BIOMECHANIKA CHODU
CHÓD SPORTOWY
Co to jest chód sportowy?
• Specjalność lekkoatletyczna
polegająca na pokonywaniu trasy
marszem
• Najważniejsze przepisy chodu
sportowego nakazują zawodnikowi
ciągły kontakt z podłożem (zawsze
jedna ze stóp musi dotykać podłoża),
co uniemożliwia pokonywanie trasy
biegiem oraz wyprostowanie w kolanie
nogi pozostającej z tyłu.
Ten nietypowy sposób poruszania się,
spełniając warunki określone przez
przepisy, znacznie różni się od
typowego chodu. Zmianie ulegają
długość, prędkość, częstotliwość kroku
oraz położenie środka ciężkości ciała.
Zawodnicy uprawiający tę dziedzinę
sportu muszą dysponować specjalną
techniką, która różni się zdecydowanie
od chodu naturalnego.
• CHÓD SPORTOWY A CHÓD NATURALNY:
1.
Po postawieniu stopy na podłożu człowiek
zwykle lekko ugina staw kolanowy, co
powoduje obniżenie środka masy ciała.
Zawodnik uprawiający chód sportowy
stara się nie zginać kolana, aby nie
obniżać środka masy ciała, ponieważ
jego zmiany położenia skutkują stratą
energii oraz zmniejszeniem prędkości.
2.
Według I wyznacznika chodu
prawidłowego podczas poruszania się
obroty miednicy wokół osi strzałkowej
są niewielkie i przeciętnie nie
przekraczają kilku stopni w jedną
stronę. Przeciwnie jest natomiast w
chodzie sportowym – tu wyraźnie biodro
przenoszonej nogi opada, gdy kończyna
podporowa jest w pełnym wyproście.
W technice chodu sportowego ruchom
odbywającym się wokół osi strzałkowej
przypisuje się istotne znaczenie: obniżanie
biodra kończyny wolnej, przenoszonej nad
podłożem, jest jednym z podstawowych
zabiegów prowadzących do zmniejszenia
przemieszczeń środka masy ciała. Te
specyficzne ruchy miednicy wokół w/w osi
są jednym z najbardziej widocznych
elementów techniki chodu sportowego i są
połączone z ruchami obręczy barkowej,
dzięki czemu obniżeniu lewego biodra
towarzyszy obniżenie braku po stronie
przeciwnej.
Technika chodu sportowego powoduje,
że biodro znajduje się w najwyższym
położeniu, gdy ciężar ciała spoczywa
na nodze podporowej, zaś najniżej,
gdy kończyna przenoszona jest w
powietrzu. Tego rodzaju ruchy są dla
chodu sportowego szczególnie ważne
i dlatego jest to element regularnie
ćwiczony.
3.
Obroty miednicy wokół osi podłużnej ciała w chodzie
naturalnym są niewielkie i nie przekraczają kilku
stopni. W momencie postawienia kończyny na
podłożu miednica jest obrócona w kierunku nogi
przeciwnej (na zewnątrz). W tym momencie
podczas chodu sportowego występuje maksymalny
kąt obrotu miednicy. Kąt minimalny, który oznacza
obrót miednicy w przeciwna stronę, pojawia się,
kiedy stopa kończyny przeciwnej dotknie podłoża.
Chodziarze sportowi celowo zwiększają wielkość
kąta obrotu. Dzięki większemu wysunięciu biodra w
przód można zwiększyć długość kroków bez
dodatkowego obniżania środka masy ciała.
W chodzie sportowym spotykamy się
dzisiaj z prędkościami
przekraczającymi 4,5m/s, co
odpowiada ponad 16km/h. Chód
naturalny natomiast odbywa się
najwyżej z prędkością 2,5 m/s, czyli 9
km/h.
Chodziarz, aby osiągnąć jak największą
prędkość, nie może poruszać się
długimi krokami, jak jest w przypadku
chodu prawidłowego. Wydłużenie
kroków powoduje natychmiastową
zmianę w położeniu środka masy ciała.
Jedyną możliwością, aby te zmiany były
jak najmniejsze, jest proporcjonalne
zwiększenie długości kroków do
wykonywania obszerniejszych obrotów
miednicy wokół podłużnej osi ciała.
Z badań przeprowadzonych przez Zakład
Biomechaniki Akademii wychowania
Fizycznego w Krakowie wynika, że rotacja
miednicy u zawodnika uprawiającego
chodziarstwo może być pięciokrotnie większa
niż w chodzie naturalnym. Zaznaczono też, iż
obszerne ruchy miednicy w dwóch
płaszczyznach: czołowej i poprzecznej
stanowią najważniejszy element tej formy
poruszania się. Obroty miednicy na boki
stanowią bezpośredni czynnik minimalizacji
pionowych ruchów środka masy ciała, zaś
obroty wokół osi podłużnej to czynnik
wpływający na zwiększenie długości kroku.
Wszystkie opisane ruchy są tak
dobrane, aby zawodnik mógł
rozwinąć znaczną prędkość, przy
możliwie minimalnym wydatkowaniu
energii, zachowując technikę ruchu
zgodną z przepisami chodu
sportowego, czyli bez występowania
fazy lotu.
Bibliografia
• „Chód Sportowy – jak oszczędzać
energie” T.Ruchlewicz,
R.Staszkiewicz, W.Chwała
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Ch
%C3%B3d_sportowy