Eksploatacja

Eksploatacja

urządzeń

urządzeń

elektrycznych

elektrycznych

Eksploatacja urządzeń

elektroenergetycznych w

podziemnych zakładach

górniczych

Problematykę eksploatacji urządzeń

elektroenergetycznych regulują zarówno przepisy

ogólne jak i szczególne. Zasadą jest, iż obowiązuje

przepis ogólny chyba, że jakiś zakres przedmiotowy

jest uregulowany przez przepisy szczególne.

Przepisy ogólne to przede wszystkim:

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 roku

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach

i instalacjach elektroenergetycznych.

Przepisy szczególne to:

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 roku

(z późn. zm.) w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy,

prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia

przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (przede

wszystkim załącznik nr 4 do rozporządzenia)

Ochrona

przeciwporażeniowa

Przy eksploatacji

urządzeń elektroenergetycznych

najistotniejsze znaczenie

najistotniejsze znaczenie

ma sposób ochrony przed

ma sposób ochrony przed

porażeniem prądem elektrycznym.

porażeniem prądem elektrycznym.

Rodzaje ochrony

przeciwporażeniowej

W celu ochrony człowieka przed skutkami porażenia

prądem elektrycznym stosowane są następujące

środki ochrony przeciwporażeniowej:

ŚRODKI NIETECHNICZNE takie, jak:

•popularyzacja sposobów i zasad bezpiecznego użytkowania

energii elektrycznej,

•szkolenie wstępne i okresowe wszystkich pracowników

użytkujących urządzenia elektryczne i obsługujących urządzenia

elektryczne

•wymagania kwalifikacyjne dla pracowników obsługujących

urządzenia elektryczne,

•organizacja pracy (instrukcje eksploatacji urządzeń

elektroenergetycznych, pisemne polecenia wykonywania prac)

•egzekwowanie przestrzegania reguł bezpieczeństwa,
•badania okresowe,
•szkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy przy

porażeniach.

Rodzaje ochrony

przeciwporażeniowej

W celu ochrony człowieka przed skutkami porażenia

prądem elektrycznym są stosowane następujące
środki ochrony przeciwporażeniowej:

ŚRODKI TECHNICZNE takie, jak:

•ochrona przed dotykiem bezpośrednim

- ochrona podstawowa,

•ochrona przed dotykiem pośrednim

- ochrona dodatkowa,

•ochrona przed dotykiem bezpośrednim i pośrednim

- realizowana przez zasilanie napięciem bezpiecznym,

•sprzęt ochronny (w tym środki ochrony

indywidualnej) – dla zastosowań, w których wyżej

wymienione nie mogą być wykorzystane (np. przy

naprawie urządzeń elektroenergetycznych) .

Przypadki możliwości

niezastosowania ochrony

przeciwporażeniowej !!!

Dopuszcza się niestosowanie ochrony

Dopuszcza się niestosowanie ochrony

przeciwporażeniowej:

przeciwporażeniowej:

1)

w obwodach roboczych

(głównych obwodach

prądowych)

urządzeń spawalniczych,

elektrotermicznych i elektrochemicznych

,

jeżeli ochrona taka

- ze względów technologicznych

lub eksploatacyjnych

- nie może być wykonana

,

a zastosowano inne środki techniczne i

organizacyjne, skutecznie ograniczające

prawdopodobieństwo porażenia

,

2)

w urządzeniach laboratoryjnych

, jeżeli przy

użytkowaniu i obsłudze urządzeń są stale obecne co

najmniej dwie osoby i jeżeli urządzenia te są

zabezpieczone przed dostępem osób

nieupoważnionych,

3)

w urządzeniach iskrobezpiecznych

,

Możliwość zastosowania innych

środków ochrony

przeciwporażeniowej

Dopuszcza się:

Dopuszcza się:

1)

1)

zastosowanie innych

zastosowanie innych -

-

technicznie

technicznie

uzasadnionych

uzasadnionych

-

-

środków ochrony

środków ochrony

przeciwporażeniowej, niż wymienione

przeciwporażeniowej, niż wymienione

wyżej

wyżej,

,

jeżeli środki te zapewnią

jeżeli środki te zapewnią

ochronę przeciwporażeniową w stopniu

ochronę przeciwporażeniową w stopniu

nie mniejszym niż środki wyżej

nie mniejszym niż środki wyżej

określone,

określone,

Możliwość zastosowania innych

środków ochrony

przeciwporażeniowej

Dopuszcza się:

Dopuszcza się:

2)

2)

zastosowanie w urządzeniach

zastosowanie w urządzeniach

podlegających stałemu nadzorowi

podlegających stałemu nadzorowi

wyłączników przeciwporażeniowych

wyłączników przeciwporażeniowych

w

w

innych układach niż różnicowoprądowe

innych układach niż różnicowoprądowe

,

,

pod warunkiem, że zapewnią one co

pod warunkiem, że zapewnią one co

najmniej taką samą skuteczność i

najmniej taką samą skuteczność i

zakres ochrony.

zakres ochrony.

Możliwość zastosowania innych

środków ochrony

przeciwporażeniowej

UWAGA!!!

Rezygnować z ochrony
przeciwporażeniowej należy z wyjątkową
ostrożnością i rozwagą,
i tylko wówczas, gdy praktyczne
wykonanie ochrony jest niemożliwe lub
gdy mogłoby to mieć zły wpływ na proces
technologiczny.

Urządzenia

elektroenergetyczne

o napięciu bezpiecznym

Urządzenia elektroenergetyczne o
napięciu bezpiecznym

powinny być zasilane z bezpiecznych
źródeł o napięciu roboczym nie
przekraczającym napięcia
bezpiecznego U

l

, w określonych

warunkach środowiskowych

,

i powinny być oddzielone elektrycznie,
w sposób pewny, od innych obwodów
elektroenergetycznych.

Urządzenia

elektroenergetyczne

o napięciu bezpiecznym

1)Napięcie bezpieczne U

l

jest to największa bezpieczna wartość

napięcia roboczego lub dotykowego, utrzymująca się długotrwale w

określonych warunkach oddziaływania otoczenia.

2)Warunki środowiskowe 1 są to takie warunki, w których rezystancja

ciała ludzkiego w stosunku do ziemi wynosi co najmniej 1000Ω.

3)Warunki środowiskowe 2 są to takie warunki, w których rezystancja

ciała ludzkiego w stosunku do ziemi wynosi mniej niż 1000Ω, np. na

wolnym powietrzu, w pomieszczeniach mokrych itp.

Rodzaj prądu

Wartości napięcia bezpiecznego U

l

1)

w

woltach

warunki

środowiskowe 1

2)

warunki

środowiskowe 2

3)

Prąd przemienny o

częstotliwości 15-500

[Hz]

50

25

Prąd stały

120

60

Wartości napięć bezpiecznych

Wartości napięć bezpiecznych

Urządzenia

elektroenergetyczne

o napięciu bezpiecznym

Za bezpieczne źródła zasilania uważa się:

1. transformatory bezpieczeństwa lub przetwornice

bezpieczeństwa,

2. baterie akumulatorów i zespoły prądotwórcze, o napięciu

roboczym nie przekraczającym wartości napięcia bezpiecznego U

l

,

3. urządzenia elektroniczne wykonane w taki sposób,

aby w razie

wewnętrznego uszkodzenia napięcie na zaciskach wyjściowych

nie mogło przekroczyć wartości napięcia bezpiecznego U

l

;

napięcie wyższe dopuszcza się

na zaciskach wyjściowych

urządzenia elektronicznego pod warunkiem zapewnienia

obniżenia tego napięcia

do wartości napięcia bezpiecznego

przy dotyku części czynnej lub

części przewodzącej dostępnej

.

Urządzenia elektroniczne, o których mowa w p.3, nie mogą być

zasilane z sieci napięcia wyższego od bezpiecznego napięcia U

l

poprzez autotransformatory, prostowniki, półprzewodniki lub

inne urządzenia nie zapewniające elektrycznego oddzielenia od

tej sieci.

Urządzenia

elektroenergetyczne

o napięciu bezpiecznym

W celu zapewnienia elektrycznego oddzielenia urządzeń
o napięciu bezpiecznym od innych obwodów
elektroenergetycznych, w urządzeniach tych:

1. nie należy:

a) uziemiać części czynnych i łączyć ich z częściami

czynnymi i przewodami ochronnymi innych
obwodów,

b) wykonywać połączeń

części przewodzących

dostępnych

z ziemią

lub

z przewodami ochronnymi i częściami

przewodzącymi dostępnymi innych instalacji

oraz

z częściami przewodzącymi obcymi

,

2. należy układać przewody obwodów oddzielnie w
stosunku
do obwodów o wyższym napięciu.

Urządzenia

elektroenergetyczne

o napięciu bezpiecznym

Dopuszcza się:

1. wykorzystywanie dla obwodów o napięciu

bezpiecznym
żył w przewodach wielożyłowych, w których inne
żyły są przeznaczone dla obwodów o wyższym
napięciu, pod warunkiem izolowania obwodów o
napięciu bezpiecznym do najwyższego napięcia
przewidzianego w przewodzie wielożyłowym, nie
niższego niż 500 V,

2. uziemienie i stosowanie połączeń z przewodami

ochronnymi innego urządzenia obwodów o
napięciu bezpiecznym, służących wyłącznie do
sygnalizacji, sterowania lub telekomunikacji.

Ochrona

przeciwporażeniowa

podstawowa

Ochrona przed dotykiem bezpośrednim

ma za zadanie chronić ludzi i zwierzęta
przed zagrożeniami wynikającymi z dotyku
do części czynnych urządzeń elektrycznych
(części znajdujących się pod niebezpiecznym
napięciem w czasie normalnej pracy tych
urządzeń).

Zasadę realizuje się poprzez uniemożliwienie
(utrudnienie)

człowiekowi dotyku do tych

części, co zapobiega z kolei przepływowi
prądu rażeniowego przez jego ciało.

Ochrona

przeciwporażeniowa

PODSTAWOWA

Dla

ochrony przed dotykiem bezpośrednim

w urządzeniach elektrycznych o napięciu do
1kV wymaga się zastosowania przynajmniej
jednego z następujących środków ochrony:

1 - izolowanie części czynnych
2 - stosowanie obudów lub osłon
3 - stosowanie ogrodzeń
4 - stosowanie barier i przeszkód
5 - umieszczenie części czynnych poza

zasięgiem

ręki
6 - ochrona przed napięciami szczątkowymi.

Ochrona

przeciwporażeniowa

PODSTAWOWA

(1)

Izolacja robocza

zastosowana jako środek

ochrony przeciwporażeniowej podstawowej
urządzeń elektroenergetycznych

powinna

pokrywać całkowicie części czynne

i

powinna być tak wykonana,

aby była trwale

odporna na występujące w czasie
eksploatacji oddziaływania mechaniczne,
chemiczne, elektryczne i cieplne

,

a usunięcie jej było możliwe tylko przez
zniszczenie.

Ochrona

przeciwporażeniowa

PODSTAWOWA

(2)

Obudowy lub Osłony

zastosowane jako środek

ochrony przeciwporażeniowej podstawowej

powinny mieć

wystarczającą w warunkach eksploatacyjnych trwałość

dla

zachowania

wymaganego stopnia ochrony i odpowiedniej

odległości

od części czynnych urządzeń

elektroenergetycznych.

Usunięcie osłon powinno być możliwe tylko przy użyciu
odpowiednich narzędzi.

Nieizolowane części czynne urządzeń
elektroenergetycznych powinny znajdować się
wewnątrz osłon o stopniu ochrony co najmniej

IP2X

.

Ochrona

przeciwporażeniowa

PODSTAWOWA

(3 i 4)

Bariery i ogrodzenia przenośne

i inne

podobne urządzenia, zastosowane jako środek
ochrony przeciwporażeniowej podstawowej,

powinny być tak wykonane

,

aby zapobiegały

niezamierzonemu dotknięciu części czynnych
chronionych urządzeń

elektroenergetycznych

w

razie konieczności usunięcia w czasie eksploatacji
innych środków ochronnych.

Urządzenia, o których mowa wyżej, mogą być
usuwane bez użycia narzędzi, z tym że powinny
być zabezpieczone przed niezamierzonym
usunięciem i wyposażone w napisy ostrzegawcze.

Ochrona

przeciwporażeniowa

PODSTAWOWA

(5)

Ochrona przeciwporażeniowa podstawowa,
polegająca na

umieszczeniu urządzeń

elektroenergetycznych poza zasięgiem
ręki

,

powinna być tak wykonana

,

aby w

zasięgu ręki nie znajdowały się części
jednocześnie dostępne o różnych
potencjałach

.

 

Jeżeli części jednocześnie dostępne o różnych
potencjałach są oddzielone od siebie

siatką

(ekranem)

o niższym stopniu ochrony niż IP

2X

,

to zasięg ręki powinien być określony bez

jej uwzględnienia

.

Ochrona

przeciwporażeniowa

PODSTAWOWA

(6)

Ochrona przed napięciami szczątkowymi

ma na celu zapobieżenie porażeniu wskutek dotyku do
części czynnych, na których może utrzymywać się
napięcie po odłączeniu od zasilania, np. wskutek
zakumulowanego ładunku na pojemności elektrycznej
elementów lub indukowania napięcia przez silniki
pracujące z wybiegu.

W przypadku istnienia takiego zagrożenia wymagane
jest obniżenie napięcia do poziomu napięcia
bezpiecznego w odpowiednio krótkim czasie albo
uniemożliwienie dostępu do części czynnej.

Ochrony

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Ochrona przed dotykiem pośrednim

ma na celu ograniczenie skutków porażenia
w razie dotknięcia do części przewodzących
dostępnych, które niespodziewanie znalazły
się pod niebezpiecznym napięciem (np.
wyniku uszkodzenia izolacji).

Działanie takie powinno być realizowane
poprzez:

- uniemożliwienie przepływu prądu przez
ciało

człowieka lub zwierzęcia, lub

- ograniczenie wartości prądu rażeniowego
lub czasu jego przepływu.

Ochrony

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

W urządzeniach elektroenergetycznych o

napięciu znamionowym nie wyższym niż 1

kV ochronę przeciwporażeniową

dodatkową zapewnia zastosowanie:

1)  zerowania,
2)  uziemienia ochronnego,
3)  sieci ochronnej,
4)  wyłączników przeciwporażeniowych

różnicowoprądowych,

5)  separacji odbiorników,
6)  izolacji stanowisk,
7)  izolacji ochronnej.

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

–

Zerowanie (1)

Zerowanie

polega na połączeniu dostępnych części

przewodzących z uziemionym przewodem ochronnym

PE lub przewodem ochronno-neutralnym PEN i

powoduje w warunkach zakłóceniowych samoczynne

odłączanie zasilania

-

może być stosowane w

urządzeniach prądu przemiennego o napięciu

znamionowym nie przekraczającym 500 V i o układzie

sieciowym TN, mającym punkt neutralny bezpośrednio

uziemiony

,

a części przewodzące dostępne odbiorników mogą być

połączone z tym punktem:

1. przewodem ochronnym PE (układ TN-S),

2. przewodem ochronno-neutralnym PEN (układ TN-C),

3. w części układu przewodem ochronnym PE, a w

części

układu przewodem ochronno-neutralnym PEN (układ

TN-C-S).

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

–

Zerowanie (1)

1) części przewodzące dostępne odbiorników połączone z
uziemionym
punktem neutralnym przy użyciu

przewodu

ochronnego

PE

-

UKŁAD TN-S

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

–

Zerowanie (1)

1) części przewodzące dostępne odbiorników połączone z
uziemionym
punktem neutralnym przy użyciu przewodu

ochronno

-

neutralnego

PEN

-

UKŁAD

TN-C

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

–

Zerowanie (1)

1) części przewodzące dostępne odbiorników połączone z
uziemionym
punktem neutralnym

w części układu przewodem

ochronnym

PE,

a w części układu

przewodem

ochronno-

neutralnym

PEN

-

UKŁAD TN-C-S

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

–

Zerowanie (1)

Charakterystyka urządzenia odłączającego napięcie i

przekroje przewodów powinny być tak dobrane, aby w

przypadku zwarcia pomiędzy przewodem skrajnym a

przewodem ochronnym PE lub przewodem ochronno-

neutralnym PEN albo częściami urządzeń objętych ochroną

następowało samoczynne odłączenie zasilania, w zależności

od napięcia pomiędzy przewodem skrajnym a ziemią i

warunków środowiskowych, w czasie określonym w tabeli.

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Uziemienie ochronne (2)

Uziemienie ochronne polega na

połączeniu części przewodzących

dostępnych z uziomami (uziomem) i

powoduje w warunkach

zakłóceniowych samoczynne

odłączenie zasilania

-

może być

stosowane w urządzeniach prądu

przemiennego i stałego, niezależnie

od ich napięcia znamionowego

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA -

Sieć ochronna

(3)

Sieć ochronna

, jako środek ochrony

przeciwporażeniowej dodatkowej,

polegający na połączeniu części

przewodzących dostępnych obcych z

uziemioną siecią, wykonaną z przewodów

ochronnych PE i połączeń wyrównawczych

,

może być stosowana w układach

sieciowych IT w sieciach prądu

przemiennego i stałego, niezależnie od

napięcia znamionowego, zasilającego

odbiorniki stałe i ruchome, z wyjątkiem

przeznaczonych do trzymania w ręku

podczas ich użytkowania, jeżeli są

spełnione jednocześnie następujące

wymagania:

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA -

Sieć ochronna

(3)

1.  urządzenia są zasilane z osobnego

transformatora, zespołu prądotwórczego lub

baterii akumulatorów,

2.  wszystkie części czynne są izolowane od ziemi,
3.  części przewodzące dostępne są połączone z

siecią uziemionych przewodów ochronnych,

4.  znajdujące się w zasięgu ręki części

przewodzące dostępne i części przewodzące

obce są połączone ze sobą uziemionymi,

miejscowymi przewodami wyrównawczymi,

5.  urządzenia pozostające pod napięciem

roboczym są zawsze dostępne dla stałej obsługi

w sposób umożliwiający bezzwłoczne usuwanie

każdego zwarcia doziemnego,

6.  sieć robocza jest wyposażona w urządzenie do

kontroli stanu izolacji, sygnalizujące lub

wyłączające sieć w przypadku wystąpienie

znacznego zmniejszenia rezystancji.

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Wyłączniki przeciwporażeniowe
różnicowoprądowe (4)

Wyłączniki przeciwporażeniowe
różnicowoprądowe jako środek ochrony
przeciwporażeniowej dodatkowej,

wyposażony w człon pomiarowy
różnicowoprądowy oraz w człon wyłączający,
powodujący samoczynne odłączenie zasilania

w warunkach wystąpienia nadmiernego
prądu doziemnego, mogą być stosowane we
wszystkich układach sieciowych (TN, TT i IT),
niezależnie od ich napięcia znamionowego

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Wyłączniki przeciwporażeniowe

różnicowoprądowe (4)

- mają najwięcej zalet ze wszystkich środków ochrony dodatkowej.

 

W porównaniu z innymi środkami dodatkowej zapewniają:

· największą skuteczność i niezawodność w działaniu,
· doskonałą uniwersalność skutecznego działania w takich układach,

gdzie stosowane są inne środki dodatkowej ochrony od porażeń,

np. uziemienie ochronne, izolacja ochronna,
· objęcie ochroną całej instalacji łącznie z jej elementami, które

dodatkowej ochrony od porażeń nie wymagają,
· działanie w przypadkach, gdy wystąpi przerwa w przewodzie

ochronnym - w takim przypadku napięcie dotyku może być wyższe

od bezpiecznego aż wyłącznik wyłączy instalację w bardzo krótkim

czasie nie powodując zagrożenia dla zdrowia człowieka,
· ciągła kontrola stanu izolacji w chronionej instalacji elektrycznej

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Separacja odbiorników (5)

Separacja odbiorników jako środek

ochrony przeciwporażeniowej

dodatkowej,

polegający na zasilaniu

odbiornika lub grupy odbiorników za

pomocą transformatora

separacyjnego lub przetwornicy

separacyjnej

, może być stosowana w

sieciach na napięcie znamionowe nie

przekraczające 500 V przy prądzie

przemiennym i 750 V przy prądzie

stałym.

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Separacja odbiorników (5)

Obwodu separowanego i zasilanych z niego

odbiorników

nie wolno uziemiać, zerować

lub łączyć z innym obwodem elektrycznym

.

W obwodzie separowanym powinien być

instalowany tylko jeden odbiornik.

W obiektach o charakterze

nieprzemysłowym dopuszcza się

stosowanie większej liczby odbiorników,

pod warunkiem że długość obwodu nie

przekroczy 30 m.

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Izolacja stanowiska (6)

Izolacja stanowiska jako środek

ochrony przeciwporażeniowej

dodatkowej,

polegający na izolowaniu

stanowiska od ziemi i na wyrównaniu

potencjałów części przewodzących

obcych, dostępnych z tego

stanowiska

, może być stosowana do

urządzeń prądu przemiennego i prądu

stałego, niezależnie od ich napięcia

znamionowego, w obrębie

pomieszczeń suchych.

Ochrona

przeciwporażeniowa

DODATKOWA

Izolacja stanowiska (6)

Izolację stanowiska jako środek ochrony

przeciwporażeniowej dodatkowej stosuje się w tych

przypadkach, gdy nie ma technicznych możliwości

uzyskania szybkiego wyłączenia sieci, w której jako

ochronę dodatkową zastosowano zerowanie bądź

uziemienie ochronne, a jednocześnie nie można

zastosować np. wyłącznika ochronnego bądź

separacji urządzenia.

 

Izolacja ma na celu zwiększenie rezystancji

stanowiska –

a co za tym idzie - uniemożliwia przepływ prądu

przez ciało ludzkie przy dotknięciu do urządzeń, na

których nastąpiłoby pojawienie się napięcia na

przedmiotach przewodzących, nie należących do

obwodu elektrycznego.

Ochrona

przeciwporażeniowa

dodatkowa

Izolacja ochronna (7)

Izolację ochronną jako środek ochrony

przeciwporażeniowej dodatkowej,

polegający na zastosowaniu izolacji o

parametrach ograniczających do minimum

możliwości porażenia prądem

elektrycznym

, stosuje się do fabrycznie

produkowanych urządzeń i przyrządów

przemiennoprądowych i stałoprądowych.

niezależnie od ich napięcia znamionowego.

 

Do części przewodzących dostępnych,

objętych izolacją ochronną, nie należy

przyłączać przewodów ochronnych i

wyrównawczych.

Podstawowe zasady

wykonywania prac

przy urządzeniach

elektrycznych

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 53.1.

Prace przy urządzeniach

i instalacjach elektroenergetycznych,
w zależności od zastosowanych metod
i środków zapewniających bezpieczeństwo
pracy, mogą być wykonywane:

 1) przy całkowicie wyłączonym napięciu,
 2) w pobliżu napięcia,
 3) pod napięciem.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

Odległości wokół nie osłoniętych urządzeń i
instalacji elektroenergetycznych lub ich części
znajdujących się pod napięciem, wyznaczające
granice strefy prac w pobliżu napięcia i strefy prac
pod napięciem, wynoszą:

Napięcie

znamionowe

urządzenia

Strefa

prac pod

napięciem

prac w pobliżu

napięcia

(kV)

(m)

(m)

do 1

do 0,3

powyżej 0,3 do 0,7

powyżej 1 do 30

do 0,6

powyżej 0,6 do 1,4

110

do 1,1

powyżej 1,1 do 2,1

220

do 2,5

powyżej 2,5 do 4,1

400

do 3,5

powyżej 3,5 do 5,4

750

od 6,4

powyżej 6,4 do 8,4

Odległości określone dla urządzeń i instalacji elektroenergetycznych o
napięciu znamionowym

do 1KV, dotyczą tylko linii napowietrznych.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

Prace w pobliżu napięcia powinny być

wykonywane przy użyciu środków

ochronnych odpowiednich do

występujących warunków pracy.

Prace pod napięciem należy wykonywać

w oparciu o właściwą technologię pracy

i przy zastosowaniu wymaganych

narzędzi

i środków ochronnych, określonych

w instrukcji wykonania prac.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 56.1.

Wyłączenie urządzeń i instalacji

elektroenergetycznych spod napięcia powinno być

dokonane w taki sposób, aby uzyskać przerwę izolacyjną

w obwodach zasilających urządzenia i instalację.

2.

Za przerwę izolacyjną, o której mowa w ust. 1, uważa

się:

 

1) otwarte zestyki łącznika w odległości określonej

w Polskiej Normie lub w dokumentacji producenta,

  2) wyjęte wkładki bezpiecznikowe,

  3) zdemontowanie części obwodu zasilającego,

  4) przerwanie ciągłości połączenia obwodu zasilającego

w łącznikach o obudowie zamkniętej, stwierdzone

w sposób jednoznaczny w oparciu o położenie

wskaźnika odwzorującego otwarcie łącznika.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 57.1.

Przed przystąpieniem do wykonywania

prac przy urządzeniach i inhalacjach

elektroenergetycznych

wyłączonych spod

napięcia należy:

  1) zastosować odpowiednie zabezpieczenie

przed

przypadkowym załączeniem napięcia,

  2) wywiesić tablicę ostrzegawczą w miejscu

wyłączenia obwodu o treści: „Nie

załączać",

  3) sprawdzić brak napięcia w wyłączonym

obwodzie,

  4) uziemić wyłączone urządzenia,

  5) zabezpieczyć i oznaczyć miejsce pracy

odpowiednimi znakami i tablicami

ostrzegawczymi.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 57.2.

Odpowiednim zabezpieczeniem przed

przypadkowym załączeniem napięcia, o którym
mowa w ust. 1 pkt 1, jest:

1)  w urządzeniach o napięciu znamionowym
do 1 KV — wyjęcie wkładek
bezpiecznikowych
w obwodzie zasilającym lub zablokowanie
napędu otwartego łącznika,
2)  w urządzeniach o napięciu znamionowym
powyżej 1 KV — unieruchomienie
i zablokowanie napędów łączników lub
wstawienie przegród izolacyjnych między
otwarte styki łączników.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 58.1.

Uziemienia należy wykonać

tak, aby miejsce pracy znajdowało
się w strefie ograniczonej
uziemieniami; co najmniej jedno
uziemienie powinno być widoczne z
miejsce pracy.

2. 

W razie zasilania wielostronnego,

uziemienia powinny być wykonane
od każdej strony zasilania.

Wykonywanie prac przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 59.1.

Jeżeli rozwiązanie konstrukcyjne

urządzenia lub instalacji elektroenergetycznej

albo rodzaj wykonywanej pracy nie pozwala na

wykonanie uziemienia w sposób określony w §

58 ust. 1, dopuszcza się zastosowanie innych

środków technicznych i organizacyjnych

zapewniających bezpieczeństwo pracy.

2.

W sytuacji, o której mowa w ust. 1,

poleceniodawca, w pisemnym poleceniu

wykonania pracy, jest obowiązany umieścić

odpowiedni zapis o zastosowaniu innych

środków zapewniających bezpieczeństwo

pracy.

Organizacja pracy przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 64.1.

Prace na czynnych urządzeniach i

instalacjach energetycznych mogą być
wykonywane na polecenie pisemne, ustne
lub bez polecenia.

2.

Polecenia, o których mowa w ust. 1.

wydaje poleceniodawca.

3.

Prace w warunkach szczególnego

zagrożenia dla zdrowia i żyda ludzkiego
należy wykonywać na podstawie polecenia
pisemnego, przy zastosowaniu
odpowiednich środków zabezpieczających
zdrowie i życie ludzkie.

Organizacja pracy przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 64.4.

Pracownicy nie będący pracownikami

zakładu prowadzącego eksploatację danego

urządzenia i instalacji powinni wykonywać

prace wyłącznie na podstawie polecenia

pisemnego, z wyjątkiem prac, dla których

czynności związane z dopuszczeniem

do pracy

ustalono odrębnie na piśmie.

5.

Bez poleceń, o których mowa w ust. 3,

dozwolone jest wykonywanie:

 1) czynności związanych z ratowaniem zdrowia

i życia ludzkiego,

 2) zabezpieczenia urządzeń i instalacji przed

zniszczeniem,

 3) przez uprawnione i upoważnione osoby prac

eksploatacyjnych określonych w

Instrukcjach.

Organizacja pracy przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 66.

Prowadzący eksploatację urządzeń i

instalacji energetycznych jest obowiązany

prowadzić wykazy poleceniodawców, określające

zakres udzielonego im upoważnienia.

1) zakres, rodzaj, miejsce i termin,

2) środki i warunki do bezpiecznego wykonania

pracy,

3) liczbę pracowników skierowanych do pracy,

4) pracowników odpowiedzialnych za organizację

i wykonanie pracy, pełniących funkcję:

   a) koordynującego lub dopuszczającego, przez

podanie stanowiska służbowego lub imiennie,

   b) kierownika robót, nadzorującego lub

kierującego zespołem pracowników —

imiennie,

5) planowane przerwy w czasie pracy.

Organizacja pracy przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 68.1.

Koordynującym powinien być pracownik

komórki organizacyjnej sprawującej dozór nad

ruchem urządzeń

i instalacji energetycznych, przy których będzie

wykonywana praca (np. dyspozytor)

2.

W przypadku gdy dozór nad ruchem urządzeń

lub instalacji energetycznych, przy których będzie

wykonywana praca, jest prowadzony przez różne

komórki organizacyjne zakładu, koordynującym

powinna być

osoba z kierownictwa jednej z tych

komórek.

3.

Jeżeli dozór nad ruchem urządzeń lub instalacji

energetycznych, przy których będzie wykonywana

praca, jest sprawowany przez poleceniodawcę,

koordynującym powinien być sam

poleceniodawca.

Organizacja pracy przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 68.4.

Do obowiązków koordynującego

w szczególności należy:

1)

koordynowanie wykonania prac, określonych

w poleceniu, z ruchem urządzeń i instalacji

energetycznych,

2)

określenie czynności łączeniowych

związanych

z przygotowaniem miejsca pracy,

3)

wydanie zezwolenia na przygotowanie miejsca

pracy, dopuszczenie do pracy i likwidację

miejsca pracy,

4)

podjęcie decyzji o uruchomieniu urządzeń

i instalacji energetycznych, przy których była

wykonywana praca,

5)

zapisanie w dokumentacji eksploatacji ustaleń

wynikających z ppkt 1—4.

Organizacja pracy przy

urządzeniach

i instalacjach energetycznych

§ 69.1.

Dopuszczający powinien być

wyznaczony przez poleceniodawcę do
każdej pracy wykonywanej na
polecenie.

2.

Do obowiązków dopuszczającego

należy:
  1) przygotowanie miejsca pracy,
  2) dopuszczenie do wykonania pracy,
  3) sprawdzenie wykonania pracy,
  4) zlikwidowanie miejsca pracy po jej
zakończeniu.