld zł)

Pozycja

Kredyt (+)

Debet (−)

Saldo

A. Bilans obrotów bieżących

649,9

715,7

−65,8

B. Bilans obrotów kapitałowych

27,5

1,8

25,7

C. Bilans obrotów finansowych

147,0

32,9

114,1

D. Saldo błędów i opuszczeń

27,9

−27,9

Razem A do D

824,4

778,3

46,1

E. Oficjalne aktywa rezerwowe

46,1

−46,1

Razem A do E

0,0

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Struktura bilansu płatniczego

28/39

Bilans płatniczy Polski, 2000-2010 (mln EUR)

−20000

0

20000

40000

2000

2002

2004

2006

2008

2010

rok

CA

KA+FA

BP

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Równowaga bilansu płatniczego

29/39

Równowaga bilansu płatniczego

Bilans płatniczy w sensie księgowym zawsze sumuje się do 0.
Dlaczego zatem mówi się o nadwyżce, deficycie lub równowadze
bilansu płatniczego? Konieczne jest tu pewne rozróżnienie
kategorii. O równowadze bilansu płatniczego (lub nierównowadze
w postaci nadwyżki bądź deficytu) mówimy jedynie w odniesieniu
do rachunków bilansu z wyłączeniem pozycji finansujących (czyli
oficjalnych aktywów rezerwowych). Pozycje bilansu płatniczego
z wyłączeniem rezerw nazywa się bilansem płatniczym w wąskim
rozumieniu. Bilans płatniczy jest w równowadze, jeśli:

BP

= CA + KA + F A + ER = 0

Jeśli powyższa suma sald jest dodatnia (ujemna), mówimy
o nadwyżce (deficycie) bilansu płatniczego w wąskim rozumieniu.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Równowaga bilansu płatniczego

30/39

Równowaga bilansu płatniczego

Łatwo zauważyć, że z definicji mamy:

BP

= −RES

Oznacza to, że bilans płatniczy jest w równowadze wtedy i tylko
wtedy, gdy saldo rezerw nie zmienia się. Deficyt bilansu
płatniczego oznacza sytuację, w której obserwujemy zmniejszenie
się rezerw (UWAGA: zmniejszenie rezerw księgowane jest po
stronie kredytowej ze znakiem dodatnim, gdyż jest to zmniejszenie
się aktywów zagranicznych posiadanych przez rezydentów).
Nadwyżka bilansu płatniczego z kolei oznacza sytuację, w której
mamy do czynienia ze wzrostem zasobu rezerw.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

31/39

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

Sektor

Prywatny

Rządowy

Bankowy

Bank Centralny

Reszta Świata

Suma

Dobra

i usługi

I − S

G − T

∼

∼

CA

0

Krajowa

baza monetarna

∆H

p

∼

∆H

b

∆H

c

∼

0

Krajowe

depozyty bankowe

∆D

p

∼

∆D

b

−

∆D

f

0

Krajowe

papiery wartościowe

∆N

p

∆N

g

∆N

b

∆N

c

∆N

f

0

Zagraniczny

pieniądz

∆R

p

∼

∆R

b

∆R

c

∆R

f

0

Zagraniczne

papiery wartościowe

∆F

p

∼

∆F

b

∆F

c

∆F

f

0

Suma

0

0

0

0

0

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

32/39

Tożsamości z rzędów macierzy: rząd pierwszy

(I − S) + (G − T ) + CA = 0

Dochód rozporządzalny równy jest:

Y

d

= C + S

Zatem:

I − S = I + C − Y

d

Zatem (I − S) jest nadwyżkowym popytem na dobra i usługi
sektora prywatnego. (G − T ) jest nadwyżkowym popytem sektora
rządowego, zaś CA to nadwyżkowy popyt reszty świata.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

33/39

Tożsamości z rzędów macierzy: rząd pierwszy

Alternatywnie, jeśli oznaczymy krajowy nadwyżkowy popyt na
dobra i usługi jako I

N

− S

N

= (I − S) + (G − T ), wówczas:

CA

= S

N

− I

N

Powyższe zależności można zapisać jeszcze inaczej:

I

= S + (T − G) − CA

Jest to fundamentalna tożsamość oszczędności i inwestycji
w gospodarce otwartej.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

34/39

−2

0

2

4

6

CA (% PKB)

20

25

30

35

S, I (% PKB)

1980

1985

1990

1995

2000

2005

I

S

CA

Japonia

−6

−4

−2

0

CA (% PKB)

14

16

18

20

22

S, I (% PKB)

1980

1985

1990

1995

2000

2005

I

S

CA

USA

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

35/39

Tożsamości z kolumn macierzy: kolumna pierwsza

(I − S) + ∆H

p

+ ∆D

p

+ ∆N

p

+ ∆R

p

+ ∆F

p

= 0

Alternatywnie:

S − I = ∆H

p

+ ∆D

p

+ ∆N

p

+ ∆R

p

+ ∆F

p

Powyższa tożsamość jest ograniczeniem budżetowym sektora
prywatnego. Interpretacja: nadwyżka oszczędności nad
inwestycjami oznacza akumulację przez ten sektor bazy monetarnej,
depozytów, krajowych papierów wartościowych, zagranicznego
pieniądza oraz zagranicznych papierów wartościowych.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Macierz przepływów dóbr i aktywów finansowych w gospodarce otwartej

36/39

Tożsamości z kolumn macierzy: kolumna pierwsza

Pisząc w skrócie:

S − I = ∆W

p

,

czyli nadwyżka oszczędności nad inwestycjami odzwierciedla
akumulację aktywów finansowych sektora prywatnego. Wiemy, że
S

= Y

d

− C = Y − T − C. Oznaczając absorpcję krajową przez

A

p

= I + C, tak, że mamy S − I = Y

d

− A

p

, możemy zapisać:

∆W

p

= Y

d

− A

p

Zatem zmiana finansowego bogactwa sektora prywatnego
(akumulacja aktywów finansowych netto lub finansowa nadwyżka
sektora prywatnego) równa się różnicy między dochodem
rozporządzalnym a absorpcją.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Hipoteza bliźniaczych deficytów

37/39

Hipoteza bliźniaczych deficytów

Wróćmy do tożsamości inwestycji i oszczędności:

(I − S) + (G − T ) + CA = 0

i zapiszmy ją w innej postaci:

CA

= (S − I) + (T − G)

Na podstawie powyższej równości sformułowano hipotezę
deficytów bliźniaczych. Deficyt budżetowy (T − G) < 0 według tej
hipotezy miałby być przyczyną deficytu na rachunku obrotów
bieżących CA < 0.

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Hipoteza bliźniaczych deficytów

38/39

−10

−5

0

5

% PKB

1980

1985

1990

1995

2000

2005

T−G

CA

Japonia

−6

−4

−2

0

2

% PKB

1980

1985

1990

1995

2000

2005

T−G

CA

USA

Wykład 1 – Bilans płatniczy

Hipoteza bliźniaczych deficytów

39/39

Zastrzeżenie

◮

Hipoteza bliźniaczych deficytów zakłada m. in. stałość
prywatnych oszczędności

◮

Oszczędności sektora prywatnego mogą zmieniać się
w odpowiedzi na zmiany deficytu budżetowego –
równoważność Ricardiańska – wzrost deficytu budżetowego
powoduje zwiększenie oszczędności gospodarstw domowych
(optymalizacja międzyokresowa), które antycypują zwiększenie
podatków w przyszłych okresach

◮

Gdy większy deficyt budżetowy prowadzi do wzrostu
oszczędności prywatnych, bilans obrotów bieżących nie musi
się pogorszyć