Zarządzanie
szkoleniami
© Aleksandra Matusiewicz
SZKOLENIE
Zaplanowany proces zmieniania postawy, wiedzy lub
umiejętności poprzez uczenie się i osiągnięcie właściwych
efektów w zakresie jednego lub kilku zadań.
Jego celem jest rozwijanie umiejętności pracowników, aby
zaspokoić obecne i przyszłe potrzeby personalne organizacji.
Michael Armstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi. Kraków 2001, s. 448.
Systematyczny, planowany i kontrolowany proces, a nie
wyciąganie wniosków z przypadkowych doświadczeń.
Koncentruje się na zmianie poglądów, umiejętności i postaw
zarówno poszczególnych osób, jaki całych grup.
Celem szkolenia jest poprawa wyników pracy poszczególnych
grup i osób, a przez to efektywności całej organizacji.
Peter Bramley, Ocena efektywności szkoleń. Kraków 2001, s. 13.
RODZAJE SZKOLEŃ
Zamknięte:
przygotowane i prowadzone w ramach
własnych możliwości,
przygotowane przez zamawiającego,
ale realizowane przez zewnętrznych
szkoleniowców lub zewnętrzną firmę,
przygotowane i prowadzone przez firmę
szkoleniową.
Otwarte.
Ocena potrzeb
szkoleniowych
Kto ma być
szkolony?
Czego powinien się
nauczyć?
Co już wie?
Ustalenie
celów
szkolenia
Planowanie
oceny szkolenia
Opracowanie
programu
szkolenia
Realizacja
szkolenia
Ocena szkolenia
Modyfikacja
programu
Na podst.: Ricky W. Griffin,
Podstawy zarządzania
organizacjami.
Warszawa 1999, s. 437.
ZNACZENIE
KONTRAKTÓW,
TWORZENIA ZASAD
Na poziomie programu:
uczestnictwo,
zaliczanie modułów, przedmiotów,
ukończenie programu.
Na poziomie szkolenia/zadania:
jesteśmy punktualni,
nie krytykujemy, nie oceniamy,
kierujemy swoją aktywnością,
wyłączamy komórki,
zachowujemy trzeźwość.
PEDAGOGIKA –
ANDRAGOGIKA
(wg. Malcolma Knowles’a,1980)
Uczeń jest zależny,
podporządkowany woli
nauczyciela, który ponosi
odpowiedzialność za proces
uczenia się.
Dorosły traktowany jest jako osoba
samokierująca się, samodzielna.
Nauczyciel wspiera proces ujawniania
potrzeb i pomaga w ich
zaspokojeniu.
PEDAGOGIKA –
ANDRAGOGIKA
(wg. Malcolma Knowlesa)
Uczeń wnosi niewielkie
doświadczenie, jest zależny od
nauczyciela-eksperta. Główne
metody to wykład i lektura
podręcznika.
Dorosły ma doświadczenie
stanowiące potencjał dla niego
i innych. Przywiązuje
duże znaczenie do tego czego
doświadcza.
PEDAGOGIKA –
ANDRAGOGIKA
(wg. Malcolma Knowlesa)
Uczniowie uczą się
przedmiotów, z akcentem na
treści.
Dorośli uczą się tego, co sami
uznają za potrzebne.
PEDAGOGIKA –
ANDRAGOGIKA
(wg. Malcolma Knowlesa)
Uczniowie uczą się tego, czego
się od nich oczekuje, aby
uzyskać aprobatę rodziców,
nauczycieli.
Dorośli potrzebują sprawności,
kompetencji, szukają okazji do
rozwoju osobowego, muszą
widzieć przydatność
i zastosowanie wiedzy
i umiejętności.
Ludzie generalnie
pamiętają
Poziomy
abstrakcji
czytani
e
10% tego co
czytają
odbiór werbalny
słuchan
ie
20% tego co
słyszą
oglądanie
obrazków
ruchomych
50% tego co
widzą i słyszą
oglądanie
obrazków
nieruchomych
30% tego co
widzą
odbiór wizualny
demonstracja
70% tego co
mówią i piszą
aktywne
„zwiedzanie”
słyszenie
mówienie
widzenie
robienie
90% tego co
mówią
podczas
wykonywani
a
dramatyczne prezentacje
gry z podziałem na role i
symulacje
zastosowanie w praktyce
? ? ? ?
S
to
że
k
d
o
ś
w
ia
d
c
ze
n
ia
D
a
le
’a
NAUCZANIE,
A STYLE UCZENIA SIĘ
Każdy z nas uczy się najlepiej w unikatowy dla
siebie sposób, który często jest mieszaniną
różnych stylów uczenia się.
Z drugiej strony, nauczyciele rzadko kiedy
prezentują wiedzę w sposób najlepiej nam
odpowiadający.
Jest to chyba najczęstsza przyczyna porażek
edukacyjnych - niedostosowanie sposobu
przekazywania wiedzy do stylu uczenia się
odbiorcy.
Robert Gajewski, O stylach uczenia się i I-edukacji.
http://www.e-mentor.edu.pl/artykul_v2.php?numer=11&id=189 (11.02.2007)
METODOLOGIE
IDENTYFIKACJI STYLÓW
UCZENIA SIĘ
Allinson and Hayes' Cognitive Styles Index (CSI),
Apter's Motivational Style Profile (MSP),
Dunn and Dunn model and instruments of learning styles,
Entwistle's Approaches and Study Skills Inventory for Students
(ASSIST),
Gregorc's Mind Styles Model and Style Delineator (GSD),
Herrmann's Brain Dominance Instrument (HBDI),
Honey and Mumford's Learning Styles,
Index of Learning Styles (ILS) - Felder, Silverman, Solomon,
Questionnaire (LSQ),
Jackson's Learning Styles Profiler (LSP),
Kolb's Learning Style Inventory (LSI),
Memletics Learning Styles,
Myers-Briggs Type Indicator (MBTI),
Paragon Learning Style Inventory (PLSI),
Riding's Cognitive Styles Analysis (CSA),
Sternberg's Thinking Styles Inventory (TSI),
Vermunt's Inventory of Learning Styles (ILS).
UCZENIE SIĘ PRZEZ
DOŚWIADCZENIE wg. DAVIDA
KOLBA
Uczenie się to proces ciągłej modyfikacji
uprzedniego doświadczenia poprzez
doświadczenie następujące po nim.
Idee nie są stałymi i niezmiennymi
elementami sądów – są formułowane i
przeformułowywane przez doświadczenie.
Proces uczenia się to cykl, w którym
kluczową rolę odgrywa doświadczenie
jednostki i jego analiza.
ĆWICZENIE
Diagnoza stylów
uczenia się
wg. D. Kolba
ETAPY PROCESU UCZENIA
SIĘ (ZDOLNOŚCI I
UMIEJĘTNOŚCI)
KONKRETNE
DOŚWIADCZENIE
uczenie się rozpoczyna
się w konkretnym
doświadczeniu. Zgadza
się ono lub nie
z dotychczasowymi
poglądami uczącego się.
OBSERWACJA
I REFLEKSJA
doświadczenie jest
analizowane, zbiera się dane,
obserwuje, następuje
refleksja – doświadczenie
ujmowane jest z różnych
perspektyw.
TWORZENIE
ABSTRAKCYJNYCH
HIPOTEZ
uczący kontynuuje analizę
danych, wyciąga wnioski,
tworzy uogólnienia i teorie,
integrujące obserwacje w
logiczną całość.
Internalizuje to, czego się
nauczył z
doświadczenia.
TESTOWANIE
W NOWYCH
SYTUACJACH
zaczyna się, gdy uczący się
zmienia swoje zachowanie.
Eksperymentuje i sprawdza
nową wiedzę, patrzy, jak
nowe teorie sprawdzają się
w praktyce.
PODSTAWOWE
CZYNNOŚCI W
PROCESIE UCZENIA SIĘ
ODCZUWANI
E (feeling)
OBSERWACJ
A (watching)
MYŚLENIE
(thinking)
DZIAŁANIE
(doing)
STYLE UCZENIA SIĘ
wg. D. KOLBA
KONKRETNE
DOŚWIADCZENI
E
odczuwanie
OBSERWACJA
I REFLEKSJA
obserwacja
TWORZENIE
ABSTRAKCYJNYCH
HIPOTEZ
myślenie
TESTOWANIE
W NOWYCH
SYTUACJACH
działanie
C
o
m
y
śli
m
y
o
ty
m
, c
o
ro
b
im
y
?
Jak coś robimy ?
ĆWICZENIE
ĆWICZENIE
Układanie prostokątów
Ćwiczenie - analiza
Ćwiczenie - analiza
Dlaczego udało się (bądź nie udało się)
wykonać zadanie?
Co o tym
zadecydowało?
Czym kierowały się osoby (grupy)
dokonując swego sposobu
postępowania?
Tkwiąca w ludziach tendencja
do zachowań rywalizacyjnych
i przekonanie, że wygrać
można tylko wówczas, gdy
przegra inny, jest wynikiem
doświadczeń i
uczenia się takich zachowań
w życiu.