Men Women

%

%

40

32 Finlandia

42

29 Szwecja

36

30 Niemcy

34

29 Holandia

32

28 Włochy

41

40

Grecja

Men Women

%

%

40

32 Finlandia

42

29 Szwecja

36

30 Niemcy

34

29 Holandia

32

28 Włochy

41

40

Grecja

Choroby układu krążenia - główna przyczyna
zgonów

Men

Women

%

%

Norwegia 38

25

Szkocja

39

31

Irlandia

43

31

Anglia

39

29

Francja

22

19

Hiszpania 28

27

Men

Women

%

%

Norwegia 38

25

Szkocja

39

31

Irlandia

43

31

Anglia

39

29

Francja

22

19

Hiszpania 28

27

•

13 milionów osób choruje na chorobę niedokrwienną serca

•

ponad milion zawałów serca rocznie

•

choroba niedokrwienna serca jest przyczyną 20% wszystkich
zgonów

USA:

100 000

zawałów serca /

rok

1/3

hospitalizacji z powodów kardiologicznych

1,5 mln

chorych

85%

chorych pomimo leczenia ma

nadal
dolegliwości wieńcowe

ATP study, Rużyłło W. 3 rd PTK Kongres Warszawa 1999 oral presentation

Pająk A. Medipress Kardiologia Supp

.5,2000

Choroba wieńcowa w Polsce

Choroby układu krążenia – skala problemu w
Polsce

100

200

Ilość zgonów w 1998r (tys)

35%

19%

100

200

44%

16%

Mężczyźni

Kobiety

Zgony ogółem

Zgony CVD

Zgony nowotwory

Czynniki ryzyka
wieńcowego

Palenie papierosów

Hipercholesterolemmia

Nadciśnienie tętnicze

Wiek

Płeć

Wywiad rodzinny

•

Cholesterol całkowity

< 190 mg%

•

Cholesterol LDL

< 115 mg%

Chorzy z rozpoznaną CVD lub cukrzycą

•

Cholesterol całkowity

< 175 mg%,

•

Cholesterol LDL

< 100mg%

Lipidy surowicy

Czynniki ryzyka
wieńcowego

Cukrzyca

Brak aktywności
fizycznej

Niski HDL

Otyłość

Menopauza

Schemat diagnostyki nieprawidłowej

glikemii

< 110 mg%

110-125 mg%

> 125 mg%

Glukoza na czczo:

norma

TOG

drugi pomiar

> 125 mg%

cukrzyca



200

niepr. glikemia

na czczo

<

140

*

TOG - test obciążenia glukozą

*

UTG - upośledzona tolerancja glikemii

UTG

140-

199

Nadwaga i otyłość

•

Nadwaga: BMI ≥ 25 kg/m

2

i ≤ 30 kg/m

2

•

Otyłość: BMI ≥ 30 kg/m

2

•

Otyłość brzuszna:

mężczyźni obwód talii >102 cm

kobiety obwód talii > 88 cm

Zespół metaboliczny (NCEP ATP III)

Parametr

Mężczyźni

Kobiety

1.  Otyłość typ trzewny:

obwód talii

>102cm

>88cm

2. Hipertriglicerydemia:

>= 150 mg/dL; (1,69 mmol/L)

3. Obniżony poziom

cholesterolu- HDL:

<40 mg/dL

<50 mg/dL

(1,04 mmol/L) (1,29 mmol/L)

4. Podwyższone

ciśnienie tętnicze

SYS >=130 mm Hg i/lub DIA

>=85 mm Hg

5. Podwyższona glukoza

na czczo

>=110 mg/dL (6,1 mmol/L)

3 lub więcej z powyższych kryteriów !!!

↓HDL i ↑TG - wskaźniki zwiększonego
ryzyka s-n:

•

HDL > 40 mg% (mężczyźni), > 46 mg%
(kobiety)

•

TG < 150 mg%

•

Stężenia HDL i TG należy uwzględnić przy
wyborze terapii

Czynniki ryzyka
wieńcowego

Trójglicerydy

Czynniki psychospołeczne

Homocysteina

Stres oksydacyjny

Choroba wieńcowa - kobiety

Kobiety po okresie menopauzy mają znacząco wyższe ryzyko

choroby wieńcowej w porównaniu do kobiet przed menopauzą

Czynniki ryzyka choroby
wieńcowej

Nie poddające się modyfikacji:

•

obciążenia rodzinne

•

wiek

•

płeć męska

•

okres pomenopauzalny u kobiet

•

pochodzenie etniczne

Czynniki ryzyka choroby
wieńcowej

Poddające się modyfikacji:

•

palenie tytoniu

•

mała aktywność fizyczna

•

nieodpowiednie odżywianie

Poddające się modyfikacji przy współpracy z lekarzem:

•

nadciśnienie tętnicze

•

cukrzyca

•

otyłość

•

zaburzenia gospodarki tłuszczowej (najczęściej podwyższony poziom

cholesterolu)

Palenie liniowo zwiększa ryzyko
zawału

1

2

4

8

16

wcale 1-5 6-10 11-15 16-20 21-25 26-30 31-
40 41+

O

R

(

9

9

%

C

I)

2

4

8

16

2

4

8

16

liczba
wypalonych
papierosów /dobę

Palenie papierosów wśród
40-latków,
mieszkanców
Poznania

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Kobiety Mężczyźni

Izabella Kara 2004

Ryzyko ch.n.s. a poziom

cholesterolu

25

50

75

100

<204

205-234

235-264

265-294

>295

cholesterol (mg/dl)

e

p

iz

o

d

y

ch

.n

.s

./

1

0

0

0

Ryzyko ch.n.s. w ciągu 6 lat obserwacji u mężczyzn
w wieku 30-49 lat w zależności od poziomu cholesterolu

Framingham Heart Study

Klasyfikacja stężeń

cholesterolu całkowitego mg/dl

(mmol/l)

< 200 (< 5,2)

- pożądane

200 – 239 (5,2-6,1)

- granicznie duże

> 240 (> 6,2)

- duże

-

znaczenie orientacyjne

znaczenie orientacyjne

-

informacja dla pacjentów

informacja dla pacjentów

Poziom cholesterolu całkowitego u
badanych*

*

Przebadana grupa liczyła 570 998

osób

*pożądane wartości cholesterolu całkowitego
** hipercholesterolemia

Wskaźnik masy ciała

Nieprawidłowe stężenie glukozy na czczo
100-125 mg/dl 5,5 - 6,9 mmol/l

Nieprawidłowa tolerancja glukozy
stężenie glukozy w 2 h po obciążeniu
doustnym 75 g glukozy
140-199mg/dl 7,8-11 mmol/l

Cukrzyca - stężenie glukozy na czczo
126 mg/dl lub więcej, po obciążeniu
glukozą 200 mg/dl lub więcej (>7,8
mmol/l)

AP

oB

/A

1+

2+

3

+

4

ot

ył

oś

ć

st

at

us

so

cj

al

ny

w

sz

ys

tk

ie

2.9 2.4 1.9 3.3 13.0 42.3 68.5 182.9
333.7

1

2

4

8

16

32

64

128

256

512

O

R

(

9

9

%

C

I)

Współistnienie czynników ryzyka potęguje

ryzyko zawału

pa

le

ni

e

cu

kr

zy

ca

NT

alkohol

cukrzyca

nadciśnienie

tętnicze

Czynniki odpowiadające za

90%

ryzyka zawału

serca

poddające się modyfikacjom

palenie tytoniu

status socjalny

otyłość brzuszna

Apo B/ Apo A

aktywność

fizyczna

spożycie

owoców i warzyw

Całkowite ryzyko sercowo-naczyniowe : schemat
SCORE

•

ryzyko wystąpienia

wszystkich, związanych z

miażdżycą powikłań

kończących się zgonem w

okresie 10 lat

•

bez rozpoznanej choroby

układu s-n

•

Polska w grupie krajów o

dużym ryzyku s – n

•

próg dużego ryzyka  5%

ESC 2003 Europ Heart J 2003, 24, 1601-

1610

.

Objawy niewydolności wieńcowej

Ból za mostkiem w czasie wysiłku
fizycznego

Ból ustępuje w spoczynku
lub po nitratach

Choroba wieńcowa – Jakość życia

Objawy takie jak np. ból dławicowy czy zła tolerancja

wysiłku obniżają jakość życia pacjentów z chorobą wieńcową

Rozpoznawanie niewydolności
wieńcowej

Wywiad

Badanie przedmiotowe

Ekg spoczynkowe

Próba wysiłkowa ekg

Scyntygrafia serca

Echo obciążeniowe

Koronarografia

Cele leczenia
choroby niedokrwiennej
serca

Cele leczenia
choroby niedokrwiennej
serca



Zahamowanie progresji choroby



Zmniejszenie dolegliwości
dławicowych /
poprawa jakości życia



Poprawa rokowania / przedłużenie
życia

European Society of Cardiology 1997.