Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

1

Model IS-LM-BP

Model IS-LM-BP jest wersją modelu ISLM w gospodarce otwartej. Pokazuje on zatem jak
gospodarka taka zachowuje się w krótkim okresie, w efekcie działań podejmowanych w
ramach polityki fiskalnej i monetarnej. Jednym z najważniejszych wniosków do jakich
prowadzi model taki, iż stan gospodarki w dużej mierze zależy od tego jaki system kursowy
(stały lub płynny) obowiązuje w danym kraju.

Podstawowe równania obowiązujące w modelu przyjmują postać:

Równanie IS:

Y = C(Y

d

) + I(i) + G + NX(Y,Y*,ε)

Równanie LM:

M/P = L(i,Y)

Zarazem wielkość eksportu netto zależy także od dochodu w kraju i zagranicą – część
eksportu i importu jest zależna od dochodu, podczas gdy część zależy od realnego kursu
walutowego:

X = x

1

Y* + x

2

ε

Im = m

1

Y – m

2

ε

Widać wyraźnie, że im większy dochód zagranicą i im wyższy realny kurs walutowy, tym
większy jest poziom eksportu. Z kolei im większy dochód w kraju i im niższy realny kurs
walutowy, tym większy poziom importu. W konsekwencji pełne równanie IS przyjmuje
postać:

Y = a + cY

d

+ I - bi + G + x

1

Y* + x

2

ε - m

1

Y + m

2

ε

Y =

1

)

1

(

1

1

m

t

c

+

−

−

[a+ I - bi + G + x

1

Y* + ε(x

2

+ m

2

)]

Y =

α

[a+ I - bi + G+ x

1

Y* + εv]

gdzie v = x

2

+ m

2

oznacza wrażliwość eksportu netto na zmiany realnego kursu walutowego

Jednocześnie jeśli chcemy obliczyć poziom stopy procentowej, to po przekształceniu
powyższego otrzymamy:

i = [a+ I + G + x

1

Y* + εv -

α

Y

]/b

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

2

Bilans płatniczy – krzywa BP

Jak pokazaliśmy już w modelu klasycznym gospodarki otwartej bilans płatniczy jest sumą
bilansu obrotów bieżących oraz salda kapitałowego (B

k

):

BP = (I – S) + NX = B

k

+ B

ob

Jednocześnie aby bilans płatniczy znajdował się w równowadze spełniony musi być warunek:

(I – S) + NX = B

k

+ B

ob

= 0

Krzywa BP przedstawia zatem zależność pomiędzy bilansem obrotów bieżących i obrotów
kapitałowych i jest połączeniem wszystkich punktów, dla których zachodzi równowaga
bilansu płatniczego.

Wiemy już, że wielkość eksportu netto zależy od Y, Y* i ε natomiast na bilans kapitałowy
wpływ mają krajowa i światowa stopa procentowa oraz stopień międzynarodowej mobilności
kapitału. Możemy to zapisać jako:

B

ob

= x

1

Y* + x

2

ε - m

1

Y + m

2

ε = xY* - mY + εv

B

k

= w(i – i*)

gdzie w oznacza poziom międzynarodowej mobilności kapitału

Podstawiając oba powyższe równania do równania równowagi bilansu płatniczego oraz
rozwiązując dla i otrzymamy równanie krzywej BP:

i = i* - (xY* - mY + εv)/w

B

ob

(Y, Y*)

BP = 0

E

1

B

ob

(Y

0

)

BP > 0

E

2

E

3

B

ob

(Y

1

)

B

k

(i

0

) B

k

(i

1

)

o

45

B

k

(i)

BP < 0

B

k

= B

ob

Rysunek powyżej przedstawia krzywą BP jako zależność pomiędzy bilansem obrotów
bieżących i bilansem kapitałowym (saldo kapitałowe). Widać wyraźnie, że wszystkie punkty
położone na prawo od krzywej BP wykazują nadwyżkę bilansu płatniczego (bo

B

k

+ B

ob

> 0).

Z kolei punkty położone na lewo będą oznaczać deficyt BP (bo

B

k

+ B

ob

< 0).

Jednocześnie pokazane jest przejście z jednego punktu równowagi do drugiego. Załóżmy, że
początkowo znajdujemy się w punkcie E

1

, dla którego poziom dochodu i stopa procentowa

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

3

wynoszą odpowiednio

Y

0

oraz

i

0

. W tej sytuacji zwiększenie dochodu do spowoduje spadek

bilansu obrotów bieżących (bo rośnie import) i przesunięcie się do punktu E

2

. W punkcie tym

mamy do czynienia z deficytem bilansu płatniczego, który musi być skompensowany poprzez
zwiększony napływ kapitału. Aby to nastąpiło stopa procentowa wzrasta z

i

0

do

i

1

, co

powoduje zmniejszenie deficytu bilansu kapitałowego i przejście do punktu E

3

.

W układzie zmiennych modelu ISLM krzywa BP przedstawia się następująco:

i

BP > 0

BP

i

1

i

2

BP < 0

Y

2

Y

1

Y

Na wykresie widać różne kombinacje dochodu i stopy procentowej spełniające warunek
równowagi. Wzrost dochodu, przy zachowaniu stałej stopy procentowej, spowoduje spadek
NX (bo wzrośnie import) tym samym nasz bilans płatniczy wykazałby deficyt. Analogicznie
można rozpatrzyć także inne przypadki (spadek Y, wzrost i spadek i).

Położenie krzywej BP

i

BP’’

BP

BP’

Y

Jak widać powyżej krzywa BP może się przesuwać w zależności od zmian realnego kursu
walutowego, światowej stopy procentowej i dochodu zagranicą (co wynika z równania
krzywej BP). I tak spadek

Y* i ε oraz wzrost i* spowodują przesunięcie krzywej BP w lewo.

Z kolei wzrost

Y* i ε oraz spadek i* doprowadzą do przesunięcia krzywej BP w prawo.

Na koniec trzeba jeszcze zaznaczyć, że nachylenie krzywej BP zależy od stopnia mobilności
kapitału (parametr

w). I tak przy doskonałej mobilności kapitału krzywa BP jest pozioma, bo

mamy:

∞

⇒

w

czyli

i = i*

Z kolei przy braku mobilności kapitału

w = 0, a zatem krzywa BP jest pionowa (stopa

procentowa nie ma wpływu na przepływ kapitału). Wreszcie przy niedoskonałej mobilności
kapitału krzywa BP ma dodatnie nachylenie.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

4

doskonała mobilność

brak mobilności

niedoskonała mobilność

kapitału

kapitału

kapitału

i

i

i

BP

BP > 0

BP

BP > 0

BP BP > 0 BP < 0

BP < 0

BP < 0

Y

Y

Y

System kursów walutowych

Jak zaznaczyliśmy na wstępie, model IS-LM-BP pokazuje, że skuteczność krajowej polityki
gospodarczej w dużej mierze zależy od tego jaką politykę kursową prowadzi ten kraj. Wiemy
już bowiem, iż w gospodarce otwartej wysokość realnego kursu wymiany ma wpływ na
poziom eksportu netto i tym samym na poziom dochodu.

System kursów stałych

W systemie tym bank centralny poprzez sprzedaż lub kupno walut utrzymuje cenę waluty
krajowej na stałym poziomie. W konsekwencji krzywa bilansu płatniczego jest stała – nie
ulega przesunięciu. Jedynym wyjątkiem może być tutaj sytuacja, w której bank centralny
dokonuje skokowej dewaluacji lub rewaluacji waluty krajowej.
Warto zaznaczyć, że utrzymywanie stałego kursu jest możliwe tylko i wyłącznie gdy bank
centralny posiada odpowiednie rezerwy walutowe. A zatem jeśli dany kraj przez dłuższy
okres czasu odnotowuje deficyt bilansu płatniczego, to prędzej czy później bank centralny
będzie musiał zdewaluować walutę krajową.

System kursów płynnych

W systemie tym kurs walutowy może płynnie dostosowywać się do zmieniającej się sytuacji
gospodarczej w kraju i na świecie. W efekcie, zgodnie z równaniem krzywej BP może się ona
przesuwać w górę lub w dół w zależności od tego czy mamy do czynienia z aprecjacją czy
deprecjacją waluty krajowej.

Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna

Zanim przejdziemy do analizy efektów polityki fiskalnej i monetarnej trzeba jeszcze dodać,
że często mamy do czynienia z konfliktem pomiędzy równowagą zewnętrzną i wewnętrzną.
Równowaga zewnętrzna zachodzi gdy bilans płatniczy jest w pozycji równowagi, z kolei
równowaga

wewnętrzna

występuje

gdy

produkcja

krajowa

jest

na

poziomie

charakterystycznym dla pełnego zatrudnienia. Nie trzeba dodawać, że celem każdego rządu
jest zapewnienie równowagi wewnętrznej. Jak jednak pokażemy niektóre działania
podejmowane w tym kierunku mogą okazać się nieefektywne.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

5

System kursów stałych

Doskonała mobilność kapitału

a) ekspansywna polityka fiskalna
i

LM

0

LM

1

i*

BP

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka fiskalna spowoduje przesunięcie IS w prawo ⇒ wzrasta Y i r. W
rezultacie nastąpi napływ kapitału i wystąpi nadwyżka BP. Aby zapobiec aprecjacji kursowej
(związanej z napływem kapitału) bank centralny skupuje dewizy, co powoduje wzrost podaży
pieniądza ⇒ LM przesuwa się w prawo, spada i oraz rośnie Y. Efekt końcowy: wyższe Y, i
bez zmian. Wniosek – polityka fiskalna jest skuteczna.

b) ekspansywna polityka monetarna

i

LM

0

LM

1

i*

BP

IS

0

Y

0

Y

Ekspansywna polityka monetarna spowoduje przesunięcie LM w prawo ⇒ wzrasta Y i spada
i. W efekcie nastąpi odpływ kapitału i wystąpi deficyt BP. Bank centralny aby zapobiec
deprecjacji kursu będzie musiał sprzedawać dewizy, co spowoduje spadek podaży pieniądza

⇒

LM przesunie się w lewo do punktu wyjścia, wzrośnie i oraz spadnie Y (do poziomu

wyjściowego). Wniosek – polityka monetarna jest nieskuteczna.

c) polityka kursowa

i

LM

0

LM

1

i*

BP

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

6

Jeżeli bank centralny zdecyduje się na dewaluację waluty krajowej to wzrośnie NX ⇒ IS
przesunie się w prawo, wzrasta Y oraz i. W rezultacie nastąpi napływ kapitału i wystąpi
nadwyżka BP. Aby zapobiec aprecjacji kursowej (związanej z napływem kapitału) już po
dewaluacji bank centralny skupuje dewizy, co powoduje wzrost podaży pieniądza ⇒ LM
przesuwa się w prawo, spada i oraz rośnie Y. Efekt końcowy: wyższe Y, i bez zmian.
Wniosek – polityka kursowa jest skuteczna.


Niedoskonała (ograniczona) mobilność kapitału

a) ekspansywna polityka fiskalna

i

LM

0

LM

1

i

1

BP

i

0

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka fiskalna spowoduje przesunięcie IS w prawo ⇒ wzrasta Y oraz i. W
rezultacie nastąpi napływ kapitału i wystąpi nadwyżka BP. Aby zapobiec aprecjacji kursowej
(związanej z napływem kapitału) bank centralny skupuje dewizy, co powoduje wzrost podaży
pieniądza ⇒ LM przesuwa się w prawo, spada i oraz rośnie Y. Efekt końcowy: wyższe Y
oraz i. Wniosek – polityka fiskalna jest skuteczna.

b) ekspansywna polityka monetarna

i

LM

0

LM

1

BP

i

0

IS

0

Y

0

Y

Ekspansywna polityka monetarna spowoduje przesunięcie LM w prawo ⇒ wzrasta Y i spada
i. W efekcie nastąpi odpływ kapitału i wystąpi deficyt BP. Bank centralny aby zapobiec
deprecjacji kursu będzie musiał sprzedawać dewizy, co spowoduje spadek podaży pieniądza

⇒

LM przesunie się w lewo do punktu wyjścia, wzrośnie i oraz spadnie Y (do poziomu

wyjściowego). Wniosek – polityka monetarna jest nieskuteczna.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

7

c) polityka kursowa

i

LM

0

BP

0

LM

1

i

0

BP

1

i

1

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Jeżeli bank centralny zdecyduje się na dewaluację waluty krajowej to wzrośnie NX ⇒ IS
przesunie się w prawo, wzrasta Y oraz i. Jednocześnie przesunie się również krzywa bilansu
płatniczego z BP

0

do BP

1

(bo zmiana nominalnego kursu wymiany powoduje również zmianę

kursu realnego – w tym przypadku jego wzrost)

1

. W rezultacie nastąpi napływ kapitału i

wystąpi nadwyżka BP. Aby zapobiec aprecjacji kursowej (związanej z napływem kapitału),
już dla nowego kursu wymiany po dewaluacji, bank centralny skupuje dewizy. Powoduje to
wzrost podaży pieniądza ⇒ LM przesuwa się w prawo, spada i oraz rośnie Y. Efekt
końcowy: wyższe Y, i może wzrosnąć, spaść lub pozostać bez zmian (zależy to od nachylenia
krzywej IS oraz krzywej BP). Wniosek – polityka kursowa jest skuteczna.



Brak mobilności kapitału

a) ekspansywna polityka fiskalna

i

BP

LM

1

i

1

LM

0

i

0

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka fiskalna spowoduje przesunięcie IS w prawo ⇒ wzrasta Y oraz i. W
rezultacie pojawia się deficyt bilansu obrotów bieżących (bo wzrasta Y). W tej sytuacji bank
centralny interweniuje i sprzedaje dewizy, co powoduje spadek podaży pieniądza ⇒ LM
przesuwa się w lewo, spada Y i rośnie i. Efekt końcowy: wyższe i, Y bez zmian. Wniosek –
polityka fiskalna jest nieskuteczna.

1

Porównaj ze wzorem na realny kurs walutowy w skrypcie z modelu klasycznego gospodarki otwartej.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

8

b) ekspansywna polityka monetarna

i

BP

LM

0

i

0

LM

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka monetarna spowoduje przesunięcie LM w prawo ⇒ wzrasta Y i spada
i. W efekcie wystąpi deficyt BP (bo wzrasta import a eksport pozostaje bez zmian). Bank
centralny aby zapobiec deprecjacji kursu będzie musiał sprzedawać dewizy, co spowoduje
spadek podaży pieniądza ⇒ LM przesunie się w lewo do punktu wyjścia, wzrośnie i oraz
spadnie Y (do poziomu wyjściowego). Wniosek – polityka monetarna jest nieskuteczna.


Polityka sterylizacji – jeśli bank centralny chce zapobiec ograniczeniu podaży pieniądza ze
względu na sprzedaż rezerw dewizowych, to wówczas dokonuje skupu bonów skarbowych. W
efekcie w krótkim okresie czasu produkcja wzrasta do Y

1

. Ponieważ jednak polityka taka

uniemożliwia przywrócenie równowagi bilansu płatniczego, to nie można jej utrzymać w
długim okresie.

c) polityka kursowa

i

BP

0

BP

1

LM

0

LM

1

i

0

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Jeżeli bank centralny zdecyduje się na dewaluację waluty krajowej to wzrośnie NX ⇒ IS
przesunie się w prawo, wzrasta Y oraz i. Jednocześnie przesunie się również krzywa bilansu
płatniczego z BP

0

do BP

1

. Nadal jednak występuje nadwyżka BP. Dlatego, aby zapobiec

aprecjacji kursowej, już dla nowego kursu wymiany po dewaluacji, bank centralny skupuje
dewizy. Powoduje to wzrost podaży pieniądza ⇒ LM przesuwa się w prawo, spada i oraz
rośnie Y. Efekt końcowy: wyższe Y, i bez zmian. Wniosek – polityka kursowa jest
skuteczna.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

9

System kursów płynnych (zmiennych)

Doskonała mobilność kapitału

a) ekspansywna polityka fiskalna

i

LM

0

i

0

BP

0

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka fiskalna spowoduje przesunięcie IS w prawo do IS

1

⇒

wzrasta Y, a

także i. W rezultacie krajowa stopa procentowa przewyższa światową, a więc nastąpi napływ
kapitału, wystąpi nadwyżka BP i dojdzie do aprecjacji waluty krajowej. Ponieważ jednak
aprecjacja krajowej waluty powoduje wzrost importu i spadek eksportu to IS

1

przesuwa się z

powrotem w lewo do IS

0

. Efekt końcowy: Y oraz i pozostają bez zmian. Wniosek – polityka

fiskalna jest nieskuteczna.

b) ekspansywna polityka monetarna

i

LM

0

LM

1

i

0

BP

0

i

1

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka monetarna spowoduje przesunięcie LM w prawo ⇒ wzrasta Y i spada
i. W efekcie nastąpi odpływ kapitału (krajowa stopa procentowa jest niższa od światowej) i
wystąpi deficyt BP oraz deprecjacja waluty krajowej. Deprecjacja powoduje wzrost eksportu i
przesunięcie IS w prawo do IS

1

. Efekt końcowy: wyższy Y, i bez zmian. Wniosek – polityka

monetarna jest skuteczna.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

10

Niedoskonała (ograniczona) mobilność kapitału

a) ekspansywna polityka fiskalna

i

LM

0

BP

1

BP

0

i

1

i

0

IS

1

IS

2

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka fiskalna spowoduje przesunięcie IS w prawo do IS

1

⇒

wzrasta Y oraz

i. W rezultacie nastąpi napływ kapitału i wystąpi nadwyżka BP oraz aprecjacja waluty
krajowej. Aprecjacja powoduje przesunięcie się krzywej BP w górę do BP

1

. Jednocześnie

jednak wpływa na wzrost importu i przesunięcie się krzywej IS w lewo do IS

2

. Efekt

końcowy: wyższe Y oraz i. Wniosek – polityka fiskalna jest mało skuteczna.

b) ekspansywna polityka monetarna

i

LM

0

BP

0

LM

1

BP

1

i

0

i

1

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka monetarna spowoduje przesunięcie LM w prawo ⇒ wzrasta Y i spada
i. Nastąpi odpływ kapitału i wystąpi deficyt BP oraz deprecjacja waluty krajowej. Deprecjacja
spowoduje przesunięcie krzywej BP w dół do BP

1

oraz wzrost eksportu. W efekcie IS

przesuwa się w prawo do IS

1

. Efekt końcowy: wyższe Y i niższe i. Wniosek – polityka

monetarna jest skuteczna.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

11

Brak mobilności kapitału

a) ekspansywna polityka fiskalna

i

BP

0

BP

1

LM

0

i

1

IS

2

i

0

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka fiskalna spowoduje przesunięcie IS w prawo do IS

1

⇒ wzrasta Y oraz

i. W rezultacie pojawia się deficyt bilansu obrotów bieżących (bo wzrasta import) i następuje
deprecjacja waluty krajowej. Deprecjacja powoduje przesunięcie się BP w prawo do BP

1

oraz

wzrost eksportu netto (IS przesuwa się w prawo z IS

1

do IS

2

). Efekt końcowy: wyższe Y oraz

i. Wniosek – polityka fiskalna jest skuteczna.

b) ekspansywna polityka monetarna

i

BP

0

BP

1

LM

0

LM

1

i

0

IS

1

IS

0

Y

0

Y

1

Y

Ekspansywna polityka monetarna spowoduje przesunięcie LM w prawo ⇒ wzrasta Y i spada
i. W efekcie nastąpi wzrost importu i wystąpi deficyt BP oraz deprecjacja waluty krajowej.
Deprecjacja prowadzi do przesunięcia się krzywej BP w prawo oraz wzrostu eksportu i
przesunięcia się krzywej IS do IS

1

. Efekt końcowy: wyższe Y i stałe i. Wniosek – polityka

monetarna jest skuteczna.

Bartek Rokicki

Ćwiczenia z Makroekonomii II

12

Zadania

Zadanie 1. Mała gospodarka Canibalii dzięki działaniom prezydenta Lectera znajduje się w
stanie pełnego zatrudnienia. Po jednej z nieprzespanych nocy prezydent postanowił nagle
zmienić strukturę popytu w gospodarce państwa, zwiększając inwestycje, nie pozwalając
jednak na zwiększenie się zagregowanego popytu powyżej stanu typowego dla pełnego
zatrudnienia. Jakie powinno być zastosowane połączenie polityki fiskalnej i monetarnej, aby
zamierzenia prezydenta mogły zostać urzeczywistnione jeśli gospodarka charakteryzuje się
brakiem przepływów kapitału i utrzymuje stały kurs walutowy? Co stanie się jeśli Canibalia
przyjmie wspólną walutę i będzie miała do czynienia z doskonałą mobilnością kapitału?

Zadanie 2. Jaki wpływ na gospodarkę Canibalii będzie miało podstępne podniesienie stopy
podatkowej jeśli mamy do czynienia z brakiem przepływów kapitału i płynnym kursem
walutowym? Co musiałby w tej sytuacji zrobić rząd gdyby rezerwy banku centralnego nie
pozwalały mu na prowadzenie aktywnej polityki monetarnej, a chciałby utrzymać stały kurs
walutowy.

Zadanie 3. Sąsiad Canibalii – Wegetarianolandia, przeżywa poważny kryzys gospodarczy,
który spowodował spadek zagregowanego popytu w tym dużym kraju. Jakie reperkusje
będzie miało to wydarzenie dla gospodarki Canibalii, przy założeniu doskonałych
przepływów kapitałowych oraz konieczności utrzymywania stałego kursu walutowego. Co
zmieniłoby się gdyby Canibalia zdecydowała się uwolnić swój kurs walutowy.

Zadanie 4. Nieodpowiedzialny prezydent Lecter długo zwiększał wydatki rządowe, co było
możliwe dzięki pozytywnej koniunkturze gospodarczej. Okazało się jednak, że nadszedł dzień
w którym gospodarka Canibalii znalazła się w recesji (spadek konsumpcji i inwestycji), co
spowodowało spadek wpływów podatkowych i konieczność ograniczenia wydatków
rządowych. Jak wpłynie to na sytuację Canibalii, przy założeniu niedoskonałej mobilności
kapitału oraz płynnym kursie walutowym. Co stałoby się gdyby Canibalia zmuszona była
utrzymywać stały kurs walutowy ze względu na chęć przystąpienia do unii walutowej?

Zadanie 5. Prezydent Lecter zauważył z pewnym niepokojem, że jego polityka gospodarcza
może niekorzystnie odbić się na wyniku zbliżających się wyborów. Dlatego też postanowił
zasięgnąć opinii ekspertów, którzy stwierdzili, że aby zwiększyć produkcję powinien
doprowadzić do spadku stóp procentowych. Co powinien zrobić prezydent, żeby stopy
procentowe spadły i jakie będą efekty jego polityki przy założeniu niedoskonałych
przepływów kapitału i płynnych kursach walutowych?

Zadanie 6. Na skutek porozumień handlowych Canibalia została zmuszona do obniżenia ceł
na towary dla wegetarian, których liczba zaczęła w tym kraju gwałtownie wzrastać. Jak fakt
ten wpłynie na sytuację gospodarczą kraju przy założeniu braku mobilności kapitału i
płynnego kursu walutowego?

Zadanie 7. Po wygranych wyborach parlamentarnych nowy rząd Wegetarianolandii
zastanawia się w jaki sposób ograniczyć wpływ banku centralnego na gospodarkę,
jednocześnie zwiększając wpływ rządu. Mając do dyspozycji większość parlamentarną rząd
jest w stanie doprowadzić do zmian polityki gospodarczej, nie może jednak zmienić
konstytucji i ograniczyć niezależności banku centralnego. Co powinien zrobić w takim razie
rząd jeśli mamy do czynienia z brakiem mobilności kapitału i płynnym kursem walutowym?